ZEL ETM VE REHBERLK HZMETLER GENEL MDRL ZEL
ÖZEL EĞİTİM VE REHBERLİK HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖZEL YETENEKLERİN GELİŞTİRİLMESİ DAİRE BAŞKANLIĞI ÖZEL YETENEKLİ ÖĞRENCİLER VE BİLİM VE SANAT MERKEZLERİNE (BİLSEM) ÖĞRENCİ YÖNLENDİRİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER 1
Bilim ve Sanat Merkezi Nedir ? “Bilim ve sanat merkezi, okul öncesi, ilköğretim ve ortaöğretim çağındaki özel yetenekli çocuk ve öğrencilerin bireysel yeteneklerinin farkında olmalarını ve kapasitelerini geliştirerek en üst düzeyde kullanmalarını sağlamak amacıyla açılmış olan bağımsız özel eğitim kurumudur. ” • Milli Eğitim Bakanlığının Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı olarak çalışmalarını sürdürürler. • Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 2
Bilim ve Sanat Merkezleri Bir İhtiyaç mıdır? • Bir yandan üstün yetenekli çocuklara ve gençlere, yeteneklerini geliştirme fırsatını sunamamak, öte yandan endüstrinin işe yarar insan ihtiyacına cevap verememek gibi noktalardan hareketle kuruluşuna başlanan (BİLSEM) ‘ ler şuan Türkiye ‘nin 80 ilinde 106 merkezle faaliyet göstermektedir. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 3
Bilim ve Sanat Merkezine Öğrenci Seçimi Nasıl Yapılır (Tanılama) • Aday Gösterme: İlk aşamada öğrenci okulundaki sınıf öğretmeni tarafından BİLSEM’E aday gösterilir. • Grup Taraması: Aday gösterilen öğrenciler belirlenen yer ve zamanda Grup Taramasına alınırlar. • Bireysel İnceleme: Grup taramasında yeterli performansı gösteren öğrenciler Bireysel İncelemeye alınırlar. • Kayıt ve Yerleştirme: Bireysel inceleme ve değerlendirme sonuçlarına göre sıralanan öğrenci listesi Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğüne gönderilir. Genel Müdürlükçe yapılacak değerlendirme sonucunda uygun bulunan liste onaylandıktan sonra tekrar merkezimize gönderilir ve kayıt hakkı kazananlar Bilim Sanat Merkezine kaydedilir Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 4
Özel Yetenekli Birey Zeka, yaratıcılık, sanat, liderlik kapasitesi veya özel akademik alanlarda, yaşıtlarına göre yüksek düzeyde motivasyon, performans gösterdiği uzmanlar tarafından belirlenen çocuk/öğrencilerdir (BİLSEM Yönergesi, 2016). Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 5
Toplumu Oluşturan Bireylerin; • %95’inin normal zeka, • %3’ünün normal zekanın altı, • % 2’sinin yetenekli olduğu kabul edilmektedir. TOPLUMU OLUŞTURAN BİREYLER Özel Yetenek Normal Altı Normal Marland Raporu (1972) Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 6
Özel Yetenek • Yüksek düzeyde soyut düşünebilme • Sözel ve sayısal mantık yürütme • Uzamsal ilişkiler, bellek ve sözcük akıcılığı • Yeni durumlara uyum gösterme ve yön verme • Bilgilerin hızlı, sağlıklı ve seçici olarak hatırlanması • Genel yeteneklerin çeşitli birleşimlerini sanat, liderlik, yönetim gibi performans alanlarına uygulayabilme kapasitesi Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 7
Yaratıcılık • Düşüncelerin akıcı, esnek ve özgün olması • Deneyime açık olma • Başkalarının düşünce ve ürünlerindeki yeniliğe ve değişikliğe karşı alıcı olma • Ayrıntıya, düşünce ve maddelerin estetik niteliklerine duyarlı olma Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 8
Motivasyon • Belirli bir problem veya çalışma alanına karşı yüksek düzeyde ilgi, heves, hayranlık, bağlılık duyma kapasitesi, • Azimli, sabırlı, kararlı olma, çok çalışabilme ve kendini belirli bir işe adayabilme kapasitesi, • Önemli bir işin üstesinden gelebileceğine ilişkin özgüvene ve başarma güdüsüne sahip olma. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 9
Özel Yetenekli Birey • 21. yüzyılın bilgi ve yaratıcılığa dayalı rekabet dünyasında özel yetenekliler bilim, teknoloji, sanat, iş ve hizmet alanlarında, genel anlamda uygarlığa katkıda bulunabilecek bireylerdir. • Dünyadaki hızlı değişimler; eğitim ve iş piyasasında yaratıcı ve problem çözme yeteneği güçlü bireylerin önemini daha da arttırmaktadır. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 10
Zihinsel Özellikleri Ø Çeşitli alanlarda özel yetenekleri vardır. Ø Yoğun motivasyon gösterebilirler. Ø Gelişim basamaklarını yaşıtlarından önce tamamlarlar. Ø Sürekli soru sorarlar, meraklıdırlar. Ø Ayrıntılara dikkat ederler. Ø Kendisinin seçtiği konuda veya ilgi alanlarında bağımsız çalışabilirler. Ø Çabuk ve kolay öğrenirler, kavrama ve akılda tutma süreleri yüksektir. Ø Birbirini takip eden konular, olaylar dizisi karşısında sonraki adımı tahmin edebilirler. Ø Derin ve geniş ilgi alanlarına sahiptirler. Ø Bir alanda öğrendiği konu ile bir başka alanda öğrendiği onu arasında akla yatkın ilişkiler kurabilirler. Ø Kelime dağarcıkları zengindir. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 11
Sosyal Alandaki Özellikleri q Kendilerine güvenir, kolaylıkla sorumluluk alabilirler. q Yeni ve değişik durumlara kolay ve çabuk uyarlar. q Sosyal etkinliklere katılmaktan hoşlanırlar. q Duyarlıdırlar; empati yetenekleri gelişmiştir. q Grup içinde lider olurlar. q Grubun ilerisindedirler; yetişkinlerle iletişime girmeyi tercih ederler. q Başkalarıyla kolayca işbirliği yaparlar. q Genelde alçak gönüllüdürler; başkalarına yardım etmekten hoşlanırlar. q Sınıf arkadaşları tarafından yeni fikir, bilgi kaynağı ve grup lideri olarak görülürler. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 12
Müzik Alanındaki Yetenek Özellikleri Ø Ritim ve melodiye diğer çocuklardan fazla tepkide bulunurlar. Ø Müzik parçaları bestelemeye büyük istek ve çaba gösterirler, Ø Başkaları şarkı söylerken onlara katılmaktan hoşlanırlar. Ø Duygu ve düşüncelerini anlatmak için sık müziği araç olarak kullanırlar. Ø Çeşitli müzik aletleri ile ilgilenir, onları çalmayı denerler. Ø Dinlediği şarkıyı kısa zamanda öğrenir, anlamlı ve uygun şekilde söylerler. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 13
Resim Alanındaki Yetenek Özellikleri Ø Çeşitli konularda ve diğer çocukların yaptığından değişik çizimler yaparlar. Ø Resimlere derinlik verir ve parçalar arasında uygun oranlar kullanırlar. Ø Resim yapmayı ciddiye alır ve bundan haz duyar ve buna çok zaman harcarlar. Ø Diğer insanların yaptığı resim çalışmalarına ilgi duyarlar. Ø Diğerlerinin eleştirilerinden hoşlanır ve yeni şeyler öğrenirler. Ø Resmi kendi yaşantılarını ve duygularını ifade etmek için başarılı bir şekilde kullanırlar. Ø Çamur, sabun ve plastilin vb. yumuşak gereçlerle üç boyutlu figürler yapmaya özel bir ilgi gösterirler. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 14
Matematik Alanındaki Yetenek Özellikleri Ø Verilerin ele alınmasında, düzenlenmesinde göze çarpan yeteneğe sahiptirler. Ø Orijinal yorumlar yaparlar, zihinsel işlevselliğe sahiptirler. Ø Yazılı iletişimden ziyade sözlü iletişimi tercih ederler. Ø Aynı problemi farklı yöntemlerle çözebilirler. Ø Olağan dışı matematiksel işlemler yapar, gayret gerektiren olağandışı problemler sorarlar. Ø Problemi kısa sürede çözer, uygulamaya, analize, senteze ve değerlendirmeye odaklanırlar. Ø Matematiği başka kategorilere entegre edebilirler. Ø Yanlış ve doğruyu seçme güçleri fazladır. Ø İlgisiz gibi görünen işlemler arasında ilgi kurarlar. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 15
Fen Alanındaki Yetenek Özellikleri Ø Fikir ve hipotezleri test etmeye yönelik deneyler yaparlar. Ø Fen ve teknik araçları kullanabilir ve bunlara vakıf olurlar. Ø Yerinde ve yeterli veri seçer, bunlardan çıkarımlar yaparlar. Ø Fikirleri hem niceliksel hem de niteliksel ifade edebilirler. Ø Fen bilgisini toplumsal değişim için kullanır ve uygularlar. Ø Bilimsel gözlem, veri toplama ve yorum yapma becerileri vardır. Ø Problemlere yönelik duyarlılığa, yeni fikirler geliştirme yeteneğine ve değerlendirme yeteneğine sahiptirler. Ø Yüksek düzeyde mekanik düşünme yeteneğine sahiptirler, uzay ilişkilerine ilgi duyarlar. Ø Fen bilgisi konusunda otorite olan kaynakları tarar, fen raporlarını yorumlayarak bir ilgi zemini oluştururlar. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 16
PARLAK MI? ÖZEL YETENEKLİ Mİ? Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 17
P A R L A K Ö Z E L Ø İlgilidir Ø Oldukça meraklıdır Ø Sorulara cevap verir Ø Sorunun ayrıntılarını tartışır Ø Yanıtları bilir Ø Sorular sorar Ø Dikkatini yoğunlaştırır. Ø Hem zihinsel hem fiziksel olarak katılır. Ø Anlamı kavrar Ø Varsayımlar ortaya atar Ø Uyanıktır Ø Keskin gözlem yapar Ø Verilen işi tamamlar Ø Projeler oluşturur Ø İyi fikirleri vardır Ø Okuldan hoşlanır Ø Güçlü belleği vardır. Ø Öğrendiği kadarıyla mutlu olur Ø Düşünceleri anlar Ø Kolaylıkla öğrenir Ø Belli bir sırayla öğrenmekten hoşlanır Ø Alışılmamış tuhaf fikirleri vardır Ø Öğrenmeden hoşlanır Ø İsabetli tahminlerde bulunur Ø Çok fazla özeleştiri yapar. Ø Verilenleri zaten bilmektedir Ø Büyük yaştakileri ve yetişkinleri arkadaş olarak seçer Ø Yaşıtlarıyla olmaktan hoşlanır Ø Bilgiyi özümser. Ø Bilgiyi değiştirip uygular Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 18
BİLSEM’E ÖĞRENCİ YÖNLENDİRİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER Ülkemizde , % 2 ile %3 arasında çocuğun özel yetenekli olduğu tahmin edilmektedir. Öğretmenlerimiz, bu istatistiki veriden yola çıkarak sınıf mevcutlarının en fazla %20 sini aday göstermelidir. Bu bilgiye göre hareket etmeleri Bilim ve Sanat Merkezlerine öğrenci seçimlerinin daha sağlıklı işlemesini sağlayacaktır. DİKKAT: Ancak Öğretmenlerimizin sınıflarında Bilim ve Sanat Merkezine aday gösterecek öğrencilerin bulunmama ihtimali de vardır. Özel Yeteneklerin Geliştirilmesi Daire Başkanlığı 19
2016 -2017 EĞİTİM ÖĞRETİM YILI Bilsem ÖĞRENCİ TANILAMA SÜRECİ
2016 -2017 Eğitim Öğretim Yılında İlkokul 1. 2. ve 3. Sınıfa Devam Edip Resim, Müzik Ve Genel Zihinsel Yetenek Alanlarında Akranlarından İleri Düzeyde Farklılık Gösterdiği Düşünülen Öğrenciler Tanılama Sürecine Alınacaktır. 1. 2. ve 3. Sınıflar
Sınıf Öğretmenleri Tarafından Aday Gösterilecek Öğrencilerin Yetenek Alanlarına Göre (Resim Yetenek, Müzik Yetenek, Genel Zihinsel Yetenek) Gözlem Formları 14 Kasım – 09 Aralık 2016 Tarihleri Arasında E-Okul Sistemi Üzerinden Doldurulacaktır.
Bir Öğrenci En Fazla İki Yetenek Alanından Aday Gösterilebilecektir. Genel Zihinsel Yetenek- Resim, Genel Zihinsel Yetenek-Müzik, Resim-Müzik.
Gözlem Formlarında Her Yetenek Alanı İçin Ortak Soruların Yanında Öğrencinin Aday Gösterildiği Yetenek Alanındaki Becerisini Ölçen Sorular Ayrı Doldurulacaktır.
Aday Gösterilen ve e-okul Sistemi Üzerinden Gözlem Formu Doldurulan Öğrencilerden Grup Tarama Sınavına Girecek Olanların Listesinin Yayınlaması ve Yanlışlık Olması Durumunda Düzeltmenin Yapılması 12. 2016 -16. 12. 2016 Tarihleri Arasında www. meb. gov. tr İnternet Adresinden Yayınlanacaktır.
E-OKUL SİSTEMİNDE ÖĞRENCİNİN ADAY GÖSTERİLMESİ
1. Aşama • Öğrencinin Aday Gösterilmesi • Öğrencinin Grup Tarama Testine 2. Aşama Girmesi • Grup Tarama Testi Sonuçlarına Göre Öğrencinin Bireysel Değerlendirmeye 3. Aşama Alınması
GRUP TARAMA TESTİNİN UYGULANMASI
1. 2. ve 3. sınıf düzeyinde olup gözlem formu doldurulan ve grup tarama sınavına alınacak öğrencilerin listesi Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından İl Milli Eğitim Müdürlüklerine gönderilecektir.
02 Ocak 2017 - 08 Şubat 2017 Tarihleri Arasında Öğrencilerin Sınava Girecekleri Yer, Tarih Ve Saat İle İlgili Bilgiler E-Okul Sistemi Üzerinden Yayınlanacaktır.
Öğrenciler 10 -20 Kişilik Gruplara Elektronik Ortamda Tablet Uygulaması İle 11. 02. 2017 - 09. 04. 2017 Tarihleri Arasında Gerçekleştirilecektir.
Grup Tarama Sınav Sonuçları 14 Nisan 2017 Tarihinde Öğrenci Kimlik Numarası ve Doğum Tarihi İle Birlikte www. meb. gov. tr Adresinden Öğrenilebilecektir.
GRUP TARAMA TESTİNE GİRERKEN ADAYLARIN DİKKAT ETMESİ GEREKENLER
1 - Öğrenciler Sınava Sadece Öğrenim Gördükleri Okul Müdürlükleri Tarafından Onaylanmış Sınav Giriş Belgesi İle Gireceklerdir. 2 - Onaylı Sınav Giriş Belgesi Yanında Olmayan Öğrenciler Sınava Alınmayacaktır.
BİREYSEL DEĞERLENDİRMELER
Grup Tarama Sınav Sonuçları Açıklandıktan Sonra Sınav Performansları Dikkate Alınarak Öğrenciler Yetenek Alanlarına (Resim, Müzik, Genel Zihinsel Yetenek) Göre Bireysel Değerlendirmeye Alınacaktır.
Grup Tarama Sonuçları Açıklandıktan Sonra 24. 04. 2017 - 05. 2017 Tarihleri Arasında Öğrencilerin Yetenek Alanlarına Göre Randevuları Düzenlenip, Öğrencilerin Okullarına Duyuru Yapılacaktır.
Öğrencilerin Yetenek Alanlarına Göre Öğrencilerin Bireysel İncelemeleri 08 Mayıs – 30 Haziran 2017 Tarihleri Arasında Yapılacaktır.
Bireysel İnceleme Sonucunda Bilim Ve Sanat Merkezlerine Yerleşme Hakkı Kazanan Öğrenciler 15. 07. 2017 Tarihinde www. meb. gov. tr Adresinden Duyurulacaktır.
- Slides: 45