TINGULLI Zri ka sht tingulli Tingulli sht z

TINGULLI (Zëri)

Çka është tingulli? Tingulli është zë që përfitohet nga lëvizja, goditja ose fërkimi. 2

Si krijohet tingulli? 1. Tingulli krijohet kur ndonjë material ose mjet dridhet. 3. Tingulli dëgjohet kur dridhjet arrijnë deri në veshin tonë. 2. Kur një mjet dridhet, shkakton që të dridhet edhe ajri dhe materialet përreth. 3

A ju kujtohet, si i kemi mësuar shkronjat klasën e dytë? Pra, shkronjat kur i shqiptojmë quhen tinguj. Tingulli shqiptohet dhe dëgjohet. Ne kur flasim prodhojmë tinguj. Tingulli është zë. 4

Çdo gjë që na rrethon në natyrë prodhon tinguj Çdo trup që lëshon tingull quhet burim tingulli. Burim tingulli mund të jenë: biçikleta, bletët, zogjtë, qeni, zërat dhe zhurma e fëmijëve, përplasja e topit. . 5

Gjithçka në natyrë prodhon tingull nëse përplaset (goditet) ose fërkohet • Tinguj prodhojnë edhe pemët. Si? • Kur fryn era, valëvit gjethet dhe ne dëgjojmë një fëshfëllimë. Në këtë rast është prodhuar tingull. • Burimi i tingullit kush është? Burim tingulli është përplasja e erës me gjethet. 6

Kemi mësuar për tingujt edhe në muzikë Instrumentet muzikore na japin tinguj shumë të këndshëm. Çka do të ndodhë me telin e kitarës nëse e tërheqim dhe e lëshojmë? Ai do të dridhet dhe do të krijojë tingull. Mendo edhe për instrumentet tjera muzikore. Vallë si e krijojnë tingullin? 7

Mbaj mend: • Tingulli është zë. • Ai krijohet nga dridhja ose fërkimi. • Tingulli përhapet nga një burim dhe dëgjohet kur arrin në veshin tonë.

Përgjigju në pyetjet e mëposhtme: 1. Çka është tingulli? 2. Si krijohet tingulli? 3. Çka quajmë burim tingulli? Numëro disa. 4. Shkruaj tingujt që krijojnë kafshët. Si bën: qeni, macja, lopa, qingji, pula, kali, zogu. . . ? Po të munesh, bëj një mjet të thjeshtë që krijon tinguj.