Kltrel Diplomasi Do Dr Asl Yamurlu Kltr Kltr

Kültürel Diplomasi Doç. Dr. Aslı Yağmurlu

Kültür • Kültür, bir toplumu, topluluğu ya da sosyal grubu karakterize eden, onu diğerlerinden farklı kılan maddi ya da manevi değerler bütünüdür. Bu değerler sadece sanat ya da edebiyatla sınırlı değildir; inanç, gelenekler, yaşam tarzı, temel insan hakları da kültürel değerlerin parçasıdır. Dil, düşünce, töre, taassup, semboller, törenler, ritüeller, araç gereçler, teknikler, kodlar kültürü oluşturan temel unsurlardır. Her kültür, eşsiz ve benzersiz olduğu gibi yeri doldurulamazdır. Bir toplumun kendini ifade ediş biçimi şeklinde tanımlayabileceğimiz kültür, aynı zamanda kimliğin hem kaynağı hem de yansımasıdır. 2

Kültürel Diplomasi • Amerikalı Siyaset Bilimci Dr. Milton C. Cummings kültürel diplomasiyi fikirlerin, bilginin, değerlerin, geleneğin ve kültürün karşılıklı paylaşımı olarak tarif eder. Kültürel diplomasi, her türlü beşeri değiş tokuş anlamına gelmektedir 3

Dil • Kültürel diplomasisinin en temel unsuru dildir. Kültürün en önemli parçası olan dil, aynı zamanda bir milletin en temel özelliğidir. Bir kültürü, birtoplumu, bir insanı tanımanın en doğrudan en kısa yolu onun dilini öğrenmek suretiyle mümkündür. Dil, insanların kendini ve dünyayı nasıl algıladığını ifade etme şeklidir. Her dil, o dile mensup insanların ortak dünya görüşü, kollektif düşüncenin okunmasıdır 4

• Aynı dili konuşan insanlar ulusal sınırların belirlenmesinde nasıl belirleyici olmuşlarsa, aynı dili konuşmasa bile birbirini tanımaya ve anlamaya çalışan bir uluslararası toplumun daha bütüncül bir yapı oluşturulabileceği iddia edilebilir. Bu açıdan kültür diplomasisi barış ve istikrarın da anahtarı olarak karşımıza çıkmaktadır. 5

• Bir ülke hedef aldığı ülkede kendi dilini yaygınlaştırdığı ölçüde daha etkili olma şansına sahip olacaktır. Brzezinski, ABD’nin kültürel cazibesinin İngilizcenin yayılmasında etkili olduğunu ifade etmektedir. İngilizcenin yayılması ise ABD’nin yumuşak gücünün yayılmasını kolaylaştırmıştır. 6

Yunus Emre Enstitüleri • Bu kurumun hem yabancılara hem de yurt dışında yerleşik bulunan vatandaşlarımıza yönelik dil, kültür ve sanat alanında oluşan talebe cevap vermesi amaçlanmaktadır. • Yunus Emre Enstitüsü'nün muadilleri, Alliance Francaise'in 1883, British Counsil'in 1934, Goethe Enstitüsü'nün 1951, İtalyan Kültür Merkezi'nin 1962 yılında kurulduğu düşünüldüğünde, bu tür oluşumların önemi daha iyi anlaşılmaktadır. 7

• Kültürel değerler, devletlerin yumuşak gücünü oluşturmaktadır. Gücü, devletlerin istedikleri hedefe ulaşmada karşı tarafı etkileme kapasitesi olarak tanımladığımızda, kültürel diplomasinin önemi daha da iyi anlaşılmaktadır. Özellikle içinde bulunduğumuz enformasyon çağında kültürel değerleriyle saygınlık kazanmış ülkelerin yaptırım gücü daha fazladır 8

• İngiliz Monocle Dergisi’nin her yıl yaptığı, ülkelerin kültürüyle diğer ülkeleri etkileyiş kapasitesi değerlendirildiği yumuşak güç araştırmasında, 2010 yılında 25. sırada bulunan Türkiye, İstanbul’un küresel şirketler için artan cazibesi, THY’nin uçuş noktalarını artırması, tv yapımlarının yurt dışındaki izlenme oranının yükselmesi gibi faktörler nedeniyle 2012 yılında 20. sıraya yükselmiştir. 27 Bu araştırmada ülkelerin diplomatik altyapısı, kültür alanında ortaya koydukları ürünler, eğitim kapasitesi, düşünce kuruluşlarının sayısı, internet kullanıcılarının sayısı, spor ve sanat etkinliklerinde kazandıkları başarılar, medyanın gücü gibi alanlar incelenerek bir sıralama yapılmaktadır. 9