BLMSEL ARATIRMA YNTEMLER BLMSEL ETK Aratrmada etik bilimsel

BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ

BİLİMSEL ETİK

• Araştırmada etik bilimsel ahlak anlamındadır. • Araştırma etiği, araştırmanın başından, sonuçların raporlaştırılıp yayınlanmasına kadarki süreci kapsayan ahlak ilkeleri olarak görülür. Araştırmanın başından sonuna kadar bu kurallara uyulması bilimsel etik ve ahlak açısından zorunludur. • Araştırmacıların bilimsel ahlak kurallarına uyması onları hata yapmaktan kurtarır. Bilimsel etiğe uymak araştırma ve bilime saygının bir göstergesidir. Ayrıca mesleğe karşı da bir sorumluluktur. 3

Bilimsel Araştırmalarda Uyulması Gereken Etik Kurallar • Araştırmaya katılanlarla ilgili olarak; fiziksel zarardan koruma, araştırma verilerinin gizliliğini güvenceye alma ve araştırmaya katılanların kandırılmaması konularında gerekli hassasiyeti gösterme, • Dürüst, çalışkan, bilgili ve üretken olma, • Ürettiği bilgileri meslektaşlarıyla ve kamuoyuyla yayın ve bilimsel toplantı yoluyla paylaşma, • Genç bilim insanlarına bilgi ve deneyimlerini aktarma, onlara çalışmalarında yardımcı olma, • Bilim alanının öncülerine ve araştırmacılara saygılı olma, • Bilimi ve insanları yanıltmama, • Alıntı yapılan kaynakları bildirme, • Araştırma bulgu ve sonuçlarını değiştirmeme. 4

ETİK İHLALLER • • Uydurma (fabrication) Çarpıtma (falsification) Aşırma (plagiarism) Duplikasyon (duplication) Dilimleme (Least Publishable Units) Destek belirtmeme Yazar adlarında değişiklik yapma

Etik Dışı Davranışların Nedenleri Eğitim eksikliği Bireysel özellikler Niceliğin niteliğin önüne geçmesi Mali nedenler İnternetin intihale etkisi İntihalin Önlenmesi İçin Alınan Önlemler Farklı ülkelerdeki yaptırımlar TÜBİTAK Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu TÜBA Bilim Etiği Kurulu Hukuki yaptırımlar