OCUK HAKLARI Prof Dr Yasemin Karaman Kepenekci OCUK

ÇOCUK HAKLARI Prof. Dr. Yasemin Karaman Kepenekci

ÇOCUK HAKLARININ ULUSLARARASI ALANA GEÇİŞİNİN NEDENLERİ NELERDİR? Diğer bir deyişle, • Uluslararası insan hakları bildirgeleri ve sözleşmeleri varken uluslararası toplumun çocuk haklarına ilgi göstermesinin ve bu alanlarda özel düzenlemeler yapmasının nedenleri nelerdir?

• Birincisi, çocuğun yetişkin bir insanın küçültülmüş modeli olmadığı gerçeğinin anlaşılmış olmasıdır. Çocuk, çevresini algılayışı, yorumlayışı yetişkinden farklı özel bireydir. Masum, duyarlı, bağımlı ve korunması gereken bir varlıktır. Kısaca, Çocuğun kendine özgü fiziksel ve zihinsel kişilik özellikleri ve gereksinimleri vardır.

Çocuğun bu özelliklerini ve gereksinimlerini dikkate alan uluslararası toplum tüm insanların sahip olduğu genel insan haklarının yanında, çocukların haklarını korumayı amaçlayan özel düzenlemeler yapma gereğini duymuştur.

• Uluslararası toplumu çocuk haklarını özel olarak korumaya yönelten ikinci önemli neden de çocukların bütün dünyada karşılaştıkları son derece olumsuz durumlardır.

Dünya’da yaşanan bu olumsuzluklar özetle şunlardır: • Aileleri tarafından terk edilen milyonlarca çocuk çok ağır işlerde ve olumsuz koşullarda çalışarak yaşamını sürdürmektedir. Bu çocukların büyük bir kısmı yasa dışı işlere, fuhşa ve dilenciliğe yöneltilmektedir. • 6 -11 yaşları arasında milyonlarca çocuk (120 milyonun üzerinde) okula gitme olanaklarından yoksundur. • Gelişmekte olan ülkelerde 155 milyonun üzerindeki çocuk mutlak yoksulluk düzeyinde yaşamaktadır. • Her yıl 3, 5 milyondan fazla çocuk önlenebilir, tedavi edilebilir hastalıklardan ölmektedir. • Daha varlıklı toplumlarda yaşayanlar da içinde olmak üzere milyonlarca çocuk bedensel, duygusal, cinsel istismara uğramakta ya da uyuşturucu kurbanı olmaktadır…

• Çocuk Hakları konusunda ilk hukuksal düzenleme, 1924 yılında Milletler Cemiyeti tarafından kabul edilen “Cenevre Çocuk Hakları Bildirgesi”dir.

• İkinci uluslararası düzenleme 20 Kasım 1959 tarihli “Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirgesi”dir. Bildirge, insanlığın çocuğa her şeyin en iyisini vermekle yükümlü olduğu felsefesini temel alan on maddeden oluşmuştur.

TEŞEKKÜRLER