Zdrowie jako warto dla czowieka i zasb dla
Zdrowie jako wartość dla człowieka i zasób dla społeczeństwa
Znaczenie zdrowia w życiu człowieka Zdrowie - stan pełnego fizycznego, umysłowego i społecznego dobrostanu, a nie tylko całkowity brak choroby czy niepełnosprawności. W ostatnich latach definicja ta została uzupełniona o sprawność do „prowadzenia produktywnego życia społecznego i ekonomicznego” a także wymiar duchowy. PAMIĘTAJ ! Zdrowie nie jest nam dane na zawsze, dlatego należy je: § Chronić, czyli zapobiegać chorobom, § Doskonalić i wzmacniać, § Przywracać je, gdy pojawi się choroba.
Na zdrowie wpływa wiele czynników, które według Marca Lalonde'a ogólnie można podzielić na cztery grupy : 1. Styl życia. 2. Środowisko fizyczne i społeczne życia. 3. Czynniki genetyczne (płeć, cechy wrodzone). 4. Opieka zdrowotna.
Zachowania zdrowotne to działania wpływające na zdrowie i samopoczucie człowieka: § Zachowania prozdrowotne - sprzyjają zdrowiu, zapobiegają chorobie oraz wspomagają powrót do zdrowia. § Zachowania ryzykowne - zagrażają zdrowiu, przyczyniają się do powstania zaburzeń zdrowia.
Zdrowie fizyczne Regularne ćwiczenia poprawiające sprawność fizyczną zapewniają harmonię rozwoju, zapobiegają chorobom układu krążenia, sprzyjają stabilizacji lipidowej. Zmniejszają ryzyko rozwoju miażdżycy i obniżają ciśnienie tętnicze. Poprawiają samopoczucie na skutek większego stężenia endorfin we krwi. Ćwiczenia fizyczne prowadzą do zwiększenia odporności na stres i zmęczenie. Ważne, aby nie doprowadzić do zbytniego przemęczenia lub przetrenowania. U dorosłych tętno można sprawdzić na tętnicach : promieniowej, szyjnej wewnętrznej, ramiennej, udowej, podkolanowej i grzbietowej stopy. W normalnych warunkach serce dorosłego człowieka powinno uderzać od 60 do 80 razy na minutę. Częstość skurczów serca jest wskaźnikiem intensywności wysiłku fizycznego.
Prawidłowe odżywianie się sprzyja utrzymaniu odporności organizmu na choroby i zachowaniu sprawności aż do późnego wieku. Niewłaściwe odżywianie się bywa przyczyną zapadalności na niektóre choroby przewlekłe takie jak: cukrzyca, choroby nowotworowe, choroby układu pokarmowego, serca i układu krążenia. Zdrowe (racjonalne) odżywianie się cechują m. in. : odpowiednia liczba i regularność posiłków, właściwie zbilansowana dieta, dobra jakość spożywanych produktów, zachowanie odpowiednich przerw między posiłkami. Dzienna liczba posiłków powinna wynosić 5 -6 dla dzieci oraz 4 -5 dla dorosłych. Podstawowym posiłkiem w ciągu dnia jest śniadanie z kolei ostatni posiłek należy zjeść co najmniej 2 h przed snem.
Dzienny jadłospis powinien obejmować: Węglowodany - produkty zawierające m. in. skrobię, dostarczające energii, błonnika, witamin, minerałów, dające uczucie sytości; powinny stanowić podstawę diety; Białka - niezbędne do budowy i naprwy komórek organizmów; należy je spożywać codziennie, ponieważ organiam ich nie magazynuje; Witaminy – potrzebne do utrzymania zdrowia; każda witamina spełnia określoną funkcę w organizmie, pomagając w regulacji takich procesów jak wzrost i naprawa komórek, reprodukcja, trawienie pokarmów; Sole mineralne - rewgulujące wiele procesów; utrzymują równowagę płynów, wspomagają skórcze mięśni i układ nerwowy, wzmacniają kości i zęby oraz wspomagają metabolizm; Tłuszcze - stanowiące ważną część diety; są źródłem energii, dlatego powinno się spożywać dobre tłuszcze np. Ryby, które zawierają oleje omega 3, oraz oliwę z oliwek bogatą w tłuszcze jedno nienasycone.
Zaburzenia odżywiania Przykłady zaburzeń odżywiania się to anoreksja i bulimia. Oba te zaburzenia są spowodowane problemami psychicznymi. ANOREKSJA, czyli jadłowstręt psychiczny, to zaburzenie odżywiania się, które polega na celowym nieustannym zmniejszaniu masy ciała przez osobę chorą. Towarzyszy temu nieprawidłowe postrzeganie własnego ciała. BULIMIA NERVOSA, czyli żarłoczność psychiczna, to zaburzenie odżywiania się polegające na napadach objadania się, po których następuje wywoływanie wymiotów. PAMIĘTAJ! Leczenie chorych na bulimię i anoreksję może trwać kilka lat i jest w dużej mierze uzależnione od ich woli. Osoba chora wymaga wsparcia rodziny oraz pomocy dietetyka, psychiatry i psychoterapeuty.
Zdrowie psychiczne Osoby z wysoką samooceną oraz wiarą we własne siły potrafią lepiej rozpoznać emocje i radzić sobie w trudnych sytuacjach. PAMIĘTAJ! Dobra samoocena prowadzi do poczucia, że jest się godnym miłości i troski. Pozytywne myślenie pomaga bardziej cieszyć się z życia. STRES – to stan wzmożonego napięcia wewnętrznego organizmu spowodowanego zazwyczaj trudną sytuacją albo zdarzeniem. Jest zespołem reakcji organizmu na stresory, które zakłócają równowagę. EMOCJE - są subiektywnymi i indywidualnymi odczuciami, odpowiedzą na to, co się dzieje w otoczeniu i jakie nadajemy temu znaczenie. Są równoprawnym narzędziem poznania, jak zmysły i logiczne rozumowanie. Nie są ani dobre, ani złe. PAMIĘTAJ! W życiu ważne jest nauczyć się rozpoznawać emocje, nazywać je i przeżywać. Warto dociekać, skąd się biorą i o czym informują. Czasami może się zdażyć, że emocje są tak silne, iż samemu trudno sobie z nimi poradzić, wówczas należy zgłosić do psychologa.
Sen SEN – jest jedną z podstawowych potrzeb fizjologicznych człowieka. Regularny, spokojny, niezakłucony sen u dorosłego człowieka powinien trwać 7 -8 h dziennie. Jest warunkiem utrzymania zdrowia i dobrego samopoczucia. PAMIĘTAJ! Niedobór snu m. in. sprzyja otyłości i stanowi ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego Zdrowie społeczne kształtuje się i rozwija poprzez budowanie właściwych relacji pomiędzy jednostkami i w grupie, umiejętność komunikacji, nawiązywanie kontaktów społecznych oraz rozwiązywanie konfliktów
Komunikacja interpersonalna Komunikacja międzyludzka to podstawowa działalnośc ludzi, polega na wymianie informacji. Rozwijanie umiejętności porozumiewania się jest bardzo ważne. KOMUNIKACJA INTERPERSONALNA – to wymiana informacji między co najmniej 2 osobami, odywająca się zawsze na poziomie intelektualnym i emocjonalnym. KOMUNIKACJA WERBALNA – to przekaz informacji poprzez mówienie, słuchanie, pisanie i czytanie, sztukę. KOMUNIKACJA NIEWERBALNA – towarzyszy komunikacji werbalnej i odywa się na poziomie emocjonalnym. Mowie towarzyszą gesty, mimika, ruchy rąk, nóg, głowy, całego ciała. Komunikacja ta może się wyrażać poprzez sposób, w jakim stoimy, kontaktujemy się wzrokowo, ton, natężenie, intonację głosu, wzdychanie i wiele innych EMPATIA – to zdolność i umiejętność odczytywania i rozumienia nastrojów, odczuwania stanów psychicznych innych osób i utożsamiania się z tymi osobami.
Zachwania asertywne ASERTYWNOŚĆ - to umiejętność pełnego wyrażania siebie w kontaktach z inną osobą bez naruszania jej praw; to stanowczość, która nie rani i najlepsza droga do sukcesu w komunikacji międzyludzkiej. Uczy, jak domagać respektowania własnych praw, nieodmawiając tych samych praw innym. W relacjach z drugim człowiekiem można wyróżnić trzy rodzaje zachowań : Asertywne – respektujemy prawa zarówno swoje jak i innych. Agresywne – respektujemy prawa własne, lekceważąc cudze. Uległe - lekceważymy swoje prawa, a respektujemy prawa innych PERSWAZJA – to umiejętność przekonywania innych do własnych racji NEGOCJACJE - są procesem, w którym uczestniczą co najmniej 2 strony, które reprezentują niezgodne stanowiska będące przeszkodą w realizacji ich interesów. Celem jest rozwiązanie rozbieżności i osiągnięcie pozrozumienia.
Zadanie 9 Wymień pięć rzeczy i napisz jaki wpływ pozytywny i negatywny mają na nasze zdrowie. Przesłać na adres email fijaltom@gmail. com
- Slides: 15