PASCAL il proqramladrma Pascalda ilk proqram hazrlayaq Pascal

PASCAL ilə proqramlaşdırma

Pascal`da ilk proqramı hazırlayaq Pascal dilində PROGRAM ilk_program; Blok-sxemlə BAŞLANĞIC BEGIN WRITELN( ‘ Pascalda ilk program ’ ); READLN; END. Pascalda ilk proqram SON

Proqramı çalışdıraq Proqramı bu hissəyə yazırıq Compile F 9 Hər hansı bir klavışı vurun. Run Ctrl + F 9 Proqramın nəticəsi

PROGRAMIN BAŞLIĞI ; Proqramın strukturu TANITMA BÖLÜMÜ ; BEGİN İcra bölümü ; END.

_ _ _PROQRAMIN BAŞLIĞI_ _ _ Pascal proqramının ilk hissəsi, istifadəçinin seçiminə bağlıdır. Proqramın başlığı, proqrama ad vermək üçündür və ingilis hərflərindən istifadə olunur. Proqrama uzun ad verilə bilər, ancaq onlar arasında boşluq olmamalıdır. _ _ _TANITMA BÖLÜMÜ _ _ _ Bu bölüm proqramın icra bölümündəki istifadə edilən sabitlər və dəyişənləri hansı tipə aid olduğunu göstərmək üçündür. _ _ _İCRA BÖLÜMÜ_ _ _ İcra bölümü «BEGİN» ilə başlayıb, «END» ilə bitir. Hər proqram bölümündə birdən çox END ola bilər. Amma bu END proqramın içində olan dəyişik blokların sonunu göstərmək üçündür və sonunda «. » yox, «; » işarəsi yazılır. Yalnız ana proqramın sonunda END –dən sonra «. » yazılır.

Kimlik proqramı BAŞLANĞIC PROGRAM KİMLİK ; Başlıq Adınızı daxil edin VAR ad, soyad : STRİNG ; Tanıtma bölümü «Ad» BEGIN WRITELN( ‘ Adınızı daxil edin ’ ) ; READLN ( ad ) ; WRITELN( ‘ Soyadınızı daxil edin ’) ; READLN ( soyad ) ; WRITELN( ‘Salam ’, ad, ‘ ’, soyad ); READLN; İcra bölümü Soyadınızı daxil edin «Soyad» END. ‘Salam‘ «Ad» «soyad» ! Hər sətrin sonunda ( ; ) qoyulur. Writeln nəticəni ekrana çıxarır, Readln klaviaturada daxil edilənləri oxuyur. Proqramın sonunda yazanda nəticəni ekranda saxlamaq üçün də istifadə olunur. SON

Sabitlər Pascal`da sabitlər Const ilə yazılır Məsələn: const pi=3. 14 Dəyişənlər Pascal`da dəyişənlər Var açar sözü ilə yazılır və onun hansı tipə aid olduğu mütləq qeyd olunmalıdır Dəyişənlərin tipləri Tam ədədlər Həqiqi ədədlər Simvollar Məntiqi ifadələr Sətirlər

Dəyişənlərin tipləri INTEGER { -32768 : 32767 aralığında olan tam ədədlərdir } LONGINT { -2147483648 : 2147483647 aralığında olan tam ədədlərdir } REAL { Həqiqi ədədləri göstərir } BOOLEAN { «DOĞRU» «YALAN» məniqi mühakimələri göstərir} CHAR { simvol tipli verilənləri göstərir və ‘ ’ dırnaqda yazılır } STRING { sətir tipli verilənləri göstərir}

İdentifikator Dəyişənləri, sabitləri və funksiyaları adlandırmaq üçündür. İ d e n t i f i k a t o r SABITLƏR CONST pi = 3. 14 D Ə Y İ Ş Ə NLƏR VAR a: b: c: d: e: f: integer longint real boolean char string 1 Hərf və rəqəmlərdən ibarət olur, yalnız hərflə başlayır. (Böyük və kiçik hərflərin fərqi yoxdur) 2 Boşluq simvolu və durğu işarələri ( «_» və «$» işarəsindən başqa) ola bilməz. 3 Açar sözlərlə üst-üstə düşməməlidir.

İdentikikatorların yazılışı PROGRAMIN BAŞLIĞI ; TANITMA BÖLÜMÜ ; BEGİN İcra bölümü ; END. VAR identifikator : tipi ; Birdən çox identifikator varsa onlar arasında vergül qoyulur CONST pi = 3. 14; VAR a: integer; b: longint; c, f: real; d: boolean; d: char; e: string;

Qeydlər (şərhlər) Proqramın bəzən anlaşılması üçün qeydlər yazmalı oluruq. Qeydlər (*. . . *) yaxudda { … } içərisində aparılır və bu proqramda emal olunmur. PROGRAM ilk_program; BEGIN (* proqram başlayır*) WRITELN( ‘ Pascalda ilk programim ‘ ); READLN; END. {Sona çatdı}

Dilin əlifbası I. İngilis əlifbasının A-dan z-yə kimi böyük və kiçik hərfləri II. 0, 1, 2, . . . , 9 rəqəmlər III. Xüsusi simvollar ! + - * = , . : / ; <>[]{}^@ $# ( ) ^ @ <> <= >= : = (* *) (. . ) ($) _ ‘ İfadələrin yazılışında bir neçə boşluq işarəsi qoymaq olar

EV TAPSIRIGI 1. İdentifikatorları tapın xyz a_z ab 2 yzv = end y y f(x) b$1 2. Səhvləri tapın ( şərhləri buraya yazın *) { pascalda ilk program hazırlayaq ) { * compile edin*} {program { begin } ilə başlayıb (*end*) ilə bitir} 050

Təşəkkürlər Etibar Süleymanov Ordubad rayon Dırnıs kənd tam orta məktəbi