Youth Use chilling or killing PAOG 18 oktober
Youth & Use chilling or killing? PAOG 18 oktober 2011 dr. I. J. J. Aben
Programma • • • Chilling or killing? (filmpjes) Use your brain (quiz) Vroegsignalering Motivatie voor behandeling Behandelaanbod J&M
Programma • • • Chilling or killing? (filmpjes) Use your brain (quiz) Vroegsignalering Motivatie voor behandeling Behandelaanbod J&M
Chilling or killing? Filmpje 2
Programma • • • Chilling or killing? (filmpjes) Use your brain (quiz) Vroegsignalering Motivatie voor behandeling Behandelaanbod J&M
Use your brain! a. c ( el n i b ta s va s f e zelf e t l s ui gen b het j n Het alcoholgebruik onder O ri aldejongeren a j 8 a 1 d 5 de n laatste 1 e (12 -18 jr. ) dsteeg jaren. g r i r e % ja r 32 n 4 o a -1 –na 2007). ik (2003 2 u r 1 b der e 47 g t n He ). O 75% (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain!. ) r j 8 1 2 1 ( Het cannabisgebruik ronder n ijk l e e e d d e i i l t e n l o s a e v g middelbare scholieren zowel bij Jui re sch eis s 10% r k a i b nlaatste u l r e e b d meisjes alsmbij jongens de s e e id te g j s i re cen e me e i l jaren afgenomen. e u(1996 -2007) d r g. l n s e a r a t n v der et aan t 6% jonge n O sh to i n e m o n e g af (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain! is ) r e d u o n n e joe r j il 2 opmten t (>6 E 1 s ‘Heavy drinking’ ( i , 4 Ju kers le 1 l ( a n r %deolaatste ri o 0 d minste 1 dag/week) is 1 v e r r wa 4 naa geldt. z e e en 1 2001 n 2008, jaren, tussen g ë m n a t e a a i fn egor en en v a c r e e m p at D afgenomen. o c t. ) n s e n H afge e tijd f s e n le me (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain! en ) Het cannabisgebruik onder 0% 2 ( je n t a scholieren is in n. Nederland hoger ) juis in Sp 15% O ste ( k j i g r dan in andereho. Europese landen o ank et in Fr h is gedoogbeleid waar geen wordt g k o i o ru n h b e g ve gevoerd. t e e H (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain! te 00 n a 0 ul 8 b. m r ca a t k s r o i a a Door stijging van het aantal o u a a j On gen n 000 n echter n en 2 in ca. van te n i probleemgebruikers cannabis z j a e i t k i w an il t r i c e D a f vhulp. zoekt l v dat g ) r g a n is het aantal tussen t o e e n z e p t a s e s a id en. o t g r e g h o H gsen d g z 2008 ds zverviervoudigd. 1994 n j a i r o t f v n e i p e l v e g l u a h e sl le r r l r e e a e t v r e roeg e b v v (o n op e wijz (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain! r e d on g bij o Cocaïne is vooral populair o h l t a n is voor e u j b (30 -40 n hoogopgeleide. Oworkaholics s u i l c e ). n n ï % e 6 en ) 3 ocahet -jarigen)n cin bank% ( 2 s 1 r ( a e s v k r epartygangers e ik o g u z bedrijfsleven. Onder r n e b a e g kb g y t e t r e th zeldzaam (<5%). He hetparelatief o blijft c dis (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain! l a t es e m eer C T em X t , s Speed en JXTC zijn beide ui oven scen C is in n y-. XT snel s t r e a pepmiddelenlamaar niet l g de pbevatten % et ag. i 7 n e. s e e pvra n i v v n ï t t a d d l % dezelfde werkzame stof: speed r r c u 4 o o o h 2 c w ed: w n n d e C e e e T e t bevat d XTC X p pe ikt. amfetamine, o e s t Sbevat e l an ot sp lden s d e t e g t ik ing MDMA. z u t r d geb nstell en lei e teg lavend s ver (Nationale drug monitor 2009)
Use your brain! n g e u r e d r, arty u u p rz t e s s l t i kt a o r e Ju xyb 0 9 w t n GHB is netydals een ro alcohol e e h de jar uikt. H end. oit a m r onder o rwordt s e t b verdovend middel en m d s e e a i n r h g si t g eufo n = t d e r a B g o ri w licht scholieren a reguliere j GH iddel d midelbare m u 18 n c e m a 2 s end gebruikt. e 1 i s d n o zelden o a c. r t r f v m k a a i m n 6% ebru en ntre , 0 g o ad h 7 0 0 In 2 (Nationale drug monitor 2009)
Programma • • • Chilling or killing? (filmpjes) Use your brain (quiz) Vroegsignalering Motivatie voor behandeling Behandelaanbod J&M
Fasen van gebruik Kennismaken Experimenteren Geïntegreerd gebruik Excessief gebruik (misbruik) Verslaving In alle stadia is misbruik mogelijk!!
Signalen herkennen Somatisch Anorexie, snelle gewichtsdaling, wijde/nauwe pupillen, jeuk/krabben, sedatie/anergie, slapeloosheid, etc. Psychologisch Somberheid, concentratiezwakte, nalatigheid, afstandelijkheid, desinteresse/onverschilligheid, interesse voor middelen, gedragsproblemen, ‘ongelukjes’, maandagmorgen ‘blues’ Sociaal Problemen met naasten, verlies van vrienden/verandering van vriendenkring, isolement, schoolverzuim, slechtere schoolprestaties, politie/justitie
Misbruik Een patroon van onaangepast gebruik van een middel dat significante beperkingen of lijden veroorzaakt Eén of meer van (periode 12 mnd): ü Herhaaldelijk gebruik, waardoor verzaken van verplichtingen (werk, school, thuis) ü Gebruik in gevaarlijke situaties (bijv. autorijden) ü Herhaaldelijk in aanraking komen met justitie (middelen gerelateerd) ü Persisterend gebruik ondanks aanhoudende problemen (DSM-IV)
Afhankelijkheid Een patroon van onaangepast gebruik van een middel dat significante beperkingen of lijden veroorzaakt Drie of meer van (periode 12 mnd): ü Tolerantie ü Onthoudingsverschijnselen ü Gebruik van grotere hoeveelheden, langere tijd ü Gebruikersgedrag is tijdsintensief ü Beperkt sociaal-maatsch. functioneren ü Willen maar niet kunnen stoppen ü Volharding in gebruik ondanks besef van negatieve gevolgen (DSM-IV)
Overzicht risicofactoren Micro Meso Macro • Lage intelligentie • Moeilijk temperament • Slechte schoolcijfers • Laag opl. niv. ouder(s) • Psychische problemen ouder(s) • Antisociaal gedrag ouder(s) • Geweld/conflicten • Verwaarlozing • Ingrijpende gebeurtenissen • Isolement • Conflicten • Gebrekkige sociale verbindingen • Kansarme buurt • Delinquente vrienden • Peer rejection • Geen band met school • Gebrekkige opleiding • Afwijkende subculturele normen en waarden • Culturele minderheidsgroepering • Economische crisis • Werkloosheid • Discriminatie
Beïnvloedende factoren Biopsychosociaal model Biologisch Erfelijke kwetsbaarheid, psychiatrische ziekten (schizofrenie, bipolaire stoornissen, angst, depressie, ADHD, eetstoornissen etc. ) Psychologisch Temperament, persoonlijkheid/-stoornissen (copingsvaardigheden, moeite met aanpassen, stemmingswisselingen, gedragsstoornissen, hyperactiviteit/impulsiviteit sensation seeking, beïnvloedbaarheid, terugtrekgedrag, etc. ), delinquent gedrag Sociaal Gezinskenmerken (KOPP/KVO, pedagogische stijl, betrokkenheid, conflicten), peer-group pressure, schoolproblemen, etc.
Programma • • • Chilling or killing? (filmpjes) Use your brain (quiz) Vroegsignalering Motivatie voor behandeling Behandelaanbod J&M
Motivatie cyclus Proschaska & Di Clemente
Motiverende gespreksvoering Gespreksattitude -motivatie komt uit de patiënt, niet van buitenaf -het is de taak van de patiënt zijn/haar ambivalenties op te lossen -de gesprekstoon en tempo zijn rustig en uitnodigend -directe overreding helpt hierbij niet -wel directief in helpen om ambivalentie te onderzoeken en op te lossen -motivatie is geen ‘trait’ maar fluctueert met de interpersoonlijke interactie -geen doctor-centered houding maar (gespreks)partner Miller & Rollnick (1999)
Motiverende gespreksvoering Gesprekstechnieken -reflectief luisteren ter exploratie van het referentiekader van patiënt -accepteren en bevestigen van (de uitspraken van) de patiënt -ontlokken en bekrachtigen van ‘veranderuitspraken’* -monitor de veranderbereidheid, vermijd weerstand door te proberen te overreden -bevestig de patiënts vrijheid om eigen keuzes te maken * Zelf-motiverende uitspraken, eigen probleeminzicht, zorgen, verlangens en intenties om te veranderen, verandercapaciteit Miller & Rollnick (1999)
Motiverende gespreksvoering MGV MVG 2
Motiveren bij de GGD • Motiverende gespreksvoering als risicozorg • Neem de tijd • Betrek ouders maar spreek de jongere (ook) alleen • Streef niet naar motivatie voor behandeling maar voor een vervolggesprek
Programma • • • Chilling or killing? (filmpjes) Use your brain (quiz) Vroegsignalering Motivatie voor behandeling Behandelaanbod J&M
Behandeling J&M Aanmelding – Verwijzers: BJZ, huisartsen, jeugdartsen, specialisten – Toeleiders: o. a. school, 1 e lijns psychologen, Jeugdzorg Intake – Probleemanamnese, speciële anamnese (gebruik), tractusanamnese (neurol. , psychiatrische), gezinsanamnese, sociale anamnese, VG, FA, etc. – Mentale status – Hulpvraag, motivatie Diagnostiek – Psychiatrisch onderzoek, psychologisch onderzoek, gezinsonderzoek, somatisch onderzoek Adviesgesprek/behandelplan – Overeenstemming diagnose? Motivatie? Individueel of gezinsbenadering?
Casemanagement • Coördinerende schakel tussen hulpverleners Huisarts, BJZ, schoolmaatschappelijk werk, etc. • Hulp bij maatschappelijke vragen Gericht op het leven weer op de ‘rails’ krijgen • Beschikbaarheid voor ‘crisis’ tijdens kantooruren • Individuele ‘leefstijl’-trainer
Leefstijltraining (ca. 10 sessies) • Motivering – Motivatiecyclus (Prochaska & Di Clemente) – Motiverende gesprekstechniecken (Miller & Rollnick) • Psycho-educatie • CGT principes – Gebruiksregistratie dagboek, functionele en holistische analyse, de 5 G’s, cue exposure met responsepreventie • Terugvalpreventie en ‘harm reduction’ – Signalerings- en hanteringsplan • Keuzethema’s – Sociale vaardigheden, sociaal netwerk, leren ontspannen, omgaan met geld, vrijetijdsbesteding, etc.
Urinedrugscreening • • Vertrouwen herstellen van de omgeving Extra motivatie Controle op risicogedrag Bij positieve test niet sanctionerend optreden maar stimuleren van functionele coping
Ouderbegeleiding • • • Ouders betrekken bij behandeling Gemeenschappelijke probleemdefinitie Psycho-educatie Herstellen ouder-kind relaties Pedagogische ondersteuning Taxatie gezinsproblematiek
Farmacotherapie • • Vermindering onthoudingsverschijnselen Vermindering zucht Substitutie Behandeling co-morbiditeit (bijv. ADHD)
Ambities voor de toekomst • Evidence-based behandelstrategieën – – Gezinstherapie (MDFT, MSFT) Zelfhulp; Internetbehandeling Community reinforcement approach? Contingency management? • Behandelsettingen: ook dagbehandeling • Academisering / Regionaal expertise centrum
Dank voor uw aandacht Vragen?
Risicogedrag en druggebruik “Drugs zijn alle stoffen die inwerken op het centraal zenuwstelsel en om die reden worden gebruikt”
Werking van drugs? Verdovende drugs Alcohol, opiaten, kalmeringsmiddelen, slaapmiddelen, GHB Stimulerende drugs XTC, speed, cocaine, koffie & thee Waarnemingsveranderende drugs XTC, cannabis, LSD, paddo’s
Verdovend: • Verlaagde hartslag, ademhaling, lichaamstemperatuur, bloeddruk • Verkleinde pupillen, vertraagde reflexen • Ontremming, verlaagd bewustzijn in verschillende gradaties • Verwardheid, desoriëntatie
Stimulerend: • Verhoogde hartslag, lichaamstemperatuur, ademhaling, bloeddruk, reflexen • Vertraagde stofwisseling • Vergrote pupillen • Hartkloppingen • Risico op uitdroging, insulten
Bewustzijnsveranderend: • Coördinatiestoornissen, desoriëntatie, derealisatie, depersonalisatie • Droge mond en keel, slikstoornis • Afwisselend overmatig beweeglijk en dan weer stram en stijf • Overschatting van eigen vermogens, suïcidaal
Welke middelen?
Welke middelen zijn ‘hot’? • • Tabak Alcohol Cannabis XTC (MDMA) Amfetaminen Cocaine Crack / basecoke • • • Paddo’s GHB Ketamine Khat Heroine
Alcohol • Alcohol ontstaat door gisting van granen of vruchtensuikers • In elk standaard glas zit evenveel pure alcohol, namelijk 10 gram • Alcohol is voor het lichaam een schadelijke stof.
Risico's van alcohol • Dingen doen waar je spijt van krijgt • Lichamelijke klachten: lever, maag, hersenen, hart en bloedvaten , zenuwstelsel en kanker • Gevaar bij verkeersdeelname • Geweld tijdens het uitgaan • Ongevallen thuis en op het werk • Lichamelijk en geestelijk verslavend
Hasj en wiet • Hasj en wiet (marihuana) zijn afkomstig van de hennepplant, de cannabis sativa • De hennepplant wordt al duizenden jaren gekweekt voor haar vezels, zaden en olie • Men kan het roken, eten en drinken
Effecten van hasj en wiet • Euforische stemming • Versterking zintuiglijke prikkels/ waarneming veranderd • Onverschilligheid • Honger “vreetkick” • Lach- en giechelbuien “lachkick” • Lacunes in korte-termijngeheugen
Risico’s van hasj en wiet • Schadelijk voor de luchtwegen • Negatieve invloed op psychische klachten • Desinteresse in andere zaken/ ontnemen van ambities (zorgeloosheid) • Geestelijk verslavend
Speed • Amfetaminen zijn langs chemische weg gefabriceerde stimulerende middelen • In het verleden zijn amfetaminen in de geneeskunde gebruikt tegen depressies en als eetlustremmer • Men kan het slikken, spuiten en snuiven
Effecten van Speed • Oppeppend effect, lichaam en geest • Actief, alert, zelfverzekerd • Prikkelbaar, onrustig • Knarsetanden, snel bewegen van kaken • Angstig, met name bij uitwerking • Na zo'n 4 tot 8 uur is de speed uitgewerkt
Risico’s van Speed • • • Hoge hartslag en bloeddruk Gewichtsverlies Oververhitting Uitdroging Ernstige depressieve klachten • Chronische vermoeidheid, • Slapeloosheid • Geestelijk verslavend
Nationale prevalentie: • • • Risicogebruikers alcohol Alcohol verslaafden opiaatverslaafden Risicogebruikers Cocaïne Medicatie verslaafden (benzo’s/ opiaatachtige pijnstillers) • Gokverslaafden • Gebruikers van soft-drugs Bron: NDM 2005 820. 000 320. 000 26. 000 -30. 000 55. 000 600. 000 70. 000 408. 000
Hoe groot is het probleem? Alcohol Algemene bevolking (2005) Nicotine Cannabis – % actueel – Trend – Internationaal: 27, 5% ↓ = 5, 4% ↔ (↓) 0, 3 -0, 4 ↔ +/- 20% ↓ 9% J: ↓ M: ↔ = 0, 5 -1, 2% +/- 78% ↔ = Jeugd (2003) – % actueel – Trend 58% J: ↔ M: ↑ – Internationaal (15/16 jr. ) ↑ Bron: Nationale Drug Monitor 2007 = Andere +/-
Hoe groot is het probleem? 16 13 ooit actueel Alcohol Tabak Cannabis 79% 60% 6. 8% 43% 32% 2. 9% 91% 60% 28% 77% 32% 14% XTC Cocaïne Speed 0. 7% 1. 1% 1. 3% 0. 4% 5. 6% 4. 0% 3. 4% 2. 3% 1. 2% 1. 1%
- Slides: 53