Mgr Edyta Cimek Rotacyzm to zaburzenie artykulacji polegajce
Mgr Edyta Cimek
� Rotacyzm to zaburzenie artykulacji polegające na nieprawidłowej realizacji głoski r. , � Wyróżniamy: �mogirotacyzm – kiedy dziecko opuszcza głoskę r (rak = ak, rower = owe); �pararotacyzm – kiedy głoska r jest zamieniana na inną, łatwiejszą do realizacji (np. rak = lak, rower = lowel/jowej);
� rotacyzm właściwy – kiedy głoska r jest deformowana: �np. rotacyzm uwularny (języczkowy, tzw. r francuskie), �r. lateralny (boczny), �labialny lub bilabialny (wargowy), �welarny (krtaniowy), �faryngealny (gardłowy).
� Głoska r jest to trudny dźwięk pod względem artykulacyjnym. � W zasobie dźwiękowym dziecka pojawia się często najpóźniej, najczęściej ok. 5 -6 roku życia. � Wcześniej dziecko zastępuje głoskę r głoską l lub j, co jest normą rozwojową.
� Zdarza się, że dziecko 6 -7 letnie wymawiające wszystkie głoski prawidłowo substytuuje głoskę r głoską l (właściwie realizowaną), przy czym prawidłowo się rozwija, ma dobry słuch i sprawny aparat artykulacyjny. � Możemy wtedy przyjąć, że zamiana r = l jest zjawiskiem rozwojowym, czyli wynika z indywidualnego tempa rozwoju dziecka. � W takim przypadku wystarczy zalecić wykonywanie określonych ćwiczeń w domu (głownie wzmacniających sprawność języka). � Natomiast deformacje dźwięku wymagają interwencji logopedycznej niezależnie od wieku dziecka.
� Artykulacja r polega na wibracji koniuszka języka, który kilkukrotnie przywiera do wałka dziąsłowego. � Ważne jest także osiągnięcie odpowiedniego napięcia mięśniowego języka, który nie może być ani zbyt rozluźniony, ani zbyt napięty � Bezpośrednią przyczyną rotacyzmu często bywa niedostateczna sprawność ruchowa czubka języka, który nie wykonuje drobnych ruchów wibracyjnych. � Ważna jest także budowa anatomiczna języka, np. ze zbyt krótkim wędzidełkiem podjęzykowym dziecko nie jest w stanie wypowiedzieć tej trudnej głoski.
� szybkie unoszenie i opuszczanie języka (w kierunku górnych i dolnych zębów), przy szeroko otwartych ustach, � ostrzenie czubka języka o górne zęby, przy szeroko otwartych ustach, � żucie boków języka przez żeby trzonowe (język szeroki i płaski), � masaż czubka języka przez delikatne zagryzanie,
� parska nie wargami (by uświadomić dziecku wibracje), � szybkie powtarzanie głoski l, � szybkie uderzanie językiem o górny wałek dziąsłowy przy szeroko otwartych ustach, � powtarzanie dźwięków t i d dziąsłowych (tzn. próbujemy powiedzieć d, ale język uderza o górny wałek dziąsłowy, nie dotykając zębów, górnych siekaczy); � gdy ten dźwięk opanujemy, można przejść do połączeń: dda, ddo, dde, ddu, ddy, adda, oddo, edde, uddu, yddy (również z d dziąsłowym)
- Slides: 8