Zaburzenia wieku dorastania Czyli co jest norm a
Zaburzenia wieku dorastania Czyli: co jest normą, a co już nie? Jak wspierać dziecko w wieku dojrzewania? Oprac. Jolanta Piasecka - Postawa
- Cechy charakterystyczne pierwszego okresu wieku dorastania (do 16 r. ż): duża chwiejność emocjonalna, skrajność wygłaszanych opinii, poglądów, nastawienie na „tu i teraz”, podważanie autorytetów, poszukiwanie autorytetów, nadmierny krytycyzm, niepokój związany z rozwojem fizycznym, skłonność do ucieczek od rzeczywistości.
Rodzaje zaburzeń Emocjonalne: lęki, fobie, depresja, Zaburzenia odżywiania i nawyków: bulimia, anoreksja, kompulsje, Zaburzenia zachowania: przemoc, agresja, uzależnienia, samookaleczenia
Depresja Częstość występowania: 2 -4% Czynniki ryzyka: przypadki depresji w rodzinie, stresujące wydarzenia życiowe, niskie poczucie własnej wartości, pesymistyczne nastawienie do życia. Inne: zaburzenia w funkcjonowaniu rodziny, konflikt między rodzicami.
Depresja Objawy: poczucie ciągłego zmęczenia, ociężałość, utrata energii smutek, przygnębienie, płaczliwość utrata zainteresowań, "nic nie cieszy" niechęć do nauki, wykonywania codziennych czynności brak zadowolenia z życia, niechęć do życia pogorszenie pamięci, trudności ze skupieniem uwagi przy czytaniu, oglądaniu telewizji zamartwianie się (o dzień dzisiejszy, o przyszłość) unikanie spotkań ze znajomymi uczucie wewnętrznego napięcia, niepokoju wczesne budzenie się, płytki sen lub odwrotnie, trudności z porannym wstawaniem złe samopoczucie rano brak apetytu, chudnięcie zaparcia, zasychanie w ustach bóle: głowy, różnych grup mięśni, bóle brzucha myśli samobójcze.
Depresja Jeśli takie objawy pojawiają się codziennie i trwają dłużej niż dwa tygodnie, nie można ich lekceważyć.
Zaburzenia lękowe Fobie – ok. 10% dzieci cierpi na tego typu zaburzenia Normalny strach przeradza się w fobię wówczas, gdy zachwiane są jego proporcje do rzeczywistości, np. nie powinien występować w danym wieku. Diagnoza opiera się na odniesieniu do wieku, fazy rozwojowej, uciążliwości dla dziecka i otoczenia.
Zaburzenia lękowe Źródła lęków u osób od 13 -go do ok. 18 r. ż. : - problemy w domu i z rodziną, - przygotowanie do przyszłości, - wygląd osobisty, - kontakty społeczne, - wymagania szkolne. Fobia szkolna dotyka ok. 1% młodych osób.
Anoreksja Drastyczne ograniczanie jedzenia np. jogurt dziennie, Odmawianie utrzymania wagi na minimalnym dopuszczalnym poziomie, lek przed przybraniem na wadze, Zaburzony wizerunek własnego ciała – mimo wychudzenia, uważają, że są grubi, Powstrzymywanie się od jedzenia, czasem pozbywanie się zjedzonego pokarmu, Obsesyjne ćwiczenia – nawet 1 -2 godziny dziennie
Bulimia Nadmierne objadanie się co najmniej 2 razy w tygodniu do 3 – 4 razy dziennie, Potem następują zabiegi mające na celu pozbycie się zjedzonych kalorii: - Prowokowanie wymiotów, - Stosowanie środków przeczyszczających, - Ćwiczenia fizyczne - Poszczenie. Objawy zauważane: rany na dłoniach, opuchlizna na twarzy, kłopoty z uzębieniem.
Problemy, które obserwujemy w gimnazjum - konflikty rówieśnicze, - kłopoty z frekwencją, np. pojedyncze nieobecności, - łamanie regulaminu szkoły, np. brak stroju szkolnego, obuwia zmiennego, - obniżony nastrój, - trudności w utrzymaniu ocen na poziomie szóstej klasy, - nadmierne korzystanie z telefonów komórkowych.
Jak pomagamy w szkole - organizujemy spotkania wyjaśniające, organizujemy spotkania mediacyjne, prowadzimy indywidualne zajęcia terapeutyczne, prowadzimy konsultacje dla rodziców, zapraszamy specjalistów z poradni, pomagamy w przygotowaniu dokumentacji do badania w poradni, udzielamy porad dla rodziców, angażujemy rówieśników do pomocy koleżankom/kolegom, organizujemy pomoc dla uczennic i uczniów w trudnej sytuacji materialnej, koordynujemy udzielanie pomocy psychologiczno – pedagogicznej.
Gdzie nas można znaleźć? Pawilon C, pokój 230 Pedagog – Ewelina Kamińska Psycholog – Jolanta Piasecka - Postawa
„Wszystko dałoby się rozwiązać, gdyby ludzie ze sobą rozmawiali. Tylko komunikowanie się za pomocą słów przynosi efekty. Milczenie rodzi milczenie, wreszcie pojawia się głucha cisza, która zalega jak beton. . . ” Ake Edwardson
Co możemy zrobić, jako rodzice? Uważnie słuchajmy tego, co mówią nasi nastolatkowie, Zwracajmy uwagę na to, czym się interesują, Pozwólmy im spotykać się ze znajomymi w domu, Wprowadźmy jasne zasady korzystania z telefonów, internetu w domu, np. o 21: 00 odkładamy telefony na szafkę w przedpokoju, o 22: 00 wyłączamy wifi/modem itp. , Jeśli nas coś niepokoi w szkole, kontaktujmy się z wychowawcą, pedagogiem czy psychologiem
Jak wyrażać krytykę wobec nastolatków? Złotą zasadą jest unikanie ogólników: Zamiast : „Nie wiesz, jak się zachować”. Powiedz: „Oczekuję, że przywitasz się z gośćmi po przyjściu do domu. ”
Zauważaj to, co pozytywne Jeśli zdołasz zawrzeć autentyczną pozytywną uwagę – zrób to. „Potrafisz zaskoczyć poczuciem humoru, ale wolę, gdy zachowasz swój talent na najbliższą imprezę urodzinową”.
Zachowaj spokój Jeśli masz skłonność do agresywności, lub wpadania w lęk, przed wejściem w daną sytuację, zastosuj techniki relaksacji. Weź trzy spokojne oddechy dbając szczególnie o długi wydech, policz wspak od 30 co 2. Zachowaj spokojny ton głosu. Unikaj gestów zawierających groźbę.
Trzymaj się sedna sprawy Nie ulegaj pokusie „wygarnięcia” wszystkiego co masz na wątrobie. Powtórz kluczową kwestię, gdy druga strona ściąga cię na manowce.
Skup się na zachowaniu Nie atakuj całego człowieka, jedynie jego zachowanie albo jeden konkretny aspekt wyglądu, np. : Zamiast: „Nie znam większego bałaganiarza od ciebie”. Powiedz: „Zostawiłeś rozrzucone ubrania na podłodze”.
Nie używaj etykiet lub stereotypów W rodzaju: „typowy facet”, „jesteś taki dziecinny”.
Polecana lektura Jak kochać i wymagać – Poradnik dla Rodziców - Joanna Sakowska, Anna Zajic, Maria Talar, Marta Witkowska do pobrania ze strony: https: //www. ore. edu. pl
Dziecko uczy się Jeżeli żyje w strachu, nauczy się bać. Jeżeli żyje w smutku, nauczy się nudzić. Jeżeli żyje w swobodzie, nauczy się bezwolności. Jeżeli żyje otoczone ironią/kpiną, nauczy się nieśmiałości. Jeżeli żyje w krzyku, nauczy się atakować. Jeżeli żyje w spokoju, nauczy się wiary. Jeżeli żyje w lojalności, nauczy się bycia szczerym. Jeżeli żyje szacunkiem, nauczy się szacunku. Jeżeli żyje w radości, nauczy się bycia pogodnym. Jeżeli żyje w miłości, nauczy się odszukiwać miłość w świecie. Pino Pellegrino
- Slides: 24