II edycja konkursu Poka pikno swojej okolicy Wyszyska

II edycja konkursu „Pokaż piękno swojej okolicy”

„Wyszyńska Bogarodzica Czuwająca nad Dzieciątkiem – historia Jej Sanktuarium w Wyszynie. ”

Położenie Wyszyny

„Bogarodzica Czuwająca nad Dzieciątkiem” w Sanktuarium w Wyszynie Odwiedzajmy Jej Sanktuarium Proboszcz ks. Mieczysław Piotrowski

Historia powstania Wyszyny Przed powstaniem Wyszyny cała wioska była otoczona bagnami. Miejscowi ludzie zamieszkiwali na małej wysepce. Stąd pochodzi nazwa, od wyższego miejsca po prostu powstała Wyszyna. Jako miejscowość została wspomniana po raz pierwszy w dokumencie z 1394 r.

Historia powstania Sanktuarium w Wyszynie Miejscowy kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny zbudowany został w 1728 roku na planie regularnego szesnastoboku, zbliżonego do koła. Ufundował go Rafał Gurowski, kasztelan przemęcki. Wzniesiony został na miejscu poprzedniego drewnianego kościoła, wzmiankowanego w 1450 roku. Historia kościołów w Wyszynie sięga roku 1374, kiedy to staraniem biskupa płockiego Dryi Grodzieckiego wybudowano tam pierwszy drewniany kościół. Utworzona parafia należała do arcybiskupstwa gnieźnieńskiego. Pierwszy kościół w Wyszynie był niewielką drewnianą budowlą. W XVI wieku Kościół pozostawał we władaniu rodu Grodzieckich. Szerzące się Nowinki religijne, jak określano wówczas reformację, znalazły zwolennika w osobie Władysława Grodzieckiego, właściciela Wyszyny. Usunięto wówczas proboszcza, a świątynie katolicką przemianowano na zbór kalwiński reprezentujący nowy kierunek religijny, ewangelicko-reformowany. Lud jednak pozostał wierny Bogu, zmuszony przez kilka lat korzystać z posług religijnych w kościele w Tuliszkowie. Wnuk innowiercy, Adam Grodziecki w roku 1619 opisuje straszliwy pożar, który w 1617 strawił kościół. W 1619 r. pogodzony z Kościołem i pokrzepiony wiarą odbudował świątynię.

Budowla nie była trwała, gdyż po niespełna stu laty chyliła się ku ruinie. Parafia nie miała proboszcza, a administracją kościoła zajmował się proboszcz z Turku. W 1696 r postawiono nowy kościół na miejscu ruiny z 1619 r. Fundamenty tejże świątyni, grubości około 80 cm, przy ołtarza zaokrąglają się odkryli archeolodzy podczas prac renowacyjnych. Kościół stojący na tym miejscu był zbudowany na planie krzyża i był mniejszy od dzisiejszego. Mimo to właściciel Wyszyny Melchior Gurowski wybudował w 1728 r. dla własnej wygody kaplice zamkową, w której umieścił rozsławiony w 1658 r. obraz Najświętszej Maryi Panny z Dzieciątkiem. Na siedzibę Gurowskich popierających Sasów i kierunek polityki pruskiej napadły podczas konfederacji barskiej w roku 1768 wojska rosyjskie, dowodzone przez Iwana Drewicza, jeden z wodzów moskiewskich, dokonując spustoszenia miejscowości spalił kościół. Spośród cennych zbiorów rodu Gurowskich z walk ocalał jedynie cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem. Nowy kościół obecnie istniejący ufundował właściciel Wyszyny, kasztelan przemęcki Rafał Gurowski, w roku 1782. Do obecnej drewnianej budowli, z zewnątrz oszalowanej, przylegają sześcioboczne przybudówki: kaplica, zakrystia i kruchta. Kościół przykrywa oryginalnej konstrukcji dach w formie dwóch dzwonów nałożonych na siebie, z sygnaturką ulokowaną na szczycie. Wnętrze z rzeźbami na stropie, wsparte na ośmiu kolumnach, posiada wystrój rokokowy z II poł. XVIII wieku. Gotycka kamienna chrzcielnica z pięknym ornamentem geometrycznym, pochodzi z XV wieku. Na uwagę zasługuje Obraz Bogarodzicy Czuwającej nad Dzieciątkiem z XVII wieku oraz portrety trumienne Rafała i Ludwiki Gurowskich z końca XVIII wieku, mieszczące się w zakrystii. Obok kościoła stoi późnobarokowa murowana dzwonnica, zbudowana na planie trójkąta, pochodząca z końca XVIII wieku.

D o k u m e n t ź r ó d ł o w y

Kruchta W kruchcie znajduje się gablota z zebranymi przez Panią Rozalię Kamińską kamieniami z Ziem Świętych: RZEŹBA PO LEWEJ STRONIE TO ARCHANIOŁ RAFAŁ, TAK JAK MIAŁ NA IMIĘ FUNDATOR KOŚCIOŁA PO PRAWEJ ŚW. LUDWIKA TAK JAK MIAŁA NA IMIĘ HRABINA -z Pola Pasterzy -z Betlejem -z Nawiedzenia Św. Elżbiety -z Bazyliki Zwiastowania -z Drogi Krzyżowej Pana Jezusa -z Góry Kalwarii -z Wieczernika -z Ogrodu Getsemani -z Egiptu -z Góry Wniebostąpienia Pana Jezusa -z Pustyni Jerozolimskiej

Zakrystia ZAKRYSTIA ZNAK MARYJNY

Ołtarz Cały ołtarz wykonany jest z drewna tylko tabernakulum zrobione jest z metalu. Na ołtarzu króluje Matka Boska adorująca Dzieciątko - obraz słynący łaskami.

Proboszcz ks. Mieczysław, zapraszając do Sanktuarium, opowiada… „Prawie cały kościół był wykonany z drewna, nawet potrójne świeczniki, które znajdowały się na kolumnach, jest ich cztery, są one częściowo pozłacane. W kościele znajdują się zabytkowe ławeczki 100 letnie zachowało się 10 szt, a może więcej… Kościół ten ma zachowaną symetrię. Na suficie umieszczone są rzeźby Oka Opatrzność w glorii, oraz 3 anioły z symbolami cnót kardynalskich ( pierwszy trzyma serce, drugi trzyma kotwicę, a trzeci krzyż ). W narożnikach ścian zacheuszki z wyobrażeniami Apostołów. Jednolite, rokokowe wyposażenie wnętrza świątyni pochodzi z 1782 r. ”

Kościelne organy Pod organami są osiemnastowieczne portrety trumienne fundatorów, Rafała i Ludwiki Gurowskich, malowane na blasze.

Chrzcielnica i grób Pański

Wokół kościoła Droga krzyżowa została zbudowana dzięki pracy parafianom, którzy przywozili głazy z kopalni węgla brunatnego. Ustawiono je na specjalnych podstawach betonowych. Wokół znajdują się także małe stawy.

Plac Drogi Krzyżowej

Plebania W pobliżu kościoła znajduje się plebania, również wpisana 1888 r. do księgi zabytków. Znajdują się tam Archiwa parafialne w ścianach. Jest także pokój stołowy, odbywają się w nim obiady dla księży są tam także szafy w ścianach w których znajdują się konfitury. W ślicznym kredensie z lustrem znajdują się serwisy obiadowe.

Zdjęcia - Plebania

Krótkie informacje Ksiądz Mieczysław sprawuje opiekę od 17 lat. Parafia liczy ok. 2000 wiernych Henryk Kranc jest organistą w parafii. Główny odpust na uroczystość Matki Bożej Szkaplerznej w najbliższą niedzielę przed lub po 16 lipca.

Bibliografia: -Przewodniki krajoznawcze o historii Sanktuarium (PTTK) -Wywiad z ks. Proboszczem -fotografie wykonane przez autorów prezentacji Autorzy prezentacji: Wiktoria Liebelt Natalia Kolosek Karolina Nędzka -Członkowie Klubu Europejskiego „Siódemka” przy Gimnazjum nr 7 w Koninie Opiekun Klubu: p. Mirosława Wieczorkiewicz tel: 606345311 e-mail: mirka. w 3@wp. pl