Ergenlik Dnemi zellikleri ve Yetikin Ergen letiimi ERGENLK

Ergenlik Dönemi Özellikleri ve Yetişkin Ergen İletişimi

ERGENLİK DÖNEMİ NEDİR? Ergenlik dönemi, biyolojik, psikolojik, zihinsel ve sosyal açıdan bir gelişme ve olgunlaşmanın yer aldığı çocukluktan erişkinliğe geçiş dönemidir. Kızlarda 11 -20 yaş Erkeklerde 13 -20 yaş

ERGENLİK DÖNEMİ ÖZELLİKLERİ Genellikle ergenlik ve gençlik çağı en sağlıklı yaşam dönemidir. Çocukluk hastalıkları geride kalmıştır. Yetişkinlik çağına özgü hastalıklar ise çok uzaktır. Hastalıklardan ileri gelen ölüm oranı 10 yaşından sonra birden düşmektedir. Ergenliğe özgü denebilecek tek hastalık belki de ergenlik sivilceleridir.

BEDENSEL GELİŞİM Boy ve kilo artışı hızlıdır, Yüzde sivilceler ortaya çıkar, Terleme artar, Vücut direncinde azalma olur, İştahta artış gözlenir, abur cubur yeme merakı artar, El ve ayaklarda hızlı büyüme (Bu durumda çocuk vücudunu tam olarak kontrol edemez. Örn: sakarlık Bedensel değişimin artması çocuklarda bir takım fizyolojik rahatsızlıklara neden olabiliyor. (Bel ağrıları, bacak ağrıları. . )

BEDENSEL GELİŞİM Bu dönemde çocuklar çabuk yorulur, dikkatlerin yoğunlaştırmakta zorlanırlar. Dikkat sorunu, büyüme hormonunun vücuttaki enerjinin büyük kısmını harcamasından kaynaklanır. Bu durum ders başarısına da yansır. Ancak çoğu zaman yaşanan, istekli bir tembellik değildir. Bedensel ve duygusal gelişim sürecindeki anlamlandıramama ya da kabullenememe sorunları da dikkat dağınıklığına neden olmaktadır.

DUYGUSAL GELİŞİM Karamsarlık, duygu durumunda kolay değişiklikler Ufacık bir nedenle ağlamalar, içe kapanma Alınganlık, huzursuzluklar artabilir Erkekler kızlara göre sinirlidirler. duygularını bağırarak, ağlayarak, el - kol hareketleri yaparak belli eder. Küçük bir kırıklık ergeni kimse tarafından sevilmiyor inancına götürür.

KAYGILAR Sağlıkla ilgili kaygılar: Yeterli uyuyamamak, gevşeyip rahatlayamamak, sakarlık, bedensel görünüm, gerginlik, güzel ya da yakışıklı olamadığını düşünmek, kısa boylu olmak. . . Kişilik ile ilgili kaygılar: Kendini aşağı görme, kendisine güveni olmamak, kendisini yetersiz görmek, sık öfkeye kapılmak, küçük şeylere üzülmek, olayları çok ciddiye almak. . Aile ve ev yaşamına ilişkin kaygılar: Kendisine ait bir odasının olmaması, cinsel sorunlarını ailesi ile paylaşamaması, arkadaşları ile dışarı çıkamaması, çocuk yerine konmak, ailesinin arkadaş çevresine, tercihlerine, isteklerine karışması, özgürlüğünün kısıtlanması. .

KAYGILAR Sosyal ilişkilerine yönelik kaygılar: Yeni tanıştığı insanlarla nasıl konuşacağını bilememe, yeterince arkadaş edinememek. . Soyut konularındaki kaygıları: Ölüm korkusu, din konusunda daha fazla bilgi istemek, neyin doğru neyin yanlış olduğunu bilememek. . .

KAYGILAR Okulla ilgili kaygılar: Dikkâtini toplayamama, çalışma yöntemini bilememe, çalışırken hayal kurma, derse kendisini verememe, çalışmak isteyip de çalışamama, kendisini derste ifade edememe, etkili bir programının olmaması, not kaygısı, sınav kaygısı, uzun bir süre kendisini TV’den alamama, zaman kaybı. .

Anne ve babalar bu yaşlardaki çocuklarının hangi davranışlarından yakınıyorlar: Hırçınlaştı, ders çalışmıyor. Sorumluluk duygusu yok. Canım sıkılıyor diyor. En küçük isteklerini sert bir dille ifade ediyor. Kardeşlerini kızdırmaktan zevk alıyor. • Okuduğunu anlamıyor gibi, durgunlaştı, dalgınlaştı. Çabuk karamsarlığa kapılıyor. Ara sıra hiç yoktan huzursuzlaşıyor.

Anne ve babalar bu yaşlardaki çocuklarının hangi davranışlarından yakınıyorlar: • İleri derecede alıngan. Derslerinde yine başarılı ama oyuna, eğlenceye daha da düştü. Olur olmaz şeye ağlıyor. Evde huysuz, dışarıda ise çok sıkılgan. • Her istediğini yaptırmak istiyor. Aşırı süsleniyor. “Siz bana karışamazsınız. ” diyor.

Anne ve babalar bu yaşlardaki çocuklarının hangi davranışlarından yakınıyorlar: Çok harçlık istiyor, çok geziyor; eve girmek istemiyor. Spora çok düştü. Dersleri ile ilgilenmiyor. • Son derece asi ve hırçın olmaya başladı. Başına buyruk olmak istiyor. Dayak, kötü söz, tatlı söz hiçbiri sonuç vermiyor.

AİLE İLİŞKİLER Ergenlerin bu dönemde ailelerine olan bağımlılıkları azalır. Hiçbir şey beğenmez, sürekli şikayet edecek bir şeyler bulurlar. Eve istediği zaman girip çıkmak ister. Ailesinin en ufak bir eleştirisine büyük tepkiler verir. Kendine yöneltilen eleştirileri kabul etmez, sürekli eleştirmeyi sever. Boş vermişlik içindedir. Aileyle fikir bazında çatışma yaşar , isyankar tutum bu dönemde artar.

YALNIZ KALMA İSTEĞİ Her genç yalnızlığını paylaşacağı ayrı bir odasının olmasını ister. Evdeki işlere karşı isteksiz davranır. Odasına kapanır kimseyi görmek istemez. Odasında saatlerce kalabilir. Duygu ve düşünceleriyle başa kalmak ister. Bazı gençler, büyüyen ve değişen bedeniyle kendini kabul edemediği, beğenmediği, bu nedenle üzüldüğü için de yalnızlığı seçerler. Gencin bu isteğinin doğal karşılanması gerekir.

Arkadaşlarıyla ilişkisi Arkadaşlarının kendisi için ne düşündüğü çok önemlidir. Bu dönemde ergenler kendi aralarında arkadaş grupları oluştururlar. Bu grupların kendi aralarında yazısız kuralları vardır. Kurallarına uyan kişileri gruplarına alırlar. Ailesi içinde geçimsizlik ve dengesizlik olan ergenlerde, bir baskı hakim ise masum arkadaş grupları yerine çeteye yönelir.

Disipline Karşı Direniş �Yetişkinlerle olan çatışma 13 yaşlarında en üst noktaya gelmektedir. �Yasakları saçma, kendine tanınan hakları yetersiz bulur. Uyarıldığında ‘bana karışamazsınız ben çocuk değilim’ diyerek birden tepki gösterir. �Ailedeki baskıdan çekinerek karşı gelemediği zaman küskün ve somurtkan bir tutuma girer. �Yaş ilerledikçe bu zıtlık azalır, olgunluk ve hoşgörü artar.

Kendilerine olan güven duygusu azalabiliyor Çocukların kendilerine olan güvenlerinin azalmasının nedeni onlardan beklenen rollerin yoğunluğudur. İyi bir öğrenci. . İyi bir evlat. . . İyi bir abla ya da ağabey. . Çocuklardan beklenen mükemmeliyetçi özellikler özgüveni sarsıyor.

Şimdiye dek sayılan belirtiler, bu çağdaki gencin bocalamalar, çelişkiler ve bunalımlar içinde olduğunu göstermeye sanırım yeter. Gencin içine düştüğü bu ruhsal çalkantının bir nedeni, anlamı vardır. Hızlı beden gelişmesiyle birlikte duygu ve düşüncelerdeki hızlı değişim de genci hazırlıksız yakalamakta ve bunaltmaktadır. Dengesi bozulan genç bu yeni duruma alışmaya çabalamaktadır. Tepkilerindeki iniş çıkışlar, davranışlarındaki tutarsızlıklar, duygularındaki değişkenlik hep bu uyum çabası ile açıklanabilir.

Bu çağ gencin yeni arayışlar içinde olduğu bir çağdır. Genç her şeyden önce kendini aramaktadır. Kendi kişiliğine çeki düzen vermeye çalışır. Kendi kimliğine kavuşabilmesi için, genç, önce ana-baba etkisinden sıyrılmaya çalışır. Onun gözünde ana-babası hiç yanlış yapmayan kişiler değildir. Onları eleştirmeye başlar. Beğenileriyle alay eder. Sanki ana-babadan öğrenilecek bir şey kalmamıştır. Öğütleri batar, uyarıları onu kızdırır. Bunu yaparken de çok aşırıya gider. Altı yaşındaki çocuk babayı en güçlü, en çok bilen, hiç yanılmaya biri olarak tanır. On altı yaşındaysa onu tahtından indirir.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Aşağıdaki kurallara özen göstermeniz, ergenler kendi kimliklerini ortaya koymaya çalışırken kaçınılmaz olarak ortaya çıkan stresi azaltmanıza yardımcı olacaktır. -Dinleyin: Tamamen farklı görüşte olsanız bile, çocuğunuzu her zaman dinleyin.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Davranış ile çocuğu birbirinden ayırın: Sizi rahatsız eden şey ile onu yapan kişiyi birbirine karıştırmayın. Ergen çocuğunuzun davranışlarından dolayı öfkelendiğiniz veya üzüldüğünüz zamanlar olacaktır. Ancak bu çocuğunuza olan sevginizin bittiği anlamına gelmez. Hatta büyük olasılıkla tam tersi bir anlam taşır: Ona önem veriyor olmanız. Öfkenizi çocuğunuzun tüm kişi olarak varlığına değil davranışları üzerinde odaklamaya gayret edin.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Önemsiz konuları görmezden gelin: Ergen çocuğunuzun görünümü ya da davranışları sizi ne kadar rahatsız ederse etsin, sürekli eleştirmekten kaçının. Önemsiz durumları görmezden gelin. Daha önemli konularda düşüncelerinizi, neyi ve neden tasvip etmediğinizi belirtin ancak onun da sizden farklı görüşte olma hakkına saygı duyduğunuzu gösterin.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Takdir edin: Ergen çocuğunuzun yaptıklarına ilgi gösterin. Onu gerçekten takdir edebileceğiniz fırsatları da görmeye çalışın. Uzlaşma sağlayın: Fikir ayrılıkları çıktığında, her iki tarafın da kabul edebileceği bir uzlaşma zemini bulmaya çalışın. En kötü olasılıkla, uzlaşamadığınız konusunda uzlaşın.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Sürekli söylenmeyin: Sürekli nutuk çekip, söylenmeyin. "Ben senin yaşındayken. . " ile başlayan akıl vermelerden kaçının. Büyük olasılıkla onun yaşındayken onunla ortak yönünüz düşündüğünüzden çok daha fazlaydı!

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Eleştirilmeye hazırlıklı olun: Eleştirilerin hedefi olmaya, yani yaşadığı tüm sorunların, zorlukların nedeni olduğunuz, büyümesine ve eğlenmesine izin vermediğiniz gibi eleştiriler yöneltmesine hazırlıklı olun. Çocuğunuzdan vazgeçmeyin: Bu eleştirilerin çoğu yüreğinize işlemesin. Ve çocuğunuzdan vazgeçmeyin. Ergenler aslında düşündüğünüzden çok daha fazlasını izler, dinler ve öğrenirler.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Ruh durumu sürekli değişebilir: Bu yaşlarda, kısmen hormonal değişimlerden dolayı, kısmen de bu dönemde çok sık yaşanan kaygılara bir tepki olarak ruh durumunda hızlı ve bazen aşırı değişimler olması son derece normaldir. Bunları anlayışla karşılamaya çalışın.

ANNE-BABALAR İÇİN BAZI TEMEL KURALLAR Mutlu son: Ergenliğin son dönemlerinde ergenlerin çoğu anne-babaları ile birlikteliklerinde daha rahat olurlar. Tüm bu dönem boyunca onlara adil ve tutarlı bir şekilde davrandıysanız, büyüme ve olgunlaşmaları için fırsat ve olanak verdiyseniz, ergenlikten aile bağları etkilenmeden çıkacak ve yetişkinliğe adım atacaklardır.

HAZIRLAYAN: SATI GÜL ATATÜRK O. O REHBER ÖĞRETMENİ