PROTEN SENTEZ TRANSLASYON Yrd Do Dr M Alper

  • Slides: 21
Download presentation
PROTEİN SENTEZİ TRANSLASYON Yrd. Doç. Dr. M. Alper Arslan

PROTEİN SENTEZİ TRANSLASYON Yrd. Doç. Dr. M. Alper Arslan

 • Translasyon, transkripsiyonla RNA’ya kopyalanan genetik bilginin bir protein veya polipeptit zinciri haline

• Translasyon, transkripsiyonla RNA’ya kopyalanan genetik bilginin bir protein veya polipeptit zinciri haline dönüştürülmesidir. • Sitoplazmada gerçekleşir.

�Protein sentezi için gerekenler: �m. RNA �t. RNA’lar �Aminoasitler �Ribozom �Farklı translasyon faktörleri, (başlangıç,

�Protein sentezi için gerekenler: �m. RNA �t. RNA’lar �Aminoasitler �Ribozom �Farklı translasyon faktörleri, (başlangıç, uzama, sonlanma) �ATP ve GTP

�Transkripsiyon ve translasyon hızları birbirine çok yakındır. (prokaryotlarda)

�Transkripsiyon ve translasyon hızları birbirine çok yakındır. (prokaryotlarda)

Genetik kod kaçlı olmalıydı? � 4 nükleotit var. � 20 aminoasit var. � 2’li

Genetik kod kaçlı olmalıydı? � 4 nükleotit var. � 20 aminoasit var. � 2’li olsa 4 x 4= 16 aminoasit. YETERLİ DEĞİL. � 3’lü olsa 4 x 4 x 4= 64 aminoasit. YETERLİ! 3’lü yapıda olmalı (1960 Sydney Brenner)

Genetik Kod: Hangi aa’lerin tek kodonu vardır? Kodlandığı kodonun ne olduğu keşfedilen ilk aa’ler

Genetik Kod: Hangi aa’lerin tek kodonu vardır? Kodlandığı kodonun ne olduğu keşfedilen ilk aa’ler hangileri olabilir? • m. RNA’daki her üçlü baz dizisi: kodon • Bir aminoasit birden fazla kodon tarafından kodlanabilir. Buna genetik kodun dejenere yapısı denir. (Wobble hipotezi)

Genetik kod sentetik m. RNA’lar ve in vitro translasyon tekniği kullanılarak çözülmüştür. 1. GGG

Genetik kod sentetik m. RNA’lar ve in vitro translasyon tekniği kullanılarak çözülmüştür. 1. GGG (glisin) stabil değildi. İlk deneylerde bulunamadı Nirenberg 1961 & Khorana 1965 Tıp Nobeli 1968

Kodon kullanım tercihleri �Bir aminoasidi birden çok kodon kodlasa da canlıların kendilerine özgü daha

Kodon kullanım tercihleri �Bir aminoasidi birden çok kodon kodlasa da canlıların kendilerine özgü daha yüksek sıklıkta kullanmayı tercih ettiği kodonlar vardır. �Gen klonlama esnasında protein sentezi yaptırtılacak organizmanın tercihlerine göre kodon dizayn edilmelidir. �Örneğin insanda lösin kodlayan: �CUG: kullanım sıklığı %39. 6 �CUA: kullanım sıklığı %7. 2

Yonca yaprağı modeli • t. RNA üzerinde antikodon denilen ve m. RNA’daki kodonları tanıyıp

Yonca yaprağı modeli • t. RNA üzerinde antikodon denilen ve m. RNA’daki kodonları tanıyıp bağlanan üçer bazlık nükleotid dizileri vardır. • Her amino asit için en az bir tane olmak üzere t. RNA bulunur.

Kodonlar Antikodonlar 5’-3’ yönünde yazılı 3’-5’ yönünde yazılı

Kodonlar Antikodonlar 5’-3’ yönünde yazılı 3’-5’ yönünde yazılı

t. RNA’daki modifiye bazlar:

t. RNA’daki modifiye bazlar:

Wobble Hipotezi (Crick 1966) �Bir baz birden fazla baz ile hidrojen bağı yapabilir. �Bir

Wobble Hipotezi (Crick 1966) �Bir baz birden fazla baz ile hidrojen bağı yapabilir. �Bir t. RNA, aynı aminoasidi şifreleyen birden fazla kodonu tanıyabilir. �SONUÇ= Sessiz mutasyondur.

Wobble Hipotezi

Wobble Hipotezi

Ribozomlar

Ribozomlar

Ökaryot ribozomunun biraraya gelmesi 47 S

Ökaryot ribozomunun biraraya gelmesi 47 S

Nucleoplasm

Nucleoplasm

Prokaryotik m. RNA’lar: polisistronik Ökaryotik m. RNA’lar: monosistronik

Prokaryotik m. RNA’lar: polisistronik Ökaryotik m. RNA’lar: monosistronik