Narodowy Dzie Pamici onierzy Wykltych Poniewa yli prawem

Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych „Ponieważ żyli prawem wilka Historia o nich głucho milczy Pozostał po nich w białym śniegu Ich gniew, ich rozpacz i ślad ich wilczy. ” Zbigniew Herbet: „Wilki”

Co to za dzień? Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” jest to polskie święto państwowe obchodzone corocznie 1 marca, poświęcone upamiętnieniu żołnierzy antykomunistycznego i niepodległościowego podziemia. Święto to nie jest dniem wolnym od pracy.

Kim byli Żołnierze Wyklęci? Żołnierze Wyklęci byli żołnierzami polskiego powojennego podziemia niepodległościowego i antykomunistycznego, którzy stawiali opór sowietyzacji Polski i podporządkowaniu jej ZSRR.

Dlaczego zdecydowali się na walkę? • Po II wojnie światowej wielu żołnierzy znalazło się na rozstaju. Nie wiedzieli, jaką przyjąć postawę. • Zajęcie Polski przez Armię Czerwoną i włączenie połowy jej terytorium do ZSRR sprawiło, że dziesiątki tysięcy żołnierzy nie złożyło broni. Gotowi byli walczyć o odzyskanie niepodległości, wypełnić złożoną przysięgę.

Jak traktowano Żołnierzy Wyklętych? • Żołnierze Wyklęci, nazywani też „niezłomnymi”, należeli do różnych organizacji, jak: Armia Krajowa Obywatelska, Narodowe Siły Zbrojne po 1944 roku czy Wolność i Niezawisłość. • Komunistyczna propaganda nazywała ich „zaplutymi karłami reakcji”, „zdrajcami”, „bandytami”. Byli skazywani na śmierć, wieloletnie więzienie albo pobyt w obozie.

Straty osobowe • W latach 1945 -1956, według ciągle niepełnych danych, z rąk polskich i sowieckich komunistów: zginęło 8, 6 tys. żołnierzy podziemia niepodległościowego, 5 tys. skazano na karę śmierci. • Dodatkowo, w obozach i więzieniach śmierć poniosło ponad 20 tysięcy "żołnierzy wyklętych".

Najodważniejszy z odważnych Witold Pilecki (1901 -1948) Po wybuchu II wojny światowej brał czynny udział w obronie Ojczyzny. W latach 1940 -1943 jako dobrowolny więzień w KL Auschwitz dokumentował dramat więzionych i bestialstwo niemieckich oprawców. Po wypełnieniu misji i ucieczce powrócił do walki zbrojnej. Był uczestnikiem Powstania Warszawskiego, jeńcem obozów w Lamsdorf i Murnau, a następnie żołnierzem Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Po powrocie do zniewolonej przez Sowietów Polski, zaangażował się w działalność niepodległościową. Aresztowany przez komunistów, poddany brutalnemu śledztwu, po sfingowanym procesie został skazany na śmierć i zamordowany 25 maja 1948 r. Miejsce spoczynku rotmistrza ukryto.

Utkana z wartości – Danuta Siedzikówna „Inka” • Inka miała zaledwie 15 lat, gdy zdecydowała się w wstąpić do AK, gdzie odbyła gruntowne przeszkolenie medyczne. Działała jako sanitariuszka w ramach 4. szwadronu odtworzonej na Białostocczyźnie 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. • Należy podkreślić fakt, iż zakończenie II wojny światowej nie wpłynęło na jej działalność podziemną. W związku z tym została aresztowana przez UB w Gdańsku. Podczas śledztwa Inka została poddana torturom i poniżana. Mimo tego jednak Inka nie zdradziła swoich towarzyszy broni, dochowując wierności ideom niepodległościowym. • Skazano ją na śmierć. Wyrok wykonano w więzieniu przy ul. Kurkowej, w Gdańsku, 28 sierpnia 1946 roku. Miała wtedy 18 lat.

Kapitan Józef Batory – nasz rodak z Weryni • • Popiersie Józefa Batorego w ramach Pomnika Żołnierzy Wyklętych w Rzeszowie Walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku. W czasie okupacji niemieckiej działał w ZWZ-AK jako oficer łączności Obwodu AK Kolbuszowa. Uczestniczył czynnie w akcji "Burza". Od listopada 1944 r. był adiutantem komendanta Obwodu AK Rzeszów. Od września 1945 r. działał w Zrzeszeniu Wolność i Niezawisłość w Krakowie, odpowiadał za łączność zewnętrzną. Aresztowany 2 grudnia 1947 roku. Po trzyletnim śledztwie został skazany w październiku 1950 r. na karę śmierci. Wyrok wykonano 1 marca 1951 r. w więzieniu mokotowskim w Warszawie.

Co im zawdzięczamy? • Fenomen powojennej konspiracji niepodległościowej polega m. in. na tym, że była ona – aż do powstania Solidarności – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. • Żołnierze Wyklęci dzięki swojej działalności przyczynili się do opóźnienia kolejnych etapów utrwalania systemu komunistycznego, pozostając dla wielu środowisk wzorem postawy obywatelskiej.

Jak upamiętniamy ich sylwetki? Pomnik Żołnierzy Wyklętych w Rzeszowie

Organizacja Biegu Tropem Wilczym • Głównym przesłaniem Biegu Tropem Wilczym jest upamiętnienie żołnierzy niezłomnych, • przypomnienie ich historii, • a także upowszechnienie wiedzy o ich walce. • W jego organizację włącza się ponad 240 miast.

Cześć ich pamięci!

Dziękujemy za uwagę Klasa 1 A