amo damas tapa auca kntir rjavam eva ca

śamo damas tapaḥ śaucaṃ kṣāntir ārjavam eva ca jñānaṃ vijñānam āstikyaṃ brahmakarma svabhāvajam 18. 42 �śamo : sukunet, huzur �damas : kendini kontrol �tapaḥ : Sade bir yaşam �śaucaṃ : temizlik, saflık �kṣāntir : bağışlama, şefkat �ārjavam : doğruluk, dürüstlük �eva : hatta (edat) �ca : ve (bağlaç)

śamo damas tapaḥ śaucaṃ kṣāntir ārjavam eva ca jñānaṃ vijñānam āstikyaṃ brahmakarma svabhāvajam 18. 42 �jñānaṃ : bilgelik, bilgi �vijñānam : farkındalık, farketme �āstikyaṃ : Tanrıya (dine) inanma, �brahmakarma : Brahmin’in görevleridir �svabhāva jam : doğasında vardır (karakterinden gelir) �Yaklaşık anlam: Sakinlik, kendini kontrol, sade bir yaşam, temiz olma, bağışlama, bilgelik, farkındalık, ve inanç Brahmin’in görevleridir. Bu özellikler onun doğasında vardır.

Manu Smriti’de de Brahmin’in görevleri şu şekilde belirtilir: “Adhyapanam adhyayanam yasanam yajanam tathâ Dânam pratigraham caiva brahmananam akolpayat” Adhyapanam: öğretme Adhyayanam: öğrenme Yasanam: ibadet etme Yaja nam: kurbanda, sunak esnasında Tathâ: yardım etme, yol gösterme Dânam: hediye verme, sunma Pratigraham: hediye alma, kabul etme Caiva: bunlar, sayılanlar Brahmananam: Brahminin Akolpayat: görev, iş (kısaca)

Brahmin’in görevleri kısaca; • Öğretmek, öğrenmek (özellikle Veda bilgisi kastedilir), ibadet etmek, kurban ve sunakta bulunmak, kurban esnasında yardım etmek, yol göstermek (kurban icrasının doğru bir şekilde gerçekleşmesini sağlamak) hediye vermek ve hediye almaktır. • Not: Manu smriti’de belirtildiği şekliyle, dört sınıf içinde sadece Brahmin hediye kabul edebilir. Ve yine sadece Brahmin (Biilgi, Veda) öğretmekle sorumludur. Bunun yanında diğer kastarın görevleri de kısaca açıklanır. (Veda, bilgi) çalışmak veya öğrenmek Kşatriya ve Vaisya’nın görevleri arasında da zikredilir. Sutra sınıfının ise sadece diğer üç kasta hizmet etmekle görevli olduğu belirtilir.

7. Örnek dize • śauryaṃ tejo dhṛtir dākṣyaṃ yuddhe cā ‘pî apalāyanam dānam īśvarabhāvaś ca kṣātraṃ karma svabhāvajam 18. 43 • Kşatriya’nın görevleri, özellikleri:

śauryaṃ tejo dhṛtir dākṣyaṃ yuddhe cā ‘pî apalāyanam dānam īśvarabhāvaś ca kṣātraṃ karma svabhāvajam 18. 43 • • śauryaṃ : yiğitlik, cesaret tejoh : ihtişam dhṛtir: sağlamlık, dayanıklılık dākṣyaṃ: el çabukluğu (savaşta vb. ), beceri Yuddhe: savaş, savaşta apî: hem de, yanı sıra (edat) a-palāyanam: kaçmayan, ayrılmayan (savaş vb. ). “a” eki, kelimeye olumsuz anlam verir.

śauryaṃ tejo dhṛtir dākṣyaṃ yuddhe cā ‘pî apalāyanam dānam īśvarabhāvaś ca kṣātraṃ karma svabhāvajam 18. 43 �dānam : cömertlik �iśvarabhāvaś : liderlik eden, önder �ca : ve �kṣātraṃ: Kşatriya’nın �karma : eylem, fiil, görev �svabhāva jam : doğasında vardır (karakterinden gelir) �Kısaca anlamı: Cesaret, ihtişam, dayanıklılık, savaşta el çabukluğu ve ustalık; cömertlik ve liderlik Kşatriya’nın görevleridir. Bu özellikler onun doğasında vardır.

8. Örnek dize • kṛṣigaurakṣyavāṇijyaṃ vaiśyakarma svabhāvajam paricaryātmakaṃ karma śūdrasyāpi svabhāvajam 18. 44 • Vaisya ve Sudra’nın görevleri, özellikleri:

kṛṣigaurakṣyavāṇijyaṃ vaiśyakarma svabhāvajam paricaryātmakaṃ karma śūdrasyāpi svabhāvajam 18. 44 �kṛṣigaurakṣyavāṇijyaṃ: tarım, hayvancılık, ticaret �vaiśya : vaisya’nın �karma: iş, görev �paricaryātmakaṃ, hizmet etmek, çalışma �sūdrasyāpi: Sudra’nın �svabhāva jam : doğasında vardır (karakterinden gelir) �Kısaca anlamı: Tarım hayvancılık ve ticaret Vaisya’nın görevi iken, Sudra’nın hizmet etme özelliği vardır.

Kısa bir açıklama: • Gita sosyal düzen içinde var olan katı kast sistemini farklı ele alır. Ona göre her birey kendine ait bir takım karakteristik özellikler ve yetilerle doğar. “Svabha” denilen her bireyin kendine ait bir doğası ve yapısı vardır. Ve her birey bu hususiyetlerini etkin olarak kullanmalıdır. Çünkü bu onun kendine ait görevi (svadharma) olduğu gibi toplum düzeninin devamı için de gereklidir. • Genel olarak kabul edilen dört sınıfın (kast) doğuma veya renge bağlı olarak değil, psikolojik karaktere göre belirlenmiş olduğunu ileri sürer. • Her birey kendi bulunduğu konum içinde kendi insani olgunluğuna erişme potansiyeline sahiptir. İnsani olgunluğa yükselme ise, bulunduğu kastın öne yüklemiş olduğu sorumlulukları yerine getirme derecesine bağlı olarak gerçekleşir. • Varna sistemi ve kuralları, farklı kişilerin farklı yollarla toplumun yararına sundukları katkılar bütünü olarak görülür.