Yldz Kmeleri Galaksiler ve Samanyolu Ankara niversitesi ocuk

Yıldız Kümeleri, Galaksiler ve Samanyolu Ankara Üniversitesi Çocuk Üniversitesi Gökbilim Okulu 2013

Yıldızlar evrende yalnız mı yaşıyor?

Bir sistemde 100 lerce yıldız varsa? Bir sistemde 1000 lerce yıldız varsa? Bir sistemde 1, 000, 000 larca yıldız varsa?

Güneş oldukça büyük gözükürken milyarlarca yıldız içeren galaksiler oldukça belirsiz gözüküyor. Neden ?

AÇIK YILDIZ KÜMELERİ q Açık kümelerde yer alan yıldızların; q Yaşları, q Kimyasal kompozisyonları, q Güneş’e olan uzaklıkları benzerdir. q Açık kümelerin hemen hepsi galaktik düzleme yakın bulunurlar. q Galaksimizde, 10 Ocak 2013 itibariyle bilinen 2174 açık küme vardır. q Açık kümelerdeki yıldız sayısı 100 lerceden bir kaç 1000 lere kadardır. q Açık kümelerin hemen hepsi bir kaç 100 milyon yıldan daha genç yaşlara sahiptirler.

KÜRESEL YILDIZ KÜMELERİ q Küresel kümelerin çapı ucundan diğer ucuna 100 ışık yılı olan küresel bir hacme yayılan 1000 lerceden 1 000 larcaya yıldızdan oluşurlar. q Evrende bulunan en yaşlı cisimlerdir (en az 10 milyar yıl). q Çoğunlukla galaksimizin halosunda yer almaktadırlar. q Küresel bir şekle sahiptirler. q Galaksimizde, bilinen 157 tane küresel küme vardır.

GALAKSİLER (GÖKADALAR) q Galaksi nedir? q Galaksiler şekillerine göre sınıflandırılır; q. Eliptik, q. Sarmal, q. Düzensiz galaksiler q 100 milyardan fazla galaksi olduğu düşünülüyor, q Sarmal galaksilerden biri ‘’Samanyolu’’:

“Samanyolu” q Samanyolu bizim yaşadığımız galaksidir. q Samanyolu’na en yakın spiral galaksi Andromeda’dır. Uzaklığı 2. 5 milyon ışık yılıdır. q Sarmal bir şekle sahiptir ve aralarında Güneş’inde bulunduğu yaklaşık 400 milyar yıldız içermektedir. q Işık kirliliğinden uzakta gece gökyüzüne bakıldığında, Samanyolunu gökyüzünde bir yıldız bandı şeklinde görebiliriz. q Bir uçtan diğer uca 120 000 ışık yılı uzunluğunda iken kalınlığı 10 000 ışık yılıdır.

q. Samanyolu’nun kütlesi, Güneş’in kütlesinin 1 trilyon katıdır. q. Samanyolu’nda bulunan herşey galaktik merkez adı verilen kütle merkezi etrafında dönmektedir. q Güneş’in galaktik merkez etrafında saniyede 250 km ile seyahat eder. q. Güneş’in, galaktik merkez etrafındaki bir tam dönüşünü 225 milyon yıl sürer.

Samanyolu’nun Yapısı q. Galaktik karın q. Galaktik disk q. Galaktik halo

Samanyolu’nun Uyduları Samanyolu’nun bugün bilinen uydularının sayısı 20 den fazla! Bu uydular, Samanyolu’nun merkezinde bulunan çok büyük kütleli bir karadeliğin etrafında dönüyor. Samanyolu’nun uydularından biri Leo I’in galaksimizin merkezine uzaklığı 850 bin ışık yılıdır!

Neler Hatırlıyoruz? q. Kaç farklı yıldız kümesi vardır? qÇıplak gözle görebileceğiniz bir yıldız kümesi adı söyleyiniz. q. Küresel ve açık yıldız kümeleri arasındaki belirgin farklardan biri nedir? q. Galaksi nedir? q. Güneş, Samanyolunun hangi bölgesinde bulunur?