Miejsca powicone ofiarom II Wojny wiatowej Pomnik I

Miejsca poświęcone ofiarom II Wojny Światowej

Pomnik I Transportu Więźniów do KL Auschwitz Pomnik autorstwa Otto Schiera odsłonięto 14 czerwca 1975 w celu upamiętnienia pierwszego masowego transportu polskich więźniów politycznych do niemieckiego nazistowskiego obo zu koncentracyjnego KL Auschwitz. Pomnik stoi w miejscu, z którego Niemcy 14 czerwca 1940 wyprowadzili grupę 753 osób z Tarnowa i okolic – ostatecznie do wagonów na dworcu załadowano 728 Polaków.

Pomnik wykonany z kamienia, betonu i elementów metalowych przywołuje symbolikę obozowych pasiaków. Metalowy fryz z postaciami symbolizuje pochód więźniów prowadzonych pod eskortą niemieckiej policji na dworzec. Na pomniku znajduje się litera „P” w trójkącie (literowe oznakowanie Polaków w Auschwitz) oraz tablica pod literą z pamiątkowym napisem.

W 2008 nazwę obozu „Oświęcim” na pomniku zmieniono na „KL Auschwitz”. W 2015 pomnik został odrestaurowany i zmodyfikowany tak, aby jego forma i treść były w każdym szczególe zgodne z rzeczywistym przebiegiem transportu. Usunięto postaci dzieci i kobiet (w transporcie znajdowali się wyłącznie mężczyźni) oraz zmieniono treść napisu na tablicy. W całość założenia wkomponowane zostały fragmenty bruku, po którym szli więźniowie, odnalezionego podczas prac modernizacyjnych linii kolejowej w Tarnowie.

Pomnik Ofiar Wojny i Faszyzmu w Tarnowie

Pomnik Ofiar Wojny i Faszyzmu – pomnik zlokalizowany przed Starym Cmentarzem przy ulicy Narutowicza w Tarnowie. Został odsłonięty 19 czerwca 1966 roku w 26. rocznicę pierwszego transportu więźniów do obozu koncentracyjnego KL Auschwitz w Oświęcimiu. Autorami i realizatorami monumentu są miejscowi artyści-rzeźbiarze zwycięzcy tematycznego konkursu na projekt - Bogdana Ligęza. Drwal i Anatol Drwal. Pomnik składa się z dwóch części: jedna przedstawia trzy klęczące postacie męczenników z wydartym sercem, a druga ukazuje stojące dwa miecze (nawiązanie do bitwy pod Grunwaldem) oraz płaczące dziecko przy niedostępnej, zimnej i obcej ścianie. Na ścianie od ul. Narutowicza są umieszczone daty: 1939 -1945, a na tylnej ścianie widnieje napis: W hołdzie 45 000 mieszkańców ziemi tarnowskiej – ofiarom niemieckiego faszyzmu pomordowanym, bohaterom poległym w walce z najeźdźcą o niepodległość ojczyzny w latach 1939 -1945.

Mauzoleum ku czci żołnierzy Szarych Szeregów

Elementy pomnika: płyta z czterema tablicami, dwa wysokie słupy z ozdobnymi elementami z cytatem B. Jastruna: “To, co się stanie kodeksem dziejów…. Wyście pisali krwią i nadzieją“. Po zwycięstwie “Solidarności” dodano metalowy krzyż (wzorowany na papieskim). Na pomniku lista 23 nazwisk poległych, z których najmłodszy miał 12 lat, a najstarszy – 47. Jeden z napisów: “Zginęli w walce z hitlerowskim okupantem w latach 1939 – 1945. Cześć ich pamięci“. Pomnik został wzniesiony: 30 września 1975 r.

Pomnik ofiar II wojny światowej z Krzyża

Miejsce: ul. Krzyska, Cmentarz Parafialny w Tarnowie – Krzyżu Obelisk z piaskowca, zwężający się ku górze, z krzyżem na szczycie. Poświęcony jest mieszkańcom ówczesnej wsi Krzyż pod Tarnowem, którzy zginęli podczas II wojny światowej. Dwa napisy na pomniku, górny: “Panu Bogu na chwalę, ludziom na pamiątkę ofiar II wojny światowej z naszej parafii. Parafianie“. Niżej: “Ofiarom frontów i obozów“.

Pomnik zamordowan ych młodych Polaków

Miejsce: ul. PTTK (Góra św. Marcina, na wschód od placu zabaw) Na małym placu pokrytym granitową kostką umieszczony jest głaz, na którym umieszczony jest krzyż (na wzór harcerskiego), a w środku krzyża napis: “Tu została zamordowana grupa młodych Polaków przez faszystów niemieckich 23 grudnia 1939 r. “.

Pomnik ofiar II wojny światowej z Klikowej

Miejsce: ul. Zagumnie, Cmentarz Parafialny w Tarnowie – Klikowej Pomnik, kształt ołtarza, na którym ustawione są 2 granitowe, wyszlifowane kamienie. Na pierwszym prostokątnym napis: “Gdy miną lata i potomni zapomną, że były dni 1939 – 1945 straszne… “. Na drugim, różowym, kamieniu wyryta jest mapa Polski, a w środku znak V – Zwycięstwa.

Pomnik – Aleja Dębów Katyńskich w Tarnowie

Miejsce: ul. Wojska Polskiego (vis a vis Os. Legionów H. Dąbrowskiego) Data odsłonięcia: 20 kwietnia 2009 r. Związek z Tarnowem: W kwietniu 2009 roku, z okazji 69 rocznicy Zbrodni Katyńskiej, posadzonych zostało 26 dębów szypułkowych. Każdy dąb poświęcony jest jednej osobie – ofierze zbrodni NKWD. Ofiary to oficerowie i policjanci, pochodzący z terenu Tarnowa i regionu, którzy zostali zamordowani strzałem w tył głowy podczas zbrodni katyńskiej w kwietniu 1940 r. Projekt i pomysł: Jacek Adamczyk

W kwietniu 2010 roku posadzonych zostało kolejnych 9 dębów – 8 poświęcone zbrodni z 1940 roku oraz jeden poświęcony ofiarom katastrofy lotniczej prezydenckiego samolotu TU 154 pod Smoleńskiem. Uczestnikami tego tragicznego lotu, na obchody 70 rocznicy Zbrodni Katyńskiej, byli m. in. : Prezydent RP Lech Kaczyński wraz z małżonką, Sławomir Skrzypek Prezes NBP, Wiesław Woda poseł z Tarnowa – łącznie 96 osób. Katastrofy nikt nie przeżył. Przy dębach zamontowano tablice informacyjne, są także sylwetki oficerów w zagajniku brzozowym. Aleja Dębów Katyńskich powstała, jako część ogólnopolskiego projektu “Katyń – ocalić od zapomnienia”.

Pomnik Żołnierzy Polskich poległych 6 i 7 września 1939 r.

Miejsce: ul. Krzyska, Cmentarz Komunalny w Tarnowie – Krzyżu Autor: Marian Skoczek Data odsłonięcia: 1951 r. Pomnik z betonu i piaskowca pińczowskiego z żeliwnym piastowskim orłem na szczycie. Na pomniku tablica z napisem: “Wieczna chwała bohaterom poległym za Ojczyznę 1945” oraz około sto nazwisk poległych żołnierzy.

Pomnik 16. Pułku Piechoty Ziemi Tarnowskiej

Miejsce: ul. Mościckiego róg ul. Szkotnik (teren byłych tzw. “dolnych koszar”) Data odsłonięcia: 2002 r. Związek z Tarnowem: W latach 1918 -1939 w tzw. “dolnych koszarach” w Tarnowie stacjonował 16. Pułk Piechoty. Podczas kampanii wrześniowej wchodził w skład Armii Kraków. W latach 1939 -1945 żołnierze tego pułku walczyli o wolność Ojczyzny w oddziałach partyzanckich Armii Krajowej.

Pomnik Pomordowanych Żydów

Miejsce: Cmentarz Żydowski, ul. Szpitalna Autor: Dawid Beker – artysta rzeźbiarz Data odsłonięcia: 1946 r. Pomnik upamiętniający pomordowanych przez hitlerowców tarnowskich Żydów na cmentarzu żydowskim. Pomnik ma formę złamanej kamiennej kolumny (jedyny zachowany element tarnowskiej Nowej Synagogi, zburzonej w latach 1939 -1941). Na kolumnie tablica z napisem: “Tu spoczywa 25 tysięcy Żydów wymordowanych bestialsko przez zbirów niemieckich w czasie od 11. 06. 1942 do 5. 09. 1943”.

Dziękuje za uwagę Wykonał Sebastian Idzior