Petrarka piewca mioci Francesco Petrarca ur w 1304

Petrarka – piewca miłości

Francesco Petrarca (ur. w 1304 r. w Arezzo, zm. w 1374 r. w Arquà) Po studiach prawniczych Petrarca został duchownym, co nie oznaczało, że stronił od świeckich pokus – miał dwoje nieślubnych dzieci. Wielki humanista, wiele podróżował po zachodniej Europie, prowadził korespondencję z najważniejszymi uczonymi tego okresu, pisał dzieła filozoficzne historyczne, religijne, utwory o charakterze moralizatorskim, a także przewodniki z licznych podróży. Jego twórczość w języku ojczystym jest uboższa niż pisarstwo łacińskie – zachowały się jedynie Sonety do Laury oraz (nieukończone) Triumfy, zawierające pełen alegorii i metafor opis drogi poety do Boga.

Francesco Petrarca Znacznie przyczynił się do poznania antyku. To on na przykład odnalazł listy Cycerona i napisał komentarze do dialogów Platona. Pracował jako wielki uczony, jeden z pierwszych przedstawicieli humanizmu włoskiego. Doskonale znał łacinę (znacznie słabiej - grekę).

Laura Niektórzy uważają, że Laura to postać wyłącznie literacka. Dzień, w którym Petrarca miał ją poznać, czyli Wielki Piątek, jest tak symboliczny, że już to budziło wątpliwość. Giovanni Boccaccio, przyjaciel Petrarki, przekonywał, że ta kobieta istniała wyłącznie w poezji. Petrarca miał jakąś muzę dla swej twórczości. Trwają jednak spory, jak naprawdę się nazywała. Wśród 366 utworów poetyckich zamieszczonych w Sonetach do Laury znajduje się 317 sonetów, 29 pieśni, 9 sekstyn, 7 ballad i 4 madrygały. Sonety stanowią zatem dominującą, zasadniczą partię zbioru.

Przeczytaj sonet 132 i odpowiedz na pytania: Określ sytuację liryczną i kreację podmiotu lirycznego Przeanalizuj budowę wiersza, znajdź jak najwięcej środków stylistycznych. Jakie są poglądy Petrarki na temat miłości?

Określ sytuację liryczną i kreację podmiotu lirycznego Zakochany mężczyzna zwraca się nie do ukochanej, ale do własnych uczuć, których nie potrafi jednoznacznie określić. Próbuje określić stan swojego ducha, zastanawia się czy to, co czuje to jest miłość – i czym ona jest. Duża liczba pytań powoduje, że możemy wnioskować, że jest niepewny, pełen wątpliwości i wewnętrznych rozterek.

Budowa wiersza struktura zawierająca dwie tetrastychy i dwie tercyny; wersy o regularnej sylabizacji zawierające po jedenaście zgłosek ze średniówką po piątej; rymy o układzie abab aba cbc; specyficzna strukturę treściową: pierwsza strofa opisuje temat utworu (czyli czym tak naprawdę jest miłość), druga wskazuje na związek refleksji z podmiotem lirycznym (osoba mówiąca zastanawia się nad prawdziwą naturą miłości, ponieważ jej doświadcza), trzecia i czwarta zaś stanowią ogólną refleksję.

Środki poetyckie epitety klasyczne (np. „złe wody”, „pełne morze”, „lekka od szaleństw paralelizm składniowy („W lekkiej od szaleństw, w ciężkiej od win łodzi”) apostrofa („O śmierci żywa”) wykrzyknienie („Jaką nade mną masz moc!”) pytania retoryczne oparte na zasadzie paradoksu (np. „Jeśli to nie jest miłość - cóż ja czuję? ”) metafora („Żeglarz, ciśnięty złym wodom dla żeru, / W burzy znalazłem się podarłszy żagle, / Na pełnym morzu, samotny, bez steru. ”, „W lekkiej od szaleństw, w ciężkiej od win łodzi / Płynę nie wiedząc już sam, czego pragnę, / W zimie żar pali, w lecie mróz mnie chłodzi. ”)

Środki poetyckie Oksymorony: radosna rozpaczy, w zimie żar pali, w lecie mróz mnie chłodzi Antytezy: Jeśli z mej woli płonę – czemu płaczę? / Jeśli wbrew woli – cóż pomoże lament? Uczucia są na tyle sprzeczne, ze nie da się ich pogodzić. Podmiot liryczny staje bezradny wobec potęgi miłości, czuje się przy tym samotny i zagubiony (paradoks)

Do jakiego toposu autor odwołuje się w 3 zwrotce? W zwrotce 3 porównuje się do żeglarza: samotnego, na pełnym morzu, bez steru wśród burzy. Topos życia pojawia się tu jako żegluga. Można przeprowadzić następującą analogię: Żeglowanie – życie Żeglarz – człowiek Burza – miłość ( burza uczuć). Podsumowując można stwierdzić, że opisana tu miłość jest uczuciem dziwnym, zaskakującym, łączy sprzeczności, zadziwia i zaciekawia. Pytania, które stawia podmiot liryczny mogą wynikać z ciekawości i fascynacji taką różnorodnością doznań. Człowiek jest zagadką i tajemnicą sam dla siebie.

Wskaż zastosowane w wierszu paradoksy. miłość rani i uszczęśliwia: Jeśli rzecz dobra – skąd gorycz co truje? / Gdy zła – skąd słodycz cierpienia każdego? miłość jako szczęście i niepokój: W lekkiej od szaleństw, w ciężkiej od win łodzi/ Płynę nie wiedząc już sam, czego pragnę.

Wnioski Poeta jest jak pielgrzym wędrujący po świecie i poszukujący widoku ukochanej. Wszędzie towarzyszy mu miłość. Przygląda się różnym rzeczom, ale widzi tylko umiłowaną kobietę, dlatego nie może zaznać spokoju ani w dzień, ani w nocy.

Sonet 134 Określ temat sonetu Wskaż antytezy i paradoksy Scharakteryzuj uczucia i emocje podmiotu lirycznego Określ, jaką rolę w życiu podmiotu lirycznego odgrywa ukochana Rozważ, czym dla człowieka jest miłość.

Oryginalność Petrarki jako twórcy poezji miłosnej Petrarka stworzył miłosny portret ukochanej kobiety, który później powielało wielu poetów piszących o miłości. Obraz miłości stworzony przez Petrarkę składa się na mit miłości nieszczęśliwej, napędzanej przez jakieś nielogiczne siły, wolę natury. W sonetach zawarł Petrarka analizę wszelkich uczuć – często ambiwalentnych – które może wywołać w mężczyźnie ukochana kobieta: od uwielbienia aż po gniew, od niewinnego zachwytu po zmysłowe pożądanie, od miłości po nienawiść.

Petrarkizm Zjawisko kulturowe polegające na naśladowaniu modelu opisu miłości oraz opisu kobiety, obecne w literaturze europejskiej (zwłaszcza od XVI wieku). Ten model, za pomocą takich środków stylistycznych, jak antytezy, oksymorony, pytania retoryczne i wykrzyknienia, ukazywał: dziwny stan miłosny – niewytłumaczalny, pełen sprzeczności, kojarzony też ze śmiercią, ideał piękna kobiety.