ZMRDE TARIMSAL KALKINMA VE BYKEHR BELEDYES Tarm sektrnn

İZMİR’DE TARIMSAL KALKINMA VE BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

Tarım sektörünün önemi �Beslenme gibi zorunlu bir gereksinimi karşılar �Toplumun bir bölümünün sosyal yaşamına ve ekonomik refahına ev sahipliği yapar � Milli gelire ve istihdama katkı sağlar � Sanayi sektörünün hammadde ihtiyacını karşılar � İhracata doğrudan ve dolaylı katkıda bulunur

Tarım politikaları Tarımsal üretimin yaşamın sürdürülmesinde sahip olduğu stratejik önem ve kamu politikaları: �gıda güvencesi �üretimde verimlilik �piyasa istikrarı �ihracat geliri �kırsal istihdam olanaklarının artırılması �üretim ve pazarlama süreçleri

Tarım politikası amaçlarına ulaşabilmek için farklı müdahale araçları ve yöntemleri �Tarımsal piyasalara müdahale (destekleme fiyatları, dış koruma, stoklama), �girdilere müdahale (kredi, yakıt, gübre ilaç, tohum, sulama, destekler), �gelirlere müdahale (doğrudan gelir destekleri, fark ödeme, prim sistemi), �miktar yoluyla müdahale (ekili alan ya da üretilen miktarlara sınırlama) ve �yapısal araçlar-alt yapı yoluyla müdahale (toprak reformu, alt yapı yatırımları, eğitim ve sağlık hizmetleri) gibi araçlar belli başlı müdahale yöntemlerini oluşturmaktadır.

Türkiye'de tarım sektörünün sorunları � tarımsal işletmelerin ölçek sorunu/tarım arazilerinin parçalı ve dağınık yapısı � işgücünün verimsiz şekilde kullanımı/işgücü maliyeti � planlamadan uzak üretim modeli/güncel veri � girdi maliyetlerindeki kontrolsüz ve değişken piyasa yapısı � pazar entegrasyonundaki aksaklıklar � uygun miktar, zaman ve şartlarda finansmana ulaşım sıkıntısı � üretimin kayıt altına alınmaması � üretici örgütlerinin yeterince aktif olmaması � kamu kurumlarının kapasitelerinin tam olarak kullanılmaması � İstikrarsız tarım politikaları

Tarım sektörünün büyüklüğü �Türkiye’nin yaklaşık yüzde 30. 8’ini tarım alanları oluşturmaktadır (TÜİK, 2017) �Türkiye’de tarımsal istihdamın toplam istihdam içindeki payı yüzde 19, 7 �GSYİH içinde tarımın payı yüzde 4, 9 �Tarım ve gıda sektöründe 2017 yılında ihracat yüzde 4, 1 artarken, ithalat yüzde 14, 8 oranında artış göstermiştir

Tarım sektöründe değişim Yıllar Tarım Alanları (%) Tarımsal İstihdam (%) GSYİH (%) 1980 36. 6 57. 9 26, 1 1990 31. 4 52, 1 17, 5 2000 30, 7 47, 8 12, 2 2010 31. 7 25, 2 9, 4 2017 30. 8 19, 7 4, 9

Tarım sektöründe değişim �Destekleme alımlarının sona ermesi �Girdi ve kredi desteğinin kaldırılması �Devletin tekel yetkisinin kaldırılması �Tarımsal KİT’lerin özelleştirilmesi �Tarım Bakanlığı’nda reform �İstihdamın daralması

Türkiye tarımının sorunları neden çözülemiyor? � tarım sektörünün yönetiminde uygulanan politikalar � tarımsal girdi fiyatlarının artması � tarım arazilerinin azalması � artan piyasa rekabeti � küçük çiftçilerin pazara girişinin sınırlı olması � üretici örgütlerinin etkinsizliği… � Ortak tarımsal strateji dilinin geliştirilmemiş olması � Tarım bürokrasisiyle, akademisyeniyle, üreticisiyle, çiftçisiyle, tüccarıyla, STK'sıyla birbirimizi doğru anlayacak ve anlatacak ortak tarımsal strateji dili geliştirilmelidir.

Büyükşehir belediyeleri ve tarım 2004 tarih ve 5216 sayılı Kanun 2008 tarih ve 5747 sayılı Kanun Etkinlik ve verimlik artırma/ Birleştirme ya da kaldırma 2012 tarih ve 6360 sayılı Kanun

İl bütünü büyükşehir modeli � köyde yaşayanların idari anlamda kentli olmasının, köy yaşamını sekteye uğratacağı � tarım topraklarının arsa olarak kullanılacağı � kültürel değerlerin kaybolacağı � tarımsal sulama yatırımlarının azalacağı � kırdan kente göçün artacağı � büyükşehir belediyelerinin yakın-uzak tüm köylere eşit hizmet götüremeyeceği � kimlik ve aidiyet duygusunun kaybolacağı, � içme ve kullanma suları için ödenecek ücretler nedeniyle tarımsal etkinliğin güçleşeceği � genel olarak artan vergilerin ve harçların kırsal alanlarda yaşamı kolaylaştırmayacağı aksine güçleştirebileceği (Algı değişikliği)

Büyükşehir belediyeleri İzmir BŞB bu sürecin neresinde? ne yapacak? • Tarım sektörünü korumak ve geliştirmek • Kırsal alanlara yönelik arz odaklı politika üretmek Yerelde kalkınma yoluyla kırsal kesimin kendine yeter hale gelmesi hedefi doğrultusunda 2007 yılından bu yana tarım sektörü için etkili politikalar hayata geçirmekte

�İzmir’in topraklarının % 28, 5’ini tarım alanları oluşturmaktadır. �Toplam 3 milyon 444 bin dekarlık tarım arazilerinin; % 41, 4’ü tarla, % 28, 3’ü zeytin, % 11, 22’i sebze, % 9, 56’sı meyve ve % 3, 9’u bağ alanıdır. � 2017 yılı itibariyle, İzmir’de toplam tarımsal üretim değeri 15, 6 milyar TL olup �bitkisel üretim değeri 7, 6 milyar TL, �hayvansal ürünler üretim değeri 6, 8 milyar TL ve � su ürünleri üretim değeri 1, 2 milyar TL olarak gerçekleşmiştir.

Yerelden Tarımsal Kalkınma Modeli Üreticiler Tarımsal Kalkınma Belediye Kooperatif

İzmir BŞB �Türkiye’de ilk kez Tarım, Park ve Bahçeler Daire Başkanlığı �Yereli güçlendirerek gelişen tarım havzası ve sağlıklı tarım- sağlıklı nesiller temelinde Gediz-Bakırçay Havzası Sürdürülebilir Kalkınma Stratejisi �Bütünleşik planlı tarımsal üretim ile temiz havza-güvenilir gıda temelinde Küçük Menderes Havzası Sürdürülebilir Kalkınma ve Stratejisi �İzmir İli/Kenti İçin Bir Tarımsal Gelişme ve Yerleşme Stratejisi

Tarımsal Hizmetler Daire Başkanlığı Kırsal Kalkınma Şube Müdürlüğü Tarımsal Projeler Şube Müdürlüğü • Organik tarımın gelişmesini ve yaygınlaşmasını desteklemek • İzmir kırsalındaki ova yolları sisteminin asfaltlanmasını gerçekleştirmek • Küçük üreticilerin kooperatifler halinde örgütlenmesini sağlamak • İzmir’de tarımda rastlanılan pazarlama darboğazlarının aşılması, İzmirlilerin sağlıklı ve güvenlikli gıdaya ulaşmasının yollarını geliştirmek

Kırsal Hizmetler � Tarımsal Projeler ve Laboratuvar Hizmetlerinin Geliştirilmesi � Toprak ve Yaprak Analiz Laboratuvarı � Kırsal Kesimde Gelir Getirici Faaliyetlerin Desteklenmesi � Tarımsal Hizmetlerin Geliştirilmesi � Arıcılık ve Küçükbaş Hayvancılığın Islahı ve Yaygınlaştırılması � Kırsal Kesimde Üreticinin Üretim Koşullarının İyileştirilmesi Projesi � Kooperatiflerin Desteklenmesi ve Kooperatiflerin Yaygınlaştırılması Projesi � Organik Tarım İçin Köylere Destek � Sözleşmeli Üretim Modeli � Topraksız Tarım Projesi � Kırsalda Küçükbaş Hayvancılığa Destek � Arıcılık ve Bal Üretimine Destek � Fıstık Çamı Üreticilerine Yardım Eli � Ekopazar İzmir/Karşıyaka Organik Pazarı � Ekopazar Urla Organik Pazarı � Ekopazar Balçova Organik Pazarı

İzmir BŞB 2017 faaliyetleri �üretici birliklerinden yaptığı alımlar �üreticilere dağıtılan küçükbaş hayvan, arı ve fidan desteği �ücretsiz toprak analizleri �tarım ve hayvancılıkla ilgili verdiği eğitimler

«Yerelde Tarımsal Kalkınma» Türkiye’de tarım sektörü 20022014 yılları arasında yüzde 2, 1 oranında büyürken, İzmir'de bu büyüme yüzde 5, 3 oldu Üretici kooperatiflerinin üye sayısı yüzde 161 oranında arttı Köyden kente göç durduruldu; kırsal nüfusun artışı, kent merkezindeki nüfus artışını geçti İBB’nin desteklediği kooperatiflerin toplam ürün yelpazesi yüzde 225 büyüdü

Kırsala hizmet sunum kapasitesi � Yerelde kalkınma modelinin diğer belediyelerde de uygulanması ve bu doğrultuda kırsala hizmet sunum kapasitelerinin geliştirilmesi tarım sektörünün geleceğini yakından ilgilendirmektedir. Ulusal Kırsal Kalkınma Stratejisi II’de: � hizmet sunum kapasitelerinin ve kamusal hizmetlerin sunumunda yenilikçi modellerin geliştirilmesi � yerel kalkınmaya yönelik girişimlerin güçlendirilmesi � kamu ve kamu dışı paydaşların ortaklığında yerel kalkınma stratejilerinin geliştirilmesi ve uygulanması � yerel kalkınmaya yönelik sivil inisiyatiflerin teknik kapasitesinin geliştirilmesine dikkat çekilmektedir

Sonuç Tarımda «ithalata alternatif bir model» ortaya koyan İzmir Büyükşehir Belediyesi; �Tarım ve gıda sektöründe uluslararası ticaret rejimine karşı daha dirençli olmanın yolunun yeniden yerelleşmekten geçtiğini �Kırsal gelişmenin yolunun küçük aile üreticilerinin desteklenerek korunmaları ve üretici birliklerinin güçlendirilmesinden geçtiğini göstermektedir. �Özetle, İzmir'de başlayan yerelde kalkınma modeli tüm belediyelere örnek olacak niteliktedir. �Ülke genelinde uygulanabilirse bu model tarım sektörü açısından yeni bir çıkış yolu olabilir.