Zmienne rodowiskowe wpywajce na wyniki egzaminw zewntrznych osigane

„Zmienne środowiskowe wpływające na wyniki egzaminów zewnętrznych osiągane przez uczniów” Artur Pokropek artur. pokropek@gmail. com INSTYTUT FILOZOFII I SOCJOLOGII POLSKIEJ AKADEMII NAUK Centralna Komisja Egzaminacyjna

Dlaczego zmienne środowiskowe są ważne? • Zajmowanie się nimi generuje wiele interesujących pytań - pytań badawczych oraz pytań związanych z polityką edukacyjną. • Analiza zmiennych środowiskowych dostarcza kilku istotnych elementów związanych z teorią oddziaływań edukacyjnych. Daje nam też pewną (niestety nie możemy powiedzieć, że dużą) ilość wskazówek dotyczących polityki edukacyjnej. Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Pytania związane ze zmiennymi środowiskowymi • Pytania badacza – W jaki sposób skonstruowana jest rzeczywistość edukacyjna? – Jak wygląda dystrybucja zmiennych środowiskowych? – Jaki jest związek między zmiennymi środowiskowymi a wynikami ucznia? • Pytania polityki edukacyjnej – Jak i czy wykorzystywać wiedzę o zmiennych środowiskowych w kształtowaniu polityki edukacyjnej? – Jak realizowane są postulaty ideologiczne? (np. postulat równych szans? – Jak realizować politykę edukacyjną? (Pytania dotyczące kształtu systemu edukacyjnego, pytania dotyczące realizacji lokalnej polityki edukacyjnej - np. segregacje, wielkość szkół, pytania związane z zarządzaniem szkołą - małe czy duże klasy; homogeniczne czy heterogeniczne etc. ) Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Efekty edukacyjne i zmienne środowiskowe Społeczność lokalna Szkoła Klasa • Efekty edukacyjne operują w seriach hierarchicznie zagnieżdżonych warstw organizacji szkolnej – Barr i Dreeben (1983), Dreeben i Barr (1988) Uczeń Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Efekty edukacyjne i zmienne środowiskowe Społeczność lokalna • Zamożność • Kapitał społeczny • Uwarunkowania strukturalne Szkoła • Zasoby materialne • Zasoby kadrowe • Organizacja pracy Klasa • Jakość nauczania • Jakość uczenia się • Grupa rówieśnicza Uczeń • Wyniki uczenia się i nauczania • Rodzinny kapitał intelektualny, społeczny i kulturowy Szkoła Klasa Uczeń Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Dwie ważne sprawy 1. Wynik działania każdej warstwy jest zasobem produkcyjnym dla kolejnej 2. Efekt końcowy (? ) uwarunkowany jest kompozycją oddziaływań różnych warstw Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Efekt końcowy Uczeń Społeczność lokalna Reprodukcja Klasa Szkoła Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Co? Społeczność lokalna Wiemy? • Zamożność • Kapitał społeczny • Uwarunkowania strukturalne Szkoła • Zasoby materialne • Zasoby kadrowe • Organizacja pracy Klasa • Jakość nauczania • Jakość uczenia się • Grupa rówieśnicza Uczeń • Wyniki uczenia się i nauczania • Rodzinny kapitał intelektualny, społeczny i kulturowy Społeczność lokalna • Duży, istotny wpływ na wyniki uczniów i jakość pracy szkoły Szkoła • Brak udokumentowanych silnych zależności (nie licząc typów szkół) Klasa • Wyniki w różnych krajach i różnych społecznościach są ze sobą sprzeczne Uczeń Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…" • Znamy zależności, ale nie do końca znamy mechanizmy

Kilka przykładów Z naszego podwórka Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Uwarunkowania strukturalne – wyniki uczniów wieś do 20 tys. miasto do 100 tys. Wyniki Egzaminumiasto Gimnazjalnego (GMP) miasto pow. 100 tys. Warszawa Praga Północ 0. 72 0. 71 2004 -2009 Śródmieście 0. 68 0. 66 0. 47 0. 46 0. 47 0. 66 0. 48 0. 67 0. 40 0. 29 0. 13 0. 01 -0. 09 -0. 11 0. 25 0. 23 0. 16 0. 10 0. 11 0. 10 -0. 01 -0. 10 -0. 12 0. 18 0. 09 0. 10 0. 09 -0. 04 -0. 03 -0. 10 -0. 12 Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…" Wyniki z roku na rok wydają się stabilne, gdy patrzymy na kategorie wielkości miejscowości. Gdy patrzymy głębiej, np. na poziomie dzielnic, sprawa rysuje się trochę inaczej. Egzamin gimnazjalny, część matematyczno-przyrodnicza

Uwarunkowania strukturalne – wskaźnik segregacji wieś miasto do 20 tys. miasto do 100 tys. Wskaźnik Segregacji (2004 -2009) miasto pow. 100 tys. Warszawa Praga Północ Śródmieście 0. 58 0. 64 0. 57 0. 44 0. 42 0. 38 0. 31 0. 29 0. 24 0. 15 0. 12 0. 39 0. 34 0. 32 0. 26 0. 17 0. 10 0. 40 0. 37 0. 36 0. 28 0. 15 0. 08 0. 36 0. 40 0. 39 0. 30 0. 29 0. 20 0. 19 0. 08 0. 26 0. 17 0. 08 Widać wyraźnie wzrost wskaźnika segregacji szkolnych w miastach. Szkoły dobre stają się coraz lepsze, a szkoły słabe coraz słabsze. Gdy popatrzymy na jedną z dzielnic Warszawy, jest on nawet dramatyczny. Egzamin gimnazjalny, część matematyczno-przyrodnicza Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Uwarunkowania strukturalne – efektywność pracy szkół wieś miasto pow, 100 tys, Śródmieście do 20 tys, EWDmiasto 2007 -2009 Warszawa miasto do 100 tys, Praga Północ 0. 30 0. 18 0. 15 0. 06 0. 07 0. 06 0. 10 0. 02 -0. 01 -0. 02 0. 00 -0. 02 -0. 04 0. 01 0. 00 -0. 01 W ostatnich 3 latach widać lekki spadek wskaźnika efektywności nauczania w szkołach warszawskich, choć nadal pozostaje on wyższy niż w innych obszarach Polski. -0. 03 Egzamin gimnazjalny, część matematyczno-przyrodnicza Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Poziom szkoły LO Gimnazjum LP Tech ZSZ Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Poziom szkoły: zróżnicowanie wyników w 4 typach szkół PISA 2006 Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Nauczanie w 4 typach szkół PISA 2006 Szczególnie dramatyczna wydaje się sytuacja w zasadniczych szkołach zawodowych. Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

W klasie: kapitał kulturowy a nauczanie PISA 2009 Wysoki kapitał kulturowy w klasie szkolnej ułatwia naukę. Ciekawostką jest, że zależność taka najsilniejsza jest w technikach. Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Uczeń i zmienne związane z jego rodziną • Najlepszym predyktorem wyników uczniów jest liczba książek w domu • Ważne jest wykształcenie rodziców (szczególnie matki) • Ich zamożność • Zawód rodziców Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"

Model strukturalny: szkoły gimnazjalne PISA 2006 O_EDU CFI: 0. 998 TLI: 0. 992 RMSEA: 0, 029 R 2 PV 1 SCIE 0. 237 Adjusted BIC: 249 373. 042 Z edu EDU M_EDU Doch Z kons PISA M_ISEI Z kult O_ISEI Z edu – zasoby edukacyjne Z kons – zasoby konsumpcyjne Z kult – kulturowe Nieistotne Siła wpływu (Std. YX): Negatywne 0, 25 0, 75

Dziękuję za uwagę! artur. pokropek@gmail. co m www. ewd. edu. pl Artur Pokropek "Zmienne środowiskowe…"