Geliimsel destek program hazrlamann nemi amac ve ilkeleri

Gelişimsel destek programı hazırlamanın önemi, amacı ve ilkeleri Prof. Dr. Müdriye YILDIZ BIÇAKÇI

• Bir çocuğun gelişim özelliklerinin saptanması, saptanan durum üzerine tanılama işleminin yapılması ve gereken müdahalenin uygulanması aşamalarında gelişimsel tanılama ve değerlendirme süreci önemli bir yere sahiptir (Sices, 2007’den akt. Yağan Güder ve Alabay, 2016).

• Gelişimsel tanı ve değerlendirme süreci yedi aşamada incelenebilir. Bunlar; farkına varma, müracaat, tanılama, bilgi toplama, bilgilendirme ve yönlendirme, gelişimsel destek programının uygulanması ve gelişimsel izlemedir.

Gelişimsel destek programı hazırlamanın önemi • Kimi çocuklar sağlıksız doğmakta, yeterli sağlık hizmetinden yararlanamamakta ya da yeterli beslenme koşullarına sahip olamamakta, kimileri bir aileye bile sahip değilken, kimileri de yetersizliklerle/engellerle doğarak savunmaz bir biçimde dünyaya gözlerini açmaktadır. Erken müdahale de tam bu noktada çocukların ve ailelerinin gelişiminde önemli rol oynamaktadır (Dinç, 2016).

Gelişimsel destek programı hazırlamanın amacı • Gelişimsel destek programları ya da alanyazındaki adıyla erken müdahale programlarında yer verilen stratejilerle, fiziksel ve toplumsal çevrenin olumsuz etkilerini en aza indirerek çocukların ve ailelerin davranışlarını etkileme, bu yolla da koruyucu etmenlerin işler kılınmasıyla toplumsal yapının sağlamlaştırılması amaçlanmaktadır (Ergenekon, 2016).

Gelişimsel destek programı hazırlamanın ilkeleri • Gelişimsel destek programları ya da alanyazındaki adıyla erken müdahale programları kapsamında, doğum öncesi risk faktörlerine ek olarak, doğumdan sonra ve yaşam boyunca ortaya çıkan diğer risk etmenlerine odaklanılarak risk ve koruyucu etmenler arasındaki denge değiştirilmeye çalışılır.

• Etkili bir müdahale programı, bireysel olarak planlanmalı, işbirlikli bir yaklaşımla gerçekleştirilmeli, çocuğun davranışlarının sıklığı, yoğunluğu ve süresi belirlenmeli, çocuğun gelişimini değerlendirmeye yardımcı olan geçerli ve güvenilir veri toplama araçları kullanılmalıdır. Bunun yanı sıra etkili bir müdahale programı, olumlu ve önleyici olma, öğretmenle birlikte aileyi de sürece dâhil etme, olumlu davranışların kalıcılığını ve genellemesini destekleme gibi özellikleri de içermelidir (Ergenekon, 2016).

Kaynaklar • Dinç, B. (2016). Aile Merkezli Gelişimsel Destek Programları. Çocuk Gelişiminde Program içinde. Anadolu Üniversitesi Yayınları. • Ergenekon, Y. (2016). Gelişimsel destek programları, Çocuk gelişiminde program içinde, Anadolu Üniversitesi Yayınları. • Yağan Güder, S. & Alabay, E. (2016). Türkiye’de ve Dünyada gelişimsel tanı ve değerlendirme süreci. Ç. Dinçer. (Ed. ). Gelişimsel Tanı ve Değerlendirme Yöntemleri içinde. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.