Uczenie si spoeczne Adriana Schetz IF US Plan

Uczenie się społeczne Adriana Schetz IF US

Plan 1. Wprowadzenie historyczne: a. Uczenie się przez wgląd b. Uczenie się za pomocą map poznawczych 2. Społeczny charakter uczenia się: a. Obserwacja innych b. Naśladowanie c. Motywacja

Uczenie się przez wgląd • Wolfgang Köhler podczas I wojny światowej obserwował ssaki naczelne w niemieckiej pracowni na Teneryfie: jego spostrzeżenia podważały behawiorystyczny model uczenia się

Uczenie się przez wgląd • Rozwiązanie problemu ze skrzynkami, na które wpadł Sułtan, szympans, nie miało charakteru poznania metodą prób i błędów (behawioryzm), ale wiedzy przez wgląd.

Uczenie się przez wgląd „Forma uczenia się poznawczego (opisana po raz pierwszy przez psychologów postaci) w której rozwiązanie problemu następuje dzięki nagłej reorganizacji spostrzeżeń” (Zimbardo, Johnson, Mc. Cann 2011, s. 157).

Mapy poznawcze • Edward Tolman obserwował zachowanie swoich szczurów w labiryntach laboratorium w Berkeley (niedługo po eksperymencie ze skrzyniami)

Mapy poznawcze • „Mapa poznawcza – w pracach Tolmana mapa poznawcza była reprezentacją umysłową labiryntu lub innej przestrzeni fizycznej. […] Mapa poznawcza […] może reprezentować <przestrzeń> albo fizyczną, albo umysłową” (ZJMc. C 2011, s. 158). • W uczeniu się nie musi chodzić o zmianę wzorca zachowania, ale o zmianę w procesach umysłowych!

Podsumowanie • Uczenie się przez wgląd i przez mapy poznawcze: 1. Nie polega na zmianie wzorca zachowania – to może stanowić co najwyżej konsekwencję zmiany umysłowej; 2. Nie wymaga wzmocnienia 3. Nie opiera się na warunkowaniu

Uczenie się społeczne • Albert Bandura podważył przekonanie behawiorystów, że nagrody i kary są niezbędne w uczeniu się; wykazał nie tylko, że tak nie jest, ale i to, że nagradzanie i karanie kogoś innego, niż uczący się osobnik, prowadzi u niego do wytworzenia się określonej wiedzy.

Uczenie się społeczne • Eksperyment z lalką BOBO

Uczenie się społeczne • Obserwacja: „Uczenie się przez obserwację – forma uczenia się poznawczego, w której nowe reakcje są nabywane po zaobserwowaniu zachowania innych osobników i konsekwencji ich zachowania” (s. 161)

Uczenie się społeczne • Naśladowanie – obserwacja jest warunkiem uczenia się społecznego, czynność naśladowania jest zaś mechanizmem właściwym pozyskiwania wiedzy/umiejętności

Uczenie się społeczne • Motywacja – Bandura podkreślał, że aby dany osobnik wyuczył się obserwowanego zachowania musi posiadać motywację do powtórzenia tej czynności

Na koniec • Symulacja • Emulacja