5395 sayl ocuk Koruma Kanunu 5395 SAYILI OCUK

5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu

5395 SAYILI ÇOCUK KORUMA KANUNUNUN AMACI KORUNMA İHTİYACI OLAN SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR

ÇOCUK KORUMA KANUNU İŞLEYİŞ ŞEMASI

• Korunma ihtiyacı olan bir çocuğun ne tür tedbirlerle desteklenmeye ihtiyacı olabilir?

Koruyucu ve Destekleyici Tedbirler (ÇKK md. 5) DANIŞMANLIK çocuğun bakımından sorumlu olan kimselere çocuk yetiştirme konusunda; çocuklara da eğitim ve gelişimleri ile ilgili sorunlarının çözümünde yol göstermeye EĞİTİM çocuğun bir eğitim kurumuna gündüzlü veya yatılı olarak devamına; iş ve meslek edinmesi amacıyla bir meslek veya sanat edinme kursuna gitmesine veya meslek sahibi bir ustanın yanına yahut kamuya ya da özel sektöre ait işyerlerine yerleştirilmesine BAKIM çocuğun bakımından sorumlu olan kimsenin herhangi bir nedenle görevini yerine getirememesi hâlinde, çocuğun resmî veya özel bakım yurdu ya da koruyucu aile hizmetlerinden yararlandırılması veya bu kurumlara yerleştirilmesine çocuğun fiziksel ve ruhsal sağlığının korunması ve SAĞLIK tedavisi için gerekli geçici veya sürekli tıbbî bakım ve rehabilitasyonuna, bağımlılık yapan Maddeleri kullananların tedavilerinin yapılmasına BARINMA barınma yeri olmayan çocuklu kimselere veya hayatı tehlikede olan hamile kadınlara uygun barınma yeri sağlamaya M. E. B. ASPB Yerel Yön. M. E. B. ÇSGB ASPB Sağlık Bak. ASPB Yerel Yön. M. E. B.

DİKKAT!!! • Bu tedbirler sadece korunma ihtiyacı olan çocuklar için değil aynı zamanda suça sürüklenen çocuklar için de uygulanabilmektedir. • Ceza sorumluluğu olmayan çocuklar hakkında çocuğa özgü güvenlik tedbirine hükmedilir. (TCK- 31. madde ) = KDT (ÇKK 11)

Kuruma Bildirim Yükümlülüğü (ÇKK 6) Adlî ve idarî merciler, Kolluk görevlileri, Sağlık ve eğitim kuruluşları, Sivil toplum kuruluşları, Köy ve mahalle muhtarları, Belediye zabıta memurları, Kamu kurum ve kuruluşlarının görevlileri, Vatandaşlar, Bir çocuğun korunma ihtiyacı olduğundan haberdar olanlar bunu ASP il/ilçe müdürlüklerine bildirmekle yükümlüdür.

KDT Kararı Alınması HAKİM/MAHKEME a. İstem Üzerine (Ana-Baba, vasi, bakımından sorumlu kimse, ASPB, C. S. ) b. RESEN Hakkında kovuşturma başlatılmış olan çocuklar için kovuşturmanın yapıldığı mahkemece (YÖN. ) çocuğun menfaatleri bakımından kendisinin, ana, baba, vasisi veya birlikte yaşadığı kimselerin bulunduğu yerdeki çocuk hakimi Duruşma açılmaz (İSTİSNA: TMK tedbirleri) Velayet, Vesayet, Kayyum, kişisel ilişki kurulması… İdrak gücü bulunan çocuğun görüşü alınır. (Gerektiğinde koruyucu ve destekleyici tedbir kararını istemeye yetkili olan çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse ile ASPB temsilcileri de dinlenebilir) Sosyal inceleme yaptırılabilir. (0 -15 tüm çocuklar için ve 15 -18 Sağır dilsiz çocuklar için zorunlu) KARAR AİLE MAH. (Baktıkları davalarda) (Yön. + 6284) Aynı anda birden fazla tedbire de karar verilebilir. Tedbirin türü Uygulayacak Kurum (Süre)

Aile, Çocuk ve Hukuk Mahkemel erinde koruyuc destekleyici tedbir kararı verilmesi Tedbirler: Sağlık Eğitim Bakım Barınma Danışma • Aile • Çocuk • Hukuk mahkem elerinin tedbir kararları Gereği: Tedbiri Uygulayacak Kurumlara • Uygulayıcı kurum il müdürü Bilgi: İl Sekretaryası Uygulayıcı kurum il müdürü uzman ataması yapar • Uzman 10 gün içerisnde uygulama planı hazırlar ve mahkemeye gönderir • Uzman üçer aylık dönemler halinde değerlendirme raporu gönderir Uygulama Planı Değerlendirme Raporları Sonuç Raporu | Organizasyonel akış Kararı veren Mahkeme

Acil Korunma Kararı (AKK) «Derhâl korunma altına alınmasını gerektiren bir durumun varlığı hâlinde» ASPB Çocuğu kurumda bakım gözetim altına alır. En fazla 30 GÜN İçin verilir MAHKEM E En geç 5 GÜN içinde 3 GÜN içinde Bu sürede ASPB çocuk hakkında Sosyal İnceleme yapar. Sonuca göre kararın kaldırımasını ya da KDT kararı verilmesini talep eder.

DİKKAT!!! • Çocukla ilgili KDT kararı veren hâkim ya da mahkeme, bu kararla birlikte Türk Medeni Kanunu’na göre velayet, vesayet, kayyım atanması, nafaka ve kişisel ilişki kurulması konularında da karar verebilir. (ÇKK md. 7/7)

SOSYAL İNCELEME ve ÖNEMİ (ÇKK 35) • Sosyal inceleme, çocuk adalet siteminde çocuğun doğru şekilde anlaşılabilmesi açısından en önemli enstrümandır. • Çocuğun, çevresi içerisinde birey olarak doğru biçimde anlaşılabilmesi, hak ve ihtiyaçlarının belirlenmesi kendisi hakkında doğru bir karara ulaşılması açsından büyük önem taşımaktadır. • Mahkeme veya çocuk hâkiminin sosyal inceleme yaptırmaması halinde bunu gerekçelendirmesi zorunludur (md. 35/3).

Çocuğun ve Diğer Kişilerin Görüşünün Alınması Gerek ÇKK, gerekse KDTK yönetmeliğine göre, tedbir kararının verilmesinden önce yeterli idrak gücüne sahip olan çocuğun yazılı veya sözlü görüşü alınır ve çocuğun anası, babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse ile ASPB temsilcileri de dinlenebilir.

DİKKAT!!! • Tedbir kararları verilirken, tedbirin belirli bir yerde uygulanması sonucunu doğuracak şekilde hizmet sunumu bakımından idarenin takdir alanını kısıtlayacak veya hizmet modellerini ve sınırlarını daraltabilecek uygulamalara sebebiyet verilmemesine özen gösterilir. (KDTK Yön. Md. 8/14).

DİKKAT!!! • KDTK Yönetmeliği, kurumda bakım ve kurumda tutmanın son çare olduğunu ve KDT kararları bakımından çocuğu öncelikle aile içinde destekleyen danışmanlık, eğitim ve sağlık tedbirlerinin alınmasının gözetileceğini ifade etmektedir. (ÇKK Yön. md. 8)

TEDBİR KARARLARININ İZLENMESİ ve DENETİMİ Öz Değerlendirme: KDT kararını uygulayan kurumların uygulama planlarını ve sürecini mahkemeye raporlamasına dayalı yöntem olup, zorunludur. Denetim: ÇKK 36. Madde uyarınca hakkında KDT kararı verilen çocuğun durumunun bir başka kurum tarafından da denetlenerek mahkemeye raporlanması amacıyla verilen karar olup, mahkemenin takdirine bağlıdır. Koordinasyon Birimlerince Değerlendirme: İl/ilçe düzeyinde verilen KDT kararlarının eşgüdümlü biçimde uygulanıp uygulanmadığının merkezi ve il/ilçe koordinasyon birimleri tarafından izlenmesine dayalı sistemi ifade eder ve koordinasyon birimlerinin esas görevlerindendir.

Denetim (ÇKK 36 vd. , ÇKKY 23 vd. ) Hakkında koruyucu ve destekleyici tedbir kararı verilen, kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı onanan, hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilen çocuğun denetim altına alınmasına karar verilebilir. Denetim, hakkında KDT kararı verilmiş çocuğa verilen bir tür SÜPERVİZYONDUR. Zorunlu değil, hakimin/mahkemenin takdirindedir. DENETİM ≠ DENETİMLİ SERBESTLİK SUÇA SÜRÜKLENEN ÇOCUKLAR (12 yaş altı hariç) bakımından DENETİMLİ SERBESTLİK ve YARDIM MERKEZİ KORUNMA İHT. OLAN ÇOCUKLAR bakımından ASPB (gözetim esaslarına göre)

Denetim (ÇKK 36 vd. , ÇKKY 23 vd. ) ONAY DENETİM PLANI Çocuk hakkında alınan tedbirin amacı, niteliği ve süresi, Çocuğun ihtiyaçları, Çocuğun içinde bulunduğu tehlike hâlinin ciddiyeti, Çocuğun ana ve babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimse tarafından çocuğa verilen desteğin derecesi, Suça sürüklenmesi sebebiyle tedbir alınmış ise suç teşkil eden fiilin mahiyeti, Çocuğun görüşü 10 GÜN içinde MAHKEM E/HAKİM Denetim görevlisi, kararın uygulama biçimi, çocuk üzerindeki etkileri ile çocuğun ana ve babası, vasisi, bakım ve gözetiminden sorumlu kimselerin veya kurumların çocuğa karşı sorumluluklarını gereğince yerine getirip getirmedikleri, kararın değiştirilmesini gerektirir bir durum olup olmadığı ve istenen diğer er ay hususlarda h , ayrıca talep hâlinde mahkeme veya çocuk hâkimine rapor verir. Çocuğun gelişimi hakkında, üçer aylık sürelerle rapor

TEDBİR KARARLARININ İZLEMESİ ve DENETİMİ Hâkim KDT Süreç Raporları Çocuk hk. doğru tedbir SÇG ve Çocuğun Görüşü Denetim Raporları

Tedbir Kararlarının Sona Ermesi (ÇKK 7, KDTY 11) • Hâkim tarafından kaldırma, • Çocuğun 18 yaşını doldurması. Ancak hâkim, eğitim ve öğrenimine devam edebilmesi için ve çocuğun rızası alınmak suretiyle tedbirin uygulanmasına belli bir süre daha devam edilmesine karar verebilir.

Denetim Kararlarının Sona Ermesi • Kararda öngörülen sürenin dolması, • Tedbirden beklenen yararın elde edildiğine kanaat getirilmesi, • Çocuğun başka bir suçtan dolayı tutuklanması ya da cezasının yerine getirilmesine başlanması.

ÇOCUK KORUMA KANUNU İŞLEYİŞ ŞEMASI

Tedbir Kararlarının Uygulanmasında Koordinasyon ve İşbirliği Merkezi Koord. İl/ilçe Koord. Mahkemece TEŞEKKÜRLER… İzleme