ISTRAIVANJE JAVNOG MNIJENJA Stavovi graana o lanstvu u

ISTRAŽIVANJE JAVNOG MNIJENJA: Stavovi građana o članstvu u Evropskoj uniji i procesu integracija u EU oktobar/listopad 2020.

METODOLOGIJA Prikupljanje podataka 6. oktobar - 19. oktobar 2020. godine Metoda Kvantitativno istraživanje CATI metodom (kompjuterski potpomognuto telefonsko anketiranje) Populacija Stanovnici Bi. H starosti 18 i više godina Uzorak Slučajni, trostruko-stratificirani uzorak domaćinstava, reprezentativan za područje Bi. H Okvir uzorka Popis stanovništva, domaćinstava i stanova u Bi. H, 2013. godina Veličina uzorka N=1. 200 Greška uzorka +/- 2, 8% na cijelom uzorku

METODOLOGIJA GEOGRAFSKA DISTRIBUCIJA UZORKA Entiteti Kantoni/Geografske regije Unsko-sanski kanton Posavski kanton Tuzlanski kanton Zeničko-dobojski kanton Bosansko-podrinjski kanton Federacija Bi. H Srednje-bosanski kanton Hercegovačko-neretvanski kanton Zapadno-hercegovački kanton Kanton Sarajevo Kanton 10 UKUPNO Banjalučka regija Dobojska regija Bijeljinska regija Vlasenička regija Republika Srpska Sarajevsko-romanijska regija Fočanska regija Trebinjska regija UKUPNO Distrikt Brčko UKUPNO Broj anketa 82 11 137 116 8 84 73 39 179 23 751 204 74 34 47 25 20 23 426 23 1200 Procentualna zastupljenost 6. 8% 0. 9% 11. 5% 9. 6% 0. 6% 7. 0% 6. 1% 3. 3% 14. 9% 1. 9% 62. 6% 17. 0% 6. 2% 2. 8% 3. 9% 2. 1% 1. 6% 1. 9% 35. 5% 1. 9% 100% NAPOMENE : • Za statistički značajnu razliku u rezultatima uzimana je ona na nivou ≤ 0, 05, što znači da se sa 95% sigurnosti može tvrditi da je ona rezultat djelovanja sistematskog faktora, tj. da postoji 5% ili manje šansi da je dobivena slučajno. • Rezultati su ponderisani po starosti ispitanika. • Tamo gdje razlike nisu komentarisane, to znači da one nisu statistički značajne. • Komparacija sa rezultatima istraživanja iz 2018. i 2019. godine rađena je samo ukoliko su pitanja i ponuđeni odgovori jednaki onima iz 2020. godine.

SOCIO-DEMOGRAFSKE KARAKTERISTIKE UZORKA N=1. 200 1, 3% 17, 3% 28, 9% 49, 5% 50, 5% 26, 3% 26, 1% Muški Ženski 18 -34 35 -49 50 -64 65 i više Odbija odgovoriti

SOCIO-DEMOGRAFSKE KARAKTERISTIKE UZORKA N=1. 200 21, 3% 1, 1% 2, 6% 0, 5% 17, 6% 22, 0% 29, 9% 8, 7% 28, 2% 11, 5% 56, 6% Zaposlen Student Domaćica Penzioner Nezaposlen Ne želi odgovoriti Bez završene osnovne škole Srednja škola Ne želi odgovoriti Osnovna škola Univerzitet

SOCIO-DEMOGRAFSKE KARAKTERISTIKE UZORKA N=1. 200 13, 6% 0, 4% 21, 8% 13, 1% 46, 4% 10, 0% 53, 2% 12, 5% 29, 0% Grad Selo Ne želi odgovoriti Bez dohotka 1 - 300 KM 301 – 700 KM 701 – 1. 000 KM 1. 001 KM i više Ne želi odgovoriti

SOCIO-DEMOGRAFSKE KARAKTERISTIKE UZORKA N=1. 200 6, 5% 11, 0% 0, 9% 33, 1% 48, 6% Hrvatska Bošnjačka Srpska Nešto drugo Ne zna/ Odbija odgovoriti

GLAVNI NALAZI § Tri četvrtine građana glasalo bi za ulazak Bi. H u EU. EU Podrška je značajno viša u FBi. H I DB nego u RS. Ovaj procenat je ostao na nivou na kojem je bio 2019. godine, kada je značajno porastao u odnosu na 2018. godinu. § Građani iz svih dijelova Bi. H podržavaju ulazak Bi. H u EU iz istih razloga. Najčešće jer vjeruju da to predstavlja garanciju trajnog mira i političke stabilnosti Slijedeći razlog je povećana sloboda kretanja ljudi, robe i kapitala. Isti razlozi su najčešće navođeni i 2019. godine, dok je 2018. godine značajno češće isticano unaprijeđenje infrastrukture. § Nema značajnih razlika ni u razlozima zbog kojih građani iz svih dijelova Bi. H ne podržavaju ulazak Bi. H u EU. Ubijedljivo najčešći razlog predstavlja strah od povećanja troškova života i poreza § Građani Bi. H najčešće smatraju da je borba protiv korupcije reforma koju je neophodno provesti da bi se unaprijedio njihov svakodnevni život. To je i prethodne godine bio najzastupljeniji odgovor, dok su 2018. godine druge reforme bile prioritetnije nego 2019. i 2020. godine.

GLAVNI NALAZI § Prema mišljenju građana Bi. H, EU je zainteresovana za pristupanje Bi. H u najvećoj mjeri zbog prirodnih resursa Bi. H, Bi. H te podjednako zbog osiguranja mira i stabilnosti i stručnih i kvalifikovanih radnika Pri tome je mišljenje da je osnovni razlog osiguranje mira i stabilnosti zastupljeniji u FBi. H nego u RS. Uz to, ove godine se smanjio procenat onih koji misle da je to zbog širenja evropskog tržišta i dobre investicijske klime. § Najveći dio građana nije znao ili nije želio odgovoriti dokle je Bi. H stigla u procesu integrisanja u EU (i to češće građana iz RS). Četvrtina građana smatra da Bi. H pregovara o članstvu u EU (što je mišljenje zastupljenije u FBi. H nego u RS), a slijedi petina koja smatra da je podnijela zahtjev za članstvo. U odnosu na 2019. godinu, povećan je procent građana koji znaju da Bi. H, u procesu integrisanja u EU, pregovara o članstvu, a smanjio se procenat onih koji smatraju da Bi. H odgovara na upitnik Evropske komisije. § Građani Bi. H najčešće smatraju da će EU učvrstiti unutrašnje odnose i nastaviti sa proširenjem, iako se taj procenat smanjio u odnosu na 2019. godinu. Građani koji razmišljaju na ovaj način su zastupljeniji u FBi. H nego u RS, u kojoj građani češće od onih iz FBi. H smatraju da EU kao integracija neće opstati i da će doživjeti svojevrsnu blokovsku podjelu.

GLAVNI NALAZI § Najveći dio građana smatra da bi od ulaska Bi. H u EU najveću korist imali mladi A gotovo četvrtina građana ističe da bi to bili političari, političari što je dodatno povećanje u odnosu na 2019. , a pogotovo u odnosu na 2018. godinu. § U svim dijelovima Bi. H politizacija procesa integrisanja se vidi kao najveća prepreka integraciji Bi. H u EU (što je češći odgovor ove nego 2019. i 2018. godine). Ipak, ovaj odgovor je zastupljeniji u FBi. H, dok građani RS češće kao prepreke vide trenutno stanje u EU i nedovoljno raumijevanje procesa. § Nešto više od trećine građana Bi. H je čulo za Direkciju za evropske integracije, što je dodatno je smanjen procenat u poređenju sa prethodne dvije godine. § Građani koji su čuli za DEI, najčešće ne znaju ili ne žele navesti koja je njena uloga. Ostali najčešće smatraju da je to zastupanje interesa Bi. H u institucijama EU i koordinacija aktivnosti institucija u Bi. H na polju evropskih integracija Ove godine značajno se povećao procenat građana koji smatraju da je uloga DEI zastupanje interesa Bi. H u institucijama EU, a smanjio se procenat onih koji smatraju je to ispunjenje obaveza iz procesa integracije u EU.

GLAVNI NALAZI § Više od trećine građana Bi. H ističe da ih, u vezi sa procesom evropskih integracija, interesuju teme vezane za utjecaj procesa EU integracija na svakodnevni život građana, građana dok trećinu interesuje mogućnost korištenja finansijske pomoći EU. EU Gotovo sve navedene teme predstavljaju veći interes građanima FBi. H nego RS. § Građani Bi. H najčešće se po pitanju evropskih integracija informišu putem televizije U porastu je korištenje interneta kao sredstva informisanja o ovoj temi, a uz njih se, kao dopunski medij, najčešće koristi štampa § Najveći dio građana Bi. H ističe da je Evropska unija najveći donator sredstava Bi. H Istovremeno, među građanima FBi. H prisutnije je mišljenje da je to Turska, dok građani RS češće od ostalih smatraju da je to Rusija. Ove godine značajno se smanjio procenat građana koji smatraju da su Turska i Japan najveći donatori sredstava. § Gotovo dvije petine građana Bi. H smatra da Bi. H neće nikada ući u EU. EU Slijede oni koji smatraju da će se to desiti za najviše 10 godina Građani iz FBi. H češće smatraju da će Bi. H ući u EU za 10 godina, dok, s druge strane, građani RS češće procjenjuju da to neće biti nikada.

GLAVNI NALAZI § Gotovo polovina građana Bi. H misli da evropski put Bi. H nema alternativu, a nešto više od trećine misli suprotno. A u poređenju sa 2019. godinom značajno je povećan je procenat onih koji smatraju da alternative nema. § Gotovo trećina građana Bi. H smatra da Bi. H neće nikada dobiti kandidatski status za članstvo u EU. Slijede oni koji smatraju da će se to desiti za najviše 5 godina Građani RS češće procjenjuju da to neće biti nikada. § Polovina građana Bi. H smatra da je EU adekvatno reagirala kada je u pitanju pružanje pomoći Bi. H u borbi protiv pandemije bolesti Covid-19, Covid-19 dok nešto više od trećine ima suprotno mišljenje (što je izraženije u RS u odnosu na FBi. H).

NALAZI ISTRAŽIVANJA 2020.

1. AKO BI SUTRA BIO REFERENDUM ZA ČLANSTVO U EU S PITANJEM „DA LI PODRŽAVATE ULAZAK BOSNE I HERCEGOVINE U EVROPSKU UNIJU? “, KAKO BISTE GLASALI? NBi. H=1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Tri četvrtine građana glasalo bi za ulazak Bi. H u EU. Podrška je značajno viša u FBi. H I DB nego u RS. 100% 80% Da Ne Ne bih glasao/glasala 87, 0% Ne zna/Ne želi odgovoriti 83, 6% 75, 6% 55, 0% 60% 40% 24, 9% 20% 0% Da Ne Ne bih glasao/glasala Ne zna/Ne želi odgovoriti 12, 4% 7, 2%4, 8% Bi. H 75, 6% 12, 4% 7, 2% 4, 8% 5, 3%3, 5%4, 2% FBi. H 87, 0% 5, 3% 3, 5% 4, 2% 14, 0% 6, 1% RS 55, 0% 24, 9% 14, 0% 6, 1% 13, 4% 3, 0%0, 0% DB 83, 6% 13, 4% 3, 0% 0, 0%

2 A. ZAŠTO PODRŽAVATE ULAZAK BOSNE I HERCEGOVINE U EVROPSKU UNIJU? NBi. H=907, n. FBi. H=654, n. RS=234, n. DB=19 Građani iz svih dijelova Bi. H podržavaju ulazak Bi. H u EU iz istih razloga. Najčešće jer vjeruju da to predstavlja garanciju trajnog mira i političke stabilnosti. Slijedeći razlog je povećana sloboda kretanja ljudi, robe i kapitala. 100% 2, 6% 13, 8% 2, 4% 14, 8% 80% 6, 0% 5, 8% 18, 4% 20, 0% 26, 0% 24, 2% 33, 2% 32, 8% 60% 40% 20% 0% Ne zna/Odbija odgovoriti Nešto drugo Unapređenje infrastrukture Poštivanje zakona i propisa Sloboda kretanja ljudi, robe i kapitala Bi. H 2, 6% 13, 8% 6, 0% 18, 4% 26, 0% 3, 2% 9, 8% 7, 3% 2, 5% 26, 7% 13, 9% 19, 2% 32, 2% 33, 6% FBi. H 2, 4% 14, 8% 5, 8% 20, 0% 24, 2% 11, 2% 40, 4% RS 3, 2% 9, 8% 7, 3% 13, 9% 32, 2%

2 B. ZAŠTO NE PODRŽAVATE ULAZAK BOSNE I HERCEGOVINE U EVROPSKU UNIJU? NBi. H=149, n. FBi. H=39, n. RS=106, n. DB=3 Nema značajnih razlika ni u razlozima zbog kojih građani iz svih dijelova Bi. H ne podržavaju ulazak Bi. H u EU. Ubijedljivo najčešći razlog predstavlja strah od povećanja troškova života i poreza. 100% 15, 6% 4, 8% 20, 1% 16, 1% 80% 17, 6% 60% 40% 20% 0% Ne zna/Odbija odgovoriti Nemam razlog Nešto drugo Prevelika centralizacija Povećana birokratija 18, 8% 6, 1% 9, 5% 15, 0% 6, 1% 7, 3% 41, 7% 41, 3% 40, 5% Bi. H 15, 6% 3, 9% 17, 6% 5, 6% 6, 1% FBi. H 4, 8% 6, 6% 16, 1% 9, 6% 6, 6% RS 20, 1% 3, 0% 18, 8% 4, 2% 6, 1%

3. KOJA JE OD SLJEDEĆIH REFORMI PREMA VAŠEM MIŠLJENJU NEOPHODNA ZA UNAPREĐENJE SVAKODNEVNOG ŽIVOTA GRAĐANA BIH? NBi. H=1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Građani Bi. H najčešće smatraju da je borba protiv korupcije reforma koju je neophodno provesti da bi se unaprijedio njihov svakodnevni život. 100% 7, 7% 7, 9% 80% 6, 1% 7, 7% 6, 5% 7, 6% 5, 5% 8, 1% 60% 21, 5% 20, 4% 22, 4% 40, 8% 51, 2% 51, 5% 50, 9% 44, 0% 8, 0% 5, 1% 40% 20% 0% Ne zna/Ne želi odgovoriti Ni jedna Reforma javne uprave Smanjenje poreskih opterećenja na rad i uklanjanje prepreka zapošljavanju Bi. H 7, 7% 0, 6% 5, 2% FBi. H 7, 7% 0, 5% 5, 8% RS 7, 9% 0, 7% 4, 5% 6, 1% 6, 5% 5, 5%

4. ZAŠTO JE PO VAŠEM MIŠLJENJU, EVROPSKA UNIJA ZAINTERESOVANA ZA PRISTUPANJE BOSNE I HERCEGOVINE? NBi. H=1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Prema mišljenju građana Bi. H, EU je zainteresovana za pristupanje Bi. H u najvećoj mjeri zbog prirodnih resursa Bi. H, te podjednako zbog osiguranja mira i stabilnosti i stručnih i kvalifikovanih radnika. Pri tome je mišljenje da je osnovni razlog osiguranje mira i stabilnosti zastupljeniji u FBi. H nego u RS. 100% 15, 7% 14, 7% 4, 3% 4, 8% 14, 6% 3, 2% 14, 0% 24, 1% 18, 5% 17, 5% 20, 9% 10, 1% 18, 9% 21, 7% 14, 3% 24, 2% 21, 8% 15, 1% 80% 60% 40% 20% 0% Ne zna/Odbija odgovoriti Nešto drugo Zbog dobre investicijske klime Zbog širenja evropskog tržišta Bi. H 15, 1% 4, 4% 4, 3% 14, 6% 8, 0% 15, 7% 30, 7% 27, 9% FBi. H 15, 7% 3, 9% 4, 8% 14, 6% RS 14, 7% 5, 0% 3, 2% 14, 0%

5. DA LI VAM JE POZNATO TRENUTNO STANJE PROCESA INTERGRISANJA BIH U EVROPSKU UNIJU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Najveći dio građana nije znao ili nije želio odgovoriti dokle je Bi. H stigla u procesu integrisanja u EU (i to češće građana iz RS). Četvrtina građana smatra da Bi. H pregovara o članstvu u EU (što je mišljenje zastupljenije u FBi. H nego u RS), a slijedi petina koja smatra da je podnijela zahtjev za članstvo. 100% 80% 46, 2% 60% 2, 8% 7, 5% 40% 18, 0% 42, 4% 3, 4% 6, 8% 21, 7% 52, 4% 55, 1% 1, 9% 9, 1% 3, 0% 5, 1% 12, 2% 20% 25, 5% 0% Ne zna/odbija odgovoriti Bi. H je već postala kandidat za članstvo u EU Bi. H odgovara na Upitnik Evropske komisije Bi. H je podnijela zahtjev za članstvo Bi. H pregovara o članstvu u EU Bi. H 46, 2% 2, 8% 7, 5% 18, 0% 25, 5% 25, 7% 24, 5% FBi. H 42, 4% 3, 4% 6, 8% 21, 7% 25, 7% 36, 8% RS 52, 4% 1, 9% 9, 1% 12, 2% 24, 5%

6. KAKVO JE VAŠE MIŠLJENJE O BUDUĆNOSTI EU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Građani Bi. H najčešće smatraju da će EU učvrstiti unutrašnje odnose i nastaviti sa proširenjem. Građani koji razmišljaju na ovaj način su zastupljeniji u FBi. H nego u RS, u kojoj građani češće od onih iz FBi. H smatraju da EU kao integracija neće opstati i da će doživjeti svojevrsnu blokovsku podjelu. 25, 1% 25, 7% 24, 4% 2, 6% 3, 5% 8, 9% 2, 6% 3, 0% 7, 1% 10, 9% 2, 6% 4, 7% 12, 4% 16, 1% 43, 8% Ne zna/Odbija odgovoriti Nešto drugo EU će odustati od zajedničke valute i nekih zajedničkih politika EU će doživjeti svojevrsnu blokovsku podjelu EU kao integracija neće opstati EU će učvrstiti unutrašnje odnose i nastaviti sa proširenjem 15, 2% 3, 0% 29, 5% 24, 5% 50, 7% 49, 3% 31, 4% Bi. H 25, 1% 2, 6% FBi. H 25, 7% 2, 6% RS 24, 4% 2, 6% 3, 5% 3, 0% 4, 7% 8, 9% 16, 1% 7, 1% 10, 9% 12, 4% 24, 5% 43, 8% 50, 7% 31, 4%

7. KOJI BI DIO DRUŠTVA, PREMA VAŠEM MIŠLJENJU, IMAO NAJVEĆU KORIST OD ULASKA BIH U EU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Najveći dio građana smatra da bi od ulaska Bi. H u EU najveću korist imali mladi. A gotovo četvrtina građana ističe da bi to bili političari. 100% 8, 3% 6, 8% 7, 4% 10, 2% 5, 5% 23, 5% 21, 5% 47, 6% 49, 8% 7, 2% 80% 60% 7, 7% 13, 1% 6, 0% 35, 7% 26, 3% 40% 20% 0% Ne zna/odbija odgovoriti Niko posebno Studenti i istraživači Poljoprivrednici Preduzetnici Bi. H 7, 2% 8, 3% 3, 7% 4, 2% 5, 5% 43, 8% FBi. H 6, 8% 7, 4% 4, 1% 4, 9% 5, 5% 42, 2% RS 7, 7% 10, 2% 3, 1% 3, 4% 5, 5% DB 13, 1% 6, 0% 0, 0% 3, 0%

8. PO VAŠEM MIŠLJENJU, ŠTA U NAJVEĆOJ MJERI OTEŽAVA INTEGRACIJU NAŠE ZEMLJE U EVROPSKU UNIJU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 U svim dijelovima Bi. H politizacija procesa integrisanja se vidi kao najveća prepreka integraciji Bi. H u EU. Ipak, ovaj odgovor je zastupljeniji u FBi. H , dok građani RS češće kao prepreke vide trenutno stanje u EU i nedovoljno raumijevanje procesa. 11, 4% 6, 4% 7, 1% 7, 6% 13, 2% 10, 1% 4, 7% 6, 6% 5, 9% 9, 5% 10, 1% 4, 2% 9, 0% 8, 3% 10, 1% 14, 0% 13, 3% 10, 5% 13, 1% 54, 3% Ne zna/Odbija odgovoriti Nedovoljno razumijevanje procesa Objektivne prepreke (obimne reforme u svim sferama života) Trenutno stanje u Evropskoj uniji 66, 6% 59, 4% 44, 6% Bi. H 11, 4% 6, 4% FBi. H 10, 1% 4, 7% RS 14, 0% 9, 5% 7, 1% 6, 6% 8, 3% 7, 6% 5, 9% 10, 5%

9. DA LI STE ČULI ZA DIREKCIJU ZA EVROPSKE INTEGRACIJE VIJEĆA MINISTARA BIH? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Nešto više od trećine građana Bi. H je čulo za Direkciju za evropske integracije. 100% 80% 59, 8% 60% 40% 34, 8% Da Ne Odbija odgovoriti 32, 4% 21, 2% 20% 0% 58, 3% 33, 7% 68, 7% 61, 9% 6, 5% Bi. H 33, 7% 59, 8% 6, 5% 6, 9% FBi. H 34, 8% 58, 3% 6, 9% 5, 7% RS 32, 4% 61, 9% 5, 7% 10, 1% DB 21, 2% 68, 7% 10, 1%

10. DA LI ZNATE KOJA JE ULOGA DIREKCIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE BIH? NBi. H=404, n. FBi. H=261, n. RS=138, n. DB=5 Građani koji su čuli za DEI, najčešće ne znaju ili ne žele navesti koja je njena uloga. Ostali najčešće smatraju da je to zastupanje interesa Bi. H u institucijama EU i koordinacija aktivnosti institucija u Bi. H na polju evropskih integracija. 100% 80% 47, 0% 45, 8% 49, 1% 2, 4% 7, 9% 8, 2% 2, 7% 7, 2% 8, 6% 2, 0% 9, 5% 6, 5% 17, 1% 18, 6% 14, 4% 17, 1% 18, 5% 60% 40% 20% 0% Ne zna/Ne želi odgovoriti Nešto drugo Ispunjenje obaveza iz procesa integracije u EU Raspodjela finansijske pomoći EU Bi. H 47, 0% 2, 4% FBi. H 45, 8% 2, 7% 7, 9% 7, 2%

11. KOJE SU TEME U VEZI SA PROCESOM EVROPSKIH INTEGRACIJA U MEDIJIMA PREDMET VAŠEG INTERESOVANJA? Ovo pitanje je pitanje višestrukog izbora, te zbir procenata NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Utjecaj procesa evropskih integracija na svakodnevni život građana Mogućnost korištenja finansijske pomoći EU Reforme u okviru procesa integrisanja Prednosti integracije u EU Troškovi integracije Nešto drugo Ne zna/Ne želi odgovoriti 2, 1% 5, 1% 4, 2% 36, 6% 21, 2% 24, 2% 62, 4% 31, 1% 28, 5% 20, 2% 18, 4% 15, 3% 3, 0% 21, 1% 40, 2% 36, 3% 29, 4% 26, 8% 15, 1% 2, 5% 9, 8% 37, 4% 33, 5% 26, 0% 23, 8% 15, 0% 2, 7% 13, 7% Više od trećine građana Bi. H ističe da ih, u vezi sa procesom evropskih integracija, interesuju teme vezane za utjecaj procesa EU integracija na svakodnevni život građana, dok trećinu interesuje mogućnost korištenja finansijske pomoći EU. Gotovo sve navedene teme predstavljaju veći interes građanima FBi. H nego RS. Građani RS češće nisu znali ili željeli odrediti koje ih teme u vezi sa procesom evropskih integracija interesuju. odgovora u pojedinim kategorijama može prelaziti 100%. Bi. H FBi. H RS 37, 4% 40, 2% 31, 1% 33, 5% 26, 0% 23, 8% 15, 0% 2, 7% 13, 7% 36, 3% 29, 4% 26, 8% 15, 1% 2, 5% 9, 8% 28, 5% 20, 2% 18, 4% 15, 3% 3, 0% 21, 1%

12. KOJA DVA SREDSTVA INFORMIRANJA NAJVIŠE KORISTITE KAD JE U PITANJU INFORMISANJE O EVROPSKIM INTEGRACIJAMA? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Građani Bi. H najčešće se po pitanju evropskih integracija informišu putem televizije. U porastu je korištenje interneta kao sredstva informisanja o ovoj temi, a uz njih se, kao dopunski medij, najčešće koristi štampa. 100% 80% 60% 40% 56, 6% 28, 9% 34, 8% 22, 8% 20% 2, 4% 0% 7, 7% 2, 0% 10, 2% 19, 2% 0, 6% 1, 0% 0, 4% 0, 3% 1, 7% 1, 5% 9, 9% Prvi Drugi Prvi Drugi odgovor odgovor odgovor odgovor Series 1 56, 6% 28, 9% 34, 8% 22, 8% 2, 4% 7, 7% 2, 0% 10, 2% 0, 6% 1, 0% 0, 4% 0, 3% 1, 7% 19, 2% 1, 5% 9, 9%

13. NAJVEĆI DONATOR SREDSTAVA BIH JE. . . ? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Najveći dio građana Bi. H ističe da je Evropska unija najveći donator sredstava Bi. H. Istovremeno, među građanima FBi. H prisutnije je mišljenje da je to Turska, dok građani RS češće od ostalih smatraju da je to Rusija. Uz to, građani RS i DB češće nisu znali ili željeli odgovoriti na ovo pitanje. Ne zna/Odbija odgovoriti Japan Rusija Turska Evropska unija 35, 5% 30, 6% 61, 6% 3, 7% 1, 0% 3, 7% 4, 1% 15, 5% 19, 8% 41, 2% 44, 9% Bi. H 35, 5% 3, 7% 4, 1% 15, 5% 41, 2% 42, 8% 4, 0% 9, 1% 7, 6% 36, 5% FBi. H 30, 6% 3, 7% 1, 0% 19, 8% 44, 9% 19, 3% RS 42, 8% 4, 0% 9, 1% 7, 6% 36, 5% 8, 1% DB 61, 6% 0, 0% 11, 0% 19, 3% 8, 1%

14. KADA ĆE, PO VAŠIM PROCJENAMA, BIH UĆI U EU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Gotovo dvije petine građana Bi. H smatra da Bi. H neće nikada ući u EU. Slijede oni koji smatraju da će se to desiti za najviše 10 godina. Građani iz FBi. H češće smatraju da će Bi. H ući u EU za 10 godina, dok, s druge strane, građani RS češće procjenjuju da to neće biti nikada. 13, 8% 38, 4% 9, 1% 9, 5% 13, 3% 14, 7% 16, 4% 47, 0% 44, 9% 8, 6% 13, 4% 33, 3% 9, 6% 10, 0% 8, 4% 29, 2% Ne zna/Odbija odgovoriti Nikada Za najviše 20 godina Za najviše 15 godina Za najviše 10 godina Bi. H 13, 8% 38, 4% 9, 1% 9, 5% 29, 2% 33, 8% 25, 3% 21, 3% FBi. H 13, 3% 33, 3% 9, 6% 10, 0% 33, 8% RS 14, 7% 47, 0% 8, 6% 8, 4% 21, 3% DB 16, 4% 44, 9% 0, 0% 13, 4% 25, 3%

15. PO VAŠEM MIŠLJENJU, IMA LI EVROPSKI PUT BIH ALTERNATIVU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Da Ne Ne zna/Ne želi odgovoriti Bi. H 35, 7% 48, 2% 16, 1% 15, 2% 43, 4% 41, 4% 16, 3% 16, 0% FBi. H 34, 8% 49, 2% 16, 0% 46, 7% 37, 0% 49, 2% 16, 1% 34, 8% 48, 2% 35, 7% Gotovo polovina građana Bi. H misli da evropski put Bi. H nema alternativu, a nešto više od trećine misli suprotno. RS 37, 0% 46, 7% 16, 3% DB 41, 4% 43, 4% 15, 2%

16. KADA ĆE, PREMA VAŠIM PROCJENAMA, BIH DOBITI KANDIDATSKI STATUS ZA ČLANSTVO U EU? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Gotovo trećina građana Bi. H smatra da Bi. H neće nikada dobiti kandidatski status za članstvo u EU. Slijede oni koji smatraju da će se to desiti za najviše 5 godina. Građani RS češće procjenjuju da to neće biti nikada. 16, 7% 15, 8% 28, 1% 25, 5% 22, 3% Ne zna/Odbija odgovoriti Nikada Za najviše 5 godina Za najviše 3 godine Za najviše godinu 25, 6% 32, 6% 29, 3% 22, 8% 8, 0% 22, 3% 15, 5% 16, 7% 17, 4% 19, 2% Bi. H 16, 7% 28, 1% 22, 3% 15, 5% 17, 4% 17, 8% 13, 1% 13, 3% 24, 0% 14, 0% FBi. H 15, 8% 25, 5% 22, 8% 16, 7% 19, 2% RS 17, 8% 32, 6% 22, 3% 13, 3% 14, 0% DB 25, 6% 29, 3% 8, 0% 13, 1% 24, 0%

17. SMATRATE LI DA JE EVROPSKA UNIJA ADEKVATNO REAGIRALA KADA JE U PITANJU PRUŽANJE POMOĆI BOSNI I HERCEGOVINI U BORBI PROTIV PANDEMIJE BOLESTI COVID 19? NBi. H= 1. 200, n. FBi. H=751, n. RS=426, n. DB=23 Polovina građana Bi. H smatra da je EU adekvatno reagirala kada je u pitanju pružanje pomoći Bi. H u borbi protiv pandemije bolesti Covid-19, dok nešto više od trećine ima suprotno mišljenje (što je izraženije u RS u odnosu na FBi. H). Ne zna/Ne želi odgovoriti Ne Da 17, 5% 16, 8% 34, 6% 30, 0% 47, 9% 53, 2% Bi. H 17, 5% 34, 6% 47, 9% 18, 2% FBi. H 16, 8% 30, 0% 53, 2% 26, 7% 43, 0% 28, 6% 38, 8% 44, 7% RS 18, 2% 43, 0% 38, 8% DB 26, 7% 28, 6% 44, 7%

KOMPARATIVNI PRIKAZ REZULTATA IZ 2018. , 2019. I 2020. GODINE

AKO BI SUTRA BIO REFERENDUM ZA ČLANSTVO U EU S PITANJEM „DA LI PODRŽAVATE ULAZAK BOSNE I HERCEGOVINE U EVROPSKU UNIJU? “, KAKO BISTE GLASALI? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 Procenat građana koji bi na referendumu glasali za ulazak Bi. H u EU ostao je na nivou na kojem je bio 2019. godine, kada je značajno porastao u odnosu na 2018. godinu (i u 2020. to su tri četvrtine građana). 100% 76, 6% 80% 60% 75, 6% 56, 5% 40% 24, 5% 20% 0% Da Ne Ne bih glasao/glasala Ne zna/Ne želi odgovoriti 11, 0% 8, 0% 2018. 56, 5% 11, 0% 8, 0% 24, 5% 11, 6% 7, 7% 2019. 76, 6% 11, 6% 7, 7% 4, 1% 12, 4% 4, 1% 7, 2% 2020 75, 6% 12, 4% 7, 2% 4, 8%

ZAŠTO PODRŽAVATE ULAZAK BIH U EVROPSKU UNIJU? Garancija trajnog mira i političke stabilnosti Sloboda kretanja ljudi, robe i kapitala Poštivanje zakona i propisa Unapređenje infrastrukture Nikakva Nešto drugo Ne zna/Ne želi odgovoriti 2018. 16, 2% 25, 5% 23, 2% 34, 8% 0, 3% 0, 0% 2020. 33, 2% 26, 0% 18, 4% 6, 0% 0, 0% 13, 8% 2, 7% 13, 8% 0, 0% 26, 0% 18, 4% 6, 0% 1, 2% 33, 2% 2019. 32, 6% 28, 3% 18, 8% 9, 8% 0, 3% 9, 0% 1, 2% 9, 0% 0, 3% 28, 3% 18, 8% 9, 8% 0, 0% 0, 3% 32, 6% 34, 8% 23, 2% 25, 5% U odnosu na 2018. godinu, već u 100% 2019. značajno je porastao procenat građana koji ulazak Bi. H u EU 80% podržavaju jer ga vide kao garanciju trajnog mira i političke stabilnosti (i u 2020. ovako misli trećina građana), a 60% smanjio se procenat onih koji to čine jer misle da bi dovelo do 40% unapređenja infrastrukture (u 2020. ovako misli 6% građana). Također je povećan procenat onih koji 20% odgovaraju sa „nešto drugo”, a koji najčešće navode da ulazak Bi. H u EU 0% podržavaju zbog svega navedenog. 16, 2% N 2018=678, N 2019=920, N 2020=907

ZAŠTO NE PODRŽAVATE ULAZAK BIH U EVROPSKU UNIJU? Veći troškovi života i poreza Gubitak raznolikosti kultura Povećana birokratija Prevelika centralizacija Nešto drugo Nikakva Ne zna/Ne želi odgovoriti 2019. 47, 6% 6, 2% 8, 3% 3, 5% 21, 9% 1, 5% 11, 0% 2020. 41, 7% 9, 5% 6, 1% 5, 6% 17, 6% 3, 9% 15, 6% 3, 9% 17, 6% 5, 6% 6, 1% 9, 5% 11, 0% 1, 5% 21, 9% 3, 5% 6, 2% 5, 4% 5, 1% 8, 3% 41, 7% 47, 6% 2018. 66, 5% 0, 0% 19, 9% 3, 1% 0, 0% 5, 1% 5, 4% 0, 0% 3, 1% 19, 9% 0, 0% U odnosu na 2018. godinu, 100% već u 2019. značajno se smanjio procenat građana koji ulazak Bi. H u EU ne podržavaju 80% jer smatraju da bi doveo do većih troškova života i poreza 60% (što u 2020. misli 42% ovih građana), kao i do povećane 40% birokratije, a povećan je procenat onih koji se ulasku u EU protive jer se boje gubitka 20% raznolikosti kultura (što u 2020. misli 10% ovih građana). 0% 66, 5% N 2018=132, N 2019=139, N 2020=149

KOJA JE OD SLJEDEĆIH REFORMI PREMA VAŠEM MIŠLJENJU NEOPHODNA ZA UNAPREĐENJE SVAKODNEVNOG ŽIVOTA GRAĐANA BIH? 2018. 23, 4% 14, 1% 2019. 46, 8% 20, 2% 2020. 51, 2% 21, 5% 17, 1% 11, 8% 7, 7% 24, 4% 21, 0% 0, 1% 8, 3% 7, 3% 0, 5% 5, 1% 6, 1% 5, 3% 0, 6% 7, 7% 0, 6% 5, 3% 6, 1% 7, 7% 21, 5% 5, 1% 0, 5% 7, 3% 8, 3% 20, 2% 0, 1% 0, 0% 11, 8% 46, 8% 21, 0% 24, 4% 17, 1% 14, 1% 23, 4% 100% Već u 2019 godini povećan je procenat građana koji smatraju da je za 80% unapređenje svakodnevnog života građana Bi. H najvažnija borba protiv korupcije (u 2020. tako misli nešto više 60% od polovine građana). Također je porastao procenat onih koji smatraju da 40% je to reforma pravosuđa (u 2020. tako misli nešto više od petine građana), dok 20% se smanjila zastupljenost onih koji smatraju da je najneophodnija jedna od 0% tri preostale reforme. Borba protiv korupcije Reforma pravosuđa Reforma socijalnog sistema, odnosno pravednija socijalna zaštita Smanjenje poreskih opterećenja na plate Reforma javne uprave Ni jedna Ne zna/Ne želi odgovoriti 51, 2% N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200

ZAŠTO JE PO VAŠEM MIŠLJENJU EU ZAINTERESOVANA ZA PRISTUPANJE BIH? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 100% 80% Prirodnih resursa Bi. H Zbog osiguranja mira i stabilnosti Stručnih i kvalifikovanih radnika Širenja evropskog tržišta Dobre investicijske klime Nešto drugo Ne zna/Ne želi odgovoriti 2019. 24, 5% 25, 5% 15, 0% 17, 3% 4, 0% 3, 4% 10, 4% 2020. 24, 2% 18, 9% 18, 5% 14, 6% 4, 3% 4, 4% 15, 2% 4, 4% 4, 3% 14, 6% 18, 5% 18, 9% 24, 2% 10, 4% 3, 4% 4, 0% 17, 3% 15, 0% 25, 5% 24, 5% 2, 2% 26, 9% 2018. 18, 8% 25, 9% 15, 0% 26, 9% 11, 0% 0, 2% 2, 2% 0% 11, 0% 20% 15, 0% 40% 25, 9% 60% 18, 8% Već u 2019. godini povećan je procenat građana koji smatraju da je EU zainteresovana za pristupanje Bi. H prvenstveno zbog bh. prirodnih resursa (i u 2020. tako misli četvrtina građana), a smanjio se procenat onih koji misle da je to zbog širenja evropskog tržišta (u 2020. tako misli 15%) i dobre investicijske klime (u 2020. tako misli 4% građana). Također je porastao procenat onih koji ne žele odgovoriti na ovo pitanje.

DA LI ZNATE DOKLE JE BIH STIGLA U PROCESU INTEGRISANJA U EVROPSKU UNIJU? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 100% U odnosu na 2019. godinu, povećan je procent građana koji znaju da Bi. H, u procesu integrisanja u EU, pregovara o članstvu (u 2020. to je mišljenje četvrtina građana). Istovremeno, smanjio se procenat onih koji smatraju da Bi. H odgovara na upitnik Evropske komisije (u 2020. ovako misli 8% građana). 80% 60% 40% 20% 0% Bi. H pregovara o članstvu u EU Bi. H je podnijela zahtjev za clanstvo Bi. H odgovara na upitnik Evropske komisije Bi. H je vec postala kandidat za članstvo u EU Ne zna / Odbija odgovoriti 46, 2% 43, 3% 40, 9% 36, 4% 19, 7% 3, 0% 0, 0% 2018. 40, 9% 36, 4% 3, 0% 0, 0% 19, 7% 25, 5% 18, 0% 22, 2% 17, 1% 14, 6% 7, 5% 2, 8% 2019. 17, 1% 14, 6% 22, 2% 2, 8% 43, 3% 2, 8%

KAKVO JE VAŠE MIŠLJENJE O BUDUĆNOSTI EU? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 EU će učvrstiti unutrašnje odnose i nastaviti sa proširenjem EU kao integracija neće opstati EU će doživjeti svojevrsnu blokovsku podjelu EU će odustati od zajedničke valute i nekih zajedničkih politika Nešto drugo Ne zna/Ne želi odgovoriti 2018. 2019. 27, 3% 48, 8% 6, 9% 24, 8% 16, 3% 12, 5% 16, 9% 6, 0% 0, 0% 24, 2% 0, 8% 15, 6% 25, 1% 2, 6% 3, 5% 8, 9% 16, 1% 15, 6% 0, 8% 6, 0% 16, 3% 24, 8% 12, 5% 0, 0% 0% 16, 9% 20% 6, 9% 40% 24, 2% 60% 43, 8% 48, 8% 80% 27, 3% U odnosu na 2019. godinu, smanjio se procenat građana koji smatraju da će EU učvrstiti unutrašnje odnose i nastaviti sa proširenjem (u 2020. to misli 44% građana), kao i onih koji misle da će doživjeti blokovsku podjelu, te odustati od zajedničke valute i nekih zajedničkih politika, a povećao se broj onih koji ne znaju ili ne žele odgovoriti na ovo pitanje. 100%

Mladi Političari Preduzetnici Poljoprivrednici Studenti Niko posebno Ne zna/Ne želi odgovoriti 2019. 47, 1% 19, 0% 3, 7% 6, 2% 7, 5% 13, 8% 2, 9% 2020. 47, 6% 23, 5% 5, 5% 4, 2% 3, 7% 8, 3% 7, 3% 8, 3% 3, 7% 4, 2% 5, 5% 23, 5% 2, 9% 13, 8% 7, 5% 3, 7% 19, 0% 2, 6% 6, 2% 47, 1% 2018. 41, 5% 11, 6% 13, 0% 4, 0% 17, 9% 9, 3% 2, 6% 9, 3% 17, 9% 4, 0% 13, 0% 11, 6% 41, 5% 100% U 2020. godini dodatno je povećan procenat građana koji misle da bi od ulaska Bi. H u EU 80% najviše koristi imali političari (u 2020. to misli skoro četvrtina građana), a smanjen procenat 60% onih koji misle da bi to bili studenti (u 2020. to misli 4% 40% građana). U odnosu na 2019. smanjio se procenat onih koji misle da koristi ne bi bilo za nikog 20% posebno (u 2020. to misli 8% njih). Povećan je i procenat onih koji ne 0% znaju/ne žele odgovoriti. 47, 6% KOJI BI DIO DRUŠTVA, PREMA VAŠEM MIŠLJENJU, IMAO NAJVEĆU KORIST OD ULASKA BIH U EU? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200

PO VAŠEM MIŠLJENJU, ŠTA U NAJVEĆOJ MJERI OTEŽAVA INTEGRACIJU NAŠE ZEMLJE U EVROPSKU UNIJU? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 100% 0% Politizacija procesa integrisanja Nespremnost na promjene Trenutno stanje u Evropskoj uniji Objektivne prepreke (obimne reforme u svim sferama života) Nedovoljno razumijevanje procesa Ne zna/Ne želi odgovoriti 2018. 36, 2% 21, 9% 11, 3% 2019. 43, 4% 19, 5% 8, 3% 2020. 54, 3% 13, 2% 7, 6% 11, 9% 11, 2% 7, 1% 15, 7% 2, 9% 8, 1% 9, 4% 6, 4% 11, 5% 6, 4% 7, 1% 7, 6% 13, 2% 9, 4% 8, 1% 11, 2% 8, 3% 19, 5% 2, 9% 15, 7% 11, 9% 11, 3% 20% 21, 9% 40% 43, 4% 60% 54, 3% 80% 36, 2% U 2020. godini dodatno se povećao se procent građana koji smatraju da je politizacija procesa integrisanja faktor koji u najvećoj mjeri otežava integraciju Bi. H u EU (sada to misli više od polovine građana), a smanjio se procenat onih koji misle da su to nespremnost na promjene (sada to misli 13%), te objektivne prepreke (sada to misli 7% građana).

DA LI STE ČULI ZA DIREKCIJU ZA EVROPSKE INTEGRACIJE VIJEĆA MINISTARA BIH? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 U 2020. godini dodatno je smanjen procent građana koji su čuli za DEI Vijeća ministara Bi. H (sada je to trećina građana Bi. H). A značajno je povećan procenat onih koji nisu htjeli odgovoriti na ovo pitanje. 100% 80% 60% 40% 58, 5% 59, 8% 55, 2% 43, 2% 39, 2% 33, 7% 20% 2, 3% 0% Da Ne Odbija odgovoriti 2018. 58, 5% 39, 2% 2, 3% 6, 5% 1, 6% 2019. 43, 2% 55, 2% 1, 6% 2020 33, 7% 59, 8% 6, 5%

DA LI ZNATE KOJA JE ULOGA DIREKCIJE ZA EVROPSKE INTEGRACIJE BIH? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 100% Zastupanje interesa Bi. H u institucijama EU Koordinacija aktivnosti institucija u Bi. H na polju evropskih integracija Raspodjela finansijske pomoći EU korisnicima Ispunjenje obaveza iz procesa integracije u EU Nešto drugo Ne zna/Ne želi odgovoriti 2018. 29, 1% 2019. 11, 4% 2020. 17, 4% 30, 8% 21, 2% 17, 1% 1, 4% 15, 1% 0, 0% 23, 6% 5, 8% 15, 6% 1, 9% 44, 1% 8, 2% 7, 9% 2, 4% 47, 0% 2, 4% 7, 9% 8, 2% 17, 4% 17, 1% 44, 1% 1, 9% 15, 6% 5, 8% 21, 2% 11, 4% 23, 6% 15, 1% 0, 0% 0% 1, 4% 20% 30, 8% 60% 47, 0% 80% 29, 1% U 2020. godini značajno se povećao procenat građana koji su čuli za DEI, a koji smatraju da je njena uloga zastupanje interesa Bi. H u institucijama EU (sada ovako misli 17% građana), a smanjio se procenat onih koji smatraju je to ispunjenje obaveza iz procesa integracije u EU (sada ovako misli 8% građana).

NAJVEĆI DONATOR SREDSTAVA BIH JE. . . ? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 U odnosu na 2019. godinu, značajno se smanjio procenat građana koji smatraju da je Turska najveći donator sredstava Bi. H (sada ovako misli 16% građana). Ista je situacija i sa Japanom (sada ovako misli 4% građana). A povećao se procenat onih koji nisu znali ili nisu željeli odgovoriti na ovo pitanje. 100% 80% 60% 40% 39, 8% 26, 7% 20% 0% Evropska unija Turska Rusija Japan Ne zna/Ne želi odgovoriti 41, 2% 38, 4% 11, 0% 35, 5% 25, 6% 23, 7% 15, 5% 14, 6% 7, 9% 5, 7% 2018. 39, 8% 11, 0% 7, 9% 14, 6% 26, 7% 2019. 38, 4% 23, 7% 5, 7% 6, 6% 25, 6% 6, 6% 4, 1% 2020. 41, 2% 15, 5% 4, 1% 3, 7% 35, 5% 3, 7%

PO VAŠEM MIŠLJENJU, IMA LI EVROPSKI PUT BIH ALTERNATIVU? N 2018=1. 200, N 2019=1. 201, N 2020=1. 200 U poređenju sa podacima dobivenim 2019. godine, značajno je smanjen procenat građana koji smatraju da evropski put Bi. H ima alternativu (sada nešto više od trećine misli tako), a povećan je procenat onih koji smatraju da alternative nema (sada tako misli skoro polovina građana). 100% 80% 60% 49, 5% 43, 6% 40% 20% 0% Da Ne Ne zna/Ne želi odgovoriti 48, 2% 42, 0% 35, 7% 34, 9% 15, 6% 16, 1% 14, 4% 2018. 15, 6% 49, 5% 34, 9% 2019. 43, 6% 42, 0% 14, 4% 2020. 35, 7% 48, 2% 16, 1%