Zasady techniki prawodawczej Wspomaganie dyrektorw w zakresie zarzdzania

Zasady techniki prawodawczej Wspomaganie dyrektorów w zakresie zarządzania jednostkami oświatowymi Regulacje prawne wynikające z przepisów wprowadzających zmiany w systemie edukacji Rzeszów, luty/marzec 2017 www. pcen. pl

„Pomoc prawna” ORGAN PROWADZĄCY Art. 5. 7. UOSO Organ prowadzący szkołę lub placówkę odpowiada za jej działalność. Do zadań organu prowadzącego szkołę lub placówkę należy w szczególności: ………… 3) zapewnienie obsługi administracyjnej, w tym prawnej, obsługi finansowej, w tym w zakresie wykonywania czynności, o których mowa w art. 4 ust. 3 pkt 2 -6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, i obsługi organizacyjnej szkoły lub placówki; KURATORIUM OŚWIATY W RZESZOWIE Reforma edukacji • kontakt telefoniczny: 17 867 11 70 lub 17 867 11 07 • poczta elektroniczna: reformaedukacji@ko. rzeszow. pl PCEN RZESZÓW § 17. 1. Do obowiązkowych zadań publicznych placówek doskonalenia prowadzonych przez samorząd województwa, powiat lub gminę należy organizowanie i prowadzenie doskonalenia zawodowego nauczycieli w zakresie: 1) wynikającym z kierunków polityki oświatowej oraz wprowadzanych zmian w systemie oświaty; …………… 2. Do obowiązkowych zadań publicznych placówek doskonalenia, o których mowa w ust. 1, należy także organizowa nie i prowadzenie doskonalenia zawodowego dyrektorów szkół i placówek w zakresie zarządzania oświatą.

Statut szkoły w świetle obowiązujących przepisów • cel główny - doskonalenie umiejętności pracy nad statutem szkoły poprzez: - uporządkowanie przepisów i przypomnienie ich znaczenia, - analityczne i krytyczne podejście do statutów dotychczasowych. • oczekiwane efekty uczenia się w wymiarze wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych - uczestnik zajęć zna: - prawne zasady konstrukcji statutu, - procedury uchwalania statutu, - cechy dobrego statutu, - najczęściej popełniane błędy. WARUNKI KORZYSTANIA Z PREZENTACJI „Możesz robić z tym, co tylko chcesz, pod warunkiem, że nie łamiesz prawa. ”

Statut szkoły/placówki • najważniejszy akt prawa wewnętrznego • reguluje zadania i sposób działania szkoły lub placówki • określa ramy jej funkcjonowania • uchwalony przez najwyższy „ustawodawczy” organ szkolny, czyli radę szkoły, a w przypadku jej braku przez radę pedagogiczną

„Pierwszy statut” (ustawa o systemie oświaty/ustawa Prawo oświatowe) • art. 5 ust. 2/art. 8 ust. 2 - „Szkoła i placówka z zastrzeżeniem. . . może być zakładana i prowadzona przez: 1) jednostkę samorządu terytorialnego; 2) inną osobę prawną; 3) osobę fizyczną. ” • art. 58 ust. 6/art. 88 ust. 7 - „Organ lub osoba o których mowa w art. 5 ust. 2/art. 8 ust. 2, zakładająca szkołę lub placówkę podpisuje akt założycielski oraz nadaje pierwszy statut. ” • art. 58 ust. 7/art. 88 ust. 8 - „Akt założycielski i statut szkoły lub placówki publicznej przesyła się właściwemu kuratorowi oświaty oraz innym organom właściwym do sprawowania nadzoru pedagogicznego nad szkołą lub placówką. ”

Ile statutów w zespole? (w ustawie Prawo oświatowe art. 91) Art. 62. 1. Organ prowadzący szkoły różnych typów lub placówki może je połączyć w zespół. Połączenie narusza odrębności rad pedagogicznych, rad rodziców, rad szkół lub placówek i samorządów uczniowskich poszczególnych szkół lub placówek, o ile statut zespołu nie stanowi inaczej. … 2. Dyrektor zespołu jest dyrektorem szkoły lub placówki w rozumieniu ustawy. 3. Utworzenie zespołu następuje w trybie art. 58, z tym że akt założycielski wymaga zaopiniowania przez rady pedagogiczne…. 4. W zakresie uregulowanym odmiennie w statucie zespołu tracą moc postanowienia zawarte w statutach połączonych szkół lub placówek. …

„statut zespołu” – komentarze http: //www. prawo. vulcan. edu. pl • • „… organ prowadzący, dokonując połączenia szkół w zespół, nadaje zespołowi statut. Wywieść to można także z treści art. 62 ust. 3 odsyłającego do art. 58, w którym ust. 6 wprost stanowi o nadaniu przez organ prowadzący pierwszego statutu (w tym przypadku tworzonemu zespołowi). Statuty połączonych szkół nie tracą swojej racji bytu, lecz z mocy prawa postanowienia w nich zawarte, uregulowane odmiennie niż w statucie zespołu, przestają obowiązywać z chwilą wejścia w życie statutu zespołu. ” „…z chwilą utworzenia zespołu nie tracą mocy statuty jego składników, a jedynie tylko te z przepisów w nich zawartych, które w sposób odmienny regulują daną materię. Jak wywodzi Mateusz Pilich w Komentarzu do ustawy o systemie oświaty (ABC, Warszawa 2008), w ustawie nie chodzi o derogację, czyli uchylenie przepisów statutów szkół sprzecznych z regulacjami statutu zespołu, ale w razie kolizji obowiązują przepisy statutu zespołu. Zespół szkół lub placówek jest jednostką organizacyjną utworzoną przez organ prowadzący celem racjonalnego zarządzania szkołami przede wszystkim w sferze ekonomicznej. Nie jest zatem szkołą, toteż w przepisach wykonawczych do ustawy o systemie oświaty brak jest rozporządzenia w sprawie ramowego statutu zespołu i dlatego przepisy ustawy odnoszące się do treści statutu szkoły czy placówki stosuje się jedynie przez analogię do statutu zespołu. ”

Zasady konstruowania statutu Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej” (Dz. U. z 2016 r. , poz. 283) Instrukcja do szablonu projektu aktu normatywnego

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej” (Dz. U. z 2016 r. , poz. 283) Do statutów (zał. do uchwały RS lub RP) oraz zarządzeń Dyrektora ma zastosowanie: Dział VI Projekty aktów normatywnych o charakterze wewnętrznym (uchwał i zarządzeń) § 141. „Do projektów uchwał i zarządzeń stosuje się odpowiednio zasady wyrażone w dziale V, z wyjątkiem § 132, w dziale I w rozdziałach 1 -7 i w dziale II, o ile zasady zawarte w niniejszym dziale nie stanowią inaczej. ”

Zasady dot. wewnętrznych aktów prawnych • zgodność statutu jako podstawowego dokumentu z obowiązującym prawem oświatowym (kontrola: art. 58 ust. 7 oraz art. 60 ust. 3 ustawy o systemie oświaty; art. 88 ust. 8 oraz art. 114 ustawy Prawo oświatowe) • zgodność wszystkich pozostałych dokumentów/aktów wewnętrznych z prawem oświatowym oraz ze statutem • właściwa zawartość merytoryczna dokumentów

Dział VI Projekty aktów normatywnych o charakterze wewnętrznym (uchwał i zarządzeń) § 133. Uchwały Rady Ministrów są wydawane na podstawie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej lub ustawy, a uchwały innych podmiotów oraz zarządzenia – na podstawie ustawy. § 134. Podstawą wydania uchwały i zarządzenia jest przepis prawny, który: 1) upoważnia dany podmiot do uregulowania określonego zakresu spraw; 2) wyznacza zadania lub kompetencje danego podmiotu. np. dyrektor szkoły w drodze zarządzenia określi szczegółowe zasady organizacji wycieczek szkolnych, w tym …. .

KTO? – upoważnienie z ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Art. 42. 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawia do uchwalenia radzie szkoły lub placówki. ………. Art. 50. 2. Rada szkoły lub placówki uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły lub placówki, a także: 1) uchwala statut szkoły lub placówki……. Art. 52. 2. W szkołach lub placówkach, w których rada nie została powołana, zadania rady wykonuje rada pedagogiczna.

KTO? - „nowe statuty” – art. 322. 4. ustawy Przepisy wprowadzając ustawę - Prawo oświatowe „Art. 322. 4. … art. 72 ust. 1, art. 80 ust. 2 pkt 1 oraz art. 82 ustawy – Prawo oświatowe stosuje się odpowiednio. ” Art. 72. 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawia do uchwalenia radzie szkoły lub placówki. …………. . Art. 80. 1. W szkołach i placówkach mogą działać rady szkół i placówek. 2. Rada szkoły lub placówki uczestniczy w rozwiązywaniu spraw wewnętrznych szkoły lub placówki, a także: 1) uchwala statut szkoły lub placówki; ……… Art. 82. 2. W szkołach lub placówkach, w których rada nie została powołana, zadania rady wykonuje rada pedagogiczna.

Co? § 135. W uchwale i zarządzeniu zamieszcza się przepisy prawne regulujące wyłącznie sprawy z zakresu przekazanego w przepisie, o którym mowa w § 134 pkt 1, oraz sprawy należące do zadań lub kompetencji podmiotu, o których mowa w § 134 pkt 2. § 136. (uchylony). § 137. W uchwale i zarządzeniu nie powtarza się przepisów ustaw oraz przepisów innych aktów normatywnych. „Nie należy wprowadzać do statutu zapisów, które są odwzorowaniem przepisów ustawowych, gdyż te, będąc stanowione przez ustawodawcę, nie mogą być uchwalane przez radę szkoły czy też radę pedagogiczną. ”

Budowa uchwały, zarządzenia § 139. Tekst uchwały i zarządzenia rozpoczyna się od wskazania przepisu prawnego, na podstawie którego uchwała albo zarządzenie są wydawane. § 140. Akty normatywne o charakterze wewnętrznym określa się wyłącznie nazwą „uchwała” albo „zarządzenie”. § 141. Do projektów uchwał i zarządzeń stosuje się odpowiednio zasady wyrażone w dziale V, z wyjątkiem § 132, w dziale I w rozdziałach 1– 7 i w dziale II, o ile zasady zawarte w niniejszym dziale nie stanowią inaczej.

Oznaczanie przepisów i ich systematyzacja w tekście aktu prawnego § 124. 1. Podstawową jednostką redakcyjną i systematyzacyjną rozporządzenia jest paragraf (§). 2. Paragrafy można dzielić na ustępy, ustępy na punkty, punkty na litery, a litery na tiret, a tiret na podwójne tiret.

Oznaczenia przepisów § paragraf 1. ustęp 1) punkt a) litera tiret podwójne tiret

DZIAŁ I Projekt ustawy Rozdział 7 Oznaczanie przepisów ustawy i ich systematyzacja - stosuje się odpowiednio § 45 rozporządzenia - przepisy o wejściu w życie np. „§ 3. Statut wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. ” 11 lutego + 14 dni (za J. Rudnik) 11 -12 -13 -14 -15 -16 -17 -18 -19 -20 -21 -22 -23 -24 -25 -26

DZIAŁ I Projekt ustawy Rozdział 7 Oznaczanie przepisów ustawy i ich systematyzacja - stosuje się odpowiednio § 55. 1. Każdą samodzielną myśl ujmuje się w odrębny artykuł. 2. Artykuł powinien być w miarę możliwości jednozdaniowy. 3. Jeżeli samodzielną myśl wyraża zespół zdań, dokonuje się podziału artykułu na ustępy. W ustawie określanej jako „kodeks” ustępy oznacza się paragrafami (§). 4. Podział artykułu na ustępy wprowadza się także w przypadku, gdy między zdaniami wyrażającymi samodzielne myśli występują powiązania treściowe, ale treść żadnego z nich nie jest na tyle istotna, aby wydzielić ją w odrębny artykuł.

DZIAŁ I Projekt ustawy Rozdział 7 Oznaczanie przepisów ustawy i ich systematyzacja - stosuje się odpowiednio § 56. 1. W obrębie artykułu (ustępu) zawierającego wyliczenie wyróżnia się dwie części: wprowadzenie do wyliczenia oraz punkty. Wyliczenie może kończyć się częścią wspólną, odnoszącą się do wszystkich punktów. Po części wspólnej nie dodaje się kolejnej samodzielnej myśli; w razie potrzeby formułuje się ją w kolejnym ustępie. 2. W obrębie punktów można dokonać dalszego wyliczenia, wprowadzając litery. 3. W obrębie liter można dokonać kolejnego wyliczenia, wprowadzając tiret. 4. W obrębie tiret można dokonać kolejnego wyliczenia, wprowadzając podwójne tiret.

DZIAŁ I Projekt ustawy Rozdział 7 Oznaczanie przepisów ustawy i ich systematyzacja - stosuje się odpowiednio § 58. 1. Każdą jednostkę redakcyjną zapisuje się od nowego wiersza i poprzedza jej oznaczeniem umieszczonym w tym samym wierszu. 2. Artykuły i ustępy rozpoczyna się od akapitu. 3. Punkty, litery, tiret i podwójne tiret rozpoczyna się na wysokości początku wprowadzenia do wyliczenia.

Oznaczanie przepisów i ich systematyzacja przy ich powoływaniu (bez przecinków po kolejnych jednostkach redakcyjnych) § 1 – symbol „§ ” bez względu na liczbę i przypadek + cyfra arabska bez kropki; ust. 1 – skrót „ust. ” bez względu na liczbę i przypadek + cyfra arabska bez kropki; pkt 1 skrót „pkt” (bez kropki) bez względu na liczbę i przypadek + cyfra arabska bez nawiasu; lit. a – skrót „lit. ” bez względu na liczbę i przypadek + litera alfabetu łacińskiego bez nawiasu tiret pierwsze – wyraz „tiret” + wyrażony słownie numer porządkowy tego tiret (w rodzaju nijakim) podwójne tiret pierwsze – jak wyżej

Systematyzacja przepisów grupowanie § 60. 1. W celu systematyzacji przepisów ustawy artykuły można grupować w jednostki systematyzacyjne. 2. Artykuły grupuje się w rozdziały, rozdziały grupuje się w działy, ………. . § 62. 1. Rozdziały (oddziały) numeruje się cyframi arabskimi, a jednostki systematyzacyjne wyższego stopnia – cyframi rzymskimi. 2. Nazwa jednostki systematyzacyjnej składa się z: 1) jej oznaczenia, które stanowi wyraz „część”, „księga”, „tytuł”, „dział”, „rozdział”, „oddział” z odpowiednią liczbą porządkową; 2) jej tytułu, który stanowi zwięzłe określenie treści lub zakresu regulowanych spraw, rozpoczęte wielką literą, zapisane od nowego wiersza.

Procedury uchwalania statutu – statut pierwszy Art. 58 ust. 6 ustawy o systemie oświaty/art. 88 ust. 7 UPO Organ lub osoba, o których mowa w art. 5 (8) ust. 2 zakładająca szkołę lub placówkę …. nadaje pierwszy statut.

Nowy statut lub zmiany (szkoła/placówka publiczna) Krok 1. Rada pedagogiczna przygotowuje projekt statutu szkoły lub placówki albo jego zmian i przedstawia go do uchwalenia radzie szkoły lub placówki (art. 42 ust. 1 ustawy o systemie oświaty/art. 72 ust. 1 UPO) Krok 2. Rada szkoły lub placówki … uchwala statut szkoły lub placówki (art. 50 ust. 2 pkt 1/art. 80 ust. 2 pkt 1 UPO) Krok 3. W szkołach lub placówkach, w których rada szkoły nie została powołana, zadania rady wykonuje rada pedagogiczna (art. 52 ust. 2/art. 82 ust. 2 UPO)

Informacja do organów… Krok 4. Rada szkoły lub placówki wysyła uchwalony statut lub zmiany w nim do organu prowadzącego (art. 12 ustawy finansach publicznych) Krok 5. Rada szkoły lub placówki wysyła uchwalony statut lub zmiany w nim do kuratora oświaty celem sprawdzenia jego niesprzeczności z prawem (art. 60 ust. 3, art. 58 ust. 7 ustawy o systemie oświaty/art. 88 ust. 8, art. 114 ustawy Prawo oświatowe)

Ogłoszenie lub uchylenie Krok 6. Stwierdzenie przez kuratora oświaty, że postanowienia statutu nie są sprzeczne z prawem. Ogłoszenie aktu prawnego. proces zakończony lub stwierdzenie, że postanowienia statutu są sprzeczne z prawem w części lub w całości, konsekwencja kurator oświaty uchyla statut w części lub w całości

Odwołanie od decyzji kuratora oświaty Krok 7. Odwołanie się przez RS/RP od decyzji kuratora oświaty do Ministra Edukacji Narodowej. Krok 8. Przekazanie przez Kuratora odwołania do MEN. Krok 9. Wydanie decyzji przez MEN lub przedłużenie terminu. Krok 10. RS/RP - zaskarżenie decyzji MEN do NSA. Krok 11. NSA - wydanie orzeczenia. Krok 12. Minister - wydanie nowej decyzji w przypadku uchylenia poprzedniej. Krok 13. RS/RP – wprowadzenie statutu lub zmian do statutu w życie. Ogłoszenie aktu prawnego.

Nowelizacja statutów szkolnych Dlatego że: • nowelizowane jest prawo • społeczność szkolna dojrzała do nowych rozwiązań • jeden z organów szkoły doszedł do wniosku, że dotychczas obowiązujące postanowienia statutu krępują jego działania lub utrudniają podejmowanie decyzji Dlatego że: • stosowne zalecenie wydał organ kontrolujący • szkoła stała się częścią zespołu szkół lub zyskała samodzielność • inne potrzeby

Struktura uchwały (nowy statut) UCHWAŁA NR 9/17/18 Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej w …. . z dnia 15 września 2017 r. w sprawie uchwalenia statutu szkoły Na podstawie art. 72 ust. 1 w związku z art. 82 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. poz. 59) uchwala się, co następuje: § 1. Uchwala się statut Szkoły Podstawowej w. . . . , stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Traci moc statut Szkoły Podstawowej w. . . . . uchwalony (nadany) przez. . . w dniu. . . . § 3. Uchwała wchodzi z życie z dniem 1 października 2017 r. Przewodniczący Rady Pedagogicznej

LUB projekt statutu UCHWAŁA NR 9/17/18 Rady Pedagogicznej Szkoły Podstawowej w …. . z dnia 15 września 2017 r. w sprawie przyjęcia projektu statutu szkoły Na podstawie art. 72 ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. poz. 59) uchwala się, co następuje: § 1. Rada Pedagogiczna Szkoły Podstawowej w. . przyjmuje projekt statutu, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Wykonanie uchwały powierza się Dyrektorowi. . § 3. Traci moc statut Szkoły Podstawowej w. . . . . uchwalony (nadany) przez. . . w dniu. . . . § 4. Uchwała wchodzi z życie z dniem podpisania. Przewodniczący Rady Pedagogicznej

Struktura uchwały (nowy statut) UCHWAŁA NR 2/17/18 Rady Szkoły Podstawowej w …. . z dnia 22 września 2017 r. w sprawie uchwalenia statutu szkoły Na podstawie art. 80 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. poz. 59) uchwala się, co następuje: § 1. Uchwala się statut Szkoły Podstawowej w . . . . , stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. § 2. Traci moc statut Szkoły Podstawowej w. . . . . uchwalony (nadany) przez. . . . w dniu …………. . . . § 3. Uchwała wchodzi z życie z dniem 1 października 2017 r. Przewodniczący Rady Szkoły . . .

Na czym polega nowelizacja statutu szkoły? • uchyleniu przepisów • zastąpienie przepisów, przepisami o innej treści lub brzmieniu • dodaniu nowych przepisów

Zasady nowelizacji (za J. Rudnik) • nie zmienia się zasadniczej struktury statutu • zmianę ujmuje się w jednym paragrafie, wymieniając poszczególne zmiany w statucie w punktach • każdy znowelizowany paragraf ujmuje się w odrębny punkt • jeżeli w jednym paragrafie będzie kilka zmian, to ujmuje się je w litery • dodając paragraf, między paragrafy, do dodanego paragrafu – zachowując numer poprzedzający – dodaje się literę (np. : § 12 a) i analogicznie dla ustępów i punktów • dodanym paragrafom po ostatnim z dotychczasowych nadaje się kolejny numer • dodanie słowa lub zmiana słowa w jednostce redakcyjnej powoduje, że nadaje się tej jednostce nowe brzmienie • gdy w paragrafie dokonujemy zmiany jednego ustępu, to zmiana dotyczy tylko tego ustępu, a nie całego paragrafu

Struktura uchwały (nowelizacja) UCHWAŁA NR …/17/18 Rady Szkoły Podstawowej w …. . z dnia 15 stycznia 2018 r. w sprawie uchwalenia zmian w statucie szkoły Na podstawie art. 80 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. poz. 59) uchwala się, co następuje: § 1. W statucie Szkoły Podstawowej stanowiącym załącznik do uchwały nr 2/17/18 Rady SP w … z dnia 22 września 2017 r. w sprawie uchwalenia statutu szkoły wprowadza się następujące zmiany: 1) w § 11: a) ust. 1 otrzymuje brzmienie: „ 1. . . . . ”, b) uchyla się ust. 2, c) po ust. 4 dodaje się ust. 4 a w brzmieniu: „ 4 a. . . . . ”; 2) w § 13 w ust. 2 uchyla się pkt 3; 3) w § 17 dodaje się ust. 5 w brzmieniu „ 5. ………………”; 4) po § 23 dodaje się § 23 a w brzmieniu:

Struktura uchwały – ciąg dalszy § 2. Zobowiązuje się Dyrektora Szkoły do opracowania i opublikowania ujednoliconego tekstu statutu. § 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2018 r. Przewodniczący Rady Szkoły. . . . .

Statut tekst jednolity a ujednolicony • tekst jednolity – wynika z przepisów Działu III rozporządzenia w sprawie „zasad techniki prawodawczej” a także z ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych • tekst ujednolicony: - nie zdefiniowany prawem - to opracowanie aktu prawnego źródłowego z zastosowaniem technik prawodawczych - nie narusza struktury aktu źródłowego (zachowuje jednolitą numerację pierwotnego tekstu statutu i uwzględnia numerację dodaną przez uchwały zmieniające) - nie jest aktem prawnym, więc powołać należy się na akt źródłowy i zmiany dokonane później

Cechy dobrego statutu • spójność z prawem zewnętrznym • precyzja sformułowań • jasne i precyzyjne określenie kompetencji, praw i obowiązków • adekwatność do rzeczywistości • funkcjonalność w czasie rzeczywistym

Przykładowe błędy 1. Nieuprawnione istnienie „załączników do statutu”, np. regulamin SU, RR, RP, program wychowawczy, program profilaktyki, regulamin internatu, regulamin świetlicy. 2. Przenoszenie („kopiuj-wklej”) do statutu uregulowań z innych aktów normatywnych. 3. Podwójne uregulowania tego samego problemu, często sprzeczne ze sobą. 4. Ogólnikowość zapisów. 5. Brak zachowania jednostek redakcyjnych lub niekonsekwencja w ich stosowaniu. 6. Niesystematyczność w aktualizacji zapisów statutowych. 7. Zapisy „nieprzystające” do realiów szkoły.