www scdn pl Nadwaga i otyo a aktywno

www. scdn. pl Nadwaga i otyłość, a aktywność ruchowa uczniów szkół województwa świętokrzyskiego. Jolanta Sabat Nauczyciel Konsultant ŚCDN w Kielcach 2 października 2019 r Ciągle się jeszcze uczę Michał Anioł

Cel badania Określenie poziomu sprawności fizycznej, wskaźnika BMI oraz umiejętności ruchowych wynikających z realizacji podstawy programowej wychowania fizycznego po I, II i III etapie edukacyjnym. www. scdn. pl

Grupa uczniów objętych badaniem Grupa docelowa: • Uczniowie szkół podstawowych (po I etapie edukacyjnym, wiek 8 – 9 lat, III klasa ) – 2612 – Dziewczęta – 1323 – Chłopcy – 1289 • Uczniowie gimnazjów (po II etapie edukacyjnym, wiek 12 -13 lat , I klasa) – 1013 – Dziewczęta – 487 – Chłopcy – 526 • Uczniowie szkół ponadgimnazjalnych (po III etapie edukacyjnym, wiek 15 -16 lat, I klasa) – 1493 – Dziewczęta – 812 – Chłopcy – 681 – Łącznie przebadano 5118 uczniów Czas trwania badania: 2013 – 2016 www. scdn. pl

Grupa uczniów objętych badaniem 1400 1323 1289 1200 1000 812 800 681 487 526 600 Dziewczęta Chłopcy 400 200 0 Szkoła podstawowa Gimnazjum Szkoły ponadgimnazjalne www. scdn. pl

KATEGORIE BADAŃ Próby sprawnościowe Próby umiejętności ruchowych Pomiary antropometryczne www. scdn. pl

Pomiary antropometryczne Wysokość ciała Masa ciała Wskaźnik BMI www. scdn. pl

Wskaźnik BMI Szkoła podstawowa Wskaźnik BMI –norma od 16 -19 dla dziewcząt i chłopców w wieku 8 -10 lat. • Średni wskaźnik wśród badanych 17, 73 Gimnazjum Wskaźnik BMI –norma od 17 -21 dla dziewcząt i chłopców w wieku 12 -15 lat. • Średni wskaźnik wśród badanych 19. 72 Szkoły ponadgimnazjalne Wskaźnik BMI –norma od 18, 5 -24. 9 dla dziewcząt i chłopców w wieku 16 lat. • Średni wskaźnik wśród badanych 19. 72 80% 67% 70% 60% 50% 40% 30% 45% 40% 36% 28% 20% 15% 17% 16% 10% 0% Szkoła podstawowa Gimnazjum Szkoła ponadgimnazjalna Niedowaga Norma Nadwaga i otyłość

Próby sprawnościowe www. scdn. pl

Próby sprawnościowe Po I etapie edukacyjnym • Bieg wahadłowy 4 x 10 m – czas w sek. • Siady z leżenia tyłem/30 sek. /- liczymy ilość powtórzeń • Skok w dal z miejsca/ 2 próby/-mierzymy długość/-wpisujemy lepszy wynik • Zwis na drążku czas w sek. Po III etapie edukacyjnym • Bieg wahadłowy 4 x 10 m – czas w sek. • Siady z leżenia tyłem/30 sek. /- liczymy ilość powtórzeń • Skok w dal z miejsca/ 2 próby/-mierzymy długość/-wpisujemy lepszy wynik • Zwis na drążku czas w sek. (dziewczęta) • Uginanie rąk w zwisie (chłopcy) www. scdn. pl

Próby sprawnościowe – po I etapie edukacyjnym Chłopcy 14, 3 14, 1 13, 9 13, 7 13, 5 13, 3 13, 1 12, 9 Bieg wahadłowy (4 x 10 m) 14, 2 Dziewczęta najlepszy wynik 11, 11 s najsłabszy wynik 19, 36 s 13, 45 najlepszy wynik - 10, 47 s najsłabszy wynik - 18, 80 s Średnia dla chłopców wg MTSF: od 11, 7 s do 14, 2 s Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 12, 5 s do 14, 2 s 21, 5 Siady z leżenia tyłem (30 s) 21 Chłopcy Dziewczęta 20, 5 19, 5 18, 5 17, 5 16, 5 18 najlepszy wynik 34 najsłabszy wynik 0 najlepszy wynik 35 najsłabszy wynik 6 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 17 do 27 Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 15 do 26 12 10 8 6 4 2 0 Zwis na drążku 10, 65 8, 27 Dziewczęta najlepszy wynik 34, 82 s najsłabszy wynik 0 najlepszy wynik 48, 11 s najsłabszy wynik 0 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 10 s do 30 s Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 1 s do 18 s 140 135 130 125 120 115 110 105 Skok w dal 136, 5 Chłopcy Dziewczęta najlepszy wynik 190 cm najsłabszy wynik 53 cm 118 najlepszy wynik 230 cm najsłabszy wynik 65 cm Średnia dla chłopców wg MTSF: od 128 cm do 168 cm Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 120 www. scdn. pl cm do 160 cm

Próby sprawnościowe – po II etapie edukacyjnym Chłopcy 13 Bieg wahadłowy (4 x 10 m) 12, 81 Dziewczęta Zwis na drążku 10, 65 8, 27 Chłopcy Dziewczęta 11 12 10 8 6 4 2 0 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 10, 8 s do 13, 2 s Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 11, 6 s do 13, 9 s Średnia dla chłopców wg MTSF: od 12 s do 32 s Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 1 s do 21 s 12, 5 12 najlepszy wynik - 9. 56 s najsłabszy wynik - 16. 6 s 11, 71 najlepszy wynik 9. 16 s najsłabszy wynik 17. 82 s 11, 5 30 25 20 15 10 5 0 Siady z leżenia tyłem (30 s) 27 18 Chłopcy Dziewczęta 185 najlepszy wynik 48, 47 s najsłabszy wynik 0 najlepszy wynik 73 s najsłabszy wynik 0 Skok w dal 183 175 najlepszy wynik 35 najsłabszy wynik 5 najlepszy wynik 45 najsłabszy wynik 8 165 155 145 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 20 do 30 Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 17 do 27 160 Chłopcy Dziewczęta najlepszy wynik 238 cm najsłabszy wynik 50 cm najlepszy wynik 254 cm najsłabszy wynik 111 cm Średnia dla chłopców wg MTSF: od 154 cm do 200 cm Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 141 www. scdn. pl cm do 182 cm

Próby sprawnościowe – po III etapie edukacyjnym Chłopcy Bieg wahadłowy (4 x 10 m) 13 12, 5 12 11, 5 11 10, 5 10 9, 5 12, 36 Dziewczęta najlepszy wynik -10, 02 s najsłabszy wynik 17, 86 s 10, 69 najlepszy wynik - 8, 8 s najsłabszy wynik-14, 98 s 8, 27 – zwis na drążku [s] 10 6 – uginanie rąk w zwisie 8 Chłopcy Dziewczęta najlepszy wynik 50, 85 s najsłabszy wynik 0 sek. 6 4 najlepszy wynik 29 najsłabszy wynik 0 2 0 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 10, 3 s do 12, 2 s Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 11, 4 s do 13, 8 s 30 25 20 15 10 5 0 Zwis na drążku Siady z leżenia tyłem (30 s) 28 22 Chłopcy Dziewczęta najlepszy wynik 35 najsłabszy wynik 5 najlepszy wynik 45 najsłabszy wynik- 8 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 21 do 31 Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 17 do 27 Średnia dla chłopców wg MTSF: od 2 do 9 Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 1 s do 25 s Skok w dal 250 200 150 100 50 0 206 Chłopcy Dziewczęta 150, 7 najlepszy wynik 248 cm najsłabszy wynik 90 cm najlepszy wynik 283 cm najsłabszy wynik 100 cm Średnia dla chłopców wg MTSF: od 188 cm do 237 cm Średnia dla dziewcząt wg MTSF: od 146 www. scdn. pl cm do 189 cm

www. scdn. pl AKTUALNA OCENA POZIOMU AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ DZIECI I MŁODZIEŻY W WIEKU 3 -19 LAT W POLSCE - WYBRANE ASPEKTY Praca zbiorowa Pod redakcją dr hab. n. med. Anny Fijałkowskiej prof. IMi. D Zadanie finansowane ze środków Ministerstwa Sportu i Turystyki w ramach realizacji umowy nr 2018 108/3490/BP/BM Ciągle się jeszcze uczę Michał Anioł Jolanta Sabat

Aktywność fizyczna to różnego rodzaju zajęcia związane z ruchem i aktywizacją mięśni szkieletowych, powodujące wydatek energetyczny, wyższy niż w spoczynku. Aktywność fizyczna jest niezbędna dla osiągnięcia optymalnego dla każdego dziecka poziomu rozwoju (fizycznego, motorycznego, psychicznego, poznawczego i społecznego), sprawności fizycznej, zdrowia i samopoczucia; stanowiąc jeden z podstawowych składników prozdrowotnego stylu życia. www. scdn. pl

• W raporcie zaprezentowano wyniki wielokierunkowego badania aktywności fizycznej dzieci i młodzieży. Po raz pierwszy zaprojektowano i przeprowadzono badanie aktywności fizycznej obejmującej taki szerokie kategorie wiekowe – od 3 do 19 lat na reprezentatywnych grupach dla niemal całej populacji dzieci i młodzieży w Polsce. Opracowane rekomendacje mają zatem charakter pionierski w skali kraju. www. scdn. pl

Dane zbierano w latach 2016, 2017 i 2018. Przebadano 7767 uczniów z 16 województw, w tym trzy typowe rocznik (11, 13 i 15 lat) Założono uwzględnienie w badaniach jak najszerszej populacji polskich dzieci i młodzieży, ujmując w opracowaniu wyniki badań wcześniej przeprowadzonych w Polsce: wśród dzieci w okresie wczesnoszkolnym, grupie dzieci ośmioletnich, w ramach badań COSI 2016 (dwa roczniki szkolne), „Childhood Obesity Surveillance Initiative” (COSI) - Europejski Projekt Monitorowania Otyłości Dzieci, wśród nastolatków w wieku 11 -15 lat, w ramach polskiej serii badań HBSC 2018 (trzy roczniki szkolne), – (Health Behaviour in School-aged Children). (Badania nad Zachowaniami Zdrowotnymi Młodzieży Szkolnej) w grupie starszej młodzieży w wieku 17 – 19 lat, w ramach dodatkowym roczniku szkolnym zbadanym wg metodologii HBSC 2018. oraz zaprojektowano i przeprowadzono, od września do listopada 2018 roku, badania aktywności fizycznej dzieci w wieku przedszkolnym z wykorzystaniem metod mieszanych. www. scdn. pl

MVPA od umiarkowanej do intensywnej aktywności www. scdn. pl

www. scdn. pl

Porównanie www. scdn. pl

VPA – intensywna aktywność www. scdn. pl

Ryc. 5. Odsetek młodzieży spełniającej kryterium VPA powyżej 3 razy w tygodniu wg płci i wieku www. scdn. pl

www. scdn. pl

www. scdn. pl

www. scdn. pl

www. scdn. pl

Ryc. 9. Odsetek młodzieży spędzającej 2 lub więcej godzin dziennie w dniach szkolnych przed ekranem wg województw i rodzaju zajęć sedentarnych (dane standaryzowane) www. scdn. pl

Prezentowany raport jednoznacznie wskazuje konieczność podjęcia działań w kierunku: • zwiększenia udziału wszystkich grup wieku w zorganizowanych zajęciach sportowych pozaszkolnych (przedszkolnych); • promowania aktywnego transportu do przedszkoli i szkoły - bezpieczna droga do szkoły (pobocza, ścieżki rowe, elementu odblaskowe dla uczniów). • poprawy dostępu do infrastruktury sportowej w miejscu zamieszkania dla dzieci i młodzieży , zwłaszcza na wsi; • promowanie wspólnej aktywności fizycznej w rodzinie; • promocji aktywności fizycznej wśród rodziców; • krótszy czas poświęcany zajęciom sedentarnym (na przykład tzw. „screen time”) oraz odpowiednia higiena snu; • regularne używanie aplikacji na smartfony monitorujące aktywność fizyczną; • dostępu do nowych technologii monitorujących aktywność fizyczną dla nastolatków, na przykład mobilnych aplikacji. www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę”- 2011 - 2016 KIK 34 Projekt z funduszy szwajcarskich. Kierownik Projektu prof. dr hab. Mirosław Jarosz W Polsce średnia długość życia ciągle odbiega od średniej w Unii Europejskiej. Nie jest to kwestia klimatu, szczęścia, ani genów. W Polsce w pierwszych dekadach dwudziestego pierwszego wieku tempo wzrostu nadmiernej masy ciała (otyłości i nadwagi łącznie) okazało się większe niż w wielu innych krajach europejskich. Światowa Organizacja Zdrowia i Komisja Europejska za najważniejsze czynniki ryzyka rozwoju otyłości i jej konsekwencji uznają przede wszystkim niewłaściwe żywienie i brak dostatecznej aktywności fizycznej. Czynniki te są modyfikowalne, podlegają zmianie, dzięki czemu można nie tylko ograniczyć groźne konsekwencje otyłości, lecz wręcz je odwrócić. www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

39

Dane z IŻ i Ż „ Zachowaj Równowagę” www. scdn. pl

• ZWIĘKSZENIA UDZIAŁU WSZYSTKICH GRUP WIEKU W ZORGANIZOWANYCH ZAJĘCIACH SPORTOWYCH POZASZKOLNYCH (PRZEDSZKOLNYCH) • PROMOWANIA AKTYWNEGO TRANSPORTU DO PRZEDSZKOLI I SZKOŁY - BEZPIECZNA DROGA DO SZKOŁY (POBOCZA, ŚCIEŻKI ROWE, ELEMENTU ODBLASKOWE DLA UCZNIÓW). • POPRAWY DOSTĘPU DO INFRASTRUKTURY SPORTOWEJ W MIEJSCU ZAMIESZKANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY , ZWŁASZCZA NA WSI • PROMOWANIE WSPÓLNEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ W RODZINIE • PROMOCJI AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ WŚRÓD RODZICÓW • KRÓTSZY CZAS POŚWIĘCANY ZAJĘCIOM SEDENTARNYM (NA PRZYKŁAD TZW. „SCREEN TIME”) ORAZ ODPOWIEDNIA HIGIENA SNU • REGULARNE UŻYWANIE APLIKACJI NA SMARTFONY MONITORUJĄCE AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ; • DOSTĘPU DO NOWYCH TECHNOLOGII MONITORUJĄCYCH AKTYWNOŚĆ FIZYCZNĄ DLA NASTOLATKÓW, NA PRZYKŁAD MOBILNYCH APLIKACJI www. scdn. pl

Dziękuje za uwagę Jolanta Sabat jolanta. sabat@scdn. pl www. scdn. pl