De GrieksRomeinse wereld H 2 Kenmerkend aspect 4

De Grieks-Romeinse wereld H 2

Kenmerkend aspect 4 • De ontwikkeling van het denken over burgerschap en politiek in de Griekse stadsstaat.

Polis • Door natuurlijke omstandigheden rond 800 V. Chr aparte staatjes • Polis – Acropolis – Agora – Rondom stad – Daaromheen dorpen en landbouwgebieden

Verschillende soorten bestuur • • Aristocratie Autocratie Oligarchie Democratie

Aristocratie moet wijken • Door kolonisatie kwam groep handelaren op • Handelaren werden vaak erg rijk • Zij wilden delen in de macht met de adel.

Athene • Kleisthenes 509 v. Chr – Directe democratie – Alleen vrije Atheense mannen boven de 18 – Volksvergadering nam belangrijkste beslissingen – Raad van 500 – 1/3 van bevolking slaaf

Sparta • • • Belangrijkste stad Peloponnesos Leefden op land messeniers en heloten Militaire opvoeding vanaf 7 jaar Meer leger met staat dan staat met leger Dagelijks bestuur door vijf ephoren Leger aangevoerd door 2 koningen

Grieken verslaan de Perzen • Perzische rijk : autocratie koning • Griekse kolonisten wilden zich onafhankelijk maken van de Perzische koning. In 500 voor Chr. kwamen zij in opstand tegen de Perzische koning. Deze opstand werd de aanleiding tot de Perzische oorlogen. • Koning Darius besloot Griekeland te veroveren

Eerste Perzische oorlog • • 490 v. Ch Darius Athene wint slag bij Marathon (? ) Sparta komt te laat

Tweede Perzische oorlog • • 480 v. Ch Koning Xerses Veldslag bij Thermopylae ( film 300) Perzen veroverden heel Griekenland behalve de Peloponesos. • Perzische vloot werd verslagen bij Salamis • Perzen werden definitief verslagen.

De Grieken strijden onderling • Ontstaan bondgenootschappen door angst Perzen • Delische bond en Peloponnesische bond • 431 v. Chr Peloponnesische oorlog • Spartanen wonnen. • Athene herstelde deels maar toen kwam Alexander de Grote.

Vragen • Waarom kunnen we eigenlijk niet van dé Griekse geschiedenis spreken en waarom doen we het toch?

Het Griekse wereld- en mensbeeld • Volgens Griekse Mythologie aarde ontstaan uit 3 oergoden, Gaia, Tartaros en Eros. • Uit Gaia ontstaan hemel, gebergte en zee. • Hemel en Aarde : Titanen • Titaan Kronos vader van de Griekse goden.

• Mythische wereldbeeld werd langzaam vervangen voor natuurwetenschappelijk wereldbeeld. • Aristoteles en Ptolemaeus zien aarde als bol. • Meeste mensen zagen aarde als plat, zoals ze hem zagen.

Ontstaan van de mens • • Geboetseerd door Prometheus Afhankelijk van gunsten goden Goden leken op mensen Grieken vonden het leven op aarde het belangrijkst • Vanaf de 6 de eeuw geloofde kleine groep niet meer dat goden alles bepaalden • Zagen mens als zelfstandig wezen

Voortdurend vragen en zoeken naar nieuwe kennis • Griekse onderzoekers gingen op zoek naar antwoorden uit de natuur. • Wetenschap werd belangrijk • Voorbeeld geworden voor later tijd.

Geneeskunde • Hippocrates • Zocht verklaring in de natuur • Ging precies beschrijven wat er bij zieke gebeurde

Geschiedenis • Herodotus • Reizen en schreef nauwkeurig op wat hij hoorde. • Dus ook verschillende verhalen • Thucydes beschreef Peloponnesische oorlog, probeerde te verklaren en was kritisch tegenover bronnen.

Filosofie • Werd in Griekenland geboren • Probeerden levensvragen met verstand te beantwoorden. • Socrates beroemdste filosoof • Levensvragen werden aan de orde gesteld in het theater. • Blz 26/27

Theater • • • Normen en waarden Verteller-koor Alleen mannen Maskers Hoge schoenen Na afloop praten/discussieren

Grieks perfectionisme

Schoon • • • Polycletus Senior Auteur Kanoon (richtsnoer) Richtte school op Ideale verhoudingen Contrapost

Bouwwerken • Tempels en theaters het belangrijkst • Ideale verhoudingen Dorisch Ionisch Corintisch

Alexander de Grote • • • Griekeland was veroverd door Philippus Leerling Aristoteles Versloeg de Perzen Verspreidde de Griekse cultuur Stierf op 32 jarige leeftijd aan plotselingen koorts • Rijk viel uiteen.