Zwizki frazeologiczne Autor Anita Rejch Co to jest
- Slides: 9
Związki frazeologiczne Autor Anita Rejch
Co to jest? • • z niejednego pieca chleb jeść być w siódmym niebie pies ogrodnika milczy jak grób patrzy spode łba czarna rozpacz wyciągnąć nogi wyciągać nogi
Definicja • • Wymienione wyrażenia to związki frazeologiczne. To takie połączenia wyrazów, które w całości znaczą co innego niż wtedy, gdy są osobno. Frazeologizmy różnią się od wyrazów tym, że ich wewnętrzne powiązanie oraz rodzaj, a często również kolejność składników, mają znaczący wpływ zarówno na gramatykę, jak i znaczenie. Bardzo często ich używamy, nawet nie zdając sobie z tego sprawy! Więcej frazeologizmów można znaleźć w słowniku frazeologicznym języka polskiego.
Pochodzenie: Biblia p • • Wiele związków frazeologicznych ma rodowód biblijny. owoc zakazany strój Adamowy wieża Babel Sodoma i Gomora ciemności egipskie kozioł ofiarny hiobowa wieść • • trąba jerychońska syn marnotrawny niewierny Tomasz płacz i zgrzytanie zębów strzec jak źrenicy oka zrównać z ziemią rzucać perły przed wieprze być alfą i omegą
Pochodzenie: mitologia p • • Bardzo wiele związków frazeologicznych pochodzi z mitologii greckiej i rzymskiej. złoty wiek paniczny strach strzała Amora w objęciach Morfeusza puszka Pandory stajnia Augiasza Argusowe oko • • • pięta achillesowa nić Ariadny syzyfowa praca jabłko niezgody koń trojański Janusowe oblicze zagadka Sfinksa męki Tantala szata Dejaniry Ikarowy lot
Pochodzenie historyczne p • • Wiele związków frazeologicznych ma związek z wydarzeniami historycznymi. Pyrrusowe zwycięstwo – uzyskane nadmiernym kosztem przekroczyć Rubikon – powziąć nieodwołalną decyzję • • miecz Damoklesa – nieustanne zagrożenie bajońskie sumy – ogromne sumy pójść do Canossy – uznać z pokorą swój błąd wyrwać się jak filip z konopi – zrobić coś bez zastanowienie, w nieodpowiednim momencie
Pochodzenie literackie p • Wiele związków frazeologicznych wywodzi się z literatury starożytnej i nowożytnej. pies ogrodnika – egoista, który odmawia innym nawet tego, co jest mu niepotrzebne (motyw z bajki Ezopa) • • • pieczone gołąbki nie przyjdą same do gąbki – nie uzyska się efektów bez pracy tajemnica Poliszynela rzekoma tajemnica znana wszystkim od dawna goły jak święty turecki – bardzo biedny
Frazeologizmy zwierzęce p • • Wiele związków frazeologicznych zawiera w sobie nazwy zwierząt! dzielić skórę na niedźwiedziu pisać jak kura pazurem płakać jak bóbr zdrowy jak ryba • • krokodyle łzy owczy pęd wilczy apetyt dostać małpiego rozumu końskie zdrowie żółwie tempo żabie oczy kocia muzyka
Frazeologizmy wojskowe p • • • Sporo frazeologizmów wywodzi się z dziedziny wojskowości lub ma związek z wojną. wrócić z tarczą lub na tarczy – wrócić jak zwycięzca lub polec spalić na panewce – coś się nie udało, spełzło na niczym kruszyć kopię - walczyć o coś, o kogoś, występować w obronie • • rzucić rękawicę – sprowokować do walki puszczać płazem – pozostawiać coś bez kary wysadzić z siodła – pozbawić kogoś stanowiska iść po linii najmniejszego oporu - wybierać najłatwiejszy, choć nie najskuteczniejszy sposób działania