GOSPODARKA WODNA POLSKI 1 DEFICYT I NADMIAR WODY
- Slides: 19
GOSPODARKA WODNA POLSKI 1. DEFICYT I NADMIAR WODY 2. PRZYCZYNY I ZAPOBIEGANIE
NA SIEĆ WODNĄ TERYTORIUM POLSKI SKŁADAJĄ SIĘ WODY POWIERZCHNIOWE (RZEKI, JEZIORA, BAGNA) ORAZ WODY PODZIEMNE (GRUNTOWE, ZASKÓRNE, WGŁĘBNE I ARTEZYJSKIE), KTÓRYCH WYSTĘPOWANIE JEST UZALEŻNIONE OD KLIMATU, RZEŹBY TERENU I BUDOWY GEOLOGICZNEJ. BILANS WODNY - …… (NOTATKA DO ZESZYTU).
POLSKA JEST KRAJEM UBOGIM W WODĘ. GŁÓWNYM ŹRÓDŁEM WODY SĄ OPADY ATMOSFERYCZNE, KTÓRE DOSTARCZAJĄ 97% CAŁKOWITEGO ZASILANIA. POZOSTAŁE 3% NAPŁYWA DO NAS Z ZAGRANICY. PRZY ŚREDNIEJ ROCZNEJ SUMIE OPADÓW WYNOSZĄCEJ 600 MM, PRZYCHÓD WODY WYNOSI 187 MLD M 3. RAZEM Z WODĄ DOPŁYWAJĄCĄ Z ZAGRANICY DAJE TO ROCZNY PRZYCHÓD W WYSOKOŚCI 192 MLD M 3. W BILANSIE WODNYM STRATY (ROZCHÓD) WODY TO PAROWANIE, ZUŻYCIE I ODPŁYW. W POLSCE ŚREDNIO W CIĄGU ROKU PARUJE I ZUŻYWA SIĘ 135 MLN M 3 WODY, A ODPŁYWA 57 MLN M 3. WODA ZUŻYWANA JEST PRZEZ PRZEMYSŁ, ROLNICTWO I GOSPODARKĘ KOMUNALNĄ. W ZWIĄZKU Z DUŻYM ZAPOTRZEBOWANIEM NA WODĘ ISTNIEJĄ W POLSCE OBSZARY ZAGROŻONE DEFICYTEM WODY.
DO OBSZAROW NAJBARDZIEJ DEFICYTOWYCH NALEZA: • REGION ŁÓDZKI (POLOZENIE NA DZIALE WODNYM) • REGION GOP-U • WYZYNA LUBELSKA • ROZTOCZE DO OBSZAROW NAJMNIEJ DEFICYTOWYCH NALEZA: • KARPATY • SUDETY • POJEZIERZE MAZURSKIE
DEFICYT WODY W POLSCE
OPROCZ TEGO, INNE PRZYCZYNY DEFICYTU WODY TO: 1. STALE WZRASTAJĄCE ZUŻYCIE WODY. 2. NIERACJONALNE GOSPODAROWANIE WODĄ. 3. ZNISZCZENIA ZASOBÓW WÓD PODZIEMNYCH. 4. POŁOŻENIE NA GRANICACH DZIAŁÓW WÓD. 5. NISKA ILOŚĆ OPADÓW ATMOSFERYCZNYCH. 6. POCHŁANIANIE WÓD PODZIEMNYCH PRZEZ SKAŁY WAPIENNE.
PYTANIA… DLACZEGO W OKOLICACH ŁODZI I NA POJEZIERZU WIELKOPOLSKIM MAMY DEFICYT WODY? DLACZEGO W GORACH MAMY NADMIAR WODY? ……
ŁÓDŹ ZLOKALIZOWANA JEST W SAMYM CENTRUM KRAJU, W ODLEGŁOŚCI MNIEJ WIĘCEJ 30 KM KU POŁUDNIOWI OD GEOMETRYCZNEGO ŚRODKA NASZEGO KRAJU, KTÓRY ZNAJDUJE SIĘ W MIEŚCIE: PIĄTEK. REGION ŁÓDZKI JEST KRAINĄ PRZEJŚCIOWĄ MIĘDZY WYŻYNAMI POLSKI POŁUDNIOWEJ, A NIZINAMI ZNAJDUJĄCYMI SIĘ W POLSCE ŚRODKOWEJ. REJON TEN ZNACZNIE SIĘ WYRÓŻNIA MIĘDZY INNYMI OBSZARAMI POLSKI - MA ON SWÓJ INDYWIDUALNY I NIEPOWTARZALNY CHARAKTER. DOTYCZY TO PRZEDE WSZYSTKIM TAK ZWANEGO WYŻYNNEGO PÓŁWYSPU, KTÓRY BIEGNIE POŁUDNIKOWO W LINII, WKOŁO KTÓREJ POWSTAŁO MIASTO ŁÓDŹ. JEGO WYSOKOŚCI BEZWZGLĘDNE W KILKU MIEJSCACH SĄ ZNACZNIE WIĘKSZE NIŻ 200 METRÓW N. P. M. . PÓŁWYSEP TEN UTWORZONY JEST Z PASÓW POŁUDNIOWYCH WYŻYN, KTÓRE WKRACZAJĄ DALEKO W KIERUNKU PÓŁNOCNYM I ROZRYWAJĄ CIĄGŁOŚĆ PASA POLSKIEGO NIŻU. DOMINUJĄ NA TERENIE TYM GŁÓWNIE SKAŁY NIEZWIĄZANE, LUŹNE, KTÓRE BUDUJĄ LICZNE PAGÓRKI, WZGÓRZA, RÓWNINY I WIELE INNYCH FORM RZEŹBY. EFEKTEM TAKIEGO POŁOŻENIA STAŁO SIĘ NAZYWANIE TEGO OBSZARU NIEGDYŚ WYŻYNĄ ŁÓDZKĄ. LECZ GENEZA TEJ FORMY TERENU SPRAWIA, ŻE OBECNIE JEST JUŻ TAK OKREŚLAMY, A NAZYWAMY MIANOWICIE JEST TERAZ W ODNIESIENIU DO PÓŁNOCNEGO FRAGMENTU OMAWIANEJ OSTROGI WYŻYNNEJ - WZNIESIENIAMI ŁÓDZKIMI. REGION TEN JEST JEDNYM Z WIELU MEZOREGIONÓW MAKROREGIONU WNIESIEŃ
CIEŃ OPADOWY – ZMNIEJSZENIE ILOŚCI OPADU NA ZAWIETRZNEJ STRONIE PRZESZKÓD TERENOWYCH – GÓR, LASU ITP. PRZYKŁADEM CIENIA OPADOWEGO MOŻE BYĆ NISKA SUMA OPADÓW NA POJEZIERZU WIELKOPOLSKIM (500 MM) SPOWODOWANA ZATRZYMYWANIEM OPADÓW NA WZGÓRZACH POJEZIERZA POMORSKIEGO (700 MM). POWIETRZE, KTÓRE NAPŁYWA ZNAD BAŁTYKU, JEST WILGOTNE I ZAWIERA DUŻE ILOŚCI PARY WODNEJ. ULEGA SKROPLENIU NAD WZNIESIENIAMI POJEZIERZA POMORSKIEGO W EFEKCIE CZEGO MASY POWIETRZA PRZEMIESZCZAJĄCE SIĘ NAD POJEZIERZE WIELKOPOLSKIE SĄ MNIEJ WILGOTNE. W ZWIĄZKU Z TYM ILOŚĆ OPADÓW JEST MNIEJSZA.
OPAD OROGRAFICZNY – OPAD ZWIĄZANY Z RUCHEM PIONOWYM POWIETRZA WYMUSZANYM PRZEZ PRZEPŁYW NAD GÓRAMI. NAPŁYWAJĄCE MASY POWIETRZA WZNOSZĄ SIĘ, OCHŁADZAJĄ I TRACĄ CZĘŚĆ PARY WODNEJ POPRZEZ SKRAPLANIE. ZJAWISKO TO MOŻNA ZAOBSERWOWAĆ NA OBSZARACH GORSKICH LUB PAGORKOWATYCH.
NAJSUCHSZE MIEJSCE W POLSCE. . CHYBA NIKT NIE MA WĄTPLIWOŚCI, ŻE NAJBARDZIEJ MOKRYM MIEJSCEM W NASZYM KRAJU SĄ TATRZAŃSKIE SZCZYTY. JEDNAK MAŁO KTO WIE, GDZIE ZNAJDUJE SIĘ NAJBARDZIEJ SUCHY OBSZAR W POLSCE I DLACZEGO TO WŁAŚNIE TAM SPADA NAJMNIEJ DESZCZU. OD KIEDY W POLSCE PROWADZI SIĘ STAŁE POMIARY METEOROLOGICZNE, WIADOMO, ŻE NAJBARDZIEJ SUCHYM MIEJSCEM SĄ TERENY POGRANICZA WOJEWÓDZTW KUJAWSKOPOMORSKIEGO I WIELKOPOLSKIEGO, A DOKŁADNIEJ ŚRODKOWA I POŁUDNIOWA CZĘŚĆ TEGO POGRANICZA. ROZCIĄGA SIĘ TAM POJEZIERZE GNIEŹNIEŃSKIE OBFITUJĄCE W BARDZO CIEKAWIE UFORMOWANE ZBIORNIKI WODNE. JEZIORA SĄ SILNIE WYDŁUŻONE, WĄSKIE I GŁĘBOKIE. NAZYWANE SĄ RYNNOWYMI, A POWSTAŁY NA SKUTEK COFANIA SIĘ LODOWCA, POD NIM LUB NA JEGO CZOLE. OBSZARY TE SĄ RÓWNIEŻ ZABAGNIONE. PRZECHODZĄCE NAD REGIONEM FRONTY ATMOSFERYCZNE OD DZIESIĄTEK LAT PRZYNOSZĄ TAM NAJMNIEJSZE W SKALI POLSKI SUMY OPADÓW. W 2015 ROKU, KTÓRY OKAZAŁ SIĘ JEDNYM Z NAJSUCHSZYCH, SPADŁO TAM ZALEDWIE 266 MM DESZCZU, CZYLI ZALEDWIE POŁOWA ROCZNEJ NORMY.
CO SPRAWIA, ŻE JEST TAM AŻ TAK SUCHO? PRZYCZYNĄ SĄ WZGÓRZA POJEZIERZA POMORSKIEGO. ROZCIĄGAJĄ SIĘ ONE Z POŁUDNIOWEGO ZACHODU NA PÓŁNOCNY WSCHÓD I ODDZIELAJĄ OBSZARY POŁOŻONE W REJONIE WYBRZEŻA OD WIELKOPOLSKI I KUJAW. NIE SĄ TO DUŻE WZNIESIENIA, PONIEWAŻ NIE PRZEKRACZAJĄ WYSOKOŚCI 200 -300 METRÓW, A MIMO TO MAJĄ KOLOSALNY WPŁYW NA WARUNKI POGODOWE. OTÓŻ ICH POŁOŻENIE POWODUJE, ŻE PRZESUWAJĄCE SIĘ OD STRONY MORZA BAŁTYCKIEGO WILGOTNE FRONTY ATMOSFERYCZNE, DOCIERAJĄ DO NAWIETRZNYCH STOKÓW MOREN CZOŁOWYCH, A NASTĘPNIE DOCHODZI TAM DO ZJAWISKA, KTÓRE ZNANE JEST NAM Z TATR. OTÓŻ CIEPŁE I WILGOTNE POWIETRZE UNOSI SIĘ NAD WZGÓRZA, A NASTĘPNIE SCHŁADZA SIĘ. DESZCZE OBFICIE PADAJĄ WIĘC NA STRONĘ NAWIETRZNĄ, CZYLI NA TERENACH POMORZA I WYBRZEŻA. CHŁODNE POWIETRZE, JUŻ POZBAWIONE ZNACZNEJ CZĘŚCI WILGOCI, SPŁYWA NASTĘPNIE W KIERUNKU STOKÓW ZAWIETRZNYCH I TAM OGRZEWA SIĘ, JEDNOCZEŚNIE JESZCZE BARDZIEJ OSUSZAJĄC SIĘ. W EFEKCIE MAMY TAKI MINIATUROWY EFEKT HALNEGO, KTÓRY OSUSZA WIELKOPOLSKĘ I KUJAWY. FACHOWO NAZYWA SIĘ TO ZJAWISKO "CIENIEM OPADOWY". ŚREDNIE ROCZNE SUMY OPADÓW NA POJEZIERZU GNIEŹNIEŃSKIM I W JEGO OKOLICACH SĄ AŻ O 30 PROCENT MNIEJSZE NIŻ NA POMORZU.
SUSZĘ POTĘGUJĄ KOPALNIE. . JEDNAK NIE TYLKO KLIMAT MA WPŁYW NA PROBLEMY TAMTEJSZYCH ROLNIKÓW, KTÓRZY ZMUSZENI SĄ NAWADNIAĆ SWOJE POLA, CO W PRZYSZŁOŚCI, NA SKUTEK ZMIAN KLIMATYCZNYCH, MOŻE SIĘ OKAZAĆ JESZCZE TRUDNIEJSZE NIŻ DZISIAJ. TYM CZYNNIKIEM SĄ KOPALNIE ODKRYWKOWE, KTÓRE WYPOMPOWUJĄ MILIONY METRÓW SZEŚCIENNYCH WODY Z GRUNTU.
NAJWIĘCEJ WODY ZUŻYWA SIĘ W POLSCE DO CELÓW PRZEMYSŁOWYCH - OKOŁO 70%, W GOSPODARCE KOMUNALNEJ - OKOŁO 20%, A POZOSTAŁA CZĘŚĆ W ROLNICTWIE - OKOŁO 10%. STATYSTYCZNY MIESZKANIEC NASZEGO KRAJU ZUŻYWA ROCZNIE OKOŁO 1, 5 TYS. M 3 WODY, CO KLASYFIKUJE POLSKĘ POD WZGLĘDEM ZUŻYCIA WODY NA 23 MIEJSCU W EUROPIE. CORAZ TO WIĘKSZE ZUŻYCIE WODY MA ZWIĄZEK Z ROZWOJEM GOSPODARCZYM, WZROSTEM LICZBY LUDNOŚCI DANEGO KRAJU A CZĘSTO TEŻ Z MARNOTRAWSTWEM WODY. DUŻYM PROBLEMEM GOSPODARKI WODNEJ POLSKI JEST ZANIECZYSZCZENIE WÓD POWIERZCHNIOWYCH, A W SZCZEGÓLNOŚCI RZECZNYCH. DOPROWADZIŁY DO TEGO ZRZUTY ŚCIEKÓW PRZEMYSŁOWYCH I KOMUNALNYCH ORAZ WYPŁUKIWANIE NAWOZÓW SZTUCZNYCH Z GLEBY. TYLKO 1, 8% DŁUGOŚCI KONTROLOWANYCH RZEK NIESIE WODY O PIERWSZEJ KLASIE CZYSTOŚCI POD WZGLĘDEM FIZYKOCHEMICZNYM, A 30, 9% MA WODY POZAKLASOWE. JESZCZE GORZEJ PRZEDSTAWIA SIĘ CZYSTOŚĆ RZEK POD WZGLĘDEM BIOLOGICZNYM. PIERWSZĄ KLASĘ CZYSTOŚCI POSIADAJĄ RZEKI NA DŁUGOŚCI 0, 1%, A WODY POZAKLASOWE STANOWIĄ 84, 5%. NIECO LEPIEJ PRZEDSTAWIA SIĘ STAN CZYSTOŚCI WÓD JEZIOR. WIĘKSZOŚĆ Z NICH POSIADA WODY W II LUB III KLASIE CZYSTOŚCI. ABY ZWIĘKSZYĆ DOSTĘPNE ZASOBY WODNE, BUDUJE SIĘ SZTUCZNE ZBIORNIKI WODNE. W POLSCE JEST ICH PONAD 90. CAŁKOWITA POJEMNOŚĆ ZBIORNIKÓW WODNYCH W
ZAPOBIEGANIE DEFICYTOM WODY…? PRACA DOMOWA: NAPISZ NOTATKE NA TEMAT ZAPOBIEGANIU DEFICYTOM WODY W POLSCE.
- Pełzak lub pantofelek
- Deficyt masy jądra atomowego
- Leki neutralizujące nadmiar kwasów żołądkowych
- Szkoła podstawowa nr 1 siemiatycze
- Rotacyjna gospodarka pasieczna
- Gospodarka otwarta wzory
- Gospodarka centralnie sterowana cechy
- Politechnika krakowska inżynieria środowiska
- Wodna powłoka ziemi to
- Prądownice pianowe dzielimy na
- Energia wodna ciekawostki
- Dorota kokoszka
- Pianą gaśniczą nie można gasić
- Efekt wspólnego jonu
- Addycja wody
- Objętość wody na ziemi
- Monoacyloglicerol
- Rodzaje wykopów
- Skala fahrenheita i celsjusza
- Po odparowaniu wody z 32 5 g nasyconego roztworu