FKE VE FKE KONTROL GAZOSMANPAA ORTAOKULU PSKOLOJK DANIMAN

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ GAZİOSMANPAŞA ORTAOKULU PSİKOLOJİK DANIŞMAN VE REHBER ÖĞRETMEN İLKNUR DURDU

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfke q Hakkımız olduğunu düşündüğümüz şeylerin engellenmesine gösterilen duygusal tepkidir. q Doğal ve evrensel bir duygudur. q Sağlıklı bir şekilde ifade edilebildiğinde yapıcı, düzelticidir.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Kontrolsüz Öfke q Kontrol edilemediğinde yıkıcı, saldırgan, tahrip edici tepkilere dönüşme potansiyeline sahiptir. q En az iki kişiyi mutsuz eder. q Kavga, şiddet, terör ifade edilemeyen öfke duygularının etkisidir.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfkenin İçeriği q Öfke, bir taraftan bizi bir problem olduğu konusunda uyarırken, diğer taraftan da kendini koruma adına saldırganlık eğilimini harekete geçirir. q Şiddet; saldırganlık içeren, öfkenin kontrolsüz olarak ortaya çıkan davranış biçimidir.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfkenin Nedenleri q İçsel Nedenler: q q q Kişisel Sorunlarımız, Kuruntularımız, Başımızdan Geçmiş Bazı Olaylar Kişilik Bozuklukları Olabilir. Ve Dışsal Nedenler: q q q Kişiler (Kendisi, Anne-Baba, Çocuk, Arkadaş, …) Olaylar (Çatışma, Engellenme, Haksızlık, . . ) Durumlar (Trafik, Randevu…) Olabilir.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfke Kızgınlık Öc Alma Nefret Kaygı Nefret Öfkemizle Birlikte Hissettiğimiz Diğer Duygular Nelerdir?

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Nelere Öfkeleniriz? q q q q İsteklerimizin olmadığında Beklemediğimiz bir sonuçla karşılaştığımızda Beklentilerimiz gerçekleşmediğinde Anlaşılmadığımızı hissettiğimizde Tehdit aldığımızda Kendimizi çıkmazda hissettiğimizde Kişiliğimize saldırıldığında Önemlilerimize saldırıldığında

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ ÖFKE KIRILMA ALINMA KAYGI Öfkemizin Gerçek Nedeni Kendimizle İlgili Hangi Hislerimizdir?

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Çocukta Öfkenin Alarmı ! q q q q Dikkatini toplamada güçlük Oyunlarda ‘oyun bozan tutum’ sergileme Diğer çocuklarla sık kavga etme Çok az arkadaşının olması TV’ da şiddet içeren filmleri tercih etmesi Şiddet temalı oyunlar oynaması Kontrolsüz, korkusuz olması Yetişkinleri ve kuralları hiçe sayması

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Anne-Baba Öfkesi Çocuğa Ne Hissettirir? q q q Öfkeniz çocuğunuzun davranışının altındaki gerçek nedeni anlamanızı ve engeller. Anlayamadığınız için çözüme yönelik davranmanızı önler. Öfkeli davranışınız çocuğunuza kendisinin kötü olduğunu düşündürür. Kendini yalnız hisseder ve size karşı öfke duyar. Gücenir, kırılır. Kendini değersiz hisseder.

VE ÖFKE KONTROLÜ Anne-Baba Öfkesi Çocuğa Ne ÖFKE Hissettirir? SİZ, KIZDIĞINIZDA ÖFKELENDİĞİNİZDE NE YAPARSINIZ? NELER YAPMAK SİZE İYİ GELİR?

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Siz Çocuğunuza Öfkelendiğinizde ! q q q Ortamı Terk Edin Nefes Egzersizi Size İyi Gelen Şeyleri Yapın Sizi Öfkelendiren Gerçek Sebebi Ve Gerçek Duygunuzu Bulun. Konuşmak İçin Uygun Zamanı Seçin

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Çocuk Öfkelendiğinde q ‘‘Neye Kızdığını Anlamaya Çalışıyorum, Ama Bağırırsan Konuşamayız. ’’ ‘‘Seni Şimdi Kesinlikle Duymak İstemiyorum. ’’ ‘‘Sakinleşince Gel Konuşalım. ’’ q İletişimi Kesin. q q

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Çocuğa Karşı Öfkeyle Baş Etme q q q Çocuğun davranışlarını yaşına göre değerlendirin. Çocuğun olumsuz davranışlarının sizden kaynaklanan nedenlerini fark edin. Onunla savaşmayın. Davranışının sebebine odaklanın. Sizi kışkırtan tetikleyici düşüncelerden uzaklaşın. Size iyi gelecek bir yöntem geliştirin.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Ailede Şiddet Nedenleri q q q Zorlayıcı yaşam koşulları Ekonomik koşulların yetersizliği Güvenliğin ve sosyal güvencenin azlığı; ailelerin kendilerini q q q gergin, sıkıntılı, çaresiz, engellenmiş, yetersiz hissetmelerine sebep olmaktadır. Sorun bu durumlarla karşılaşmaktan çok, öfkenin şiddeti ve ne kadar kontrol edilebildiği ile ilgilidir.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfke Analizi q q q q Beni daha çok neler öfkelendirir? Öfkemi ne şekilde dışa vuruyorum? Sonuç istediğim gibi oluyor mu? Öfkemden sonra ne hissederim? Öfkemin olumsuz sonuçları nelerdir? Öfkemin başkalarına etkisi ne oluyor? Öfkemin asıl kaynağı ne var? Öfkemi nasıl kabul edebilir ve nasıl zararsız bir şekilde ifade edebilirim?

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfkeyi Kontrol Etme q q Öfkenizi tetikleyen durumları ve biçimini tanıyın. Sakinleşme yönteminizi belirleyin. Derin nefes alın, nefes ve nabzınızı kontrol altında tutun. Kendinize sizi sakinleştirecek cümleler söyleyin.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Öfkeyi Kontrol Etme q q q Kendinizi kontrol etme konusunda kararlı olun. Şiddet davranışlarını asla kabul edilebilir görmeyin. Çevrenizdekileri öfkelendiğinize dair bilgilendirin. Problemi açıklığa kavuşturun. Çözüm aramaya odaklanın.

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Düşüncelerimiz Ve Öfke q Öfkemiz düşüncelerimize bağlıdır. q Düşüncelerimiz etkiler. q Öfke yaratan düşüncelerimizi değiştirdiğimizde öfkemizin şiddetinin azaldığını görürüz. duygularımızı, duygularımız davranışlarımızı

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ İnkar İnsanlar genellikle q öfke ilgili sıkıntılarını kabul edip yardım istemek yerine, öfkelerini bastırma, yok sayma eğilimindedirler. q Bastırılmış öfke zamanla kronikleşir(kalıcı) q Başlıca üç objeye yönelik ortaya çıkar q q q Kişinin kendisine Başkalarına Başına gelenlere, yaşadığı dünyaya karşı

ÖFKE VE ÖFKE KONTROLÜ Unutmayın! Öfke; q Problemlerimizi çözmez q Öcümüzü almamızı sağlamaz q Başkalarını kontrol etmemizi sağlamaz q Haklı olduğumuzu göstermez q Korku, kaygı ve mutsuzluğa neden olur q Kişileri bizden uzaklaştırır q EN ÇOK KENDİ YAŞANTINIZI OLUMSUZ ETKİLER

STRES NEDİR? STRES, KİŞİLERİN KENDİLERİ İÇİN ÖNEMLİ GÖRDÜKLERİ FIRSAT YA DA TEHDİT DENEYİMLERİDİR. FIRSATLAR KİŞİYE KATKISI OLACAK, TEHDİTLER İSE ZARARI OLABİLECEK OLGULARDIR. ORGANİZMANIN FİZİKSEL VE RUHSAL SINIRLARININ TEHDİT EDİLMESİ VE ZORLANMASI İLE ORTAYA ÇIKAN PSİKOLOJİK BİR DURUMDUR.

STRES TÜRLERİ STRES İKİYE AYRLIR: YARARLI STRES, YAŞANDIKÇA NEŞE, CANLILIK VE KAZANÇ SAĞLAYAN STRES, (POZİTİF) ZARARLI STRES İSE AŞIRI VE SÜREKLİ OLAN VE BİREYİN GÜÇLERİNİ TÜKETEN BİR STRES TÜRÜDÜR. (NEGATİF) STRES KAVRAMI VE TANIMI SONUCU İTİBARIYLA HER STRES BİREYE ZARARLI DEĞİLDİR. STRESİN AZI ORGANİZMAYI UYARDIĞI İÇİN BAZI DURUMLARDA FAYDALIDIR. POZİTİF STRES ÖĞRENCİYİ DERSE HAZIRLAR, ATLETİ YARIŞA HAZIRLAR, SPORCUYA MÜSABAKAYI KAZANDIRIR, MEMURA İŞİNİ DİKKATLİ YAPTIRIR. STRES ANLATILIRKEN GENELDE NEGATİF STRESTEN BAHSEDİLMEKTEDİR

STRES BELİRTİLERİ VE ETKİLERİ DUYGUSAL BELİRTİLER VE ETKİLERİ � � � � HUZURSUZLUK, SIKINTI, GERGİNLİK DEĞERSİZLİK, GÜVENSİZLİK HİSSETMEK DUYGUSAL İLİŞKİLERDE (EVLİLİKTE) BOZULMA KAYGILI OLMAK NEŞESİZLEŞME, DURGUNLAŞMA, ÇÖKKÜNLÜK HALİ SİNİRLİLİK, SALDIRGANLIK YA DA KAYITSIZLIK DUYGUSAL OLMAK, AŞIRI HASSASLAŞMA ZİHİNSEL BELİRTİLER VE ETKİLERİ UNUTKANLIK KONSANTRASYONDA AZALMA KARARSIZLIK ORGANİZE OLAMAMAK ZİHİN KARIŞIKLIĞI İLGİ AZALMASI MATEMATİK HATALARIN ARTMASI ZİHİNSEL DURGUNLUK

STRESLE BAŞA ÇIKMA ETKİSİZ (İŞLEVSEL OLMAYAN) YÖNTEMLER � SALDIRGANLIK /ÖFKE PATLAMALARI � SAVUNMA MEKANİZMALARININ AŞIRI KULLANIMI (BASTIRMA, KARŞIT TEPKİ GELİŞTİRME, YÖN DEĞİŞTİRME…) � SİGARA, ALKOL, İLAÇ, MADDE KULLANIMI � ALIŞVERİŞ � GERİ ÇEKİLME, PASİFLEŞİP İÇE KAPANMA (BU KİŞİLER, YAŞADIKLARI SORUNLARI PAYLAŞMAYARAK İÇLERİNDE BİRİKTİRİRLER)

STRESLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ � KENDİNİ STRESE SOKACAK OLAYDAN, ORTAMDAN UZAK TUT � İŞİNİ İYİ YAP � KÖTÜ SÖYLEME/İŞİTME � BORCA GİRME

STRESLE BAŞA ÇIKMA YÖNTEMLERİ BİREYSEL YÖNTEMLER � � � � BEDENSEL HAREKET (EGZERSİZ) YAPMA SPOR HAREKET ETME-YER DEĞİŞTİRME GEVŞEME YUMRUK SIKMA KAŞLARI GERME GÖZLERİ SIKMA OMUZ GERME NEFES ALMA KARIN KASLARINI GERME BACAK VE KARIN KASLARINI GERME BALDIR KASLARINI GERME (TOPUĞU KALDIRMADAN) BÜTÜN BEDENİ GEVŞETME OLUMLU HAYAL KURMA KAYNAĞI BULMA NEŞELİ OLMA (GÜLÜMSEME, KAHKAHA, MİZAH) BESLENME (MEYAN KÖKÜ, …) MEDİTASYON TOPLUMSAL DESTEK ZAMAN YÖNETİMİ DUA VE İBADET DÜZENLİ UYKU MÜZİK “HAYIR” DEME NEGATİF İNSANLARDAN UZAK DURMA DUŞ ALMA