GESLOTEN RESIDENTILE JEUGDZORG ALS VEILIGE HAVEN INHOUDSTAFEL Inleiding

GESLOTEN RESIDENTIËLE JEUGDZORG ALS VEILIGE HAVEN

INHOUDSTAFEL • Inleiding • Black box • Open groepsklimaat • Responsieve relatie • Inzichten uit de gehectheidstheorie • De groep als veilige haven • Agressie als verstorende factor • Proactief omgaan met agressie • Negatieve groepsmechanismen • Stappen naar een veilig pedagogisch klimaat

INLEIDING • Verantwoordelijkheid van de groepsleiding voor een leefsituatie in de groep die gunstig is voor het welbevinden en de ontwikkeling van de opgenomen jongeren te creëren − Relatie tussen de groepsopvoeder en de jongeren − Opvoeding en verzorging − Sfeer in de groep

BLACK BOX Annemiek Harder • Relatie is belangrijk • Bemoeilijkt door gedragsproblemen • Groepsopvoeder : interactievaardigheden krijgen • Ondersteuning gericht op de omgang

OPEN GROEPSKLIMAAT Peer Van der Helm • Belang bij doelstellingen, behandeling en rehabilisatie • Persoonlijke aandacht en vertrouwen • Leren en zingeving • Structuur, duidelijkheid en veilige sfeer • Versterkt de motivatie en het verantwoordelijkheidsgevoel • Ontwikkeling empathie • Verminderen criminele overtuigingen en denkfouten

RESPONSIEVE RELATIE Peer Van der Helm • Positieve, responsieve relatie en groepsklimaat • Is moeilijk in praktijk om te zetten • Gevolg : strenger straffen dan nodig • Houden aan enkele rechten van het kind : schaad nooit je cliënt

INZICHTEN UIT DE GEHECHTSTHEORIE Carlo Schuengel • Bieden van een veilige basis • Doorbreken van negatieve verwachtingen • Ondersteunend netwerk • Gehechtheidsstrategiën = pijn en gekwetstheden te voorkomen (natuurlijk) Marianne Riksen – Walraven • Signalen kind opmerken en adequaat reageren • Nood aan steun

DE GROEP ALS VEILIGE HAVEN Veilige basis = veilige haven • Als individu benaderen en een authentieke relatie • Openstaan, belangstelling, willen begrijpen • Flexibele benadering • Ononderhandelbare structuur en grenzen, maar niet star vasthouden • Ruimte voor uitzonderingen en individuele aanpassing • Opvoeder gedrag afstemmen op de individuele jongere • Sensitieve responsiviteit

AGRESSIE ALS VERSTORENDE FACTOR Peer Van der Helm • Open groepsklimaat emotionele stabiliteit • Ontstaan : − Omgevingsfactoren − Persoonskenmerken − Achtergrond en problematiek • Noodmaatregelen hebben enkele gevolgen : − Niet goed samen met een open veilig groepsklimaat − Fysieke en emotionele schade

PROACTIEF OMGAAN MET AGRESSIE Marije Valenkamp - Individueel proactieve agressiehanteringsmethode • Inperkende maatregelen voorkomen of verminderen • Bewust maken van volgorde, oorzaak, waarschuwingssignalen, gedrag • Beter anticiperen • Specifieker kijken wat individueel kind nodig heeft

NEGATIEVE GROEPSMECHANISMEN • Groepsdynamiek • Let op dat ze het gedrag niet overnemen van elkaar en als groepsnorm zien • Bifocale benadering − = Afwisselende aandacht voor het individu en de groep − Individu zien in de sociale context en zijn relatiestijl te begrijpen

STAPPEN NAAR EEN VEILIG PEDAGOGISCH KLIMAAT • Visie – en beleidsontwikkeling − Visie ontwikkeling op de relatie en het pedagogisch klimaat − Erkenning van de groepsopvoeder als cruciale menselijke facto r • Methodiekontwikkeling − Abstracte concepten te realiseren − Gehechtheidstheorie – emotionele ondersteuning • Agressiehanterings – en veiligheidsbeleid − Gevoel situatie onder controle te hebben • Training en supervisie van de groepsopvoeder − Door een gedragswetenschapper • Monitoring van het groepsklimaat − Continue zicht op het pedagogische klimaat en bijsturen waar nodig