SOCIOLOGISCHE PARADIGMAS INLEIDING LEERDOELEN Aan het einde van

SOCIOLOGISCHE PARADIGMA’S INLEIDING

LEERDOELEN • Aan het einde van deze les… • Weet je wat sociologen doen. • Kun je het ontstaan en visie van de paradigma’s van elkaar onderscheiden.

SOCIOLOGIE • Systematisch kijken naar de samenleving. • Het bijzondere zien in het algemene - Op vakantie gaan, lijkt een individuele keuze (onbekend oord, vreemde cultuur etc. ) • Het algemene zien in het bijzondere - Individuele keuze wordt beïnvloedt door bredere maatschappelijke processen, vb. kapitalistische consumptiemaatschappij. ‘ Authentieke vakanties’ komen vaak op dezelfde bestemmingen neer (backpacken in Thailand). Een socioloog stapt van zijn eigen veronderstelling af en kijkt op verschillende manieren naar een fenomeen

ONTSTAAN SOCIOLOGIE • In de 19 e eeuw grote maatschappelijke veranderingen industrialisering, secularisering, urbanisering, de Verlichting, opkomst wetenschap, opkomst van de natiestaten. • Hieruit ontstond de vraag; hoe kunnen we deze samenleving/maatschappij nog begrijpen? Waarom valt de boel niet in elkaar? • Startpunt voor de vier perspectieven/ paradigma’s.

FUNCTIONALISME (ONTSTAAN EEUW) E 19 • Bestaan van mensen werd (eind) 19 e eeuw radicaal omgegooid. Rol religie neemt af, wetenschap neemt toe, natiestaten ontstaan. • Hoe is nu nog sociale cohesie mogelijk met al die veranderingen? • Emile Durkheim maatschappij veranderde van mechanische solidariteit (iedereen doet hetzelfde en iedereen doet alles) naar organische solidariteit (iedereen heeft één specifieke taak/eigen functie). • Gevolg industrialisatie arbeidsdeling (vb. lopende band) • Door arbeidsdeling afhankelijk van elkaar houdt de samenleving bijeen • Kernwoorden: functionaliteit, stabiliteit, harmonie en samenwerking

CONFLICT (ONTSTAAN E 19 EEUW) • Ontstaan in zelfde tijdsperiode • I. p. v. harmonie en samenwerking nadruk op ongelijkheid, onderdrukking en strijd. • Enkele groepen profiteren van de veranderingen in de samenleving • Samenleving is een arena van continue strijd tussen dominante en niet-dominante groepen • Dominante groep wil positie behouden • Niet-dominante groep wil positie verbeteren • Arbeiders kwamen niet in opstand hun denken werd bepaald door de heersende klassen zij bepalen wat goed en slecht is (wetten en regels) • Ontstaan van ‘vals bewustzijn’ bij lagere klassen. • Bijvoorbeeld: structurele deviantie theorie of de ‘rellen asielzoekerscentra’ • Functionalisme en conflict kijken naar maatschappij brede perspectieven op macro gebied

SYMBOLISCH INTERACTIONISME (SOCIAAL CONSTRUCTIVISME) • Nadruk op interactie tussen individuen die tezamen de structuren maken • Micro perspectief • Mensen geven betekenis aan hun omgeving door symbolen en interactie met elkaar • Wij bepalen dus zelf (door interactie) hoe onze wereld eruit ziet. • De samenleving staat niet vast, maar is veranderbaar. • Samenleving is als een groot toneel. Ieder speelt zijn/haar rol. • Drukt verwachtingen uit hoe mensen zich gedragen • Interacties en symbolen verschillen per context, per plaats en per tijd.

RATIONELE-KEUZE PARADIGMA • Micro perspectief • Individu wordt als calculerend mens gezien • Kosten-en baten afweging maken • Het economische karakter staat voorop

4 PARADIGMA’S, 1 FENOMEEN • Op vier manieren naar ‘onderwijs’ kijken. • Functionalisten: samenleving profiteert van onderwijs iedereen wordt opgeleid voor iets anders functie zo goed mogelijk vervullen. • Conflict: niet iedereen heeft gelijke kansen niet iedereen toegang toe (wereldwijd). Binnen NL reproductie van opleidingsniveau van ouders. • Sociaalconstructivisme: Individuen bepalen wat er geleerd moet worden (denk aan nieuw MW examenprogramma). Wat belangrijk is wordt tijdelijk bepaald. • Rationele keuze: Onderwijs gebruiken om je eigen positie te verbeteren. Hogere opleiding meer verdienen.

ZELF AAN DE SLAG • Verschillende visies over het gezin. • Welke paradigma’s herken je bij de studiogasten. • Gebruik het sociaal constructivisme, praat met elkaar. Hoe zie je de geschetste situaties terug in de huidige samenleving?