ZEMRA SISTEMI KARDIOVASKULAR Dr Sidita Vitoja Nga zemra

ZEMRA (SISTEMI KARDIOVASKULAR) Dr. Sidita Vitoja

• Nga zemra nisin dhe perfundojne 2 qarkullime: 1 - QARKULLIMI I MADH=SISTEMIK: niset nga ventrikuli i majte dhe perfundon ne atriumin e djathte 2 - QARKULLIMI I VOGEL=PULMONAR: fillon ne ventrikuli i djathte dhe perfundon ne atriumin e majte.

Zemra eshte e ndertuar nga 3 shtresa: - PERIKARDI (e jashtme) - MYOKARDI (e mesme): Myokardi nepermjet tkurrjeve kryen funksionin e hedhjes se gjakut ne periferi. - ENDOKARDI (e brendshme)

• Zemra ka edhe nje sistem te vecante NEUROMUSKULAR=AUTOMATIK, i cili eshte vendi i lindjes se percimit te ngacmimeve qe nxisin veprimtarine punuese te zemres. • - Ky sistem perbehet nga: NYJA SINUZALE (S-A node) NYJA ATRIO-VENTRIKULARE (A-V node) TUFA E HISS-IT, qe ndahet ne 2 dege te majte dhe te djathte te cilat perfundojne ne degezime shume te holla qe quhen FIJET PURKINJE.

Veprimtaria e zemres eshte edhe nen ndikimin e SISTEMIT NERVOR QENDROR (medulla oblangata), dhe SISTEMIT VEGJETATIV (nga Vagusi frenohen te rrahurat e zemres, nga Simpatiku shtohen), si dhe faktore te tjere hormonale (tiroide), metabolike, ndryshimet elektrolitike (K), ndikimi i barnave, faktore toksik etj.

- Veprimtaria e punes se zemres eshte periodike: faza e tkurrjes dhe e relaksimit: SISTOLE-DIASTOLE - Fc: 60 -80/min - Zemra ushqehet nga arteria koronare e majte dhe e djathte.

- Kur trupi eshte ne qetesi *puna e zemres eshte e vogel, *nje pjese e gjakut nuk vihet ne qarkullim *dhe mbahet ne organet depo te tij si melcia, shpretka, sistemi venoz etj.

Kur rritet veprimtaria fizike rritet edhe puna e zemres : *duke shpejtuar rrahjet e saj (Fc) *duke shpejtuar qarkullimin e gjakut *duke rritur presionin arterial Kur pakesohet kapaciteti i veprimtarise se myokardit ose veshtiresohet puna, vihen ne veprim mekanizmat kompenzatore si: *Takikardia *Hipertrofia e zemres

Edhe mekanizmat kompenzator kane kufinj te caktuar te mundshem ku jashte tyre zemra nuk arrin te perballoje kerkesat e organizmit duke shfaqur shenja me ndryshime te insuficiences (pamjaftueshmeri)te punes se zemres.

Cila hemoragji kontrollohet me lehte: - Hemoragjia arteriale apo - Hemoragjia venoze?