CUKIERNIK wersja dla gimnazjum i szk ponadgimnazjalnych CUKIERNIK

CUKIERNIK wersja dla gimnazjum i szkół ponadgimnazjalnych

CUKIERNIK Multimedialna charakterystyka zawodu Nazwa zawodu: cukiernik Kod zawodu w klasyfikacji szkolnictwa zawodowego: 741[01] Kod zawodu w klasyfikacji zawodów i specjalności dla potrzeb rynku pracy: 751201

Syntetyczny opis zawodu i środowiska pracy Czy wiesz, że cukiernik: • wykonuje czynności związane z wypiekiem ciast i ciastek o różnych gramaturach i kształtach przekładanych nadzieniami, z różnego rodzaju polewami i kuwerturą, przy użyciu specjalnych maszyn i urządzeń oraz sprzętów.

Praca własna… Po zapoznaniu się z powyższym opisem z pewnością znalazłeś sformułowania niezrozumiałe dla Ciebie. Podkreśl je, a następnie, korzystając z dostępnych źródeł informacji, postaraj się wyjaśnić te sformułowania. Najlepiej porozmawiaj z osobami zatrudnionymi w zawodzie lub poszukaj samodzielnie informacji w Internecie. Efekty pracy udokumentuj poprzez stworzenie własnej, rozszerzonej wersji charakterystyki zawodu. Może to być teczka, do której włożysz wszystkie, Twoim zdaniem ważne, informacje dotyczące zawodu. Uwaga: Podobnie postąp, kiedy zapoznasz się z treścią kolejnych slajdów.

Zadania i umiejętności zawodowe Wybrane zadania zawodowe: • • • Wykonywanie ciast , ciastek i deserów zgodnie z recepturą, formowanie, smażenie, wypiekanie. Mieszanie surowców w zależności od rodzaju ciast oraz ich wyrabianie. Przygotowywanie różnego rodzaju nadzień, np. kremów, galaretek, polew, owoców, marmolad, ponczów. Przekładanie i nadziewanie różnymi masami, wykańczanie glazurą, galaretką, cukrem pudrem lub kuwerturą, w zależności od rodzaju ciasta lub ciastek. Regulowanie maszyn i urządzeń w zakresie utrzymania właściwych parametrów technologicznych. Usuwanie drobnych usterek w zespołach mechanicznych elementów bezpośrednio stykających się z ciastem. Ocenianie sprawności techniczno-technologicznej maszyn i urządzeń ciastkarskich. Prowadzenie dokumentacji produkcyjnej oraz rozliczeń technologicznych zużycia surowców i półfabrykatów do produkcji. Utrzymywanie porządku i czystości na stanowiskach pracy oraz przestrzeganie obowiązujących zasad BHP i ochrony przeciwpożarowej.

Wybrane umiejętności niezbędne do pracy w zawodzie cukiernika: • • • • Umiejętność wykonywania ciast zgodnie z recepturą. Umiejętność utrzymania porządku na stanowisku pracy. Umiejętność stosowania procedur i receptur. Obowiązkowość i odpowiedzialność. Koordynacja wzrokowo-ruchowa. Niepospolite wyczucie smaku. Wyobraźnia i kreatywność. Percepcja kształtów. Wrażliwość estetyczna i smakowa. Umiejętność przestawiania się z jednej czynności na inną. Samodzielność i inicjatywa. Spostrzegawczość. Odpowiedzialność za stan zdrowia konsumentów. Wytrzymałość na długotrwały wysiłek. Przestrzeganie przepisów technologicznych, sanitarnych i higienicznych. Uwaga: W podanych treściach mogą pojawiać się nowe, niezrozumiałe sformułowania. Spróbuj je rozszyfrować, korzystając z pomocy doradcy zawodowego, Internetu, literatury.

Podstawowe narzędzia pracy w zawodzie Maszyny i urządzenia do wyrobu wypieków i ciast, m. in. : aparat wyparny, zagniatarka, sita o różnej średnicy oczek, cylindry miarowe, przeciągarka, garnki, wagi, miski, wałki, tace, miksery oraz sprzęty kuchenne: piece, stoły, kuchenka itp.

Cechy psychofizyczne Test samooceny Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie cukiernika, powinniśmy przede wszystkim wziąć pod uwagę swoje możliwości, cechy osobowości, zainteresowania, uzdolnienia, temperament i predyspozycje fizyczne. Przed przystąpieniem do testu przygotuj kartkę papieru i ołówek lub długopis. Następnie przeczytaj uważnie poniższy test, dotyczący wymaganych cech psychofizycznych oraz predyspozycji fizycznych i zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod kątem ich spełniania. Wyniki zapisz na przygotowanej kartce. Uwaga: Nie ma sensu zaznaczać nieprawdy, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie.

Lp. Cechy osobowości, predyspozycje fizyczne Tak Nie 1. Czy jesteś dokładny? 1 0 2. Czy masz podzielną uwagę i potrafisz wykonywać kilka 1 0 czynności naraz? 3. Czy jesteś wytrzymały i odporny na niewygodne warunki pracy? 1 0 4. Czy jesteś cierpliwy? 1 0 5. Czy potrafiłbyś skupić uwagę na jednej czynności przez dłuższy czas? 1 0 6. Czy wytrwałość to Twoja mocna strona? 7. Czy jesteś sumienny? 1 0 8. Czy praca cukiernika byłaby odpowiednią pracą dla Ciebie? 1 0 9. Czy praca fizyczna byłaby odpowiednią dla Ciebie? 1 0 Czy jesteś odpowiedzialny? 1 0 10. Dodaj wszystkie punkty i w okienku zsumuj swój wynik. Razem punktów:

Klucz odpowiedzi. Jeśli uzyskałeś: Od 7 do 10 punktów – Twoje odpowiedzi sugerują, że prawdopodobnie jest to zawód, który możesz wziąć pod uwagę w swoich wyborach. Zawsze jednak warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się doradcą zawodowym. Od 4 do 6 punktów – możesz rozważyć ten wybór, ale zastanów się – być może istnieją zawody lepiej dopasowane do Twoich cech osobowości i predyspozycji fizycznych. Ewentualnie zbierz więcej informacji na temat danego zawodu i ponownie je przeanalizuj. Zawsze warto przemyśleć dokładnie decyzję i skonsultować się z doradcą zawodowym. Od 0 do 3 punktów – zastanów się, może warto przyjrzeć się dokładniej innym zawodom, bliższym Twoim predyspozycjom. Zachęcamy także do zbierania kolejnych informacji, które ułatwią Ci podjęcie decyzji. Zawsze warto przemyśleć ją dokładnie i skonsultować się doradcą zawodowym.

Przeciwwskazania zdrowotne Decydując się na podjęcie pracy w zawodzie cukiernik, powinniśmy także wziąć pod uwagę przeciwwskazania zdrowotne. Test samooceny Przeczytaj uważnie poniższy wykaz przeciwwskazań zdrowotnych, a następnie oceń siebie pod tym kątem. Wybierz właściwą odpowiedź. Uwaga: Nie ma sensu wybierać nieprawdziwych odpowiedzi, gdyż w ten sposób oszukiwałbyś sam siebie. Uwaga: Zamieszczone treści zawierają dużo sformułowań medycznych, zanim odpowiesz, postaraj się je wyjaśnić. Praca własna… Uwaga: W podanych treściach jest prawdopodobnie dużo nowych niezrozumiałych sformułowań, spróbuj je rozszyfrować.

Lp. Przeciwwskazania zdrowotne Tak Nie 1. Czy często chorujesz i masz skłonność do zapadania na infekcje? 0 1 2. Czy chorujesz na padaczkę? 0 1 3. Czy odczuwasz czasem zawroty głowy? 0 1 4. Czy przydarzyły się Ci w niedawnej przeszłości sytuacje, w których zemdlałeś? 0 1 5. Czy masz lęk wysokości, lęk przestrzeni itp. ? 0 1 6. Czy cierpisz na znaczną wadę słuchu lub wzroku? 0 1 7. Czy cierpisz na alergie? 0 1 8. Czy masz wadę serca lub inną wadę, która uniemożliwia Ci wykonywanie prac fizycznych? 0 1 9. Czy cierpisz na choroby ograniczające ruchy Twoich rąk i/lub nóg, np. na reumatyzm? 0 1 10. Czy odczuwasz inne dolegliwości, które Twoim zdaniem utrudniłyby Ci pracę w zawodzie cukiernika? 0 1

Klucz odpowiedzi W przypadku, gdy choć raz, odpowiadając na powyższe pytania, wybrałeś wariant „TAK”, musisz się skontaktować z lekarzem medycyny pracy, który będzie w stanie stwierdzić, czy masz przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy w zawodzie cukiernika. Pamiętaj, że istnieje dużo więcej przeciwwskazań do pracy w zawodzie, zatem warto, abyś dokonując wyborów zawodowych, szczegółowo zapoznał się z tymi przeciwwskazaniami. Zawsze możesz też skonsultować się z doradcą zawodowym.

Kształcenie w zawodzie Jak zostać cukiernikiem? Aby zostać cukiernikiem, trzeba skończyć odpowiedni kierunek w szkole zawodowej lub technikum. Podczas trzyletniej nauki zawodu uczniowie zdobywają wiedzę z technologii produkcji cukierniczej, obsługi niezbędnych maszyn i urządzeń, procesów produkcji, różnych metod wypiekania i przygotowywania ciast i deserów, ich ozdabiania i podstaw przedsiębiorczości. Poza praktykami w szkolnych pracowniach odbywają także praktyki w zakładach cukierniczych. Po zakończeniu nauki przystępuje się do egzaminu zawodowego przed OKE, który umożliwia uzyskanie zawodu cukiernika. W szkole cukiernik przygotowuje się do: • sporządzania wyrobów cukierniczych według określonych receptur i technologii w zakładzie rzemieślniczym, jak i w dużym zakładzie produkcyjnym, • dobierania surowców do produkcji określonego wyrobu cukierniczego, • dobierania, eksploatacji i konserwacji narzędzi i maszyn stosowanych w produkcji wyrobów cukierniczych. Cukiernik, który chce podnieść swoje kwalifikacje, może przystępować do egzaminów na tytuł mistrza po spełnieniu określonych warunków.

Kształcenie w zawodzie Praca własna… 1. Poszukaj w najbliższej okolicy adresów szkół zawodowych, w których możesz podjąć naukę w zawodzie cukiernika. Zapisz je, a następnie zapoznaj się z ich ofertą edukacyjną. Możesz to zrobić na kilka sposobów: 1) odnaleźć strony szkół zawodowych w Internecie, 2) przeglądać poradniki, w których zaprezentowano ofertę szkół ponadgimnazjalnych, 3) rozmawiać ze znajomymi pracującymi w zawodzie lub z kolegami uczącymi się w danym zawodzie, 4) i najtrudniejsze – wybrać się do szkoły, by na miejscu zrobić wywiad. Dokumenty potwierdzające Twoją aktywność w poszukiwaniu informacji o zawodzie, sukcesywnie wkładaj do teczki. 2. Zapoznaj się z ofertą Związku Rzemiosła Polskiego (www. zrp. pl).

Rynek pracy Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie cukiernika może podejmować pracę w zakładach produkcyjnych wytwarzających artykuły cukiernicze, takie jak: ciasta, wyroby czekoladowe, lody, pieczywo cukiernicze, wyroby karmelowe. Może także pracować w barach, restauracjach przy wykonywaniu deserów. Może także założyć własną działalność gospodarczą.

Rynek pracy Praca własna… 1. Czy są problemy ze znalezieniem pracy w zawodzie cukiernika? Na to pytanie samodzielnie poszukaj odpowiedzi. W tym celu przeprowadź wywiady z kilkoma osobami, najlepiej z cukiernikami pracującymi na własny rachunek lub zatrudnionymi w czyjejś firmie. Jeżeli nie masz takiej możliwości, sięgnij po informacje z gazet (np. po ogłoszenia o pracę) lub z Internetu. Wypełnij poniższą tabelę. Lp. Źródło informacji (ogłoszenie – gazeta, ogłoszenie – Internet) Najważniejsze informacje o zawodzie w skrócie (zadania zawodowe, cechy osobowości, wynagrodzenie) 1 2 3 Dodatkowo możesz zapoznać się z opracowaniami statystycznymi zamieszczonymi przez urzędy pracy. Takie zbiorcze opracowanie znajdziesz na portalu Publicznych Służb Zatrudnienia (www. psz. praca. gov. pl, patrz zakładka: „Informacje o rynku pracy”).

Źródła informacji I. Interesujące źródła informacji: Jeżeli chcesz pogłębić wiedzę na temat świata zawodów, możliwości kształcenia, to zachęcamy do przejrzenia informacji zawartych w publikacjach wskazanych w zakładce „Polecane publikacje”.

II. Przy opracowywaniu charakterystyki wykorzystaliśmy poniższe źródła informacji: • • Pomykało W. (red. ): Encyklopedia Pedagogiczna, , Fundacja Innowacje, Warszawa 1993. Przewodnik po zawodach, wyd. II, Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa 2003. Praca zbiorowa, Ciastkarstwo. Cukiernik, Zasadnicza Szkoła Zawodowa, REA. Jarosz K. : Przygotowanie do zawodu piekarza i cukiernika w nowym systemie szkolenia i egzaminowania, „Przegląd piekarski i cukierniczy”, 12/2004. Akty prawne: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalnos ci na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (DZ. U. 2010 Nr 82, poz. 537).

Dziękujemy za uwagę i zachęcamy do dalszych poszukiwań informacji na temat zawodów, które Cię interesują.