GASOVITA GORIVA Osnovne prednosti gasovitih goriva u odnosu

GASOVITA GORIVA

• Osnovne prednosti gasovitih goriva u odnosu na čvrsta i tečna goriva su: • – potpunije sagorevanje, • – manji sadržaj balasta, • – mali koeficijent viška vazduha pri sagorevanju, • – jednostavno regulisanje procesa sagorevanja, • – jednostavan transport, • – proizvodnja u centralizovanim postrojenjima.

• Osnovne mane gasovitih goriva su velika zapaljivost i eksplozivnost, o čemu treba da se posebno vodi računa. • Prema poreklu, gasovita goriva se dele na prirodna i proizvedena (primarna, sekundarna i sintetička).

Prirodna gasovita goriva • Prirodnim gasovitim gorivom smatra se zemni gas. Zemni gas se javlja na mestima gde ima nafte ili samostalno. Nastao je na isti način kao nafta, razlaganjem organskih materija. Osim u slobodnom stanju, u tzv. gasnoj kapi iznad nafte, zemni gas se nalazi i u vezanom stanju, rastvoren u nafti. U njegovom sastavu su metan i drugi ugljovodonici, vodonik i negorivi gasovi (CO 2, N 2). Zemni gas, koji se nalazi samostalno, obično ima do 98% metana, pa je sadržaj ostalih komponenata svega 2%. U zemnom gasu, koji se nalazi tamo gde ima i nafte, osim metana postoji i značajna količina etana (do 10%), propana (do 7%) i butana (do 7%).

• Gas sa većim sadržajem propana i butana često se zove vlažni ili bogati gas, dok se prirodni gas koji ima zanemarljiv udeo ovih komponenata naziva suvi ili siromašni gas. Iz vlažnog gasa se postupkom degazolinaže izdvajaju butan i propan, ugljovodonici višeg reda iz kojih se dobija laki benzin (gazolin), a ostatak je suvi gas. U sastav zemnog gasa često ulazi do 2% sumporvodonika (H 2 S), koji je veoma štetan pa ga treba odstraniti u procesu proizvodnje gasa. • Toplotna moć zemnog gasa u slobodnom stanju je 3636, 5 MJ/kg, a u vezanom stanju približno 38 MJ/kg, a može da dostigne i 41 MJ/kg.

Zemni gas • ima široku primenu ne samo kao energent nego i kao sirovina u hemijskoj industriji. Kao energent zemni gas se koristi za zagrevanje vazduha i vode, i proizvodnju vodene pare. Njegova primena u kotlovima niz prednosti: • – veći stepen iskorišćenja, • – jednostavnije i manje ložište, • – manji broj pomoćnih uređaja, • – manje prljanje grejnih površina, • – odsustvo letećeg pepela i šljake.

• Nedostaci primene zemnog gasa su opasnost od eksplozije i manja efikasnost ozračenih površina zbog manjeg koeficijenta zračenja. • Kao sirovina u hemijskoj industriji zemni gas se koristi za dobijanje poluproizvoda ili gotovih proizvoda, kao što su plastične mase, sintetički kaučuk, veštačka vlakna i visokooktanske komponente.

Proizvedena gasovita goriva • • • Proizvedena gasovita goriva se dobijaju na tri načina: – preradom nafte, – preradom prirodnih gasova i – preradom čvrstih goriva. Najvažnije gasovito gorivo dobijeno preradom nafte je tzv. rafinerijski gas, koji se koristi za zagrevanje cevnih peći.

• Preradom prirodnih gasova dobijaju se tzv. tečni gasovi: propan, propilen, butan, butilen, izobutan i izobutilen. Ovi gasovi su dobili ime po karakterističnom svojstvu da prelaze u tečno stanje na normalnim temperaturama i niskom pritisku (0, 2 -0, 8 MPa). Osim iz prirodnog gasa, tečni gasovi se dobijaju i iz rafinerijskog gasa. Tečni gasovi se koriste kao energenti u industriji i domaćinstvima, kao i za pogon motornih vozila, jer imaju visoku toplotnu moć, sagorevaju potpuno, bez dima i mirisa, i imaju veliku otpornost na detonaciono sagorevanje u oto-motorima.

• Gasifikacijom uglja i škriljca dobija se generatorski gas. Ovaj način prerade čvrstih goriva obavlja se u specijalnim uređajima- gasnim generatorima. • https: //sr. wikipedia. org/srec/%D 0%A 3%D 1%99%D 0%BD%D 0%B 8_%D 1%88%D 0%BA%D 1 %80%D 0%B 8%D 1%99%D 0%B 0%D 1%86