Zarzdzanie projektami 1 LITERATURA 1 Dostatni E Gierulski

  • Slides: 65
Download presentation
Zarządzanie projektami 1

Zarządzanie projektami 1

LITERATURA: [1] Dostatni E. , Gierulski W. , Roszkowski H. , Wirkus M. (2014)

LITERATURA: [1] Dostatni E. , Gierulski W. , Roszkowski H. , Wirkus M. (2014) Zarządzanie projektem, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa. [2] Kisielnicki J. (2011). Zarządzanie projektami. Ludzie - procedury wyniki, Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa. [3] Zbichorski Z. , (1997), Metody graficzne w zarządzaniu i organizacji produkcji, Wydawnictwa Naukowo-Technniczne, Warszawa. [4] Grandys E. (2013). Podstawy zarządzania produkcją, Wydawnictwo Difin, Warszawa. [5] Pająk E. , Klimkiewicz M. , Kosieradzka A. (2014). Zarządzanie produkcją i usługami, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa. 2

Projekt: - Seria powiązanych czynności zwykle prowadząca do realizacji głównego celu, którego osiągnięcie powinno

Projekt: - Seria powiązanych czynności zwykle prowadząca do realizacji głównego celu, którego osiągnięcie powinno nastąpić w określonym czasie. Zarządzanie projektem: - planowanie, kierowanie i sterowanie zasobami (personel, wyposażenie, materiały) prowadzące do realizacji technicznych, kosztowych, i czasowych ograniczeń projektu. 3

Przedsięwzięcie (projekt) – jednokrotnie występujący zbiór zadań ze zdefiniowanym początkiem i końcem. Zadania wykonywane

Przedsięwzięcie (projekt) – jednokrotnie występujący zbiór zadań ze zdefiniowanym początkiem i końcem. Zadania wykonywane w ściśle określonej kolejności (każde ma określone powiązania z zadaniami je poprzedzającymi). Zarządzający projektem planuje, organizuje i kontroluje wykonanie każdego przedsięwzięcia zgodnie z założonymi, unikalnymi dla każdego projektu wymaganiami. 4

Planowanie: Planowanie przedsięwzięcia obejmuje wszystkie czynności, których wynikiem jest realizacja projektu: • • •

Planowanie: Planowanie przedsięwzięcia obejmuje wszystkie czynności, których wynikiem jest realizacja projektu: • • • cel projektu, będące do dyspozycji i podlegające zarządzaniu zasoby, czas zakończenia, zadania, priorytety zadań. 5

Harmonogramowanie: • określenia czasów i kolejności poszczególnych faz projektu. • ustalenie związków występujących pomiędzy

Harmonogramowanie: • określenia czasów i kolejności poszczególnych faz projektu. • ustalenie związków występujących pomiędzy zadaniami, a kalendarzem (zmianowość, dni wolne od pracy, itp. ). 6

Metody harmonogramowania: • wykresy Gantt’a • metoda sieciowa PERT (Program Evaluation and Review Technique)

Metody harmonogramowania: • wykresy Gantt’a • metoda sieciowa PERT (Program Evaluation and Review Technique) • metoda sieciowa CPM (Critical Path Method). 7

Wykresy (diagramy) Gantt’a: Diagram Gantta (Harmonogram Adamieckiego) – graf stosowany głównie w zarządzaniu projektami.

Wykresy (diagramy) Gantt’a: Diagram Gantta (Harmonogram Adamieckiego) – graf stosowany głównie w zarządzaniu projektami. Pierwsze narzędzie tego typu stworzył Karol Adamiecki już w 1896 roku, jednak nie opublikował go aż do roku 1931. Nazwa diagramów pochodzi od nazwiska Henry’ego Gantta, który opracował je w 1910 roku dla fabryki Bethlehem Steel System Zadań i Premii (The Task and Bonus System) i w tym samym czasie opublikował w „Engineering Magazine”. System ten stworzył podstawy nowoczesnego zarządzania projektami. Uwzględnia się w nim podział projektu na poszczególne zadania, oraz rozplanowanie ich w czasie. 8

Karol Adamiecki (1866 - 1933): Polski teoretyk zarządzania, jeden z twórców nauki o organizacji

Karol Adamiecki (1866 - 1933): Polski teoretyk zarządzania, jeden z twórców nauki o organizacji i kierowaniu. Sformułował prawa: harmonii doboru, harmonii działania organów pracy zbiorowej, optymalnej produkcji, które obok praw podziału pracy i koncentracji stały się teoretycznymi podstawami nauki organizacji i kierownictwa. W latach 1891– 1898 pracował w Hucie Bankowej w Dąbrowie Górniczej, gdzie na podstawie obserwacji pracy robotników stwierdził, że wysokie koszty produkcji spowodowane są nieracjonalnym następowaniem procesów po sobie i stworzył nowy harmonogram. 9

Wykresy Gantt’a: Wykres Ganntt’a jest graficznym modelem przeznaczonym do przedstawienia działań na osi czasowej.

Wykresy Gantt’a: Wykres Ganntt’a jest graficznym modelem przeznaczonym do przedstawienia działań na osi czasowej. Symbol Rozpoczęcie zadania [ ] [ Zakończenie zadania ] V Znaczenie Aktualne zaawansowanie realizacji zadania Chwila czasowa, w której znajduje się realizacja projektu aktualnie 10

Przykład wykresu Gantt’a: Zadania Powtórka z matematyki Powtórka z Kompatybilności Powtórka z Technologii internetowych

Przykład wykresu Gantt’a: Zadania Powtórka z matematyki Powtórka z Kompatybilności Powtórka z Technologii internetowych Powtórka z SIST Powtórka z Baz i Hurtowni Danych V 1 2 3 4 5 tydzień tydzień [ ] [ ] [ ] 11

Inny przykład wykresu Gantt’a: 12

Inny przykład wykresu Gantt’a: 12

wykres Gantt’a przy najwcześniejszych terminach realizacji: 13

wykres Gantt’a przy najwcześniejszych terminach realizacji: 13

wykres Gantt’a przy najpóźniejszych terminach realizacji: 14

wykres Gantt’a przy najpóźniejszych terminach realizacji: 14

Metody sieciowe: Metody sieciowe oparte są na wykresach zwanych sieciami czynności. Wykorzystywane są do

Metody sieciowe: Metody sieciowe oparte są na wykresach zwanych sieciami czynności. Wykorzystywane są do harmonogramowania i kontroli złożonych przedsięwzięć gospodarczych, technicznych i organizacyjnych. Wykres sieciowy ilustruje przebieg całego przedsięwzięcia bazując na dwóch elementach: • czynnościach (przedstawianych w formie wektorów między dwoma zdarzeniami, które trwają w czasie) • zdarzeniach (czyli punktów na skali czasu oznaczających fakt zakończenia poprzedniej czynności i rozpoczęcia następnej). 15

Czynność - część przedsięwzięcia pochłaniająca pewne środki na jego realizację. Realizacji czynności towarzyszy zużywanie

Czynność - część przedsięwzięcia pochłaniająca pewne środki na jego realizację. Realizacji czynności towarzyszy zużywanie zasobów i upływający czas. Czynnością może być np. montaż zespołu, prostowanie blachy, spawanie usztywnień, transport elementów na stanowisko montażowe itp. Zdarzenie - moment, w którym rozpoczyna się lub kończy co najmniej jedna czynność. Z tym elementem w sieci zawsze związany jest termin, tzn. musi ono zaistnieć w określonym czasie, aby mogło rozpocząć się wykonywanie czynności następującej. Zdarzeniem może być np. rozpoczęcie spawania blach poszycia, dostarczenie detali na stanowisko, zakończenie montażu sekcji itp. 16

Wyróżniamy zdarzenia początkowe, pośrednie i końcowe. 17

Wyróżniamy zdarzenia początkowe, pośrednie i końcowe. 17

Zastosowanie metod sieciowych umożliwia: • ustalenie programu działania (co, gdzie i w jakiej kolejności

Zastosowanie metod sieciowych umożliwia: • ustalenie programu działania (co, gdzie i w jakiej kolejności ma być wykonane), • określenie terminów rozpoczęcia i ukończenia poszczególnych czynności oraz czasu wykonania całego programu, • określenie tzw. „czynności krytycznych”, tj. takich, od których zależy termin wykonania całego projektu, • przydział ograniczonych zasobów gwarantujący wykonanie projektu, • bieżącą kontrolę terminów wykonania oraz korektę harmonogramu w przypadku zagrożenia terminu wykonania projektu. 18

Zasady wykonywania wykresu sieciowego: • • • Zdarzenia początkowe nie mają czynności poprzedzających. •

Zasady wykonywania wykresu sieciowego: • • • Zdarzenia początkowe nie mają czynności poprzedzających. • • Nie wykonuje się wykresu sieciowego w skali czasu. • Żadna czynność nie może być rozpoczęta, dopóki nie będą zakończone zdarzenia poprzedzające tę czynność. 19 Zdarzenia końcowe nie mają czynności następujących. Wykres sieciowy może mieć kilka początkowych i kilka końcowych zdarzeń, w tym przypadku: - zdarzenia początkowe łączy się czynnościami pozornymi w jedno zdarzenie początkowe, - zdarzenia końcowe łączy się pozornymi czynnościami w jedno zdarzenie końcowe, Dane zdarzenie może nastąpić, dopóki nie będą zakończone wszystkie czynności warunkujące zajście tego zdarzenia.

 • Pomiędzy dwoma zdarzeniami może być tylko jedna czynność przedstawiona strzałką. • Strzałki

• Pomiędzy dwoma zdarzeniami może być tylko jedna czynność przedstawiona strzałką. • Strzałki przedstawiające czynności powinny być skierowane z lewej strony do prawej. • • Należy unikać skrzyżowań strzałek. • Wykres sieciowy nie powinien mieć zdarzeń, z których nie wychodzi żadna czynność (wyjątek zdarzenia końcowe) i zdarzeń, do których nie jest doprowadzona ani jedna czynność (wyjątek zdarzenia początkowe). • Wykres sieciowy nie powinien mieć obiegów zamkniętych, tj. pętli, które łączą dwukrotnie te same zdarzenia. Oznaczenie zdarzeń powinno spełniać warunek, że liczba oznaczająca zdarzenie następne jest większa od liczby oznaczającej zdarzenie poprzedzające. 20

Elementy składowe wykresu sieciowego: Symbol Nazwa Znaczenie Czynność jest to część przedsięwzięcia przy zdefiniowanym

Elementy składowe wykresu sieciowego: Symbol Nazwa Znaczenie Czynność jest to część przedsięwzięcia przy zdefiniowanym terminie rozpoczęcia i zakończenia. Długość strzałki nie ma znaczenia. Zdarzenie oznacza moment początku (lub ukończenia ) jednej lub kilku czynności. i (i, j) j Początkiem każdej czynności jest zdarzenie poprzedzające - i, zakończeniem każdej czynności jest zdarzenie następujące - j. 21

Elementy składowe wykresu sieciowego cd. : Symbol Nazwa Znaczenie Czynność pozorna nie jest związana

Elementy składowe wykresu sieciowego cd. : Symbol Nazwa Znaczenie Czynność pozorna nie jest związana z pozorna upływem czasu. Łączy zdarzenia, między (zerowa) którymi nie jest wymagane wydatkowanie środków, lecz istnieje następstwo czasowe. Umożliwia pokazanie równoczesności zdarzeń i jednoznaczny zapis czynności wykonywanych równolegle. Wykorzystywane jest między innymi do "powiązania" zdarzeń z dwóch niezależnie wykonywanych procesów, których zdarzenia końcowe muszą zaistnieć w tym samym terminie. 22

Sieć Kolejność wszystkich projektu. Zdarzenia strzałkami. Droga (ścieżka) Część projektu, zaczynająca się od pierwszej

Sieć Kolejność wszystkich projektu. Zdarzenia strzałkami. Droga (ścieżka) Część projektu, zaczynająca się od pierwszej czynności a kończąca się czynnością ostatnią. Dla każdej czynność określony jest tylko jedna czynność następująca po niej. Każdą parę wierzchołków łączy tylko jedna strzałka (czynność). Ścieżka, z której czynności zajmą najwięcej czasu (determinują czas realizacji projektu). Droga (ścieżka) krytyczna czynności połączone 23

Sieć spójna: jest to taka sieć, w której każde zdarzenie ma przynajmniej jedną czynność

Sieć spójna: jest to taka sieć, w której każde zdarzenie ma przynajmniej jedną czynność „wchodzącą” oraz przynajmniej jedną czynność „wychodzącą” ze zdarzenia. a) sieć spójna, b) sieć niespójna, c) sieć spójna z zależnością czasową 24

Sieć acykliczna - w której nie występują cykle Cykl - ciąg czynności, w których

Sieć acykliczna - w której nie występują cykle Cykl - ciąg czynności, w których pewne zdarzenie pośrednie staje się jednocześnie zdarzeniem początkowym i końcowym ciągu czynności wewnątrz sieci, co powoduje zapętlenie, uniemożliwiające późniejsze rozwiązanie problemu. a) sieć acykliczna, b) sieć cykliczna 25

Metoda sieciowa PERT – probabilistyczna metoda planowania i kontroli projektu, wykorzystująca programowanie sieciowe, stosowana

Metoda sieciowa PERT – probabilistyczna metoda planowania i kontroli projektu, wykorzystująca programowanie sieciowe, stosowana w zarządzaniu projektami. Opracowana przez Departament Obrony Stanów Zjednoczonych w latach 1956 -1957, na potrzeby marynarki wojennej USA podczas realizacji projektu budowy rakiet balistycznych Polaris. Początkowo wykorzystywana głównie przy dużych, wieloletnich programach wojskowych, z czasem znalazła również zastosowanie w projektach cywilnych. 26

Oznaczenia terminów i czasów w metodzie PERT Oznaczenie Interpretacja Tc Ocena optymistyczna: najkrótszy możliwy

Oznaczenia terminów i czasów w metodzie PERT Oznaczenie Interpretacja Tc Ocena optymistyczna: najkrótszy możliwy czas, w którym czynność może być wykonana przy wyjątkowo sprzyjających warunkach. Bardzo małe prawdopodobieństwo np. 1: 100. Tp Ocena pesymistyczna: czas potrzebny do wykonania czynności przy wyjątkowo niesprzyjających warunkach. Bardzo małe prawdopodobieństwo np. 1: 100. Tm Ocena realistyczna: Najbardziej prawdopodobny czas realizacji czynności, który miałby miejsce w przypadku wielokrotnego powtarzania danej czynności w tych samych warunkach. Sposób obliczania Oceniany na podstawie doświadczenia lub danych z przeszłych okresów. j. w. 27

Oznaczenie Interpretacja T o ; 2 Czas oczekiwany i wariancja: Czas ustalony na podstawie

Oznaczenie Interpretacja T o ; 2 Czas oczekiwany i wariancja: Czas ustalony na podstawie trzech ocen czasu. Oblicza się również wariancję określającą stopień niepewności związany z oczekiwanym czasem trwania czynności. Sposób obliczania to = (tc + 4 tm + tp )/6 2 = [(tp - tc)/6]2 Im większa jest wartość wariancji tym większa niepewność wiąże się z czasem trwania czynności. TD Czas drogi (ścieżki): oczekiwana ilość czasu potrzebnego na wykonanie czynności znajdujących się na ścieżce. TD= to dla wszystkich czynności ze ścieżki. 28

Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania TR Oczekiwany czas rozpoczęcia: oczekiwany czas który musi upłynąć zanim

Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania TR Oczekiwany czas rozpoczęcia: oczekiwany czas który musi upłynąć zanim dana czynność może się rozpocząć. Suma oczekiwanych czasów czynności poprzedzających zdarzenie na ścieżce. TR = to TN Najwcześniejszy możliwy termin rozpoczęcia: Minimalna ilość czasu, która musi upłynąć aby dana czynność mogła się rozpocząć. Maksimum z oczekiwanych czasów rozpoczęcia. TZ Oczekiwany czas zakończenia: Oczekiwany TZ = to dla czas jaki musi upłynąć po rozpoczęciu wszystkich czynności. Suma oczekiwanych czasów kolejnych czynności następujących po zdarzeniu na ścieżce. dla wszystkich czynności poprzedzających daną czynność na ścieżce TN = max TR 29

Oznaczenie Interpretacja TK Zapas całkowity czasu: rezerwa czasu, która może być wykorzystana zanim dana

Oznaczenie Interpretacja TK Zapas całkowity czasu: rezerwa czasu, która może być wykorzystana zanim dana czynność się rozpocznie bez wpływu na termin zakończenia przedsięwzięcia. Różnica pomiędzy całkowitym czasem przewidzianym na realizację całego przedsięwzięcia, a maksimum z oczekiwanych czasów zakończenia. TS Zapas swobodny: rezerwa czasu, jaką dana czynność rozporządza bez wpływu na zapasy, jakie mają następne czynności w tym samym ciągu czynności. Sposób obliczania TK = czas realizacji przedsięwzięcia max TZ TS = T K - TN 30

Metoda sieciowa CPM Opracowana również w latach 1956 -1957 w Stanach Zjednoczonych przez firmę

Metoda sieciowa CPM Opracowana również w latach 1956 -1957 w Stanach Zjednoczonych przez firmę Du Pont de Nemours & Co. w celu usprawnienia zarządzania konserwacją urządzeń wykorzystywanych w procesach ciągłych koncernu. Inżynierowie byli zaniepokojeni dużą ilością przestojów podczas konserwacji maszyn. Dzięki zastosowaniu metody CPM mogli skrócić czas przestojów ze 125 do 93 godzin. Metoda ścieżki krytycznej miała doprowadzić do uporządkowania organizacyjnego, co miało spowodować wzrost efektywności firmy. 31

Metoda sieciowa CPM W metodzie CPM używa się, w odróżnieniu do metody PERT, ściśle

Metoda sieciowa CPM W metodzie CPM używa się, w odróżnieniu do metody PERT, ściśle określonych czasów trwania czynności (deterministycznie określonych). Pozostałe reguły są analogiczne jak w metodzie PERT. Podobnie jak w przypadku metody PERT istotą metody CPM jest analiza ścieżki krytycznej. 32

Oznaczenia terminów i czasów – metoda CPM Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania tij Czas trwania

Oznaczenia terminów i czasów – metoda CPM Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania tij Czas trwania czynności: mającej swój początek w zdarzeniu i, a koniec w zdarzeniu j. Czas deterministycznie określony T j 0 Najwcześniejszy możliwy termin zaistnienia zdarzenia j: określa się rozpoczynając od pierwszego zdarzenia, przesuwając się do końca siatki. Tj 0 = max(Ti 0 + tij) oprócz pierwszego. T i 1 Najpóźniejszy dopuszczalny termin zdarzenia i: określa się rozpoczynając od ostatniego zdarzenia, przesuwając się do początku siatki. Ti 1 = min(Tj 1 - tij) oprócz ostatniego. 33

Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania Li Luz czasu: wskazuje o ile jednostek czasu można opóźnić

Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania Li Luz czasu: wskazuje o ile jednostek czasu można opóźnić termin zaistnienia dowolnego zdarzenia bez wpływu na końcowy termin zakończenia projektu. Zdarzenia, które mają zerowe luzy czasu są krytycznymi i wyznaczają drogę krytyczną. Li = Ti 1 - Ti 0 NWP Najwcześniejszy możliwy początek: odnosi się do zdarzenia początkowego czynności. NWP = Ti 0 NPP Najpóźniejszy dopuszczalny początek: odnosi się do zdarzenia początkowego czynności. NPP = Tj 1 - tij 34

Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania NWK Najwcześniejszy możliwy koniec: odnosi się do zdarzenia końcowego czynności.

Oznaczenie Interpretacja Sposób obliczania NWK Najwcześniejszy możliwy koniec: odnosi się do zdarzenia końcowego czynności. NWK = Ti 0 + tij NPK Najpóźniejszy dopuszczalny koniec: odnosi się do zdarzenia końcowego czynności. NPK = Tj 1 Zc(ij) Zapas całkowity: jest to rezerwa czasu, która może być wykorzystana na wykonanie danej czynności bez wpływu na termin zakończenia przedsięwzięcia. Zc = Tj 1 - Ti 0 - tij Zs Zapas swobodny: jest to rezerwa czasu, jaką dana czynność rozporządza bez wpływu na zapasy, jakie mają następne czynności w tym samym ciągu czynności. Zs = Tj 0 - Ti 0 - tij 35

Realizacja metod sieciowych: 1. Definiowanie wszystkich czynności projektu. 2. Ustalenie następstwa czasowego czynności. 3.

Realizacja metod sieciowych: 1. Definiowanie wszystkich czynności projektu. 2. Ustalenie następstwa czasowego czynności. 3. Wykreślenie w formie diagramu następstwa czasowego czynności. 4. Oszacowanie czasu trwania każdej czynności. 5. Obliczenie ścieżki krytycznej oraz innych kryteriów jakościowych i ilościowych o ile są wymagane. Tworzenie harmonogramu i planu sterowania projektem. 6. Przeszacowania i poprawki zgodne ze stanem rzeczywistym. 36

Przykłady prostych sieci PERT i CPM: Sieć Znaczenie Sieć reprezentuje trzy czynności AC, BC

Przykłady prostych sieci PERT i CPM: Sieć Znaczenie Sieć reprezentuje trzy czynności AC, BC i CD. Czynność CD nie może się rozpocząć zanim nie zakończy się czynność AC i BC. Czynność AC i BC mogą przebiegać równocześnie. Nazywa się je czynnościami równoległymi (współbieżnymi). Czynność BD nie może się rozpocząć dopóki nie skończy się czynność AB. Czynność CD nie może się rozpocząć dopóki nie skończy się czynność AC. Ścieżki AB-BD i AC-CD są ścieżkami równoległymi. Czynność AC nie musi się rozpocząć w tym samym czasie co czynność AB. Podobnie czynność BD nie musi się zakończyć w tym samym czasie co czynność CD. Czynność BD może być zakończona przed czynnością AC. 37

Czynność BC jest czynnością pozorną. Używa się jej w celu uzyskania pożądanego następstwa czasowego.

Czynność BC jest czynnością pozorną. Używa się jej w celu uzyskania pożądanego następstwa czasowego. Może być symbolizowana w dwojaki sposób, tak jak to jest przedstawione na schematach obok. Czynność pozorna nie trwa i nie wymaga wydatkowania środków. Użycie czynności pozornej pozwala na jednoznaczną identyfikację czynności za pomocą pary węzłów. Czynność CD nie może się rozpocząć zanim nie zakończą się czynności AB i AC. W sieci są dwie ścieżki: AB-BC-CD i AC-CD. 38

Określenie drogi krytycznej: Wykres sieciowy z określonymi czasami realizacji czynności: 1 a=8 b=9 3

Określenie drogi krytycznej: Wykres sieciowy z określonymi czasami realizacji czynności: 1 a=8 b=9 3 c=16 e=12 2 5 f=8 d=6 4 Czasy ścieżek powyższej sieci: a + d + f = 8 + 6 + 8 = 22 b + c = 9 + 16 = 25 a + e + c = 8 + 12 + 16 = 36 Ścieżka krytyczna jest trwającym najdłużej ze wszystkich możliwych ciągów. Droga wyznaczona przez czynności a, e, c jest drogą krytyczną, a 39 czynności a, e, c są czynnościami krytycznymi.

Dla czynności, które są niekrytyczne występują marginesy czasu ich realizacji - wykres Gantt’a: 40

Dla czynności, które są niekrytyczne występują marginesy czasu ich realizacji - wykres Gantt’a: 40

Przykładowy projekt: Zdarzenia Oznaczenie Zdarzenie Czas poprzedzające 2 Uzyskanie pozwolenia na budowę A Wykonanie

Przykładowy projekt: Zdarzenia Oznaczenie Zdarzenie Czas poprzedzające 2 Uzyskanie pozwolenia na budowę A Wykonanie fundamentów B A 1 Wykonanie ścian i dachu C B 1 Instalacje wodno-kanalizacyjna i CO Instalacja gazowa i elekteryczna D C 2 E C 5 Wykończenie F D, E 5 Odbiór G F 1 41

Tworzenie sieci CPM: Najwcześniejszy możliwy moment zaistnienia zdarzenia j Czas trwania czynności ij Opis

Tworzenie sieci CPM: Najwcześniejszy możliwy moment zaistnienia zdarzenia j Czas trwania czynności ij Opis zdarzenia j Najpóźniejszy możliwy moment zaistnienia zdarzenia j j tij Tj 0 Tj 1 Lj Zapas czasu D 0 0 2 A 0 0 0 1 B 0 0 0 1 0 5 C 0 F 0 0 1 G 0 0 5 E 0 0 0 42

Określenie najwcześniejszych możliwych momentów zaistnienia zdarzeń: D 6 0 2 0 0 2 A

Określenie najwcześniejszych możliwych momentów zaistnienia zdarzeń: D 6 0 2 0 0 2 A 2 0 0 1 B 3 0 1 0 5 C 4 ? 0 0 0 F 5 0 G 15 0 0 0 tj = max{ti + ti-j} => 0 0 5 E 9 14 1 tj = max{6+5; 9+5} = 14 43

Określenie najpóźniejszych możliwych momentów zaistnienia zdarzeń: D 6 3 2 0 0 2 A

Określenie najpóźniejszych możliwych momentów zaistnienia zdarzeń: D 6 3 2 0 0 2 A 2 2 0 1 B 3 3 1 C 4 5 F ? 4 0 0 9 14 14 1 G 15 0 5 9 0 5 E 9 0 ti = min{tj - ti-j} => 15 ti = min{9 -2; 9 -5} = 4 44

Czas realizacji projektu: D 6 3 2 0 0 2 A 2 2 0

Czas realizacji projektu: D 6 3 2 0 0 2 A 2 2 0 1 B 3 3 0 1 9 5 C 4 F 4 14 0 14 1 G 15 0 5 E 9 15 9 0 Czas realizacji projektu: 15 jednostek 45

Zdarzenia niekrytyczne i ścieżka krytyczna zdarzenie niekrytyczne D 6 3 2 0 0 2

Zdarzenia niekrytyczne i ścieżka krytyczna zdarzenie niekrytyczne D 6 3 2 0 0 2 A 2 2 0 1 B 3 3 0 1 9 5 C 4 F 4 14 0 14 1 G 15 0 5 9 0 5 E 9 0 ścieżka krytyczna 2+1+1+2+5+1=12 2+1+1+5+5+1=15 15 46

Inny przykład: Zdarzenia (i-j) 1 -2 2 -3 3 -4 3 -5 4 -5

Inny przykład: Zdarzenia (i-j) 1 -2 2 -3 3 -4 3 -5 4 -5 5 -6 6 -7 4 -8 8 -9 7 -10 9 -10 10 -11 11 -12 Czas 13 8 5 6 8 3 3 6 2 1 5 13 19 47

Sieć: 48

Sieć: 48

wykres Gantt’a przy najwcześniejszych terminach realizacji: 49

wykres Gantt’a przy najwcześniejszych terminach realizacji: 49

wykres Gantt’a przy najpóźniejszych terminach realizacji: 50

wykres Gantt’a przy najpóźniejszych terminach realizacji: 50

Metoda PERT (Program Evaluation and Review Technique) Czasy trwania zdarzeń Zadanie poprzedzające Optymistyczny tc

Metoda PERT (Program Evaluation and Review Technique) Czasy trwania zdarzeń Zadanie poprzedzające Optymistyczny tc Najbar. prawd. tm Pesymistyczny tp A - 3 6 15 B - 2 4 14 C A 6 12 30 D A 2 5 8 E C 5 11 17 F D 3 6 15 G B 3 9 27 H E, F 1 4 7 I G, H 4 19 28 51

Oczekiwany czas trwania czynności: Zadanie poprzedzające Oczekiwany czas zadania to A - 7 B

Oczekiwany czas trwania czynności: Zadanie poprzedzające Oczekiwany czas zadania to A - 7 B - 5, 333 C A 14 D A 5 E C 11 F D 7 G B 11 H E, F 4 I G, H 18 52

Wyznaczenie ścieżki krytycznej: C 21 0 0 E 32 0 14 0 21 11

Wyznaczenie ścieżki krytycznej: C 21 0 0 E 32 0 14 0 21 11 32 4 0 H A 7 7 0 36 7 36 0 0 D 5 12 18 4 25 7 13 F 19 32 I 13 54 54 0 18 0 5, 33 0 0 19, 66 B 11 5, 33 25 19, 66 G 16, 33 36 20, 33 Czas realizacji – 54 Ścieżka krytyczna: A-C-E-H-I 53

Jakie jest prawdopodobieństwo, że projekt zostanie zakończony w mniej niż 53 jednostki czasu? Z

Jakie jest prawdopodobieństwo, że projekt zostanie zakończony w mniej niż 53 jednostki czasu? Z rozkładu normalnego: Zmienna: 54

Wariancja czasu oczekiwanego: Czasy trwania zdarzeń Zadanie poprzednik Optymist. tc Naj. prawd. tm Pesymist.

Wariancja czasu oczekiwanego: Czasy trwania zdarzeń Zadanie poprzednik Optymist. tc Naj. prawd. tm Pesymist. tp Wariancja A - 3 6 15 4 B - 2 4 14 C A 6 12 30 D A 2 5 8 E C 5 11 17 F D 3 6 15 G B 3 9 27 H E, F 1 4 7 1 I G, H 4 19 28 16 Suma wariancji zadań na ścieżce krytycznej: 16 4 55

p(Z < -0, 156) = (-0, 156) = 0, 436 czyli 43, 6 %

p(Z < -0, 156) = (-0, 156) = 0, 436 czyli 43, 6 % (z tablic na następnej stronie) Istnieje prawdopodobieństwo 43, 6%, że ten projekt zostanie zakończony w czasie krótszym niż 53 jednostki. 56

Dystrybuanta standardowego rozkładu normalnego : 57

Dystrybuanta standardowego rozkładu normalnego : 57

Jakie jest prawdopodobieństwo, że czas realizacji projektu będzie dłuższy niż 56 jednostek czasu? Z

Jakie jest prawdopodobieństwo, że czas realizacji projektu będzie dłuższy niż 56 jednostek czasu? Z rozkładu normalnego: p(Z > 0, 312) = 1 - (0, 312) = 1 - 0, 6217 = 0, 378 czyli 37, 8 % (z tablic na następnej stronie) Istnieje prawdopodobieństwo 37, 8%, że ten projekt zostanie zakończony w czasie dłuższym niż 56 jednostek. 58

Dystrybuanta standardowego rozkładu normalnego : 59

Dystrybuanta standardowego rozkładu normalnego : 59

Ograniczone zasoby: Harmonogramowanie w pierwszej kolejności: • • najkrótszych czynności. • zadań wykonywanych przez

Ograniczone zasoby: Harmonogramowanie w pierwszej kolejności: • • najkrótszych czynności. • zadań wykonywanych przez wyróżnione jednostki organizacyjne (działy, komórki, samodzielne stanowiska). • czynności z najmniejszym zapasem swobodnym. czynności z najmniejszą wariancją (największe prawdopodobieństwo co do długości czasu trwania czynności). Wykorzystywane do alokowania zasobów do konkurujących o nie czynności. 60

Analiza kosztów: Podczas definiowania zasobów podaje się koszty stałe, podstawową stawkę godzinową (dzienną) oraz

Analiza kosztów: Podczas definiowania zasobów podaje się koszty stałe, podstawową stawkę godzinową (dzienną) oraz stawkę za nadgodziny. Koszty związane z realizacją projektu można podzielić na dwa rodzaje: 1. Koszty ogólne, związane z wykorzystywanymi zasobami, które mogą zostać zmniejszone poprzez skrócenie czasu realizacji projektu (np. koszty oświetlenia i ogrzewania pomieszczeń określane np. w skali miesiąca). 2. Koszty bezpośrednie czynności, obejmujące dodatkowe wydatki spowodowane przyspieszeniem realizacji projektu (np. koszty nadgodzin, wydzierżawienia dodatkowych środków produkcji). 61

Procedura skracania realizacji projektu: 1. Oszacowanie kosztów. Dla każdej czynności należy określić koszty ogólne

Procedura skracania realizacji projektu: 1. Oszacowanie kosztów. Dla każdej czynności należy określić koszty ogólne i koszty bezpośrednie wynikające z przyspieszenia jej realizacji. 2. Oszacowanie granicznego (najkrótszego możliwego) czasu realizacji czynności. 3. Określenie czynności znajdujących się na ścieżce krytycznej. 4. Ocena sieci PERT. Redukowanie czasów czynności ze ścieżki krytycznej z uwzględnieniem następują ograniczeń: Skrócenie czasu realizacji czynności ze ścieżki krytycznej, z którymi związane są najmniejsze koszty bezpośrednie. 62

Następnie, przechodzenie do skracania czasu realizacji kolejnych czynności ze ścieżki krytycznej, w kierunku do

Następnie, przechodzenie do skracania czasu realizacji kolejnych czynności ze ścieżki krytycznej, w kierunku do największych kosztów bezpośrednich czynności, aż do momentu napotkania jednego z poniższych warunków: • Zamierzone skrócenie czasu realizacji projektu zostało osiągnięte. • • Zasoby umożliwiające przyspieszenie zostały wyczerpane. Redukcja kosztów ogólnych jest mniejsza niż zwiększenie kosztów bezpośrednich związanych z przyspieszeniem, dla każdej czynności ze ścieżki krytycznej. 63

Bieżąca kontrola: Terminy kontroli, która musi być wykonywana systematycznie, dobiera się mając na uwadze

Bieżąca kontrola: Terminy kontroli, która musi być wykonywana systematycznie, dobiera się mając na uwadze charakter danego przedsięwzięcia, np. raz dziennie, co trzy dni, co tydzień, raz w miesiącu. Najczęściej występującym odchyleniem jest nie pokrywanie się czasów rzeczywistych czynności z terminami określonymi w harmonogramie. Przyczynami opóźnień są: • niedokładne określenie czasów trwania czynności, • • • niewłaściwa informacja, nieterminowe dostawy, brak środków itp. 64

W wyniku analizy konieczne jest podjęcie odpowiednich decyzji i dokonanie zmian w wykresie sieciowym

W wyniku analizy konieczne jest podjęcie odpowiednich decyzji i dokonanie zmian w wykresie sieciowym zapewniających wykonanie całego przedsięwzięcia. Decyzje mogą dotyczyć np. : § dodatkowego przydziału maszyn, § dodatkowego przydziału ludzi, § pracy w większym wymiarze godzin (np. na dwie zmiany). 65