ZACHOWANIA ZDROWOTNE POSTRZEGANIE OCHRONY ZDROWIA ORAZ STYL YCIA

ZACHOWANIA ZDROWOTNE, POSTRZEGANIE OCHRONY ZDROWIA ORAZ STYL ŻYCIA OSÓB STOSUJĄCYCH POST DR EWY DĄBROWSKIEJ KATARZYNA WIŚNIEWSKA*1, 2, AGNIESZKA PIECZYKOLAN 1, 3, JOANNA GRZESIK-GĄSIOR 1, 3, AGNIESZKA BIEŃ3, MAGDALENA WIŚNIEWSKA 4 1) STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE PRZY KATEDRZE I ZAKŁADZIE ROZWOJU POŁOŻNICTWA PRZY UM W LUBLINIE 2) PRACOWNIA TECHNIK DIAGNOSTYCZNYCH, UM W LUBLINIE 3) KATEDRA I ZAKŁAD ROZWOJU POŁOŻNICTWA, UM W LUBLINIE 4) STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE TECHNOLOGÓW ŻYWNOŚCI PRZY UNIWERSYTECIE PRZYRODNICZYM W LUBLINIE

�„Post dr Dąbrowskiej”- post warzywno-owocowy, który podejmowany jest przez coraz większą liczbę ludzi głównie w celach leczniczych. �Post ten został zastosowany przez dr n. med. Ewę Dąbrowską pierwszy raz w 1985 roku, a polepszenie stanu zdrowia obserwowane u pacjentów objętych postem zaowocowało wydaniem kilku publikacji. �Ideą postu leczniczego jest dzienne spożywanie posiłków ubogoenergetycznych, opartych na warzywach niskoskrobiowych i owocach niskocukrowych oraz dostarczanie dużej ilości witamin i mikroelementów.

Idea postu �W czasie postu: autofagia- niszczeniu zwyrodniałych komórek i pozyskiwaniu z nich glukozy której dowóz w czasie postu jest znikomy. �Struktury „patologiczne” ulegają zniszczeniu i służą jako materiał do odbudowy nowych i zdrowych komórek, co wykazał w 2016 roku laureat nagrody Nobla Yoshinori Ohsumi. � Ohsumi Y. , Sedwick C. , Yoshinori Ohsumi: Autophagy from beginning to end Ohsumi's work continues to provide much of the foundation for our current understanding of autophagy, 2012, The Journal of Cell Biology 197(2): 164165.

�Celem badań była ocena zachowań zdrowotnych, postrzegania systemu ochrony zdrowia i ukazanie zmian stylu życia u osób, które podjęły się postu dr Ewy Dąbrowskiej.

Materiały i metody � 227 osób (222 kobiet, 5 mężczyzn) �autorski kwestionariusz ankiety z metryczką �narzędzie standaryzowane- Inwentarz Zachowań Zdrowotnych (IZZ)

CHARAKTERYSTYKA GRUPY BADANEJ (N=227) PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA STAN CYWILNY N % Kobieta 222 97, 80 Mężczyzna 5 2, 20 19 -29 lat 48 21, 15 30 -39 lat 89 39, 21 40 -49 lat 62 27, 31 50 -59 lat 20 8, 81 60 lat lub więcej 8 3, 52 Wyższe – magister i więcej 130 57, 27 Wyższe – licencjat/inżynier 47 20, 70 Średnie 46 20, 26 Zasadnicze zawodowe 4 1, 76 Miasto wojewódzkie 117 51, 54 Miasto gminne lub powiatowe 72 31, 72 Wieś 38 16, 74 Żonaty/Mężatka 137 60, 35 Kawaler/Panna 40 17, 62 Konkubinat/Związek partnerski 37 16, 30 Rozwiedziony/a 11 4, 85 Wdowiec/Wdowa 2 0, 88

Motywy przejścia na post MOTYWY PRZEJŚCIA NA POST DR DĄBROWSKIEJ Możliwe korzyści zdrowotne N % 104 45, 81 Zmniejszenie masy ciała Chęć rozpoczęcia zmiany nawyków żywieniowych i stylu życia Opinie innych o dobrym samopoczuciu i energii Chęć sprawdzenia siebie, siły wytrwania 81 35, 68 17 7, 49 14 6, 17 5 2, 20 Kwestie religijne 3 1, 32 Inne 3 1, 32 Razem 227 100, 0

Ilość ukończonych postów ILOŚĆ PRZEBYTYCH (UKOŃCZONYCH) POSTÓW DR DĄBROWSKIEJ N % 1 raz 86 37, 89 2 razy 58 25, 55 3 razy 39 17, 18 4 lub więcej razy 44 19, 38 Razem 227 100, 0

Zachowania zdrowotne osób stosujących post INWENTARZ ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH (IZZ) Wskaźnik zachowań zdrowotnych (WZZ) Prawidłowe nawyki żywieniowe (PNŻ) Zachowania profilaktyczne (ZP) Pozytywne nastawienie psychiczne (PNP) Praktyki zdrowotne (PZ) GRUPA BADANA N=227 M SD ME MIN MAX Q 1 Q 2 84, 00 11, 24 84, 00 46, 00 114, 00 76, 00 92, 00 22, 58 3, 80 23, 00 11, 00 30, 00 25, 00 20, 80 3, 88 21, 00 11, 00 30, 00 18, 00 23, 00 20, 66 3, 81 21, 00 8, 00 30, 00 18, 00 23, 00 19, 96 3, 81 20, 00 8, 00 30, 00 18, 00 23, 00

Zmiany w ocenie sposobu odżywiania OCENA SPOSOBU ODŻYWIANIA Prawidłowa Raczej prawidłowa Raczej nieprawidłowa Przed odbyciem postu Po pierwszym poście (w ciągu miesiąca od zakończenia) Po pierwszym poście (min. pół roku od zakończenia) N % 16 7, 05 95 41, 85 31 16, 23 82 81 36, 12 35, 68 115 12 50, 66 5, 29 113 37 59, 16 19, 37 Nieprawidłowa 48 21, 15 5 2, 20 10 5, 24 Razem 227 100, 0 191 100, 0

Zadowolenie z przebytego postu/ postów ZADOWOLENIE Z PRZEBYTEGO POSTU/POSTÓW N % Bardzo zadowolona 139 61, 23 Zadowolona 77 33, 92 Trudno powiedzieć 8 3, 52 Niezadowolona 1 0, 44 Bardzo niezadowolona 2 0, 88 Razem 227 100, 0

Zadowolenie z przebytego postu/ postów ZADOWOLENIE Z PRZEBYTEGO POSTU/POSTÓW INWENTARZ ZACHOWAŃ ZDROWOTNYCH (IZZ) WZZ M SD PNŻ M ZP SD Bardzo 86, 11 10, 88 23, 40 3, 70 zadowolona 81, 00 10, 85 21, 48 3, 52 Zadowolona Trudno 77, 75 14, 69 20, 63 4, 10 powiedzieć Niezadowolona 76, 50 4, 95 15, 50 2, 12 Bardzo 86, 00 22, 00 niezadowolona H=13, 496 H=20, 466 Analiza statystyczna p=0, 009 p=0, 000 PNP PZ M SD 21, 28 3, 73 21, 24 3, 89 20, 18 3, 57 20, 18 4, 03 19, 66 3, 45 19, 68 4, 07 18, 50 4, 11 19, 88 3, 98 18, 75 5, 34 19, 00 1, 41 23, 50 0, 71 1850 3, 54 24, 00 - 16, 00 - 24, 00 - H=6, 500 H=13, 510 H=3, 991 p=0, 165 p=0, 009 p=0, 407

Stosunek osób stosujących post do systemu ochrony zdrowia w Polsce OCENA FUNKCJONOWANIA SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA W POLSCE N % Prawidłowo 4 1, 76 Trudno powiedzieć 70 30, 84 Nieprawidłowo 153 67, 40 Razem 227 100, 0

Nadzór specjalisty nad stanem pacjenta NADZÓR LEKARZA LUB DIETETYKA W CZASIE TRWANIA POSTU DR DĄBROWSKIEJ N % Lekarz 28 12, 33 Dietetyk 7 3, 08 Brak nadzoru lekarza lub dietetyka 192 84, 58 Razem 227 100, 0

Największym zaufaniem darzone są pielęgniarki (45, 37%), położne (34, 36%) oraz ratownicy medyczni (42, 29%). W przypadku lekarzy (65, 54%), dietetyków (35, 24%) i fizjoterapeutów (44, 49%) zaufanie różni się w zależności od specjalistów. ZAUFANIE DO PRACOWNIKÓW Lekarze Pielęgniarki Położne Ratownicy medyczni Dietetycy Fizjoterapeuci N % 37 16, 30 149 65, 64 39 17, 18 2 N % 103 45, 37 79 34, 80 36 15, 86 9 N % 78 34, 36 67 29, 52 28 12, 33 54 N % 96 42, 29 60 26, 43 21 9, 25 50 N % 42 18, 50 80 35, 24 56 24, 67 49 N % 84 37, 0 101 44, 49 13 5, 73 29 2, 88 3, 96 23, 79 22, 03 21, 59 12, 78 227 100, 0 227 100, 0 OCHRONY ZDROWIA Ogólnie tak Zależy od specjalistów Ogólnie Nie miałem/am jeszcze w ogóle do czynienia Razem

System ochrony zdrowia a media OBRAZ SYSTEMU OCHRONY ZDROWIA I JEGO PRACOWNIKÓW KREOWANY PRZEZ MEDIA N % Bardzo dobry 16 7, 05 Dobry 46 20, 26 Neutralny 76 33, 48 Zły 78 34, 36 Bardzo zły 11 4, 85 Razem 227 100, 0

Na zdanie o systemie ochrony zdrowia oraz jego pracowników w znacznym stopniu wpływ mają własne doświadczenia (72, 69%), a w małym stopniu media (43, 17%). WPŁYW NA ZDANIE O SYSTEMIE OCHRONY ZDROWIA I JEGO PRACOWNIKACH Własne doświadczenia Media N % W znacznym stopniu 165 72, 69 46 20, 26 W małym stopniu 54 23, 79 98 43, 17 Nie mają wpływu 8 3, 52 83 36, 56 Razem 227 100, 0

Wnioski �Wraz ze wzrostem zadowolenia z przebytego postu wzrasta poziom zachowań zdrowotnych u badanych osób. �Post dr Dąbrowskiej powinien stać się obiektem większego zainteresowania personelu medycznego popularność korzyści zdrowotne obserwowane przez pacjentów poprawa stanu zdrowia za pomocą postu pod nadzorem lekarza, czy dietetyka