Stan wdraania RPO WSL 2007 2013 Inicjatywa JESSICA

Stan wdrażania RPO WSL 2007 -2013 Inicjatywa JESSICA w Województwie Śląskim Katowice, 8 marca 2011 r. 1

RPO WSL 2007 -2013 12 000 000 1, 6 Stan wdrażania RPO WSL - kwoty oraz procent alokacji 1, 4 9 793 573 613 10 000 000 1, 2 8 000 000 1 6 802 073 485 6 000 000 0, 8 5 491 042 906 4 354 793 007 4 000 000 0, 6 144% 81% 0, 4 64% 1 629 758 797 2 000 000 24% 1 496 620 796 0, 2 22% 0 0 Alokacja w PLN Wnioski złożone, poprawne formalnie Wnioski wybrane do dofinansowania Podpisane umowy Wypłacone środki Certyfikacja 2

Realizacja RPO WSL w podziale na lata (w mln PLN) 4 500 4 209 4 000 3 500 2 854 3 000 2 500 2 371 2 557 2 000 1 363 1 500 1 187 1 239 1 000 500 0 332 360 298 143 2 2008 2009 2010 2011 Wartość wniosków złożonych do dofinasowania Wartość podpisanych umów Wartość wydatków wykazanych we wnioskach o płatność 3

Poziom wykorzystania alokacji (EFRR) w podziale na osie priorytetowe 120, 0% 106, 1% 103, 5% 100, 0% 96, 0% 93, 2% 81, 2% 83, 3% 80, 0% 92, 6% 91, 1% 80, 7% 86, 9% 84, 4% 79, 0% 64, 5% 60, 0% 71, 3% 68, 1% 66, 4% 56, 9% 47, 6% 45, 2% 47, 7% 45, 8% 40, 0% 37, 0% 27, 5% 33, 2% 20, 0% 64, 0% 49, 1% 26, 2% 19, 5% 18, 5% 24, 0% 23, 0% 17, 2% 4, 5% 0, 0% I II IV V Wnioski zatwierdzone do dofinansowania VI VIII Podpisane umowy IX X RPO WSL 2007 -2013 Wypłacone środki 4

Projekty kluczowe wartość w PLN oraz procent wykorzystania alokacji 2 500 000 0, 9 0, 8 2 000 000 1 920 220 637 0, 7 1 548 320 158 0, 6 1 546 630 562 1 500 000 1 322 745 079 0, 5 0, 4 1 000 000 81% 0, 3 81% 69% 500 000 0, 2 259 730 799 14% 0 0, 1 0 Alokacja w PLN Wnioski złożone, Wnioski poprawne wybrane formalnie do dofinansowania Podpisane umowy Wypłacone środki 5

Projekty PRS wartość w PLN oraz procent wykorzystania alokacji 1 000 000 921 943 449 900 000 1, 2 886 795 544 871 503 980 1 800 000 676 697 184 700 000 0, 8 96% 600 000 95% 500 000 0, 6 400 000 73% 243 948 796 300 000 0, 4 200 000 0, 2 100 000 26% 0 0 Alokacja w PLN Wnioski złożone, poprawne formalnie Wnioski wybrane do dofinansowania Podpisane umowy Wypłacone środki 6

Projekty konkursowe wartość w PLN oraz procent wykorzystania alokacji 8 000 000 2 7 358 457 912 1, 8 7 000 000 1, 6 6 000 000 1, 4 5 000 000 4 000 000 1, 2 3 959 909 399 1 186% 3 000 000 3 072 908 365 0, 8 2 355 350 743 2 000 000 78% 59% 1 000 000 0, 6 1 126 101 507 28% 0 0, 4 0, 2 0 Alokacja w PLN Wnioski złożone, poprawne formalnie Wnioski wybrane do dofinansowania Podpisane umowy Wypłacone środki Konkursy zaplanowane na rok 2011: 2. 1 Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego (8 kwietnia – 11 lipca) – 35 mln euro 1. 3 Transfer technologii i innowacji (10 czerwca – 10 sierpnia) – 54, 7 mln euro 5. 3 Czyste powietrze i odnawialne źródła energii (6 kwietnia – 6 czerwca) – 11, 06 mln euro 7

JESSICA - nowy instrument wydatkowania funduszy unijnych JESSICA jest wspólną europejską inicjatywą na rzecz trwałych inwestycji w zrównoważony rozwój obszarów miejskich. FUNDUSZE UNIJNE TRADYCYJNY MODEL DOTACYJNY MODEL FINANSOWANIA ZWROTNEGO Oba modele powinny istnieć równolegle, wzajemnie uzupełniając się poprzez realizację dostosowanych do ich specyfiki projektów. 8

JESSICA – podstawowe cechy recykling środków – zwrotny charakter oferowanych instrumentów finansowych. finansowanie projektów dochodowych zapewniających realizację celów społecznokulturalnych. efekt dźwigni – możliwość uczestniczenia inwestorów prywatnych i publicznych. nowe podejście do funduszy unijnych wzbogacenie bezzwrotnych dotacji instrumentami inżynierii finansowej. JESSICA promowanie partnerstwa publiczno-prywatnego. 9

Rewitalizacja w ramach RPO WSL - utworzenie nowego Poddziałania „Rewitalizacja – JESSICA” Priorytet VI Zrównoważony rozwój miast Działanie 6. 1 Działanie 6. 2 Wzmacnianie regionalnych ośrodków wzrostu Rewitalizacja obszarów zdegradowanych Poddziałanie 6. 2. 1 Poddziałanie 6. 2. 2 Poddziałanie 6. 2. 3 Rewitalizacja - duże miasta Rewitalizacja – małe miasta Rewitalizacja JESSICA 10

Struktura alokacji Działania 6. 2 „Rewitalizacja obszarów zdegradowanych” Działanie 6. 2 (136 mln EUR) JESSICA (51 mln EUR) Mechanizm dotacyjny (85 mln EUR) plus 9 mln EUR z budżetu państwa Projekty konkursowe (60, 5 mln EUR) Programy Rozwoju Subregionów (24, 5 mln EUR) 11

Indykatywny harmonogram wdrażania 09. 07. 2010 • Podpisanie Umowy o Finansowaniu. Listopad 2010 • Wybór konsultanta wdrożeniowego. • I posiedzenie Rady Inwestycyjnej. Grudzień 2010 – Marzec 2011 • Zdefiniowanie rynku potencjalnych FROM i Projektów Miejskich. 28. 02. 2011 • II posiedzenie Rady Inwestycyjnej. 18. 03. 2011 • Konferencja dla kandydatów na FROM. 12

Indykatywny harmonogram wdrażania Marzec 2011 II kwartał 2011 Czerwiec – Lipiec 2011 Wrzesień – Październik 2011 … • Uruchomienie procesu wyboru FROM (ogłoszenie konkursu na FROM). • Zakończenie procesu wyboru FROM. • Negocjacje Umów Operacyjnych z wybranymi FROM. • Podpisanie Umów/Umowy Operacyjnych z wybranymi FROM. • Przekazanie środków do FROM. 13

Działania informacyjno-promocyjne IV Targi Funduszy Europejskich: • • Stan wdrażania Inicjatywy JESSICA w Polsce. Projekty kwalifikujące się do finansowania w ramach instrumentu JESSICA. Implementacja JESSICA na Śląsku - Proces wyboru Funduszy Rozwoju Obszarów Miejskich. Strategia inwestycyjna w ramach inicjatywy JESSICA w Województwie Śląskim. Spotkania informacyjne : (Konsultant biznesowy TPA Horwath) • Spotkania z kandydatami na FROM. • Spotkania z potencjalnymi projektodawcami. Badania ankietowe: • Identyfikacja potencjalnych FROM. • Identyfikacja potencjalnych PM. Artykuły prasowe: • Silesia region. • Gazeta Wyborcza. FAQ (www. rpo. slaskie. pl): • Lista pytań dotyczących wdrażania Inicjatywy JESSICA wraz z odpowiedziami opracowanymi przez EBI. • Możliwość zgłaszania kolejnych pytań. Planowane działania: • Konferencja dla kandydatów na FROM - marzec 2011. 14 • Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach – wykład dyrektora JESSICA Task Force Eugenio Leanza 6 kwietnia 2011.

Konsultant wdrożeniowy EBI – TPA Horwath • Znajomość mechanizmu realizacji Inicjatywy JESSICA: – w województwie Wielkopolskim kandydat na FROM, – współpraca z około 50 gminami i innymi podmiotami publicznymi, – identyfikacja ponad 30 Projektów Miejskich, • Planowane płaszczyzny działań: – poszukiwanie kandydatów na FROM, – poszukiwanie Projektów Miejskich, – prowadzenie działań informacyjno-promocyjnych. Firma TPA Horwath tel. : +48 22 44 00 200 15

Instytucje zainteresowane pełnieniem funkcji FROM Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy TPA Horwath. 16

Projekty Miejskie – potencjalni kandydaci Subregion Północny 3 Subregion Zachodni 11 Subregion centralny 20 Subregion Liczba CENTRALNY 20 PŁUDNIOWY 4 PÓŁNOCNY 3 ZACHODNI 11 ŁĄCZNIE 38 Subregion Południowy 4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy TPA Horwath. Wartość w mln PLN % 671, 6 73, 4% 85 9, 3% 21, 2 2, 3% 136, 8 15, 0% 914, 6 100% 17

Potencjalne Projekty Miejskie – liczba i struktura Rodzaje Projektów Miejskich Liczba Rewitalizacja starych, nieużytkowanych budynków poprzemysłowych 2 Inwestycje w miejską infrastrukturę techniczną i społeczną 3 Odnowa starych i ubogich lokalizacji miejskich 9 Rewitalizacja centrów miast 14 Rewitalizacja terenów poprzemysłowych i powojskowych 10 Łącznie 38 18 Źródło: Opracowanie własne na podstawie analizy TPA Horwath.

Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich Deweloperzy Istniejące komercyjne fundusze inwestycyjne/ zarządcy funduszy Banki polskie i międzynarodowe Agencje publiczne i inne instytucje publiczne FROM Inne instytucje spełniające kryteria 19

Procedura wyboru FROM – podstawowe elementy EBI Zaproszenie do wyrażenia zainteresowania Publikacja Zaproszenia do wyrażenia zainteresowania na stronie internetowej EBI Etap 1. Kryteria wykluczające i dopuszczające ~2 tyg. Kandydaci na FROM Deklaracja zainteresowania ~2 Oferta, łącznie z biznes planem ~ 6 tyg. Zaproszenie do złożenia oferty Etap 2. Ocena ofert na podstawie kryteriów oceny ~3 tyg. Przedstawienie ofert RI Wybór FROM Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów EBI. Negocjacja Umów Operacyjnych 20

Fundusz Rozwoju Obszarów Miejskich – kryteria wyboru Kryteria ogólne • zgodność strategii inwestycyjnej FROM z priorytetami przedstawionymi w RPO WSL, jasno zdefiniowane cele i okres wdrożenia; • wiarygodność struktury własnościowej FROM, w tym partnerów współfinansowania i/lub interesariuszy; • doświadczenie, kompetencje i skuteczność zarządzania; • odpowiednie i właściwe procedury kontroli wewnętrznej, rachunkowości i sprawozdawczości. Kryteria finansowe • potencjał finansowy inwestorów i innych partnerów FROM; • solidne prognozy przepływu gotówki, przedstawiające dowody adekwatnego zwrotu; • budżet operacyjny FROM, w tym opłaty za zarządzanie; • polityka dotycząca likwidacji FROM, w tym ponownego wykorzystania środków zwróconych do FROM. Kryteria projektowe • solidne przygotowanie portfela projektów do realizacji oraz zgodność projektów z celami; • odniesienie do LPRów leżących u podstaw projektu; • ekonomiczna stopa zwrotu z planowanego projektu, w tym korzyści społeczne i środowiskowe, a także wpływ netto projektu na dany obszar który nie miałby miejsca w przypadku braku jego realizacji; • wkład w realizację celów RPO, Priorytet VI; 21 • stosowna skala projektu, która zapewnia znaczący wpływ na rozwój lokalny i regionalny; • komplementarność – w możliwie najwyższym stopniu – z innymi projektami rewitalizacyjnymi.

JESSICA – grupy docelowe Ø Beneficjentem jest sam instrument inżynierii finansowej, powołany na podstawie art. 44 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z późn. zm. Ø Grupy docelowe (beneficjenci Projektów Miejskich): • JST, podmioty z udziałem JST lub działające na ich zlecenie, • Szkoły wyższe, • Kościoły, • NGO, • Jednostki sektora finansów publicznych, • Spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe, • Przedsiębiorcy, • TBS, • Administracja rządowa, • Porozumienia ww. podmiotów, • PPP. 22

Projekty Miejskie – kryteria wyboru Kryteria ogólne • wiarygodność modelu biznesowego, przepływów finansowych, partnerów; • projekty będą stanowić część Lokalnych Programów Rewitalizacyjnych; • projekty wygenerują przychód wystarczający, aby spłacić wszelkie finansowanie otrzymane z FROM (IRR>0); • projekty zapewnią odpowiednie korzyści społeczne i/lub ekonomiczne. Kryteria związane z RPO WSL • zgodność ze stosownymi kryteriami kwalifikowalności opisanymi w Działaniu 6. 2 RPO WSL; • właściwa skala projektu, który zapewni znaczący wpływ na rozwój lokalny; • komplementarność z innymi projektami w zakresie rewitalizacji. Kryteria finansowe i ekonomiczne • będą każdorazowo ustalane w zależności od projektu i wybranej formy wsparcia (pożyczki, gwarancje, wkłady kapitałowe); • mogą obejmować: IRR, wartość bieżącą netto, okres spłaty, dostępność i formę zabezpieczenia; • ocena projektów pod kątem zrównoważenia ekonomicznego: osiągnięcie odpowiednich wyników, potencjał możliwości pozyskania dodatkowego finansowania, potencjał w zakresie przyciągania inwestorów realizujących projekty komplementarne. 23

Projekty Miejskie – oczekiwane rodzaje Ø Przekształcanie starych i nieużytkowanych obiektów przemysłowych • kreowanie przestrzeni dla ośrodków kultury wraz z elementami komercyjnymi: galerie, teatry, sale koncertowe, kina, centra konferencyjne, kawiarnie, księgarnie, biblioteki multimedialne itp. • możliwe jest także dodanie elementu komercyjnego w przekształconych obiektach: powierzchnie biurowe, punkty handlowe i usługowe. Ø Rewitalizacja powojskowych i poprzemysłowych obszarów • nadanie tym obszarom nowych funkcji: edukacyjnych, rekreacyjnych, sportowych, kulturalnych, gospodarczych (włącznie z kompleksowym przygotowaniem terenów pod działalność gospodarczą). 24

Projekty Miejskie – oczekiwane rodzaje Ø Projekty z zakresu rewitalizacji/odnowy miast: • rewitalizacja starych i zdegradowanych obszarów charakteryzujących się brakiem dostępu do: § wysokiej jakości usług, § powierzchni przeznaczonej dla MŚP, § infrastruktury rekreacyjno- sportowej. • Ponadto przewidziano możliwość realizacji projektów ukierunkowanych na: § rewitalizację zdegradowanych centów małych miast, § odnowę zdewastowanych dzielnic większych miast, § rewitalizację zdegradowanej lub zdekapitalizowanej infrastruktury miejskiej (w szczególności budynki o wartości zabytkowej i architektonicznej), § polepszenie bezpieczeństwa publicznego, § inwestycje w podstawową infrastrukturę społeczną i techniczną (z potencjałem w zakresie projektów partnerstwa publiczno-prywatnego). 25

Przykładowe Projekty Miejskie w Wielkopolsce Centrum Biznesowe Ø Kompleks wybudowany w latach 70 -tych XIX w. – byłe koszary z kasynem oficerskim. Ø Wartość inwestycji: ok. 127 mln PLN (pierwszy etap). Ø Finansowanie JESSICA: pożyczka – ok. 25 mln PLN (pierwszy etap). Ø Planowany montaż finansowy z innych źródeł: wkład własny oraz finansowanie ze źródeł komercyjnych. Cele projektu: Ø zagospodarowanie terenu poprzez rewitalizację, modernizację i odbudowę budynków o znaczeniu historycznym, architektonicznym i urbanistycznym, Ø poprawa wizerunku i ożywienie dzielnicy poprzez poprawę jakości przestrzeni publicznej pod względem funkcjonalności, estetyki i bezpieczeństwa, Ø poprawa infrastruktury miejskiej łącznie z unowocześnieniem i usprawnieniem układu drogowego i infrastruktury podziemnej. Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów EBI. 26

Przykładowe Projekty Miejskie w Wielkopolsce Inkubator technologiczny Ø Obszar poprzemysłowy, 3 -stopniowa inwestycja, na każdym etapie rewitalizacja jednego budynku historycznego kompleksu. Ø W każdym budynku będzie mieściła się część biurowa i kompleks technologiczny. Ø W pierwszym etapie projekt otrzymał wsparcie w formie grantu, w drugiej może otrzymać wsparcie JESSICA w formie pożyczki (od EUR 4. 8 mln do 8. 6 mln). Cele projektu: Ø Rozwój kultury poprzez udostępnianie powierzchni pod działalność artystyczną, Ø Rewitalizacja historycznego kompleksu, Ø Ułatwienie transferu technologii od nauki do biznesu, Ø Stworzenie przestrzeni pod przedsięwzięcia artystyczne i bazy technicznej dedykowanych dla firm sektora kreatywnego. Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów EBI. 27

Przykładowe Projekty Miejskie w Wielkopolsce Obiekt rekreacyjno-sportowy w parku miejskim Cele projektu: Ø Rozbudowa, przebudowa i modernizacja miejskiego budynku znajdującego się w parku miejskim. Ø Adaptacja na obiekt usługowy, realizujący równocześnie cele publiczne jak i komercyjne - centrum bowlingu wraz z zapleczem gastronomicznym oraz zagospodarowanie bezpośredniego otoczenia budynku i powiązanie go z systemem ścieżek bulwaru. Ø Utworzenie spółki miejskiej z udziałem kapitału prywatnego (możliwe również wykorzystanie formuły PPP). Ø Pożyczka JESSICA ok. 0. 4 mln - 1. 1 mln EUR. Element ekonomiczny projektu: Ø Nowe miejsca pracy. Element społeczny projektu: Ø Obiekt sportowo-rekreacyjny, który będzie służył mieszkańcom miasta, regionu i turystom odwiedzającym miasto, atrakcje dostosowane dla różnych grup wiekowych zaspokoją potrzeby zarówno młodzieży, jak i rodzin z dziećmi. 28 Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów EBI.

Przykładowe Projekty Miejskie w Wielkopolsce Rewitalizacja kompleksu Gazowni Ø Przekształcenie XIX w. budynków gazowni w centrum komercyjno – kulturalne. Ø Kombinacja elementów komercyjnych i niekomercyjnych: § powierzchnie przeznaczone na cele społeczno – kulturalne, § powierzchnie komercyjne. Ø Udział partnerów prywatnych. Ø Potencjalne lewarowanie – kredyt bankowy. Źródło: Opracowanie własne na podstawie materiałów EBI. 29

Inicjatywa JESSICA w Polsce Województwo WIELKOPOLSKIE Data podpisania Uo. F 29 kwietnia 2009 Wkład finansowy 66 264 706 EUR Obszar wsparcia Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich Inwestycje we wsparcie instytucji otoczenia biznesu na terenach miejskich ZACHODNIOPOMORSKIE 30 lipca 2009 33 082 000 EUR Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich Inwestycje w infrastrukturę miejską Efektywność Energetyczna i Odnawialne Źródła Energii Etap wdrażania Wrzesień 2010 – podpisanie Umowy Operacyjnej między FP a BGK. I kwartał 2011 – podpisanie pierwszych umów z inwestorami. Grudzień 2010 – podpisanie Umowy Operacyjnej między FP a Bankiem Ochrony Środowiska S. A. (poza Szczecińskim Obszarem Metropolitalnym). Podpisanie Umowy Operacyjnej między FP a BZ WBK (Szczeciński Obszar Metropolitalny). ŚLĄSKIE 9 lipca 2010 60 000 EUR Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich Luty 2011– drugie posiedzenie Rady Inwestycyjnej. POMORSKIE 12 lipca 2010 56 802 037 EUR Rewitalizacja zdegradowanych obszarów miejskich Luty 2011 – drugie posiedzenie Rady Inwestycyjnej. Efektywność Energetyczna i Odnawialne Źródła Energii 30

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Wydział Rozwoju Regionalnego Urzędu Marszałkowskiego Województwa Śląskiego rpo@slaskie. pl 31