Zmiany regulacji prawnych dotyczcych planowania przestrzennego w kontekcie

Zmiany regulacji prawnych dotyczących planowania przestrzennego w kontekście realizacji KPZK 2030 Dariusz Brzozowski, BPP w Lublinie Spotkanie zespołu eksperckiego Konwentu Marszałków RP ds. polityki przestrzennej MIi. R, 11 kwietnia 2014 r.

• Założenia i kierunki działań KPZK 2030 w kontekście regulacji prawnych • Rola planu zagospodarowania przestrzennego województwa • Kodeks urbanistyczno-budowlany

Założenia KPZK 2030 • przeorganizowanie systemu i wprowadzenie rozwiązań prawnych i instytucjonalnych pozwalających na budowę spójnego, hierarchicznego układu planowania i zarządzania przestrzennego • zwiększenie roli koordynacyjnej polityki przestrzennej w stosunku do polityk sektorowych

Kierunki działań KPZK 2030 • Budowa sprawnego systemu planowania przestrzennego ▫ poszerzenie obligatoryjności planowania, ▫ hierarchizacja planów – zgodnie z hierarchią celów rozwoju społecznego i gospodarczego, ustalanych przez władze krajowe, regionalne i lokalne, ▫ wprowadzenie obligatoryjności projektowania funkcjonalnego (urbanistycznego i ruralistycznego)

Kierunki działań KPZK 2030 • Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego ▫ wyeliminowanie decyzji administracyjnych z ustawodawstwa dotyczącego zagospodarowania przestrzeni ▫ mpzp jako podstawowy dokument służący zarządzaniu przestrzenią, szczególnie dla przestrzeni publicznych oraz obszarów o największej presji inwestycyjnej, ▫ wprowadzenie ustawowego obowiązku planistycznego dla terenów rozwojowych wyznaczonych w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, ▫ rozdzielenie na drodze ustawowej prawa własności nieruchomości od prawa do jej zagospodarowania i zabudowy, ▫ określenie i wprowadzenie ograniczeń w opracowywaniu i uchwalaniu planów miejscowych dla terenów o bardzo małej powierzchni, ▫ wprowadzenie regulacji prawnych uniemożliwiających rozpraszanie zabudowy, zabudowę wzdłuż dróg krajowych i wojewódzkich, na terenach pozbawionych infrastruktury i na terenach ryzyka powodziowego,

Kierunki działań KPZK 2030 • Monitorowanie procesów przestrzennych ▫ budowa systemu w oparciu o infrastrukturę danych przestrzennych ▫ pozwoli na ocenę działań wszystkich zaangażowanych podmiotów na różnych poziomach, od lokalnego, przez regionalny, krajowy, po europejski, ▫ platforma współpracy w zakresie wyznaczania celów i działań mających wpływ na przestrzeń,

Kierunki działań KPZK 2030 • Przeciwdziałanie fragmentacji przestrzeni przyrodniczej ▫ ochrona planistyczna łączności ekologicznej i integralności obszarów o najwyższych walorach przyrodniczych ▫ umocowanie prawne systemu korytarzy ekologicznych ▫ zarządzanie przestrzenią funkcjonalną korytarzy ekologicznych w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i studiach gminnych

Kierunki działań KPZK 2030 • Ochrona i gospodarowanie krajobrazem ▫ objęcie ochroną prawną najcenniejszych pod względem przyrodniczym i kulturowym krajobrazów naturalnych i historycznych, w tym układów urbanistycznych i ruralistycznych oraz stanowisk archeologicznych, ▫ ochrona dorobku współczesnej architektury i urbanistyki,

Kierunki działań KPZK 2030 • Gospodarowanie zasobami wód powierzchniowych i podziemnych ▫ wprowadzenia ilościowych standardów urbanistycznych dotyczących kształtowania przestrzeni przyrodniczej i regulowania zdolności zatrzymywania wody na terenach zurbanizowanych ▫ wprowadzenie zachęt fiskalnych skłaniających do zmniejszenia zrzutów wód opadowych do komunalnej instalacji burzowej

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK • Integracja działań w zakresie funkcjonowania spójnej sieci ekologicznej ▫ określenie przestrzeni funkcjonalnej umocowanego prawnie systemu korytarzy ekologicznych ▫ zapewnienie integracji miejskich systemów przyrodniczych z terenami otwartymi w ich otoczeniu • Zabezpieczenie cennych gospodarczo złóż kopalin ▫ wprowadzenie prawnej i planistycznej ochrony złóż kopalin (przez co rozumie się także zasoby wód leczniczych i termalnych oraz piasków morskich i torfów) oraz możliwości ich wykorzystania zgodnie z wartością użytkową i zagospodarowania powierzchni nad złożem ▫ objęcie rezerwą planistyczną potencjalnych obszarów koncesyjnych w planach wszystkich szczebli

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK • Gospodarowanie zasobami wód powierzchniowych i podziemnych kraju ▫ wyznaczenie obszarów kształtowania retencji, uwzględniające bilans zasobów wodnych zlewni oraz zarządzanie ryzykiem powodzi, ▫ wyznaczenie ekologicznych obszarów funkcjonalnych, ▫ lokalizowanie przemysłów wodochłonnych wyłącznie na obszarach wyznaczonych w planach wojewódzkich, ▫ wyznaczenie obszarów ochrony wód podziemnych i restytucji obszarów mokradłowych,

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK • Zwiększenie produkcji energii ze źródeł odnawialnych ▫ wyznaczenie stref zakazu wykorzystania lub ograniczonego rozwoju (wraz z określeniem rodzaju i zakresu tego ograniczenia) różnych form energetyki odnawialnej ▫ wyznaczenie stref dla rozwoju energetyki wiatrowej i innych źródeł odnawialnych, ▫ wskazanie warunków wykorzystania istniejących i planowanych budowli hydrotechnicznych do produkcji energii, ▫ określenie obszarów wykorzystania energii geotermalnej ▫ określenie lokalizacji wieloletnich plantacji roślin energetycznych, przy jednoczesnym ograniczeniu jej niekontrolowanej ekspansji na innych obszarach, zwłaszcza na terenach cennych przyrodniczo.

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK • element systemu planowania rozwoju województwa pełniący (razem ze strategią) rolę koordynacyjną wobec wszystkich przedsięwzięć podejmowanych w obszarze województwa, • uwzględnia plany i strategie dla obszarów funkcjonalnych poziomu krajowego, makroregionalnego, • ustalenia pzpw jako wiążące wytyczne dla mpzp oraz innych formy realizacji polityki przestrzennej na poziomie lokalnym (zmiana charakteru prawnego pzpw, mpzp obarczone wadą prawną),

Pzpw jako narzędzie realizacji KPZK • Wzmocnienie rangi i roli pzpw ▫ Określenie obligatoryjnych elementów planu wypełniających delegacje KPZK stanowiących podstawę koordynacji planowania ponadregionalnego ▫ Doprecyzowanie obligatoryjnych elementów studiów i planów miejscowych (tekst, rysunek), które są wynikiem ustaleń pzpw ▫ Wzmocnienie ▫ Zdefiniowanie, doprecyzowanie i ujednolicenie pojęć, np. : �ustalenia pzpw (art. 11 pkt 6 występuje o uzgodnienie projektu studium z zarządem województwa w zakresie jego zgodności z ustaleniami pzpw) �część pzpw (art. 39 ust. 6 dla obszaru metropolitalnego uchwala się plan zagospodarowania przestrzennego obszaru metropolitalnego jako część planu zagospodarowania przestrzennego województwa)

Kodeks urbanistyczno-budowlany • Teza 1. Celem ustawy – Kodeks urbanistyczno-budowlany, zwanej dalej Kodeksem, jest całościowe uregulowanie procesu inwestycyjno-budowlanego z poszanowaniem ładu przestrzennego, zrównoważonego rozwoju, konstytucyjnej gwarancji ochrony prawa własności, samodzielności planistycznej gminy oraz zasad sprawnego wyważania interesów: publicznego i indywidualnego. • Planowanie przestrzenne to sfera określająca m. in. możliwości lokalizacji inwestycji i stanowienia prawa (mpzp), a proces inwestycyjno-budowlany (realizacja inwestycji) to sfera postępowań administracyjnych

Kodeks urbanistyczno-budowlany • Hierarchiczność planowania oraz przywrócenie i utrwalenia ładu przestrzennego ▫ Objęcie regulacjami Kodeksu aspektów dotyczących (teza 2): � systemu aktów planowania przestrzennego gminy, � przeznaczenia terenu na określone cele, w szczególności budowlane, � zasad oraz warunków zagospodarowania i zabudowy terenu nie sprzyja zachowaniu i odbudowie ładu przestrzennego oraz zachowaniu hierarchiczności planowania (dokumentów planistycznych) ▫ Uwarunkowania przestrzenne determinują możliwość realizacji inwestycji, a nie inwestycja determinuje uwarunkowania przestrzenne ▫ Monitoring procesów przestrzennych ▫ Osłabianie relacji poziomu regionalnego i lokalnego będących podstawą hierarchiczności (spójności) planowania

System planowania przestrzennego i proces realizacji inwestycji KPZK PZPW SUIKZP MPZP Proces inwestycyjnobudowlany

Dziękuję za uwagę! Dariusz Brzozowski Główny Projektant Biuro Planowania Przestrzennego w Lublinie dbrzozowski@bpp. lublin. pl, tel. 81 53 61 483