Yumuak G Pazarlamas Kapsamnda Trk TV Dizilerinin Uluslararas

Yumuşak Güç Pazarlaması Kapsamında Türk TV Dizilerinin Uluslararası Pazarlanması Doç. Dr. İrfan ATEŞOĞLU SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ Arş. Gör. Ahmet ANDAÇ SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ İKTİSADİ VE İDARİ BİLİMLER FAKÜLTESİ

Sunum Planı Giriş Yumuşak Güç Kavramı Yumuşak Güç Pazarlamasının Unsurları Yumuşak Güç Pazarlaması Kapsamında Türk Dizilerinin Uluslararası Pazarlanması • Sonuç • • •

Giriş Her geçen gün artan öneminden dolayı ülkelerin üzerinde durması gereken bir kavram olan yumuşak güç, ülkelerin lehine kazanım elde etmek maksadıyla pazarlamanın yardımıyla uluslararası pazarlamada da kullanılmaya başlanmıştır. Yumuşak güç pazarlaması kapsamında Türk dizilerinin uluslararası pazarlanmasıyla Türkiye’ nin diğer ülkeler açısından bakış açılarında olumlu değişimler meydana getirmiştir. Ülke imajı, destinasyon imajı ve ticari ilişkiler açısından değerlendirildiğinde olumlu etkilerinin olduğu görülmüştür.

1. Yumuşak Güç Kavramı Yumuşak güç kavramı ilk olarak Joseph Nye tarafından tanımlanmış olup; “istediğinizi zorlama ya da yapmaktan ve ekonomik yaptırım uygulamaktan ziyade ilgi ve hoş görü ile yaptırabilme yeteneğidir” Daha geniş ifadeyle yumuşak güç; ekonomik ambargo ve tehditlere karşı tarafın isteğini yapmasını engellemeden; yine ekonomik gücün kullanılarak karşı tarafın sizin istediğiniz şekilde hareket etmeye zorlamadan; zaman bakımından kısıtlı süre vererek karşı tarafın kendi isteklerine ulaşılması çok güç birer hedef; hatta birer pembe rüya olduğuna inandırmadan; sevgi, ilgi, adalet, ortak amaç ve değerlerle istediğini elde etmesidir (Nye, 2004, s. 34 -38).

2. Yumuşak Güç Pazarlaması Kavramı Yumuşak güç öğeleri içinde yer alan spor, kültür ve sanat öğelerinin uluslararası pazarlanması amacıyla yumuşak güç pazarlaması kavramı kullanılabilir. Buna göre yumuşak güç pazarlaması; bir ülkenin turizmini, ürünlerini veya hizmetlerini yumuşak güç unsurlarını kullanarak uluslararası pazarlanması şeklinde tanımlanabilir.

3. Yumuşak Güç Pazarlamasının Unsurları Bir ülkenin yumuşak gücü üç ana kaynaktan oluşan unsurlara dayanır. Bunlar; ülkenin kültürü, siyasi değerleri ve dış politikasıdır. Uluslararası politikada, yumuşak güç oluşturan kaynaklar çoğunlukla bir organizasyon ya da ülkenin kültürünü ifade eden değerlerinden oluşur ( Nyre, 2004, s. 11). Yumuşak güç öğelerinin uluslararası pazarlanmasını sağlayan başlıca unsurlar ise sinema filmleri, TV ve Radyo yayınları, spor müsabakaları ve TV dizileridir (Lee, 2013, s. 11).

4. Yumuşak Güç Pazarlaması Kapsamında Türk Dizilerinin Uluslararası Pazarlanması Diziler yayınlandıkları ülkelerde bir tür özdeşleşme duygusu yaratarak, ülke lehine ‘yumuşak güç’ etkisi oluşturmaktadır. Ülkeler dizilerinin ihracatını yaparak ekonomik getiri elde etmelerinin yanında bir kültür ihracatı da yapmaktadır. 2012 yılında yayınlanmış olan Monocle adlı dergide yumuşak güç sıralaması yapılmış ve Türkiye 20. Sırada yer almıştır (tablo 1). Bu sıralama Türkiye’ nin son yıllardaki tv dizileri ve sinemasının Ortadoğu ve balkan ülkelerinde ilgiyle izlenmesinden kaynaklanmaktadır

5. Türk TV Dizilerinin ihraç edildiği ülkelerdeki Etkileri Türk dizilerindeki kültür unsurları ile diğer ülkeler için bir benzeşme görülmektedir. Benzer kültürlerin yansıtıldığı senaryolarda izleyiciler kendi kültürlerinden bir şeyler bulabilmektedir. Bu da Türkiye’ nin imajını uluslar arası arenaya taşınmasını sağlamaktadır. Dinçer ve Kutlay (2012) halk arasında büyük ses getiren yapım olan Gümüş dizisinin 85 milyon ve Ihlamurlar Altında dizisinin de Arap ülkelerinde 67 milyon kişiye ulaştığını ve Ürdünlülerin yüzde 83’ü Türk dizileri izlediğini belirtmektedir. Bu yüksek izlenme oranları Türk dizilerinin izlenen ülkelerde Türkiye’ nin ülke imajına olumlu katkılar sağlaması açısından önemli görülmektedir.

T. C. Başbakanlık Kamu Diplomasisi Koordinatörlüğünün 2014 yılı Haziran ayı verilerine göre ilk olarak, 2001 yılında Kazakistan’a “Deli Yürek” dizisi ile başlamış olan dizi ihracatı 2014 yılında 70 adet Türk dizisinin 75 ülkeye ihracatının 200 milyon dolar civarına yükseldiği belirtilmektedir

Destinasyon İmajına Etkisi Diziler, oluşturduğu çekicilik sayesinde potansiyel turistlere destinasyon hakkında fikir sahibi olmalarına imkan vermektedir. Ülkeye ziyaret başlamadan bile bölge hakkında bilgi ve fikir sahibi olmaları sağlanmaktadır. Bu da ülke için olumlu imajın oluşmasını sağlamaktadır (Şahbaz ve Kılıçlar, 2009, s. 32).

Artan Ticari İlişkilere Etkisi Türk dizilerinin ihracatının yapıldığı ülkelerin başında gelen Ortadoğu ülkeleri için duyulan ilginin ticari alana yansıdığı ve iş potansiyelinin arttığı söylenmektedir. Dizide oynayan oyuncuların giydiği elbiseler, takılan takılar ve hatta dizi setinde kullanılan ev tekstili ürünlere karşı talebi de arttırmaktadır ( Deniz, 2010, s. 62 -63).

Türk dizilerinin ihracatı sayesinde diğer ülkeler üzerinde Türk toplumuna karşı merak ve özdeşim meydana getirmektedir. Türk toplumunun imajına yönelik yapılabilecek en önemli adım da bu Türk dizilerini ihracatı sayesindedir. Bu diziler ile birlikte Türk kültürü Balkanlar’dan Amerika’ya Ortadoğu’ dan Afrika’ ya kadar etkisini göstermektedir. Türk dizilerinin pazarlanması sayesinde başta pazar imkanı oluşturma açısından üzerinde bölgesel ve küresel anlamda üzerinde önemle durulması gereken bir konu olmuştur. Sonuç olarak Türkiye’ de hızla gelişmekte olan bir TV dizileri ihracatı söz konusudur. Uluslararası bir rekabet ortamında Türkiye kendi kültürel zenginliklerini, olumlu ülke imajına ve ekonomik değerlere dönüştürme fırsatını yakalamıştır. Bu fırsatların değerlendirilmesi amacıyla yumuşak güç pazarlaması unsurlarından faydalanarak kendisine büyüme ve gelişme hedefi koymalıdır