Mapa regionu SUDETY Sudety to pasmo grskie rozcignite

Mapa regionu

SUDETY • Sudety – to pasmo górskie rozciągnięte na długości ok. 260 km od Bramy Łużyckiej na zachodzie po Bramę Morawską na wschodzie, w południowo - zachodniej części Polski. Najwyższą grupą górską Sudetów są Karkonosze. Ich powierzchnia wynosi ok. 700 km 2, z czego na terytorium Polski przypada ok. 270 km 2.

• Karkonosze ciągną się od Przełęczy Szklarskiej na zachodzie do Przełęczy Okraj na wschodzie. Ich długość osiąga ok. 36 km. Przełęcz Karkonoska dzieli Karkonosze na wyższą część wschodnią ze Śnieżką (1603 m n. p. m. ) oraz niższą część zachodnią z Wielkim Szyszakiem (1509 m n. p. m. ). Od północy Karkonosze sąsiadują z Kotliną Jeleniogórską i Rudawami Janowickimi, a od południa, już na terenie Czech, z Pogórzem Karkonoskim.

Ukształtowanie terenu • W średniowieczu Karkonosze zostały nazwane przez osadników niemieckich Górami Olbrzymimi. Stało się tak za sprawą imponującego wrażenia, jakie daje oglądanie tych gór od strony Kotliny Jeleniogórskiej. Uwagę zwraca ich masywna i zwarta bryła i duża wysokość w stosunku do dna kotliny. Powierzchnia Karkonoszy jest na ogół wyrównana. Jedynie Śnieżka swoim kopułowatym kształtem wyraźnie wyrasta ponad okoliczne grzbiety. Masyw Karkonoszy przecinają długie, głębokie doliny, dzieląc go na liczne grzbiety np. Grzbiet Główny (Śląski), Grzbiet Czeski, Czarny i Kowarski.

Ukształtowanie terenu • Charakterystyczną cechą Karkonoszy są granitowe skałki o różnych kształtach i rozmiarach. Do najbardziej znanych zalicza się Pielgrzymy, Słonecznik, Końskie Łby. Na powierzchni tych skałek widoczne są półkoliste zagłębienia o średnicy do 1, 5 m, które wbrew dawnym sądom, nie są misami ofiarnymi z czasów pogańskich lecz kociołkami wietrzeniowymi.

Ukształtowanie terenu • Obok łagodnych zwykle stoków Karkonoszy występują głębokie kotły polodowcowe. W niszach tych, w epoce lodowcowej, gromadził się śnieg, który pod naporem kolejnych warstw przekształcał się w lód lodowcowy. Spływające w dół stoku jęzory lodowcowe żłobiły podłoże. W ten sposób powstały kotły, z których sześć znajduje się po stronie polskiej. Są to między innymi: Wielki Staw, Mały Staw i Śnieżne Kotły.

Budowa geologiczna • Karkonosze należą do jednostki geologicznej zwanej blokiem karkonosko-izerskim, a w jej obrębie do masywu karkonoskiego i wschodniej osłony granitu karkonoskiego. Granit karkonoski zbudowany jest z gnejsów, granitów rumburskich, łupków łyszczykowych, amfibolitów, fyllitów, zieleńców, marmurów i innych skał metamorficznych. W bloku karkonosko – izerskim nie znajdują się jedynie Karkonosze. W jego skład wchodzą również: Góry i Pogórze Izerskie, Kotlina Jeleniogórska oraz Rudawy Janowickie. Południowo-wschodnia część Karkonoszy (Lasockiego Grzbietu) zbudowana jest z osadowych serii skalnych należących do niecki śródsudeckiej: zlepieńców, piaskowców, mułowców i łupków ilastych.

Budowa geologiczna • W czasie waryscyjskich ruchów górotwórczych, (górny karbon) nastąpiła intruzja granitu karkonoskiego. Spowodowała ona m. in. przeobrażenie łupków w hornfelsy. Okres denudacji i erozji doprowadził do zniszczenia skał okrywy i odsłonił głębinowe granity. Wiele ruchów skalnych, głównie w trzeciorzędzie, sprawiło, że główny masyw Karkonoszy został wysunięty na powierzchnię. Jednak podniesiona została tylko część bloku karkonosko – sudeckiego. Na swoim miejscu pozostała Kotlina Jeleniogórska. Po zakończeniu alpejskich ruchów górotwórczych nasilił się okres zlodowaceń, lądolodów i erozji.

Skały, z których zbudowana jest Śnieżka • gnejs • granit • łupek łyszczykowy • hornfelsy

Źródła • http: //pl. wikipedia. org/wiki/Gnejs • http: //pl. wikipedia. org/wiki/Hornfels • http: //pl. wikipedia. org/wiki/%C 5%81 upek • http: //www. gc. maricopa. edu/earthsci/imagearchive/GRANIT_GN EISS_big. jpg • http: //pl. wikipedia. org/wiki/Karkonosze • http: //www. mapa-online. pl/mapa, Karpacz. html • „Karkonosze” – Maria Goczoł – Gontarek, Maciej Gontarek, Andrzej Paczos, Jelenia Góra 1994 r. • „Słownik geograficzno – krajoznawczy Polski”, red. Maria Irena Mileska, PWN, Warszawa 1994 r.

Prezentację przygotowali Kamil Chorągwicki Jakub Czerwonka Maciej Panek