NANTAI NVERSTES MAKRO EKONOMI MAL VE PARA PIYASALARINDA

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ MAKRO EKONOMI MAL VE PARA PIYASALARINDA EŞ ANLI DENEGE İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf. nisantasi. edu. tr NİŞANTAŞI ÜNİVERS İTESİ ©

MAL VE PARA PIYASALARINDA EŞ ANLI DENGE • E noktasında , piyasalar dengede Y = Yad (IS) and Md = M s (LM ) • A noktasında mal piyasası dengede para piyasasında faiz denge haddinden yüksek, para arzı fazlası vardır. Bireyler tahvile yönelir faizler geriler. • C noktasında para talebi fazlası, tahvil satılır , faizler yükselir. D noktasında para piyasası dengede, mal piyasasında talep fazlası vardır, üretim artar. • B noktasında mal piyasasıda arz fazlası vardır, üretim daralır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DENGE GELİR DÜZEYİ VE FAİZ ORANINDA DEĞİŞMELERE YOL AÇAN FAKTÖRLER • Genişletici maliye politikaları IS eğrisini sağa kaydırır (vice versa); • Kamu harcamalarının arttırılası • Transfer ödemelerinin arttırılması • Vergilerin azaltılması • Genişletici para politikaları LM eğrisini sağa kaydırır (vice versa); • Para arzının arttırılması • Kredi kartı kullanımının yaygınlaşması NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

D ENGE GELIR DÜZEY I V E F AIZ O RANIN DA D EĞIŞME LERE YOL AÇAN FAKTÖRLER NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

DIŞLAMA ETKISI (CROWDING OUT) • Uygulanan bir politika veya ekonomide yaşanan bir gelişme neticesinde, bazı firmaların, sektörün dışına itilmesine (sektörden çıkmak zorunda kalmalarına) dışlama etkisi denir. Bunun en net örneğini kamu harcamalarını artırılmasında görebiliriz. Kamu, harcamalarını artırırken, özel sektörün kullanacağı bir kısım finansal sermaye (bu etki özellikle kamu harcamaları, iç piyasadan borçlanarak finanse edildiğinde ortaya çıkar), ara malı, makine-teçhizat ve işgücünü de kullanacaktır. Bu durumda, söz konusu üretim faktörlerinin maliyeti artacak, özel sektörün yatırım ve üretim maliyetleri artacak, karlılığı azalacaktır. Bunun sonucu olarak özel sektör, bir kısım yatırım kararlarından vazgeçecektir. İşte, artan kamu yatırımları nedeniyle özel sektörün bir kısım yatırımlarından vazgeçmesine, kamunun, özel sektörü dışlaması adı verilmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

KAYNAKLAR • Prof. Dr. Kemal Yıldırım, Prof. Dr. Murat Taşdemir, Dr. Doğan Kahraman, Makro Ekonomi, Seçkin Yayıncılık, 2016, İstanbul. • N. Gregory Mankiw, Makro Ekonomi, Elif Yayınevi Yayınları, 2010, Ankara. • M. Merih Paya, Makro İktisat, Türkmen Kitabevi, 2013, İstanbul. • Erdal M. Ünsal, Makro İktisati İmaj Yayıncılık, 2014, Ankara. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©