Mikroekonomia Wykad 2 1 Podatki porednie od sprzeday

  • Slides: 34
Download presentation
Mikroekonomia Wykład 2 1

Mikroekonomia Wykład 2 1

Podatki pośrednie (od sprzedaży) n n Podatki pośrednie (obrotowy, akcyza, VAT, itd. ) powodują,

Podatki pośrednie (od sprzedaży) n n Podatki pośrednie (obrotowy, akcyza, VAT, itd. ) powodują, że cena, jaką płaci nabywca, czyli konsument (PD) jest wyższa od ceny, którą otrzymuje dostawca, czyli firma (PS). Równowaga z podatkiem: D(PD*) = S(PS*) Podatek od wartości albo procentowy (np. obrotowy, VAT), to takie τ, że PD = (1 + τ)PS czyli Pbrutto = (1 + τ)Pnetto czyli pozwala na automatyczną waloryzację wartości podatku. Podatek od ilości albo kwotowy (np. akcyza, podatek rolny), to takie t, że PD = PS + t czyli Pbrutto = Pnetto+ t Podatek ryczałtowy 2

Przykład - akcyza p S 2=S 1+t D S 1 $t pd p* ps

Przykład - akcyza p S 2=S 1+t D S 1 $t pd p* ps Podatek akcyzowy t można zilustrować jako przesunięcie krzywej podaży w górę Dostawcy otrzymują ps = pd – t qt q* D(p), S(p) S(p. S) = c + dp. S = c + d(pd – t) = c + dpd – dt, czyli krzywa podaży przesunie się do góry o t. Dla każdej ceny sprzedający będą chcieli dostarczyć mniej towaru, niż przed nałożeniem podatku. 3

Przykład - akcyza p Popyt Podaż Albo jako spadek popytu pd p* ps $t

Przykład - akcyza p Popyt Podaż Albo jako spadek popytu pd p* ps $t qt q* Konsumenci płacą pd = ps + t D(p), S(p) Po nałożeniu podatku pd oraz ps, co powoduje spadek q w równowadze. 4

Przykład- akcyza p Popyt pd p* ps Podaż Nie ma znaczenia w jaki sposób

Przykład- akcyza p Popyt pd p* ps Podaż Nie ma znaczenia w jaki sposób $t to przedstawimy $t qt q* D(p), S(p) 5

Przykład algebraiczny - akcyza n n Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że podatki

Przykład algebraiczny - akcyza n n Często można spotkać się ze stwierdzeniem, że podatki pośrednie są w całości przerzucane na konsumentów. Czy to prawda? Przed wprowadzaniem podatku: Popyt, podaż: D(p. D) = a – bp. D S(p. S) = c + dp. S Po wprowadzeniu podatku: a – bp. D* = c + dp. S*, gdzie p. D* = p. S* + t 6

Przerzucanie podatku n n Podatek jest w całości przerzucony na konsumentów jeśli po wprowadzeniu

Przerzucanie podatku n n Podatek jest w całości przerzucony na konsumentów jeśli po wprowadzeniu podatku cena, którą płacą konsumenci wzrasta dokładnie o wysokość podatku t, tzn. P D * = P *+ t Tymczasem na podstawie poprzedniego przykładu, możemy stwierdzić, że cena dla nabywców wzrasta o mniej niż t Poprzednio konsumenci płacili p*, teraz płacą p* + td/(b+d), czyli konsumenci płacą d/(b+d) część podatku Poprzednio sprzedający otrzymywali p*, teraz otrzymują p* - tb/(b+d), czyli sprzedający płacą b/(b+d) część podatku 7

Rozkład ciężaru podatkowego p pd p* ps Popyt Podaż To spada na konsumentów Ta

Rozkład ciężaru podatkowego p pd p* ps Popyt Podaż To spada na konsumentów Ta część spada na sprzedających qt q* D(p), S(p) Zauważmy, że o tym, jaka część podatku jest płacona przez konsumentów, a jaka przez producentów decydują jedynie elastyczności krzywych popytu i podaży w punkcie równowagi. 8

Podział ciężaru podatkowego zależy od relacji elastyczności n n n Elastyczność cenowa podaży jest

Podział ciężaru podatkowego zależy od relacji elastyczności n n n Elastyczność cenowa podaży jest dodatnia i mierzy reakcję wielkości podaży na zmianę ceny, w sąsiedztwie p= p*: Elastyczność cenowa popytu jest ujemna i mierzy reakcję wielkości popytu na zmianę ceny, w sąsiedztwie p= p*: : 9

Podział ciężaru podatkowego zależy od relacji elastyczności n n Wykorzystując te wzory otrzymujemy: (p.

Podział ciężaru podatkowego zależy od relacji elastyczności n n Wykorzystując te wzory otrzymujemy: (p. D – p*)/(p* – p. S) = - S / D , czyli stosunek obciążeń podatkowych producentów i konsumentów jest równy stosunkowi elastyczności popytu i podaży. Ten, kto ma wyższą elastyczność, płaci mniejszą część podatku. W skrajnym przypadku, gdy np. popyt jest doskonale elastyczny, to sprzedający płacą cały podatek, i vice versa. 10

p Skrajny przypadek przerzucania podatku Popyt Podaż $t pd ps = p * qt

p Skrajny przypadek przerzucania podatku Popyt Podaż $t pd ps = p * qt = q* D(p), S(p) W przypadku sztywnego popytu ( D = 0), konsumenci płacą cały podatek mimo tego, że został nałożony na sprzedawców 11

Strata społeczna z tytułu podatku p p* Popyt Podaż CS BRAK PODATKU PS q*

Strata społeczna z tytułu podatku p p* Popyt Podaż CS BRAK PODATKU PS q* D(p), S(p) 12

Strata społeczna z tytułu podatku p Popyt Podaż $t pd CS p* G ps

Strata społeczna z tytułu podatku p Popyt Podaż $t pd CS p* G ps PS Podatek obniża zarówno CS jak i PS Dostarcza przychodów podaktowych, ale obniża całkowity dobrobyt qt q* Strata społeczna pokazuje nieefektywność interwencji rządowej na rynku 13

Strata społeczna a elastyczność p Popyt Podaż $t pd p* ps qt q* Strata

Strata społeczna a elastyczność p Popyt Podaż $t pd p* ps qt q* Strata społeczna maleje, gdy popyt lub podaż stają się mniej elastyczne D(p), S(p) 14

Strata społeczna a elastyczność p Popyt Podaż $t pd p* ps Strata społeczna rośnie

Strata społeczna a elastyczność p Popyt Podaż $t pd p* ps Strata społeczna rośnie qt q* D(p), S(p) 15

Skrajny przypadek zerowej straty społecznej p Podaż Popyt pd $t ps = p* qt

Skrajny przypadek zerowej straty społecznej p Podaż Popyt pd $t ps = p* qt = q* W przypadku sztywnego popytu D = 0, podatek nie powoduje straty społecznej D(p), S(p) To samo dotyczy przypadku ze sztywną podażą. 16

Podatek od wartości p S D pd t Pd =Ps(1+t) ps qt q* D(p),

Podatek od wartości p S D pd t Pd =Ps(1+t) ps qt q* D(p), S(p) 17

Analiza długookresowa p Popyt pd = p* + t W długim okresie cały ciężar

Analiza długookresowa p Popyt pd = p* + t W długim okresie cały ciężar podatków spada na konsumentów t ps = p* qt q* LR podaż (z podatkiem) LR podaż (bez podatku) D(p), S(p) 18

Monopol P 1 zależy od elastyczności popytu n P ≥ t lub P t

Monopol P 1 zależy od elastyczności popytu n P ≥ t lub P t (w konkurencji doskonałej P t) n Zyski monopolisty spadają wraz z wprowadzeniem podatku n 2005 Pearson Education, Inc 19

Subwencje n Subwencje możemy analizować w podobny sposób jak podatki u n n n

Subwencje n Subwencje możemy analizować w podobny sposób jak podatki u n n n Są to płatności, które obniżają cenę konsumentom poniżej ceny producentów Jest to po prostu ujemny podatek Produkcja rośnie Konsumenci korzystają w większym stopniu na subwencjach niż producenci jeśli relacja ED /ES jest mała (czyli popyt mniej elastyczny niż podaż) 20

Subwencje Cena PS Subwen cja P 0 Pd Podobnie jak w przypadku podatków, korzyści

Subwencje Cena PS Subwen cja P 0 Pd Podobnie jak w przypadku podatków, korzyści z subwencji są rozdzielone S pomiędzy konsumentami a producentami w zależności od elastyczności krzywych D i S D Q 0 Q 1 Ilość 21

Podatki vs Subwencje Podatki Subwencje Pd > P 0 > Ps Ps > P

Podatki vs Subwencje Podatki Subwencje Pd > P 0 > Ps Ps > P 0 > Pd Pd = Ps + t Ps = Pd - t Pd = Ps - t Ps = Pd + t Q' < Q 0 Q' > Q 0 Qd = Qs = Q' 22

Regulacja cen Pozostali konsumenci, którzy poprzednio brali udział w transakcji, tracą: B Konsumenci biorąc

Regulacja cen Pozostali konsumenci, którzy poprzednio brali udział w transakcji, tracą: B Konsumenci biorąc udział w transakcji zyskują: A Cena S Producenci tracą: A+C B P 0 A C Strata dla społeczeństwa to: B+C Pmax D Q 1 Q 0 Q 2 Ilość 23

Regulacja cen: popyt nieelastyczny D Cena S B P 0 Pmax Konsumenci tracą więcej

Regulacja cen: popyt nieelastyczny D Cena S B P 0 Pmax Konsumenci tracą więcej (B) niż zyskują (A) C A Q 1 Q 2 Ilość 24

Ceny minimalne n Gdy ceny są ustalone powyżej równowagi rynkowej, to: Popyt spada u

Ceny minimalne n Gdy ceny są ustalone powyżej równowagi rynkowej, to: Popyt spada u Producenci jednak mogą zwiększyć podaż ze względu na wyższą cenę u To spowoduje dodatkowe straty dla producentów (koszt produkcji powyżej ilości zapotrzebowania) u 25

Ceny minimalne Bezpowrotna strata: B + C W wyniku wyższej ceny konsumenci tracą obszar

Ceny minimalne Bezpowrotna strata: B + C W wyniku wyższej ceny konsumenci tracą obszar A P Konsumenci, którzy wypadną z rynku tracą obszar B S Pmin A Na skutek wzrostu cen, producenci zyskują obszar A B P 0 C Na skutek zmniejszenia popytu, producenci D tracą obszar C Q 1 Q 0 Q 26

Ceny minimalne Co się stanie jeśli producenci zwiększą produkcję do poziomu Q 2 na

Ceny minimalne Co się stanie jeśli producenci zwiększą produkcję do poziomu Q 2 na skutek polityki cen minimalnych? P S Niesprzedana produkcja: Q 2 - Q 3 Pmin A Całkowity koszt niesprzedanej produkcji : D B C P 0 Zmiana nadwyżki producenta: A- C-D D Q 3 Q 0 Q 27

Ceny gwarantowane n Większość polityki rolnej jest oparta na systemie cen gwarantowanych u n

Ceny gwarantowane n Większość polityki rolnej jest oparta na systemie cen gwarantowanych u n Ceny są ustalane przez rząd powyżej poziomu rynkowego i utrzymywane poprzez skup nadwyżki podaży Rząd może zwiększyć ceny bezpośrednio lub pośrednio (poprzez ograniczenie produkcji lub poprzez odpowiednie bodźce dla producentów) 28

Ceny gwarantowane W celu utrzymania cen na poziomie Ps rząd skupuje ilości Qg =

Ceny gwarantowane W celu utrzymania cen na poziomie Ps rząd skupuje ilości Qg = (Q 2 -Q 1)PS P Utrata nadwyżki konsumentów: A+B S Qg Ps A P 0 D B Wzrost nadwyżki producentów: A+B+D Strata netto dla społeczeństwa: E+B D + Qg E D Q 1 Q 0 Q 2 Q Mniej kosztowne byłoby po prostu oddanie rolnikom pieniędzy 29

Ograniczenia ilościowe n Rząd może także przyczynić się do wzrostu cen poprzez redukcję podaży

Ograniczenia ilościowe n Rząd może także przyczynić się do wzrostu cen poprzez redukcję podaży Limity na licencje taksówkarskie w mieście u Ograniczona liczba licencji na sprzedaż alkoholu u 30

Ograniczenia ilościowe S’ P Przesunięcie krzywej podaży do S’ na skutek wprowadzenia ograniczenia ilościowego

Ograniczenia ilościowe S’ P Przesunięcie krzywej podaży do S’ na skutek wprowadzenia ograniczenia ilościowego Q 1 S PS A • Zmiana CS = -A - B • Zmiana PS = A - C • Bezpowrotna strata = B+C B P 0 C D Q 1 Q 0 Q 31

Ograniczenia ilościowe Rząd płaci rolnikom, żeby nie produkowali więcej przy wyższych cenach S S’

Ograniczenia ilościowe Rząd płaci rolnikom, żeby nie produkowali więcej przy wyższych cenach S S’ P PS Zmiana CS = -A - B D A Wydatki rządowe =B+C+D B P 0 C Zmiana PS = A–C+B + D + C D Q 1 Q 0 Q 32

Ograniczenia importowe i cła n Kraje stosują ograniczenia importowe i taryfy, aby utrzymać ceny

Ograniczenia importowe i cła n Kraje stosują ograniczenia importowe i taryfy, aby utrzymać ceny krajowe na poziomie powyżej cen światowych. Ograniczenia importowe – są to limity ilości dóbr, które mogą być importowane do kraju. u Cło – jest to podatek na dobra importowane. u n n Pozwala to krajowym producentom cieszyć się z większego zysku. Wysoki koszt dla konsumentów 33

Ograniczenia importowe Bez interwencji rządu ceny krajowe są równe cenom światowym PW. P Ograniczenie

Ograniczenia importowe Bez interwencji rządu ceny krajowe są równe cenom światowym PW. P Ograniczenie importu do zera wpływa na wzrost cen (P 0) P 0 A B PW S • Strata dla konsumentów: A+B+C • Korzyść dla producentów: A • Bezpowrotna strata: B +C C Import D QS Q 0 QD Q 34