TRK ETM TARH 1 Osmanl Devletinde Eitim 13

TÜRK EĞİTİM TARİHİ 1

Osmanlı Devleti'nde Eğitim: 13. Yüzyılın İkinci Yarısından 16. Yüzyılın Sonlarına Kadar 2

OSMANLILARDA EĞİTİM KURULUŞTAN TANZİMAT’A KADAR ØOsmanlılarda başlıca örgün eğitim kurumları; ØSıbyan mektepleri ve medreseler gibi sivil okullar ile, ØDevletin idari ve askeri ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuş resmi okullardan (saray mektepleri, askeri mektepler, memur mektepleri) ibarettir. 1. İlk Tahsil/Sıbyan Mektepleri ØOsmanlılarda İlköğretim düzeyindeki bu okullar, devlet adamları veya varlıklı kişiler tarafından kurulur ve okulun giderleri vakıf gelirleriyle sağlanırdı. ØVakfiyelerde bu okulların adı Dar’üt Talim, Dar’ül İlim, Mektephane, şeklinde geçmektedir. ØHalk arasında ise, Mahalle Mektebi veya Sıbyan Mektebi denilmektedir. ØSabi denilen beş altı yaşındaki kız ve erkek çocuk 1 ara yönelik eğitim vermektedirler. ØBu okullar her mahallede hemen her köyde mevcuttu. ØÇoğunlukla camilere bitişik olarak yapılırlardı. 3

v. Fatih’in ve onun oğlu II. Bayezıd’ın vakfiyelerinden anlaşıldığına göre; bu okulların müfredatı genellikle çocuklara; v. Kur’an okutmak, v. Namaz kılmayı ve namazda okunacak ayet ve duaları öğretmek, v. Biraz da yazı yazdırmak gibi üç gayeye yönelikti. v. Bununla birlikte günlük hayatta onlara yarayacak hesap, dünyayı tanıtacak coğrafya, geçmiş zamanı bildirecek ve ibret aldıracak tarih gibi dersler ve bilgiler de bu mekteplerde öğretilmektedir. v. Sıbyan mekteplerinde çocuklar parasız okudukları gibi yiyecek ve giyecekleri de verilirdi. v. Hatta bazı vakıflar talebelere gündelik verirlerdi. v. Senede bir defa da geziye götürürlerdi. v. Sıbyan mekteplerine başlama bir merasime tabi idi. vÖğrenim süresi 3 -4 yıl olan bu okullarda çocuklar hasır, kilim ya da evlerinden girdikleri minderler üzerinde diz çökerek oturur, önlerindeki rahlelerde Kur’an ya da dua kitaplarını okurlardı. v. Onların önlerinde oturan öğretmen sırasıyla öğrencilere derslerini talim ettirirdi. v. Bazen de öğretmenin yardımcısı kalfa veya eski bir öğrenci, çocuklara derslerini okutturma konusunda yardımcı olurdu. 4