Ynetim ve Organizasyon Blm 3 Ynetim Fonksiyonlar A
Yönetim ve Organizasyon Bölüm 3: Yönetim Fonksiyonları A. Planlama Fonksiyonu B. Örgütleme Fonksiyonu C. Koordinasyon Fonksiyonu D. Yöneltme Fonksiyonu E. Denetim Fonksiyonu
Yönetim ve Organizasyon Bölüm 3: Yönetim Fonksiyonları A. Planlama Fonksiyonu Yönetim ve Organizasyon, Melih Topaloğlu – Hakan Koç, Seçkin Yayıncılık
İ ç i n d e k i l e r q Plan ve Planlama nedir? q Planlamanın Özellikleri nelerdir? q Planlama Sürecinin Evreleri q Planlama Çeşitleri q Stratejik Planlama nedir? q Stratejik Planlama Sürecinin Evreleri q Misyon ve Amaçların Belirlenmesi q Dış Çevre Analizi (Fırsatlar ve Tehditler) q İç Çevre Analizi (Üstünlükler ve Zayıflıklar) q Stratejik Alternatiflerin Geliştirilmesi q Strateji Seçimi q Uygulama ve Kontrol
P l a n n e d i r ? Plan nedir? Bu soruyu “Plan bir karardır veya kararlar toplamıdır” şeklinde cevaplamak mümkündür. Bu karar veya kararların özelliği, gelecek zaman dilimleri içinde ulaşılmak veya gerçekleştirilmek istenen belli nokta veya durumlara işaret ediyor olmasıdır. Dolayısıyla en genel tanımı olarak; Plan, bu günden, gelecekte nereye ulaşılmak istendiğinin kararlaştırılmasıdır.
P l a n l a m a n e d i r ? Planlama, planı ortaya çıkarmak için sarf edilen gayretleri ve bir süreci ifade eder. Plan bir sonuç, planlama ise bir süreçtir. Bu açıklamalardan sonra planlamayı; amaçların ve bu amaçların elde edilmesi için gerekli faaliyetlerin belirlenmesi süreci olarak tanımlamak mümkündür.
Planlamanın Özellikleri 1 Planlama, Bir seçim ve tercih sürecidir. 2 Planlama, Bir karar sürecidir. 3 Planlama, Geleceğe dönüktür. 4 Planlama, Kapsamlı ve devamlı bir faaliyettir.
Planlama Süreci
Planlama Sürecinin Evreleri Planlama süreci bir amacı ve hedefi gerçekleştirmek için alternatifler arasından en iyi hareket şeklini seçme ve geliştirme niteliği taşır. Bu açıdan planlama süreci istenen duruma uyum sağlanması için sürekli değerlendirilen ve değişiklikler gerektiren bir süreçtir. Evre-1: Evre-2: Evre-3: Amaç ve Hedeflerin Belirlenmesi Amaçlara Ulaşılacak Alternatif Yolların Belirlenmesi Alternatifler Arasında Seçim Yapma
Plan Çeşitleri Sürelerine Göre Planlar 1. Uzun Süreli Planlar 2. Orta Süreli Planlar 3. Kısa süreli Planlar Uygulama Şekline Göre Planlar 1. Demokratik Planlar 2. Zorlayıcı Planlar Biçim Yönünden Planlar 1. Yazılı Planlar 2. Yazılı Olmayan Planlar Kullanım Biçimine Göre Planlar 1. Bir Kez Kullanılan Planlar 2. Sürekli Planlar
Stratejik Planlama Strateji gelecekle ilgilidir. Pek çok işletme geleceğe yönelik hedefleri ve bugünkü hedefleri ile uğraşmaktadır. Strateji pazarların, müşterilerin bakış açılarının ve yasal düzenlemelerin değişmesi sonucu işletmelerin uğraştığı problemlerin de farklılaşmasını sağlayacaktır. Stratejik planlar, genel amaçlara erişmek için örgütsel faaliyet alanlarını ve pazarlarını belirlemek ve örgütsel kaynakları bu faaliyet sahalarına tahsis etmek çabaları ile ilgilidir. Stratejik planlar işletmenin üst kademe yöneticileri tarafından ve uzun faaliyet dönemleri için hazırlanırlar.
Stratejik Planlama Sürecinin Evreleri Stratejik Amaçlar Çevre Analizi İşletme Analizi Strateji Biçimi Organizasyon Seçimi - Büyüme - Durgun Büyüme - Tasarruf - Karma Stratejiler Stratejistler SWOT ANALİZİ - Fırsatlar - Tehditler - Güçlü Yönler - Zayıf Yönler Kontrol ve Değerlendirme Politikaların Oluşturulması Liderlik Biçimi
Stratejik Planlama Adımları MİSYON AMAÇLAR DIŞ ÇEVRE ANALİZİ İÇ ÇEVRE ANALİZİ STRATEJİK ALTERNATİFLERİN GELİŞTİRİLMESİ STRATEJİ SEÇİMİ UYGULAMA KONTROL
M i s y o n v e A m a ç l a r ı n Örgüt misyonu ve temel amaçlar, uzun dönemde işletmenin başarısını artırmanın, stratejik yönetim ve planlamanın etkili olmasının başlangıç noktasını oluşturmaktadır. Misyon kelimesi anlam itibariyle, bir kişi veya topluluğun üstlendiği özel görev demektir. İşletme yönetimi açısından bu kavram, “örgüt üyelerine bir yön vermesi ve anlam kazandırması maksadıyla belirlenmiş ve örgütü benzer örgütlerden ayırt etmeye yarayacak uzun dönemli görev veya amaç şeklinde tanımlanabilmektedir.
S W O T A n a l i z i
D ı ş Ç e v r e A n a l i z i ( F Fırsatlar Tehditler Önümüzde duran fırsatlar nelerdir? Çevrede ne gibi ilginç gelişmeler yaşanmakta? Ne tür engellerle karşılaşıyoruz? Rakiplerimizin ne yapmakta? İş, Ürün ve Hizmet standartları değişmekte mi? Değişen teknoloji konumumuzu tehdit ediyor mu? Finansal sorunlarımız var mı?
İ ç Ç e v r e A n a l i z i ( Ü s Güçlü Yönlerin Saptanması Zayıf Yönlerin Saptanması Üstünlüklerimiz nelerdir? Neleri iyi yaparız? Başkaları güçlü yanlarımız olarak neleri görmektedir? Neleri kötü yaparız? Neleri iyileştirmeye ihtiyacımız var? Başkaları hangi konularda bizden daha iyiler? Başkalarının gözünde ne gibi zayıflıklarımız var?
S t r a t e j i k A l t e r n a t i f Fırsatlar Maliyet Liderliği 1. 2. 3. Farklılaşma 1. 2. 3. Marka Değeri 1. 2. 3. Tehditler Güçlü Yönler Zayıf Yönler Çevre analizleri yoluyla; iç çevredeki güçlü ve zayıf yanlar, dış çevredeki fırsatlar ve tehditler tespit edilmiş olur. Böylece güçlü yanların üzerine gidilip zayıf yanlar iyileştirilebilir ve fırsatlar değerlendirilip tehditlerden kaçınılabilir. Bu sayede stratejik alternatiflerin geliştirilmesi sağlanmış olur.
S t r a t e Strateji seçimi, stratejik j alternatifler arasından i örgütün misyon ve amaçlarına en uygun olanın S seçimidir. Bu aşama, e alternatif stratejilerin hem ç değerlendirme hem de karar i alma aşamasıdır. m i Stratejiler arasından dış çevredeki fırsatlardan ve iç bünyedeki üstün yönlerden en iyi şekilde yararlanacak stratejiler en uygun stratejiler olarak nitelendirilecektir.
U y g u l a m a v e K o n t r o l Stratejik uygulama ve kontrol, stratejik planlamanın son halkasıdır. Stratejik kontrol yürütmenin incelenmesi ve düzeltilmesi için faaliyet sonuçlarına dair geri beslemenin kontrolünü yani amaçlar ve başarı standartları ile sonuçlar arasındaki uyumun değerlendirilmesini ve buna ilaveten daha stratejik kararlar alınırken yapılan geleceğe yönelik tahminlerin ve varsayımların ne ölçüde isabet kaydedileceğinin değerlendirilmesini kapsar. Böylece stratejiler kontrol sürecinin sonuçlarından gelen geri besleme ile sürekli olarak iyileştirilir.
Kaynaklar Ø Can, Halil; Ö. A. Azizoğlu, E. M. Aydın; Organizasyon ve Yönetim, Siyasal Kitabevi, 8. Baskı, 2011 Ankara. Eşya Hukuku, Jale G. Akipek, Turgut Akıntürk, Beta Yayınları, İstanbul, 2009. Ø Koçel, Tamer; İşletme Yöneticiliği, Beta Basım Yayım Dağıtım A. Ş. , 12. baskı, İstanbul, 2010 Ø Topaloğlu, Melih; Koç, Hakan; Yönetim ve Organizasyon, Seçkin Akademi ve Mesleki Yayınları, Ankara, 2017.
- Slides: 20