Razmaci sadnje gustina sklopa Razmak sadnje izmeu voaka

Razmaci sadnje, gustina sklopa • Razmak sadnje između voćaka, kako između redova tako i u redu, je različit. On najčešće ovisi o biološkim osobinama voćne vrste, o bujnosti, sorti, podlozi, osobinama zemljišta, klimatskim uslovima, načinu obrade zemljišta, mogućnosti primjene mehanizacije • Na plodnim i ravnim zemljišrtima, te pri sadnji bujnih podloga i sorata, razmak sadnje mora biti veći. Za mehaniziranu obradu također je neophodan veći razmak sadnje. Razmak sadnje često se podčinjava težnji da se na jedinici površine posadi što više voćaka, računajući da se time osigura i veći prinos. Prinos jest proporcionalan broju stabala, ali postoji granica preko koje se razmak ne smije smanjivati jer će to izazvati smanjivanje prinosa i nepovoljne posljedice guste sadnje (manji volumen krošnje, slabiji razvoj krošnje, slabo formiranje cvjetnih pupova, loše oprašivanje, lošija kvaliteta plodova, jači razvoj parazitskih gljivica, veća osjetljivost na mrazove, otežana borba protiv štetočinja, otežana berba plodova i transport). • Iz napisanog se vidi da uslovi o kojima ovisi razvijenost voćke jesu veoma različiti pa su stoga i preporuke o razmaku sadnje između voćaka samo

• orijentacijske. Općenito, teško je preporučiti razmak za pojedine voćne vrste, ali u Tabeli 1. su prikazana razmatranja ovisno o voćnoj vrsti, podlozi i uzgojnom obliku. • Gusta sadnja voćaka došla je kao rezultat intenziviranja i povećanja ekonomičnosti voćnih zasada. Ona podrazumeva voćke smanjenog porasta, visine oko 2 m, s odgovarajućim obimom krune. Voćke smanjenog porasta su osnovni uslov guste sadnje. • Brojne su prednosti malih voćaka u odnosu na voćke većih razmera. Pre svega, voćke malog porasta imaju bolje osvetljenu krunu jer sunčevi zraci lakše prodiru u njenu unutrašnjost, dok na velikim voćkama unutrašnje grane bivaju zasenjene. Pošto manje voćke bolje iskorišćavaju sunčevu energiju, one su i produktivnije. Poznato je da su formiranje cvetnih pupoljaka, veličina i kvalitet plodova u neposrednoj vezi sa stepenom osvetljavanja, što je od presudnog značaja za proizvodnju voća. • Stabla voćaka malih dimenzija omogućavaju sadnju sa manjim razmakom, što znači veći broj biljaka po jedinici površine, takozvani voćnjaci guste sadnje. Ovako povećan broj voćaka omogućava višestruko povećanje prinosa u prvim godinama rodnosti. U kasnijim godinama gajenja prinos po

• Voćke male bujnosti usmeravaju energiju (hranljive materije) većim delom na proizvodnju plodova, a manje na stvaranje drveta. Kod malih voćaka se oko 70% ugljenih hidrata troši na formiranje plodova a kod velikih oko 40%. • Iz ovoga se može zaključiti da ako voćka više energije troši na proizvodnju drveta, proizvodjač gubi zbog povećanih troškova rezidbe, a i usled zasenjivanja, jer ono utiče na kvalitet i krupnoću plodova. Ako su malih dimenzija, troškovi rezidbe, zaštite i berbe plodova su neuporedivo manji, što je veoma značajnoza veće plantažne zasade gde postoji oskudica u ljudskoj radnoj snazi. U stvari, voćke malog porasta treba da isključe upotrebu lestvica za rezidbu i berbu plodova.

• Gusta sadnja voćaka se naročito primenjuje za jabuku i krušku, a postoji interesovanje da se voćnjaci guste sadnje primene i za druge vrste voćaka. • Zasadi guste sadnje jabuka mogu biti jednoredi, dvoredi i višeredi. Jednoredi zasadi su najbolji jer objedinjuju više prednosti: povećanu proizvodnju, visoki procenat kvalitetnih plodova, bolje osvetljavanje krune i lakše izvodjenja radova. Nedostaci zasada sa duplim redovima uočavaju se tek posle nekoliko godina postojanja voćnjaka.

• Prema dosadašnjim iskustvima, proizilazi da za gustu sadnju voćaka najbolje odgovara forma holandsko vreteno. Visina voćnjaka treba da je u korelaciji sa medjurednim rastojanjem, odnosno da iznosi oko 50% ovog rastojanja. Pravac redova voćnjaka guste sadnje treba da bude, kao i kod ostalih sistema, sever-jug, da bi se obezbedilo najbolje osvetljavanje. • Zahvaljujući napretku nauke i novim tehnološkim postupcima, danas su mogućnosti kontrole porasta voćaka znatno proširene, čime je i omogućeno praktično uvodjenje guste sadnje. Dok se donedavno kontrola porasta voćaka svodila na izbor odgovarajućih podloga, danas su ove mogućnosti proširene primenom metoda posrednika, sorata jabuka tipa spur, primenom sintetičkih fitohormona, zelene letnje rezidbe i drugim.

Uticaj bujnosti podloge jabuke na razmak sadnje i gustinu sklopa

Maslina i Kupina

Lješnik – uzgojna forma grma

Plodovi breskve se ručno proređuju

Španski grm- uzgojna forma breskve na okućnici