Renk Kavramlar Eklemeli Renk SistemiModeli Magenta Yellow White

Renk Kavramları Eklemeli Renk Sistemi/Modeli Magenta Yellow White Cyan Bu sistem karanlığa ışığın eklenmesi ile ortaya çıkan etkiye dayanmaktadır. Ana renkleri kırmızı, yeşil ve mavidir. (RGB= Red, Green, Blue). Bu ana renklerin karışımından sarı, magenta ve cyan mavisi oluşur. Üç rengin birleşimi ise beyaz ışığı/rengi verir. Farklı ışık renklerinin birbirine eklenmesi ile ortaya çıktığı için eklemeli renkler denmiştir. Ara tonlar ise renklerin farklı oranlarda karışımıyla ortaya çıkmaktadır. Günümüzde televizyon ya da bilgisayar ekranları bu prensiple çalışmaktadır. Bu sistem Young–Helmholtz teorisinin insan gözünün aslında üç ışık rengine duyarlı olmasına dayanmaktadır.

Renk Kavramları Eklemeli Renk Sistemi/Modeli

Renk Kavramları Çıkarmalı Renk Sistemi/Modeli Bu sistem ışıkla göz ilişkisine, ışığın yansıması ve absorbe edilmesi sonucunda rengin oluşmasına dayandırılır. Nesnenin üzerine düşen ışığın bir kısmı ya da tamamı absorbe edilerek objeye gelen ışık eksilir/çıkar. Pigment, boya ve mürekkeple elde edilen renkler bu sistemdedir. Kendi içinde CMYK ve RYB olarak iki farklı şekilde sistemize edilmiştir.

Renk Kavramları R TURUNCU MOR SİYAH B YEŞİL Y Çıkarmalı Renk Sistemi/Modeli RYB Renk Sistemi: Bu sistem başta resimde olmak üzere sanat ve sanat eğitiminde kullanılmaktadır. Ana renkler kırmızı, sarı ve mavidir (Red, Yellow, Blue). Bu sitemde ara renkler turuncu, yeşil ve mordur.

Renk Kavramları C BLUE GREEN BLACK KEY M RED Y Çıkarmalı Renk Sistemi/Modeli CMYK Renk Sistemi: Bu sistem matbaacılıkta kullanılmaktadır. Ana renkleri cyan, magenta ve sarıdır; üç rengin karışımından siyah oluşmasına rağmen ortaya çıkan renk saf siyah olmadığı için modele siyah da eklenmiştir ve buna da key (anahtar) adı verilmiştir. Ara renkler ise koyu mavi, kırmızı ve yeşildir.

Renk Kavramları Tamamlayıcı Renkler: Ara rengin içerisinde bulunmayan ana renk tamamlayıcı renktir. Yeşil Magenta Kırmızı Cyan Mavi Sarı C BLUE GREEN BLACK KEY M RED Y İki tamamlayıcı renk karıştırıldığında ortaya siyah/gri/kahverengi çıkar.

Renk Kavramları R TURUNCU MOR SİYAH B YEŞİL Y Tamamlayıcı Renkler: Yeşil Mor Turuncu

Renk Kavramları Kontrast Renkler: Renk çemberinde birbirinin karşısında bulunan renkler kontrast renklerdir. Yeşil Kırmızı Mor Sarı Turuncu Mavi YANİ?

Renk Kavramları Sıcak ve Soğuk Renkler: Renk çemberinde sarıdan başlanıp saat yönünde gidilirken sarının kontrastına kadar olan renkler sıcak geri kalan renkler ise soğuk renklerdir.

Renk Kavramları Renk Uzayları: Renk Uzayları renkleri tanımlamak için kullanılan matematiksel modeller olup 3 boyutludur ve bütün renkleri temsil edecek şekilde düzenlenmişlerdir. Colorimetry/Renkmetri biliminin temelini oluşturan Grassmann’ın birinci kuralına göre, bir rengi belirlemek için birbirinden bağımsız 3 değişkene ihtiyaç vardır. Bu yüzden renk uzayları 3 boyutlu olarak tasarlanmaktadır. Günümüzde kullanılan 5 temel renk uzayı vardır. Bu renk uzaylarının çeşitli yöntemlerle birbirine dönüştürülmeleri mümkündür. Farklı renk görüntüleme ve işleme cihazları farklı renk uzayları kullanır. Genel olarak cihaza bağımlı ve bağımsız renk uzayları olarak iki gruba ayrılır. Cihaza bağımlılarda renkler cihazın özelliklerine bağımlıdır. Bağımsız uzaylar ise CIE (Commission Internationale de l´Eclairage / Uluslararası Aydınlatma Komisyonu) tarafından geliştirilen ve bütün renkler için renk ölçümünü sağlayan uzaylardır.

Renk Uzayları Günümüzde Kullanılan Renk Uzayları: 1. CIE 1 -A. CIE 1931 XYZ 1 -B. CIELUV 1 -C. CIELAB 1 -D. CIEUVW 2. RGB 2 -A. RGB 2 -B. s. RGB 2 -C. Adobe RGB 2 -D. Adobe Wide Gamut RGB 2 - E. Other RGB spaces 3. Luma plus chroma/chrominance 3 -A. YIQ, YUV, YDb. Dr 3 -B. YPb. Pr, YCb. Cr 3 -C. xv. YCC 4. Hue and saturation 4 -A. HSV 4 -B. HSL 5. CMYK 5 -A. CMYK

Renk Uzayları RGB Renk Uzayı: Eklemeli renk sistemi ile bir küpün içinde renkleri tanımlayacak şekilde tasarlanmıştır. Bilgisayar monitörleri, tarayıcılar ve televizyonlarda kullanılırlar.

Renk Uzayları CMYK Renk Uzayı: Çıkarmalı renk sistemi ile bir küpün içinde renkleri tanımlayacak şekilde tasarlanmıştır. Teorik olarak küpün beyaz ve siyah noktalarını birleştiren diagonal çizgi boyunca ana renklerin eşit oranda katılmalarıyla griler oluşur. Renkli baskı ve yazıcılarda kullanılır.

Renk Uzayları HSV Renk Uzayı: Hue, Saturation(Doygunluk) ve Value bu renk uzayının bileşenleridir. Eklemeli ve çıkarmalı renk sistemlerinin ana renkleri altıgenin köşelerinde yer almaktadır.

Renk Uzayları HLS Renk Uzayı: Hue, Lightness(Value) ve Saturation(Doygunluk) bu renk uzayının bileşenleridir. Tektronix Şirketi tarafından geliştirilmiştir.

Renk Uzayları CIE 1931 XYZ Renk Uzayı CIE Renk Uzayı: Commission Internationale de l´Eclairage / Uluslararası Aydınlatma Komisyonu 1913 yılında Avusturya Viyana’da kurulmuştur. Sanatsal ve bilimsel açıdan ışık, aydınlatma, renk, görüntü, fotobiyoloji ve görüntü teknolojileri konularında uluslararası çalışma ve araştırmalar yapmakta ve bulgularını tüm dünya ile paylaşmaktadır. Komisyon 1931 yılında XYZ değerlerini tanımlamışlardır. Bu değerler, insan gözünün retinasında bulunan temel üç renge duyarlı (X=kırmızı, Y=yeşil, Z=mavi) sensörlerle yapılan sistemdir.

Renk Uzayları CIELAB Renk Uzayı: 1976 yılında ise bugün yaygın olarak kullanılan CIE L*a*b* renk sistemi görsel medya için tasarlanıp oluşturulmuştur. Bu renk sisteminde rengin değerlendirilmesi, insan gözünün renk algılamasının fizyolojik özellikleri ile ilişkilidir. Renk uzayındaki eşit mesafeler, hemen eşit algılanan dereceler şeklinde temsil edilir. CIE L*a*b* renk sistemi bu nedenlerden dolayı Munsell renk sistemine göre daha avantajlıdır. CIELAB renk sistemi, XYZ renk sisteminden geliştirilmiştir. Renk farklılıklarının ölçülmesi, bu sistemde daha kabul edilebilir düzeydedir. Belirlenen bir standart renk ile numune renk arasındaki renk farklılığının hesaplanmasında bu yöntem kullanılmaktadır.

Renk Uzayları CIELAB Renk Uzayı: CIELAB renk sisteminde L*, a*, b*, c*, h değerleri renklerin tanımlanmasında kullanılan ana parametrelerdir. L * : Işıklılık değeri. Renk uzayında dik eksendir. Siyah için 0º, beyaz için 100º’dir. Bu iki değer arasında değişim gösterir. L* değeri yükseldikçe rengin parlaklığı artar. a* ve b* : Kromatik koordinatlar. CIELAB renk uzayında +a* kırmızı yönü, -a* yeşili, + b* sarıyı, -b* ise maviyi göstermektedir.

Renk Uzayları CIELAB Renk Uzayı: c* : Kroma. Renk uzayının merkezinden yatay doğrultuda uzaklaştıkça rengin kroma değeri artar. Rengin doygunluğu konusunda bilgi verir. h : Bir nesnenin temel rengidir (kırmızı, mavi, sarı gibi). c* ile apsis düzlemi arasındaki açıdır. h açısı; Rengin büyüklüğü konusunda bilgi verir.