Zasady przyznania pomocy w ramach maych projektw omwienie

Zasady przyznania pomocy w ramach małych projektów, omówienie dokumentów aplikacyjnych, finansowanie i rozliczanie małych projektów „Proces naboru, oceny i wyboru wniosków do finansowania w ramach LSR Ziemia Łańcucka oraz przygotowanie pracowników i członków organów LGD do sprawnego wdrażania lokalnej strategii rozwoju w ramach operacji małe projekty” Wysoka, 18 -19 grudnia 2009 r. 1

O czym będziemy mówić? § Ogólne zasady przyznawania pomocy w ramach „małych § § § § projektów”: beneficjenci, charakter pomocy, poziom dofinansowania; Omówienie zakresu realizacji „małych projektów”; Omówienie kosztów kwalifikowalnych; Wybór „małych projektów” do finansowania (ocena przez LGD i UM, tryb rozpatrywania wniosku) Do czego zobowiązuje się beneficjent? Jak przygotować wniosek o pomoc? Na co zwrócić uwagę przy realizacji projektu i jego rozliczaniu? A na końcu opracujemy projekt i wypełnimy wniosek

Co to są małe projekty? § Małe projekty – operacje, które nie odpowiadają warunkom przyznania pomocy w ramach działań osi 3 wdrażanych podejściem Leader ale przyczyniają się do osiągnięcia celów tej Osi, § Oznacza to, że jeżeli projekt spełnia warunki otrzymania pomocy w ramach działań osi 3 – pomoc nie zostanie przyznana; 3

Działanie „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” – podstawa prawna Ustawa z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 lipca 2008 r. (Dz. U. Nr 138, poz. 868, z późn. zm. ) w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013. 4

Idea i rola małych projektów § Wsparcie finansowe drobnych lokalnych inicjatyw, § Wzbudzenie większego zainteresowania własnym § obszarem, wzmacnianie lokalnej tożsamości Aktywizacja mieszkańców, organizacji i innych lokalnych podmiotów, 5

Charakter małych projektów § § § Bogactwo zakresów, Powszechność beneficjenta, Dostępność, Łatwość w aplikowaniu, Prospołeczny charakter, Niski stopień zagrożeń; 6

Małe projekty – Beneficjenci (1/3) 1. osoba fizyczna, która jest: • obywatelem państwa członkowskiego UE, • pełnoletnia, • zamieszkująca na obszarze objętym LSR lub wykonuje działalność gospodarczą na tym obszarze, np. mieszkańcy wsi, rolnicy, osoby prowadzące sklepy i punkty usługowe, rzemieślnicy, inni przedsiębiorcy… 7

Małe projekty – Beneficjenci (2/3) 2. osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowość prawną, którym ustawy przyznają zdolność prawną: a. działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, o stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, które posiadają siedzibę na obszarze objętym LSR lub prowadzą działalność na tym obszarze; np. instytucje kościelne (caritas), parafie, inne związki wyznaniowe … 8

Małe projekty – Beneficjenci (3/3) 2. osoby prawne albo jednostki organizacyjne nieposiadające osobowość prawną, którym ustawy przyznają zdolność prawną: b) utworzone na podstawie przepisów ustaw, w tym fundacje albo stowarzyszenia, które posiadają siedzibę na obszarze objętym LSR lub prowadzą działalność na tym obszarze. np. stowarzyszenia rejestrowe, w, fundacje, inne organizacje pozarządowe… 9

Limity pomocy w małych projektach Forma pomocy: refundacja poniesionych kosztów kwalifikowalnych małego projektu Maksymalnie 70% kosztów kwalifikowalnych operacji, nie więcej niż 25 tys. zł na jedną operację, Nie więcej niż 100 tys. zł na beneficjenta w okresie wdrażania PROW 2007 -2013. 10

Małe projekty – wkład własny Wkład własny 30% W formie pracy własnej lub wolontariatu 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o koszty ogólne. Możliwość współfinansowania ze środków: • JST (gmina, starostwo…), • Funduszu Kościelnego 11

Warunki przyznania pomocy w ramach małych projektów § będzie realizowany w zakresie określonym w Załączniku nr 1 do rozporządzenia, § całkowity planowany koszt małego projektu: co najmniej 4, 5 tys. zł i nie więcej niż 100 tys. zł, § nie będzie finansowany z udziałem innych środków publicznych, z wyłączeniem przypadku współfinansowania: § z Funduszu Kościelnego lub § ze środków własnych jednostek samorządu terytorialnego, 12

Warunki przyznania pomocy w ramach małych projektów § będzie realizowany w nie więcej niż 2 etapach, § jego zakończenie i złożenie wniosku o płatność ostateczną będącą refundacją kosztów kwalifikowalnych wypłacaną po zrealizowaniu całego małego projektu nastąpi w terminie 2 lat od dnia zawarcia umowy, na podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, lecz nie później niż do dnia 31 XII 2014 r. , przy czym płatność ostateczna będzie obejmować nie mniej niż 25% łącznej planowanej kwoty pomocy. 13

Warunki przyznania pomocy w ramach małych projektów § obowiązek posiadania numeru identyfikacyjnego nadany w § § trybie przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności; spełnione warunki określone w rozporządzeniu oraz przepisach odrębnych, których regulacje dotyczą realizacji małego projektu; pomoc przyznawana jest do wysokości limitu dostępnych środków, który jest określony w informacji o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy na małe projekty za pośrednictwem lokalnej grupy działania wybranej do realizacji LSR. 14

Koszty kwalifikowalne § określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia, w § § § tym koszty ogólne, które są bezpośrednio związane z przygotowaniem i realizacją małego projektu, koszty ogólne nie mogą przekraczać 10% pozostałych kosztów kwalifikowalnych małego projektu; podatek od towarów i usług (VAT), jeżeli nie ma możliwości jego odzyskania; wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie – nie więcej niż 10% całkowitych kosztów kawalifikowalnych małych projektów pomniejszonych o wysokość kosztów ogólnych, 15

Przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2008 r § KOMUNIKAT PREZESA GŁÓWNEGO URZĘDU STATYSTYCZNEGO z dnia 10 lutego 2009 r. w sprawie przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w 2008 r. (M. P. z dnia 13 lutego 2009 r. ) Na podstawie art. 20 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm. 1) ogłasza się, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2008 r. wyniosło 2. 943, 88 zł.

Wartość pracy § Wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie należy wycenić na podstawie § § karty pracy X = A/168 * H X – wartość pracy oraz usług świadczonych nieodpłatnie A – przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym rok, w którym złożono wniosek o przyznanie pomocy na mały projekt 2. 943, 88 zł H – liczba przepracowanych godzin 168 – liczba godzin pracy w miesiącu. § 2. 943, 88 zł/168= 17, 52 zł równowartość pracy własnej wykonanej w trakcie 1 godziny Należy od wartości całkowitych kosztów kwalifikowalnych operacji odjąć wartość kosztów ogólnych. Maksymalnie do 10% otrzymanego wyniku można zaliczyć do kosztów kwalifikowalnych. Koszt stanowiący więcej niż 10% nie będzie kosztem kwalifikowanym. 17

Forma pomocy Refundacja kosztów, poniesionych: § od dnia, w którym została zawarta umowa, na § § podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, przed dniem zawarcia umowy, na podstawie której jest przyznawana pomoc na małe projekty, lecz nie wcześniej niż w dniu, w którym został złożony wniosek o przyznanie pomocy na małe projekty (w przypadku przyznania pomocy), koszty stanowiące koszty ogólne – nie wcześniej niż w dniu 1 stycznia 2007 r. 18

Refundacja kosztów § w formie rozliczenia pieniężnego, § a w przypadku transakcji, której wartość, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza 1 tys. zł – w formie rozliczenia bezgotówkowego przeprowadzonego poleceniem przelewu, 19

UWAGA § Jeżeli operacja inwestycyjna jest realizowana na obszarze objętym LSR oraz poza tym obszarem to koszt części inwestycji realizowanej poza obszarem wdrażania LSR nie stanowi kosztu kwalifikowanego operacji, czyli nie może być opłacony z przyznanej dotacji na mały projekt. 20

Zakres pomocy

Małe projekty - zakres pomocy (1/7) 1. podnoszenie świadomości społeczności lokalnej, w tym przez organizację szkoleń i innych przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym i warsztatowym dla podmiotów z obszaru objętego LSR, innych niż realizowane w ramach działania: szkolenia zawodowe dla osób zatrudnionych w rolnictwie i leśnictwie; np. kursy dla przedsiębiorców, szkolenia specjalistyczne, projekty edukacyjne warsztaty z zakresu ginących zawodów np. : dla przyszłych kowali, snycerzy, tkaczek, koronkarek, zdunów, bednarzy, kołodziei, ludwisarzy, rymarzy, garncarzy, plecionkarzy… 22

Małe projekty - zakres pomocy (2/7) 2. podnoszenie jakości życia społeczności lokalnej na obszarze objętym LSR, w tym przez: a) udostępnianie urządzeń i sprzętu komputerowego, w tym urządzeń i sprzętu umożliwiającego dostęp do Internetu, np. : kafejka internetowa b) organizację imprez kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych; np. festyny, koncerty folklorystyczne, dożynki… 23

Małe projekty - zakres pomocy (3/7) 3. rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, w tym przez: a) promocję lokalnej twórczości kulturalnej z wykorzystaniem lokalnego dziedzictwa, w tym kulturowego, historycznego lub przyrodniczego, np. przeglądy zespołów folklorystycznych, zespołów kultywujących sztukę dawną, publikacje promujące lokalna kulturę, pokazy sztuki rzemieślniczej… b) kultywowanie miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów, np. wyposażenie zespołów folklorystycznych, spotkania muzyczne, dożynki… c) kultywowanie języka regionalnego i gwary, kultywowanie tradycyjnych zawodów i rzemiosła; np. zakładanie warsztatów rzemieślniczych, tworzenie miejsc, gdzie można przekazać wiedzę następnym pokoleniom… 24

Małe projekty - zakres pomocy (4/7) 4. rozwijanie turystyki lub rekreacji na obszarze objętym LSR, w tym przez: a) utworzenie lub zmodernizowanie bazy informacji turystycznej oraz stron internetowych, przygotowanie i wydanie folderów oraz innych publikacji informacyjnych dotyczących obszaru objętego LSR, b) budowę, odbudowę lub oznakowanie małej infrastrukturystycznej, w szczególności punktów widokowych, miejsc wypoczynkowych lub biwakowych, tras narciarstwa biegowego lub zjazdowego, szlaków wodnych, szlaków rowerowych, szlaków konnych, ścieżek spacerowych lub dydaktycznych; 25

Małe projekty - zakres pomocy (5/7) 5. zachowanie, odtworzenie, zabezpieczenie lub oznakowanie cennego, lokalnego dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego, w szczególności obszarów objętych poszczególnymi formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000; np. przywrócenie rodzimych lokalnych gatunków roślin, odtworzenie zabytkowych parków, zabezpieczenie pomników przyrody, oznakowanie i rozpowszechnianie wiedzy o wartości i znaczeniu tych obiektów… 26

Małe projekty - zakres pomocy (6/7) 6. zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego, w tym przez : a) odbudowę albo odnowienie lub oznakowanie budowli lub obiektów małej architektury wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, np. odnowienie kapliczek, pomników, zabytkowych ogrodzeń, bram, dzwonnic, mostków, altan… b) c) d) odnowienie dachów lub elewacji zewnętrznych budynków wpisanych do rejestru zabytków lub objętych wojewódzką ewidencją zabytków, remont lub wyposażenie muzeów, remont lub wyposażenie świetlic wiejskich; 27

Małe projekty - zakres pomocy (7/7) 7. inicjowanie powstawania, przetwarzania lub wprowadzania na rynek produktów i usług opartych na lokalnych zasobach, tradycyjnych sektorach gospodarki lub lokalnym dziedzictwie, w tym kulturowym, historycznym lub przyrodniczym, albo podnoszenie jakości takich produktów; np. produkcja, w tym zakup urządzeń niezbędnych do produkcji, promocja, uzyskiwanie certyfikatów jakości, opłaty za uczestnictwo w targach produktów tradycyjnych lub specyficznych dla danego obszaru… 8. wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w celu poprawienia warunków prowadzenia działalności kulturalnej lub gospodarczej, z wyłączeniem rolniczej. np. zakładanie kolektorów słonecznych, instalacji pozwalających na wykorzystanie energii geotermalnej, wiatrowej lub wodnej w celu obniżenia kosztów prowadzenia działalności na obszarze wiejskim. 28

Koszty kwalifikowalne

Małe projekty - koszty kwalifikowalne Koszty ogólne, w tym: ü przygotowanie dokumentacji technicznej małego projektu, obejmujące koszty: kosztorysów, projektów architektonicznych lub budowlanych, dokumentacji geologicznej lub hydrologicznej, wypisów lub wyrysów z katastru nieruchomości, ü opłaty za patenty lub licencje, ü opłaty za badania lub analizy, ü opłaty za nadzór autorski lub inwestorski, 30

Małe projekty - koszty kwalifikowalne Pozostałe koszty: ü robót budowlanych; ü wynagrodzenia za świadczenie usług, w tym usług prawniczych lub księgowych; ü podłączenia do Internetu; ü koszty opracowań, druku lub powielania oraz dystrybucji materiałów informacyjnych, dotyczących małego projektu, zakupu lub wynajęcia powierzchni reklamowych, zakupu czasu antenowego oraz zamieszczenia materiałów prasowych w prasie; 31

Małe projekty - koszty kwalifikowalne Pozostałe koszty: ü najmu sal lub innych powierzchni lub dzierżawy gruntu; ü zakupu materiałów lub przedmiotów, w tym materiału siewnego lub nasadzeniowego roślin wieloletnich; ü zakupu, najmu lub dzierżawy oraz montażu maszyn, urządzeń, narzędzi, wyposażenia, sprzętu lub oprogramowania, z wyłączeniem środków transportu, przy czym koszt zakupu podlega refundacji jedynie w przypadku, gdy koszt najmu albo dzierżawy przekraczałby koszt zakupu; ü organizacji i przeprowadzenia wydarzeń promocyjnych, kulturalnych, rekreacyjnych lub sportowych; 32

Małe projekty - koszty kwalifikowalne Pozostałe koszty: ü wytyczenia lub oznakowania szlaków turystycznych, ścieżek ü ü ü dydaktycznych lub przyrodniczych, w tym pomników przyrody, obiektów małej infrastrukturystycznej, obiektów historycznych, przyrodniczych, kulturowych lub sakralnych; utworzenia lub aktualizacji baz danych, w tym bazy informacji turystycznej; tworzenia stron internetowych; upominków lub nagród do łącznej wysokości 5% pozostałych kosztów podlegających refundacji w ramach realizacji małych projektów; 33

Małe projekty - koszty kwalifikowalne Pozostałe koszty: ü wynagrodzenia lub pobytu osób prowadzących ü ü ü szkolenia; podróży lub wyżywienia uczestników szkoleń; noclegu uczestników szkoleń - w przypadku szkoleń trwających co najmniej dwa dni; tłumaczeń, jeżeli osoby prowadzące szkolenia nie posługuje się językiem polskim. ü Ponadto: § wartość pracy i usług świadczonych nieodpłatnie jest max. 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o koszty ogólne § VAT (gdy beneficjent nie może go odzyskać) 34

VAT § W świetle interpretacji Komisji Europejskiej (KE) z dnia § 13. 01. 2009 r. dot. art. 71 ust. 3 lit. a, rozporządzenia Rady (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW), VAT stanowi koszt niekwalifikowany dla niepodlegających opodatkowaniu VAT krajowych, regionalnych i lokalnych organów władzy i innych instytucji prawa publicznego, w tym m. in. gmin, stowarzyszeń gmin, instytucji kultury. W związku z ww. interpretacją, nawet gdy podmioty, o których mowa powyżej oświadczą, iż nie mogą odzyskać VAT-u związanego z kosztami poniesionymi w ramach realizowanej operacji, nadal jest on dla nich kosztem niekwalifikowanym. 35

VAT § Do wniosku o pomoc wnioskodawca dołącza: § Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy będącego osobą fizyczną § Oświadczenie o kwalifikowalności VAT dla Wnioskodawcy będącego osobą prawną lub jednostą nieposiadającą osobowości prawnej § W przypadku, gdy Wnioskodawca zamierza zaliczyć VAT do kosztów kwalifikowalnych przedsięwzięcia powinien wystąpić o indywidualną interpretację w zakresie interpretacji prawa podatkowego do organu upoważnionego – zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2005, Nr 8, poz. 60, z późn. zm. ) – w sprawie braku możliwości odzyskania podatku VAT (załącznik do wniosku o płatność) 36

Kryteria wyboru małych projektów § Projekt jest zgodny z LSR – ocenia LGD § Ocena na podstawie tzw. lokalnych kryteriów wyboru określonych przez LGD w strategii – ocenia LGD § Projekt spełnia omówione warunki przyznania pomocy określone w rozporządzeniu – ocenia SW 37

Małe projekty- ogłoszenie o naborze: § Informację o naborze podaje samorząd § województwa lub jednostka samorządowa, na wniosek LGD (właściwy ze względu na siedzibę LGD), na: § stronie internetowej § tablicy ogłoszeń § oraz w prasie o zasięgu obejmującym obszar LSR’ LGD: § na stronie internetowej § tablicy ogłoszeń w siedzibie LGD 38

Informacja o naborze wskazuje: § Termin składania wniosków (min. 14 dni, max 30 dni), § Rozpoczęcie naboru nie wcześniej niż po upływie 14 dni od § § § dnia podania informacji o naborze, Miejsce składania wniosków - siedziba LGD, Wzór formularza wniosku na małe projekty, Lokalne kryteria wyboru małych projektów przez LGD określone w LSR Wykaz dokumentów niezbędnych do wyboru małych projektów przez LGD, Limit dostępnych środków (wynika z umowy ramowej oraz informacji od SW przed każdym naborem) 39

Złożenie wniosku w LGD § Złożenie Wniosku w LGD potwierdza się na jego kopii pieczęcią LGD, datą wpływu oraz podpisem osoby przyjmującej Wniosek. 40

Wybór małych projektów przez LGD § Zgodność operacji z LSR, § Ocena operacji na podstawie lokalnych kryteriów § wyboru, określonych przez LGD w LSR, Do wysokości limitu podanego w informacji o naborze, 41

Wybór małych projektów przez LGD § W roku, w którym po raz ostatni zostanie podana informacja o możliwości składania wniosków na małe projekty, LGD wybiera małe projekty do wysokości 120% limitu podanego w informacji o naborze, 42

Postępowanie w sprawie wyboru operacji 1. Wpływ wniosku – LGD nadaje oznaczenie 2. sprawy, stawia pieczęć, datę wpływu i podpis. Czy wniosek złożony w terminie oraz czy wniosek zawiera adres wnioskodawcy lub czy można ten adres ustalić? - § 11 ust. 1 rozporządzenia dotyczącego działania 4. 1 TAK NIE SW pozostawia taki wniosek bez rozpatrzenia (LGD przesyła go do SW wraz z innymi wnioskami i uchwałami Wniosek podlega dalszej ocenie 43

Postępowanie w sprawie wyboru operacji 3. Wniosek złożony w terminie i zawiera adres wnioskodawcy podlega dalszej ocenie zgodności z LSR (z celami, przedsięwzięciami) Operacja niezgodna z LSR Operacja nie podlega dalszej ocenie Operacja zgodna z LSR Operacja podlega ocenie zgodnie z lokalnymi kryteriami wyboru 44

Postępowanie w sprawie wyboru operacji 4. Ocena zgodności operacji z lokalnymi kryteriami wyboru Operacja niewybrana Operacja wybrana Czy są dostępne środki? Operacja wybrana i przeznaczona do finansowania Operacja wybrana ale nie finansowania z powodu braku dostępnych środków 45

Wybór małych projektów przez LGD § Na dokonanie oceny wniosku LGD ma 21 dni, § od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków, Sporządzenie listy ocenionych małych projektów, ustalającej ich kolejność według liczby uzyskanych punktów i przekazanie jej wnioskodawcom, 46

Informacja dla wnioskodawców § LGD informuje wnioskodawców na piśmie o: § Zgodności małego projektu z LSR albo jego § § niezgodności – wskazując przyczyny niezgodności, Liczbie uzyskanych punktów lub miejscu na liście ocenionych małych projektów, Możliwości złożenia odwołania, zgodnie z procedurą zawartą w LSR, 47

Wybór małych projektów przez LGD c. d. § Na dokonanie ostatecznego wyboru § § projektów i przesłania list do SW, LGD ma 45 dni, od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków, LGD sporządza listę projektów, które zostały wybrane, ustalając ich kolejność wg liczby uzyskanych punktów, LGD sporządza listę projektów, które nie zostały wybrane, uwzględniając wyniki oceny małych projektów dokonanej na skutek złożonych odwołań, 48

Przekazanie dokumentacji do SW § Przekazanie właściwemu organowi SW: § Listy małych projektów, które zostały wybrane § § § (kolejność wg liczby uzyskanych pkt. ) Listy małych projektów, które nie zostały wybrane, Uchwały w sprawie wyboru małych projektów wraz z wszystkimi złożonymi wnioskami § Uchwały i listy przekazywane w oryginale lub kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pracownika LGD; § Listy muszą być opatrzone pieczątką LGD i podpisane przez upoważnione osoby 49

Informacja dla wnioskodawców § LGD informuje wnioskodawców (pisemnie) o: § wybraniu małego projektu lub jego nie § wybraniu – wskazując przyczyny nie wybrania Liczbie uzyskanych punktów w ramach oceny małych projektów lub miejscu na liście małych projektów, które zostały wybrane, 50

Reasumując § W terminie 45 dni od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków LGD przekazuje właściwemu podmiotowi wdrażającemu § Wnioski które nie wpłynęły w terminie wraz z wykazem, § Wnioski, w których nie wskazano adresu wnioskodawcy i nie ma możliwości ustalenia tego adresu wraz z wykazem, § Wnioski wybrane wraz z uchwałami, § Wnioski niewybrane wraz z uchwałami, § Listę wniosków wybranych wraz z uchwałą (jeśli dotyczy), z informacją które mieszczą się w limicie (dotyczy ostatniego roku naboru) § Listę wniosków niewybranych wraz z uchwałą (jeśli dotyczy). 51

Złożenie wniosku w UM przez LGD § Pomoc na małe projekty przysługuje wg kolejności na liście projektów, które zostały wybrane § SW rozpatruje wnioski o pomoc w terminie 3 miesięcy od dnia przekazania tego wniosku przez LGD właściwemu organowi samorządu województwa § Wpływ wniosku w UM potwierdza się pieczęcią z datą wpływu oraz podpisem osoby przyjmującej wniosek. Potwierdzenie zostaje przesłane Wnioskodawcy; § Wnioskodawca informuje w formie pisemnej LGD i właściwy organ samorządu województwa o wszelkich zmianach w zakresie danych objętych wnioskiem, niezwłocznie po ich zaistnieniu, przy czym UM informuje dopiero po dokonaniu weryfikacji przez LGD i przekazaniu wniosków do UM; 52

Uwaga § Złożony wniosek o przyznanie pomocy nie może być zmieniany przez Wnioskodawcę w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, chyba, że zmiany te wynikają z wezwań UM, 53

Tryb rozpatrywania wniosku o pomoc § Wniosek o przyznanie pomocy na małe projekty rozpatruje się w terminie 3 miesięcy od dnia przekazania tego wniosku przez LGD właściwemu organowi samorządu województwa wraz z kompletną i poprawną dokumentacją dotyczącą wyboru przez LGD operacji do finansowania. 54

Tryb rozpatrywania wniosku o pomoc § Wniosek pozostawia się bez rozpatrzenia: § wniosek nie został złożony w terminie, § we wniosku nie wskazano adresu Wnioskodawcy i nie ma możliwości ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych, § oraz gdy wniosek dotyczy małego projektu, który nie został wybrany przez LGD, 55

Tryb rozpatrywania wniosku o pomoc § Wniosek w pierwszej kolejności podlega wstępnej weryfikacji pod § kątem: wskazania adresu LGD, terminowości złożenia wniosku, nie podlegania LGD wykluczeniu z możliwości otrzymania pomocy, oraz załączenia wszystkich wymaganych dokumentów wskazanych we wniosku w sekcji VIII - INFORMACJA O ZAŁĄCZNIKACH Wniosek spełniający wymogi wstępnej weryfikacji podlega dalszej ocenie pod względem kompletności i poprawności, zgodności z zasadami dotyczącymi przyznawania pomocy w ramach małych projektów, § Jeżeli wniosek zawiera inne niż wymienione powyżej nieprawidłowości lub braki, UM wzywa pisemnie Wnioskodawcę do ich usunięcia w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. § Jeżeli Wnioskodawca, pomimo wezwania, nie usunął w terminie żadnych nieprawidłowości lub braków, UM nie przyznaje pomocy, o czym informuje Wnioskodawcę, w formie pisemnej, podając przyczyny nieprzyznania pomocy. 56

Tryb rozpatrywania wniosku o pomoc § Jeżeli Wnioskodawca, pomimo wezwania, usunął w terminie tylko część nieprawidłowości lub braków, UM wzywa go w formie pisemnej do usunięcia pozostałych nieprawidłowości lub braków w terminie 14 dni od dnia doręczenia wezwania. § Jeżeli Wnioskodawca, pomimo ponownego wezwania do usunięcia nieprawidłowości lub braków, nie usunął ich w terminie, pomocy nie przyznaje się, o czym UM informuje Wnioskodawcę, w formie pisemnej, podając przyczyny nieprzyznania pomocy. 57

Tryb rozpatrywania wniosku o pomoc § W przypadku nierozpatrzenia wniosku w terminie (3 miesięcy), właściwy organ samorządu województwa zawiadamia wnioskodawcę o przyczynach zwłoki, wskazując nowy termin rozpatrzenia, nie dłuższy jednak niż 3 miesiące. § Jeżeli w trakcie rozpatrywania wniosku niezbędne jest uzyskanie dodatkowych wyjaśnień lub opinii innego podmiotu lub zajdą nowe okoliczności budzące wątpliwości co do możliwości przyznania pomocy, termin, zostanie wydłużony o czas niezbędny do uzyskania wyjaśnień lub opinii. § W takim przypadku Wnioskodawca zostanie poinformowany odrębnym pismem o wydłużeniu terminu rozpatrywania wniosku. § Jeżeli zachodzą niebudzące wątpliwości przesłanki do nieprzyznania pomocy, UM nie przyznaje pomocy, o czym informuje Wnioskodawcę w formie pisemnej, podając przyczyny nieprzyznania pomocy. 58

UWAGA § Wezwania wnioskodawcy do uzupełnień, wyjaśnień wstrzymuje bieg terminu rozpatrzenia wniosku o pomoc 59

Umowa § Umowa na realizację operacji podpisywana jest z samorządem województwa niezwłocznie po rozpatrzeniu wniosku o pomoc (w ciągu 14 dni) § Zabezpieczeniem należytego wykonania zobowiązań z umowy jest weksel in blanco wraz z deklaracją wekslową § W terminie 14 dni od dnia zawarcia umowy przyznania pomocy Beneficjent jest zobowiązany powiadomić UM o miejscu przechowywania dokumentów związanych z realizacją operacji. 60

Małe projekty- zobowiązania beneficjenta (umowa) Beneficjent zobowiązuje się min. do: • realizacji operacji (tzn. , poniesienia kosztów operacji, udokumentowania poniesionych kosztów, rozliczenia operacji do dnia złożenia wniosku o płatność) • osiągnięcia celu operacji (w przypadku operacji inwestycyjnych zachowanie celu przez 5 lat od dnia wypłacenia pomocy), • umożliwienia przeprowadzenia kontroli, • wypełnienia ankiety monitorującej, • przechowywania dokumentów (5 lat od dnia wypłaty pomocy), • informowania SW o okolicznościach mogących mieć wpływ na wykonanie umowy (5 lat od dnia wypłaty pomocy); Zabezpieczenie – weksel niezupełny „in blanco” 61

Małe projekty - gdzie szukać informacji Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi www. minrol. gov. pl zakładka PROW 2007 -2013/Leader 20072013/Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju Samorząd województwa tzn. tablica ogłoszeń w siedzibie lub strona internetowa Urzędu Marszałkowskiego lub samorządowej jednostki, Lokalna Grupa Działania strona internetowa, tablica ogłoszeń w siedzibie, doradztwo pracowników Prasa o zasięgu wdrażania LSR 62

Finansowanie i rozliczanie małego projektu 63

Realizacja i rozliczenie projektu obejmuje: § wykonanie zakresu rzeczowego projektu (etapu), zgodnie z zestawieniem rzeczowo-finansowym operacji stanowiącym załącznik nr 1 do umowy (np. : zakup wyposażenie i sprzętu dla świetlicy) § udokumentowanie wykonania projektu w zakresie rzeczowym i finansowym § stosownie do zakresu projektu lub jej etapu: uzyskanie wymaganych odrębnymi przepisami oraz postanowieniami umowy: opinii, zaświadczeń, uzgodnień, pozwoleń, lub decyzji związanych z realizacją tej operacji, § zamontowanie oraz uruchomienie nabytych maszyn, urządzeń, wyposażenia, sprzętu lub oprogramowania. poniesienie przez Beneficjenta kosztów kwalifikowalnych operacji czyli dokonanie płatności za dostawy, usługi lub roboty budowlane zgodnie z zestawieniem rzeczowofinansowym operacji, nie później niż do dnia złożenia wniosku o płatność lub ostatniego uzupełnienia 64 § §

Wykonanie i udokumentowanie zakresu rzeczowego projektu § Warunkiem prawidłowej realizacji operacji jest wykonanie zakresu rzeczowego zgodnie z umową, oraz jego właściwe udokumentowanie § Zakres wymaganej dokumentacji wynika z rodzaju realizowanej operacji oraz wymogów formalnoprawnych, będących konsekwencją obowiązujących przepisów prawa, 65

Wykonanie i udokumentowanie zakresu rzeczowego projektu § W trakcie realizacji należy gromadzić dokumenty potwierdzające odbiór/wykonanie prac, np. : § protokoły odbioru robót, protokoły montażu lub rozruchu maszyn i urządzeń, § Oświadczenie Beneficjenta o poprawnym wykonaniu robót budowlanych lub montażu lub rozruchu maszyn z udziałem środków własnych (a w nim: podać opis zakresu i ilości robót, czyli jakie roboty zostały wykonane oraz ile ich wykonano, zapis o użyciu do wykonania robót budowlanych materiałów budowlanych zakupionych wg załączanych do wniosku faktur oraz o poprawnym wykonaniu robót) - dotyczy robót budowlanych a także, gdy przedmiotem umowy był zakup maszyn i urządzeń wymagających montażu albo rozruchu 66

Wykonanie i udokumentowanie zakresu rzeczowego projektu § Inne dokumenty wymagane w związku z odrębnymi przepisami prawa (zaświadczenia, pozwolenia, opinie, decyzje – jeśli dotyczą wnioskodawcy/Beneficjenta), np: § Decyzja ostateczna o pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego, § Zawiadomienie właściwego organu o zakończeniu budowy złożone co najmniej 21 dni przed zamierzonym terminem przystąpienia do użytkowania wraz z Oświadczeniem Beneficjenta, że w ciągu 21 dni od dnia zgłoszenia zakończenia robót właściwy organ nie wniósł sprzeciwu lub Potwierdzeniem nadanym przez właściwy organ, że nie wnosi sprzeciwu, § inne zaświadczenia, pozwolenia, opinie, decyzje, które wynikają z odrębnych przepisów prawa, a które mają związek z inwestycją (np. weterynaryjnych, sanitarnych, ochrony środowiska, itp. ) Przedstawione dokumenty powinny być dołączane do wniosku o płatność 67

Poniesienie i udokumentowanie kosztów Przypomnijmy: § Refundacja 70% kosztów kwalifikowalnych, ale nie więcej niż 25 tys. na jeden projekt § Wypłata środków na podstawie wniosku o płatność, który beneficjent składa do UM 68

Poniesienie i udokumentowanie kosztów § Kosztami kwalifikowalnymi są: § koszty niezbędne do realizacji małego projektu § koszty wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia § koszty ogólne do 10% pozostałych kosztów § wartość pracy i usług świadczonych nieodpłatnie jest max 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych pomniejszonych o koszty ogólne § VAT (gdy beneficjent nie może go odzyskać) 69

Poniesienie i udokumentowanie kosztów § Kosztami kwalifikowalnymi są koszty poniesione: § najwcześniej od dnia złożenia wniosku o pomoc, § wyjątek koszty ogólne – mogą być poniesione od 1. I. 2007 r. , § w formie rozliczenia pieniężnego – do kwoty 1000 zł, § w formie rozliczenia bezgotówkowego (polecenie przelewu) – transakcje powyżej 1000 zł, 70

Poniesienie i udokumentowanie kosztów W trakcie realizacji małego projektu należy gromadzić: § Faktury i inne dokumenty o równoważnej wartości dowodowej, § Dowody zapłaty – potwierdzające poniesienie wydatku (zapłaty należności) - stanowią załączniki do wniosku o płatność § Wszystkie koszty muszą być zapłacone do dnia złożenia wniosku o płatność lub ostatniego uzupełnienia; 71

Poniesienie i udokumentowanie kosztów § Z wnioskiem o płatność należy przedstawić w UM oryginały faktur lub dokumentów o równoważnej wartości dowodowej (w tym umowy o dzieło, zlecenia i inne umowy cywilnoprawne) § Po ostemplowaniu i skopiowaniu zostaną potwierdzone za zgodność z oryginałem przez pracownika UM i zwrócone Beneficjentowi, 72

Faktury i inne dokumenty o równoważnej wartości dowodowej § § Akceptowane będą w szczególności następujące dokumenty: Faktury VAT, Faktury VAT MP (Mały podatnik wartość sprzedaży nie przekroczyła w ubiegłym roku 80 000 euro), Rachunki, Dokumenty celne wraz z dowodami zakupu, których dotyczą, Faktury korygujące (wraz z fakturami, których dotyczą), Noty korygujące (wraz z fakturami, których dotyczą), 73

Faktury i inne dokumenty o równoważnej wartości dowodowej § Umowy z dostawcami lub wykonawcami zawierające specyfikację będącą podstawą wystawienia każdej z przedstawionych faktur lub innych dokumentów księgowych o równoważnej wartości dowodowej (umowy sprzedaży, umowy zlecenia, o dzieło oraz inne umowy cywilnoprawne, jeżeli koszty z nimi związane mogą być kosztami kwalifikowalnymi) wraz z załączonym dokumentem potwierdzającym poniesienie wydatku (dowód wpłaty, wyciąg z rachunku bankowego, polecenie przelewu), bądź oświadczeniem sprzedającego potwierdzającym przyjęcie zapłaty lub oświadczeniem kontrahenta Beneficjenta o przyjęciu zapłaty. 74

Faktury i inne dokumenty o równoważnej wartości dowodowej § Do umów zlecenia oraz o dzieło, jeżeli zostały zawarte z osobami fizycznymi nie prowadzącymi działalności gospodarczej, należy dołączyć rachunek określający wysokość podatku dochodowego oraz dokument stwierdzający istnienie obowiązku podatkowego (np. kopia deklaracji PIT-4 R – deklaracja roczna o pobranych zaliczkach na podatek dochodowy) wraz z dowodem zapłaty podatku, a także dokument wskazujący wysokość składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (np. kopia załącznika do ZUS/DRA) wraz z dowodem ich zapłaty, § Dokumenty sporządzone dla udokumentowania zapisów w dokumentacji księgowej lub w księdze ewidencji środków trwałych (Wydruk elektroniczny z dokumentacji księgowej lub kopia z książki ewidencji środków trwałych – nie dotyczy osób fizycznych) 75

Dowody zapłaty § § Dowodem zapłaty bezgotówkowej może być w szczególności: wyciąg bankowy lub inny dokument bankowy potwierdzający dokonanie płatności, lub zestawienie przelewów dokonanych przez bank Beneficjenta zawierające wartości i daty dokonania poszczególnych przelewów, tytuł, odbiorcę oraz stempel banku, lub polecenie przelewu, wydruk z systemu e- bankowości. 76

Dowodem zapłaty gotówkowej może być w szczególności: § oświadczenie wystawcy faktury lub dokumentu § § § księgowego o równoważnej wartości dowodowej o dokonaniu zapłaty przez Beneficjenta sporządzone w formie odrębnego dokumentu, lub adnotacja sprzedającego o dokonaniu zapłaty przez Beneficjenta na fakturze lub dokumencie o równoważnej wartości dowodowej, lub dokument KP (Kasa Przyjmie), lub rozliczenie pobranej przez pracownika zaliczki. Dowód zapłaty gotówkowej powinien być podpisany przez osobę przyjmującą wpłatę. 77

Dowody zapłaty § Przedstawione dowody zapłaty powinny umożliwiać identyfikację faktury lub dokumentu o równoważnej wartości dowodowej, którego wpłata dotyczy oraz ustalenie wysokości i dat dokonania poszczególnych wpłat. 78

Płatności w walutach obcych – sposób przeliczenia na złote § bezgotówkowe – kwotę z faktury należy § przeliczyć z waluty obcej na złote po kursie sprzedaży waluty stosowanym przez bank Beneficjenta z dnia dokonania transakcji zapłaty gotówkowe – wg wyliczonego i ogłoszonego przez NBP bieżącego kursu sprzedaży waluty obcej z dnia dokonania transakcji zapłaty 79

Wniosek o płatność - wypłata środków § Płatność dokonywana gdy Beneficjent : § Zrealizował operację, poniósł koszty, udokumentował § § § realizację i poniesione koszty, W oparciu o składany wniosek o płatność wraz z wymaganymi dokumentami (załącznikami – ich wykaz we wniosku i instrukcji), Terminy składania wniosku o płatność – określone w umowie, Wypłata po pozytywnym zweryfikowaniu wniosku, lecz nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia (nie wlicza się terminu na uzupełnienia/wyjaśnienia) 80

Wniosek o płatność - wypłata środków Ponadto: § Beneficjent osiągnął cel operacji zapisany w umowie, § Realizuje inne zobowiązania wynikające z umowy (np. nieprzenoszenie własności rzeczy nabytych w ramach małego projektu, nie zmienia miejsca i sposobu prowadzenia działalności związanej z przyznaną pomocą, umożliwia kontrole, wyniki kontroli potwierdzają prawidłową realizację przedsięwzięcia, zachowanie celu przez 5 lat od dokonania płatności i in. ) 81

UWAGA § Gdy faktycznie poniesione koszty kwalifikowalne operacji, § § § wskazane dla danej pozycji w zestawieniu rzeczowofinansowym stanowiącym załącznik do wniosku o płatność będą niższe albo wyższe o więcej niż 10% niż określono to w zestawieniu rzeczowo-finansowym, będącym załącznikiem do umowy, Beneficjent składa pisemne wyjaśnienie tych zmian, Jeżeli odchylenia nie przekraczają 10% - uzasadnienie jest wymagane; Zapis nie dotyczy kosztów ogólnych i wartości pracy (usług świadczonych nieodpłatnie) – zmiany tych kosztów na podstawie aneksu do umowy Całkowita kwota pomocy określona w umowie nie może ulec zwiększeniu; 82

UWAGA § W przypadku, gdy wnioskowana przez Beneficjenta we wniosku o płatność kwota pomocy jest wyższa o więcej niż 3% od kwoty obliczonej przez Samorząd Województwa na podstawie prawidłowo poniesionych kosztów kwalifikowalnych, kwotę refundacji pomniejsza się o kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy kwotą wnioskowaną a kwotą obliczoną na podstawie prawidłowo poniesionych kosztów kwalifikowalnych, zgodnie z art. 31 ust. 1 rozporządzenia 1975/2006. Pomniejszenie ma zastosowania, jeżeli Beneficjent udowodni, że nie ponosi winy za włączenie niekwalifikującej się kwoty do kwoty pomocy wnioskowanej we wniosku o płatność. 83

Wyprzedzające finansowanie § Przyznawane na podstawie Wniosku o wyprzedzające § § § finansowanie, składanego wraz z wnioskiem o pomoc do UM, Wnioskodawca może wnioskować o wyprzedzające finansowanie kosztów kwalifikowalnych operacji maksymalnie do wysokości 20% kwoty pomocy, płatności zaliczkowej dokonuje się nie później niż w terminie 30 dni od dnia zawarcia umowy, Środki przekazywane na rachunek bankowy (zaświadczenie z banku, że rachunek nie podlega oprocentowaniu lub zwrot odsetek ), 84

Źródła finansowania projektu § 70% refundacja § 10% wartość pracy, usług świadczonych nieodpłatnie, § 20% wkład własny: § wkład beneficjenta lub § współfinansowanie ze środków j. s. t § współfinansowanie ze środków Funduszu Kościelnego - w przypadku korzystania z takiego wsparcia do wniosku o pomoc oraz do wniosku o płatność dostarczyć należy dokumenty potwierdzające przyznanie środków (np. Uchwała, umowa) - Opis sposobu rozliczenia uzyskanych środków finansowych od j. s. t lub Funduszu Kościelnego (załącznik do wniosku o płatność) 85

Załączniki § Wykaz wszystkich załączników wymaganych na etapie składania wniosku o pomoc lub wniosku o płatność znajduje się w tych wnioskach oraz w instrukcji do danego wniosku § Ważniejsze załączniki: § Kosztorys (wniosek o pomoc), kosztorys powykonawczy (wniosek o płatność), § Pozwolenia, zaświadczenia, zezwolenia, opinie, itp. – wynikające z odrębnych przepisów prawa mających zastosowanie do realizowanego małego projektu, § Oświadczenie wnioskodawcy o kwalifikowalności VAT - składane z wnioskiem o pomoc oraz § Indywidualna interpretacja wydana przez upoważniony organ (izbę skarbową) w zakresie prawa podatkowego (o niemożliwości odzyskania VAT-u) – załącznik do wniosku o płatność § Dokumenty potwierdzające, że mały projekt nie odpowiada warunkom przyznania pomocy w ramach pozostałych działań 4. 1 (Wdrażanie LSR), np. zaświadczenie z KRUS o niepodleganiu ubezpieczeniu społecznemu w pełnym zakresie – gdy mały projekt dotyczy działalności o zakresie wsparcia jakie jest w działaniu Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej …. i wiele innych 86

Wniosek o przyznanie pomocy 87

Małe projekty - przygotowanie wniosku: Czy na danym obszarze jest wdrażana LSR? (Informacja dostępna we właściwym SW); Rola LGD w przygotowaniu wniosku: • Doradztwo, • Szkolenia, • Sprawdzanie zgodności celu operacji z LSR oraz lokalnymi kryteriami, 88

Małe projekty - przygotowanie wniosku: § Ważne jest aby projekt wpisywał się w cel LSR i miał silny związek z potencjałem obszaru. § Ten rodzaj operacji może być atrakcyjny dla różnych pomiotów związanych z obszarem działania LGD. 89

Małe projekty - przygotowanie wniosku: § Każdy projekt powinien stanowić odrębną całość, a nie sztucznie wydzielony etap większego projektu. 90

Małe projekty- formularz wniosku: • Numer identyfikacyjny, • Imię i nazwisko, miejsce zameldowania/zamieszkania albo nazwa, siedziba, adres wnioskodawcy, • Opis projektu (cel, miejsce, zakres), • Plan finansowy operacji, • Zestawienie rzeczowo-finansowe, • Oświadczenia i zobowiązania wnioskodawcy, • Informacja o załącznikach; 91

Małe projekty - aplikowanie § Przed wypełnieniem wniosku w ramach działania 413 „Wdrażanie lokalnych strategii rozwoju” dla małych projektów należy zapoznać się z zasadami przyznawania pomocy finansowej, w szczególności z dokumentem programowym i aktami prawnymi oraz instrukcją; 92

Małe projekty - aplikowanie § Wniosek sporządza się na formularzu udostępnionym na stronie internetowej UM i LGD; § Do wniosku dołącza się dokumenty zgodnie z listą załączników określoną we wniosku; 93

Sposób wypełniania wniosku o pomoc § Zaleca się, aby wniosek został wypełniony elektronicznie i wydrukowany lub wypełniony ręcznie pismem drukowanym, § Wnioskodawca wypełnia czytelnie wyłącznie białe pola wniosku. Punkty od 1 do 4 w sekcji I wniosku wypełnia LGD. § W sytuacji, kiedy dane pole we wniosku nie dotyczy Wnioskodawcy - w pole tekstowe należy wstawić kreskę, a w przypadku danych liczbowych należy wstawić wartość „ 0, 00” lub kreskę lub pozostawia nie wypełnione. § Dane finansowe podawane we wniosku oraz w zestawieniu rzeczowo-finansowym z realizacji operacji wyrażone są w złotych z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. 94

Sposób wypełniania wniosku o pomoc § W przypadku, gdy zakres niezbędnych informacji nie mieści się w przewidzianych do tego tabelach i rubrykach, dane te należy zamieścić na dodatkowych kartkach (np. kopie stron wniosku i załączników składanych na udostępnionych przez UM formularzach) ze wskazaniem, której części dokumentu dotyczą oraz z adnotacją na formularzu, że dana rubryka lub tabela została dołączona. Dodatkowe strony, należy podpisać oraz opatrzyć datą i dołączyć przy pomocy zszywacza do wniosku. Przy wypełnianiu elektronicznym wniosku istnieje możliwość dodawania wierszy oraz zawijania tekstu w polach. 95

Sposób wypełniania wniosku o pomoc § Przed złożeniem wniosku należy upewnić się, czy: § wniosek został podpisany przez Wnioskodawcę albo osoby reprezentujące Wnioskodawcę albo pełnomocnika Wnioskodawcy w wyznaczonych do tego miejscach, § wypełnione zostały wszystkie wymagane pola wniosku, § nie zostały wypełnione zaciemnione pola wniosku, § załączone zostały wszystkie wymagane dokumenty (Załączniki) 96

Sposób wypełniania wniosku o pomoc § W przypadku, gdy Wnioskodawca składa kilka wniosków, w okresie obowiązywania dokumentów składanych wraz z wnioskiem możliwe jest dołączenie do wniosku kserokopii oryginałów dokumentów dołączonych do jednego ze złożonych wcześniej wniosków. Wnioskodawca przy składaniu wniosku ma obowiązek, na załączonej kopii dokonać odręcznego wpisu, iż oryginał dokumentu znajduje się przy innym wniosku (z podaniem informacji niezbędnych do zlokalizowania oryginału dokumentu) 97

Sposób wypełniania wniosku o pomoc § Kopie dokumentów składanych wraz z wnioskiem powinny być potwierdzone za zgodność z oryginałem przez notariusza, lub w sytuacji, gdy w danej miejscowości nie funkcjonuje kancelaria notarialna, kopie dokumentów składane wraz z wnioskiem mogą być potwierdzone za zgodność z oryginałem przez wójta, burmistrza (lub pracowników urzędów gminy/miasta działających z upoważnienia ww. organów) albo przez podmiot, który wydał dokument albo przez pracownika UM. 98

Sposób wypełniania wniosku o pomoc § W przypadku dokumentów sporządzonych w języku obcym należy dołączyć wykonane przez tłumacza przysięgłego tłumaczenie danego dokumentu na język polski. § Wszystkie składane wraz z wnioskiem załączniki sporządzone przez Wnioskodawcę na udostępnionych formularzach, muszą być opatrzone datą w formacie dzień-miesiąc-rok i miejscowością oraz zawierać w wyznaczonym miejscu pieczęć imienną i podpisy albo czytelne podpisy Wnioskodawcy lub osób reprezentujących. 99

Tytuł projektu § Powinien odzwierciedlać rodzaj i zakres przedsięwzięcia, § Będzie podawany w tym samym brzmieniu we wszystkich dokumentach w których jest odwołanie do projektu, 100

Cel małego projektu § Należy szczegółowo określić cel jaki stawia sobie wnioskodawca § przystępując do realizacji projektu i uzasadnić w jaki sposób wpływa na osiągnięcie celów określonych w Programie Cel naszego projektu musi być zgodny z celami określonymi w PROW 2007 -2013 dla działania 4. 1 dla małych projektów: § Działanie będzie wpływać na poprawę jakości życia na obszarach wiejskich przez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Umożliwi rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich oraz wpłynie na wzrost atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej obszarów wiejskich. ” 101

UWAGA: § Nie należy przepisywać celów działania określonych w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 -2013; § Jednocześnie należy wskazać, w jaki sposób realizacja operacji wpłynie na realizację celów zawartych w lokalnej strategii rozwoju (pozwoli to m. in. na ocenę jej zgodności z LSR). 102

Miejsce realizacji projektu § Operacje o charakterze inwestycyjnym muszą być realizowane na obszarze objętym LSR, operacje nieinwestycyjne mogą być realizowane poza obszarem objętym LSR (np. prowadzenie szkolenia) 103

Jak zaplanować termin zakończenia projektu lub jego etapów § Terminy zakończenia realizacji etapów § § powinny być różne, przy czym termin zakończenia I etapu nie może być późniejszy niż termin zakończenia II etapu; Należy przyjąć, że termin zakończenia etapu to planowany termin złożenia wniosku o płatność pośrednią/ostateczną do UM; Można rozpocząć realizację II etapu, przed zakończeniem I etapu; 104

Jak zaplanować termin zakończenia projektu lub jego etapów? Należy wziąć pod uwagę: § czas potrzebny LGD na dokonanie wyboru – max. 45 dni od dnia, w którym upłynął termin składania wniosków § czas potrzebny UM na rozpatrzenie wniosku – min. 3 miesiące od dnia wpływu do UM przekazanego przez LGD wniosku wraz z kompletną i poprawną dokumentacją dotyczącą wyboru § Czas potrzebny wnioskodawcy na uzyskanie odpowiednich zaświadczeń, pozwoleń, opinii, itp. § fakt, iż planowany okres realizacji całej operacji (jednoetapowej lub dwuetapowej) nie może być dłuższy niż 24 miesiące od dnia zawarcia umowy przyznania pomocy z tym, że zakończenie realizacji operacji, tj. złożenie wniosku o płatność ostateczną musi nastąpić do 31 grudnia 2014 roku. 105

Opis przedsięwzięcia (operacji) § opisujemy szczegółowo zadania planowane § § § w ramach małego projektu; opis ten powinien wskazywać, jakie cele przyjęte w lokalnej strategii rozwoju będą realizowane w ramach przedsięwzięcia oraz opisać przewidywane rezultaty projektu; tu też podajemy status przedsiębiorstwa (mikro, małe, średnie) – dotyczy jeśli wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą; 106

Dziękuję za uwagę Marta Starmach martastarmach@poczta. fm