Uitscheidingsstelsel Nieren Renes Deze organen regelen hoeveelheid en

Uitscheidingsstelsel

Nieren (Renes) • Deze organen regelen hoeveelheid en samenstelling van lichaamsvloeistoffen. • Filteren het bloed en zijn nodig om het bloed zuiver te houden Het eindproduct verlaat als urine het lichaam.

Urinewegstelsel • Dit bestaat uit: • Beide urineleiders (urethers) • Blaas (vesica urinaria) • Urinebuis (urethra)

Wat verteld urine ons? • Urine

Urine • • • Urine observeren Urine onderzoek Aanpassingen toilet Hulp bieden bij urineren van de cliënt Urine - incontinentie

1. Frequentie: hoe vaak • Oorzaak verhoogde Mictie: Oorzaken: stress, cystitis, diabetes of bepaalde medicate • Oorzaak verminderde frequentie: • Nierfunctie stoornissen • Verlies van vocht op andere wijze, zoals transpireren en braken. • Onvoldoende werking van het hart (=hartfalen) geeft nycturie

2. Hoeveelheid. • De hoeveelheid geproduceerde urine is afhankelijk van : -opgenomen hoeveelheid vocht; -de hoeveelheid vocht die op andere wijze uitgescheiden wordt; -de mate waarin het lichaam vocht vast houdt. -Frequentie en hoeveelheid hebben vaak met elkaar te maken. • Verzamelen van urine voor onderzoek = 24 -uurs urine.

3. Kleur • Verse urine= helder lichtgeel. • De kleur wordt bepaald door de concentratie opgeloste stoffen. • Afwijkende observatiepunten van de kleur van urine zijn: • Donkergele tot donkerbruine urine-> bij leveraandoeningen; • Hematurie: urine kan als roze, roodbruin of vleeskleurig waargenomen worden • Medicijnen- kunnen urine afwijkende kleur geven(laxeermiddelen-> roodachtige kleur aan urine) • Kleurstoffen in voeding kunnen urine verkleuren (rode bietjes).

4. Helderheid • Urine is helder van kleur. • Troebele urine wordt veroorzaakt door bacteriën, eiwitten of pus. • Als urine langer staat wordt deze ook troebel.

5. Geur • Verse urine ruik je nauwelijks. • Ammoniak geur: Zodra urine uit het lichaam komt, wordt het besmet bacteriën. Die kunnen uit ureum ammoniak maken. • Urineweginfecties geven urine ook een onaangename geur. • Bij mensen met diabetes mellitus kan de urine zoetig ruiken, naar aceton of zoete appeltjes.

6. Wijze van urineren. • Bij gezonde mensen is urineren pijnloos. • Dysurie en mictiedrang: Soms kunnen mensen ondanks een goede nierfunctie niet of nauwelijks urineren, terwijl de blaas zich wel vult met urine. • Oorzaken dysurie: blaashalsobstructie door oedeem, tumor of steen; vernauwing van de urethra(urethrastrictuur); prostaatvergroting of een schrompelblaas • Ongewenste neiging om minder te gaan drinken. .

Hulp bieden bij urineren • Denk om privacy en schaamtegevoelens van de zorgvrager! • Vraag zorgvrager een zo natuurlijk mogelijke houding aan te nemen (man bv laten staan als dit kan) • • Kraan laten lopen Zorgvrager tijd gunnen Geslachtsorganen spoelen met warm water Aanpassingen toilet

Urine onderzoek • • Tests strips Rapportage observatie gegevens Soortelijk gewicht Laboratorium onderzoek

Nog vragen?