Leskaart indelen van organismen Organismen Wat zijn organismen

Leskaart indelen van organismen

Organismen • Wat zijn organismen? = levende wezens Organismen worden onderverdeeld in 4 rijken: • Planten • Schimmels • Bacteriën • Dieren

Verschillen in cellen • Organismen zijn opgebouwd uit cellen. • Je hebt organismen die uit 1 cel bestaan oftewel eencellige organismen, zoals bacteriën • Je hebt organismen die uit meerdere cellen bestaan, zoals schimmels, planten en dieren. • Door kenmerken van de cellen van organismen kunnen we ze indelen in de 4 rijken.

Cellen Plantencel Schimmelcel cytoplasma vacuole bladgroenkorrels Dierlijke celkern celwand celmembraan celkern cytoplasma celmembraan celkern celmembraan celwand Bacterie celwand celmembraan cytoplasma

Eencellig of meercellig? Dieren: kunnen zowel eencellig als meercellig zijn pantoffeldiertje tijger Planten: kunnen zowel eencellig als meercellig zijn boomalg varen Schimmels: kunnen zowel eencellig als meercellig zijn gistcel paddestoel Bacterien: zijn altijd eencellig! E. Coli bacterie

Taxonomie • Als je de celkenmerken van de 4 rijken goed kent kun je een onderverdeling gaan maken, dit noemen ze met een moeilijk woord taxonomie. • Het rijk van de planten kun je weer onderverdelen in drie afdelingen; zaadplanten en sporenplanten en wieren. • Het rijk van de dieren kunnen we onderverdelen in de volgende afdelingen; eencelligen, holtedieren, weekdieren, wormen, stekelhuidigen, geleedpotigen, gewervelden & sponzen

Taxonomie organismen rijken bacteriën afdelingen eencellige dieren holtedieren diertjes geleedpotigen schimmels weekdieren gewervelden stekelhuidigen wormen sponzen planten zaadplanten klasse naaktzadigen sporenplanten wieren bedektzadigen

Indeling plantenrijk • Wieren: kunnen ééncellig zijn (algen) of meercellig. Ze hebben geen wortels, stengels, balderen of bloemen. Ze planten zich voort d. m. v. celdeling. • Sporenplanten: zijn meercellig. Hebben wortels, stengels en bladeren. Planten zich voort d. m. v. sporen. • Zaadplanten: zijn meercellig. Hebben wortels, stengels, bladeren èn bloemen. Planten zich voort d. m. v. zaden.

Indeling zaadplanten (in klassen) • De afdeling zaadplanten wordt verder ingedeeld in de klassen naaktzadigen en bedektzadigen. Naaktzadigen: De zaden liggen bloot, dit kun je bijvoorbeeld goed zien in een denneappel die net open komt. Hier liggen alle zaadjes normaal tussen. Bedektzadigen: De zaden zijn letterlijk bedekt. In bijvoorbeeld een appel zijn de zaadjes bedekt met een vrucht.

Indelen van het dierenrijk • Het dierenrijk wordt ingedeeld aan de hand van kenmerken van de aanwezigheid van een skelet of niet. • Naast het skelet wordt er ook gekeken naar de symmetrie van een dier.

Kenmerken Eencellige dieren & holtedieren Eencellige dieren: • Niet-symmetrisch • Geen skelet • Bestaan uit 1 cel • Leven in het water pantoffeldiertje Holtedieren: • Veelzijdig symmetrisch • Meestal geen skelet • Leven in het water • Vangen hun prooi met tentakels kwal zeeanemoon

Kenmerken Eencellige dieren & holtedieren Eencellige dieren: • Niet-symmetrisch • Geen skelet • Bestaan uit 1 cel • Leven in het water pantoffeldiertje Holtedieren: • Veelzijdig symmetrisch • Meestal geen skelet • Leven in het water • Vangen hun prooi met tentakels kwal zeeanemoon

Kenmerken weekdieren & wormen Weekdieren: • Tweezijdig symmetrisch • Meestal een schelp of huisje als skelet mossel slak inktvis Wormen: • Tweezijdig symmetrisch • Geen skelet • Het lichaam is lang en dun regenworm lintworm spoelworm

Kenmerken Stekelhuidigen & geleedpotigen Stekelhuidigen: • Veelzijdig symmetrisch • Inwendig skelet van kalk • De huid is bedekt met stekels of knobbels • Leven op de bodem van de zeester zeeegel Geleedpotigen: • Tweezijdig symmetrisch • Het skelet is een pantser duizendpoot vlieg krab spin

Kenmerken Gewervelden & Sponzen Gewervelden: • Tweezijdig symmetrisch • Een inwendig skelet vis kikker slang vogel Sponzen: • Niet-symmetrisch • Een skelet van stevige hoornvezels tussen de cellen • Zitten meestal vast op de bodem van de zee badspons aap